برنامه ششم توسعه به زودی از سوی دولت تدوین می شود. این برنامه قرار است ریل گذاری برای پنج سال آینده اقتصاد باشد تا ظرف این بازه زمانی بتوان از ظرفیت های پیش رو بهره برد. باید توجه داشت که لازم است در وهله اول زیر ساختها برای توسعه بلند مدت در اقتصاد مهیا شود. اطلاعات صحیح و به روز لازمه اصلی ایجاد زیر ساخت ها است. این اطلاعات که شامل اطلاعات بازارهای جهانی است، مهمترین و اصلی ترین ابزار بخش اقتصادی کشور محسوب می شود.
اینکه چه بخش هایی مهم ترین تاثیر را از لغو تحریم ها خواهد گرفت و آثار از میان رفتن محدودیت های بانکی و نفتی از چه زمانی و با چه شدتی نمایان خواهد شد، یک مطالعه کارشناسی را طلب می کند. از سرمایه گذاران خارجی که از اول انقلاب اسلامی از بازار ایران و تنش ها و فراز و نشیب های آن دور مانده اند تا جایگاه ایران از لحاظ جمعیت و توانمندی های همه جانبه مسائلی است که باید بدان توجه شود.
اگر فضای پساتحریم را در یک جمله بخواهیم تحلیل کنیم باید بگوییم "استفاده صحیح از اطلاعات همه جانبه از وضعیت اقتصاد جهان" تحریم ها در طی این سالیان اقتصاد ایران را دچار چالش های متعدد و زیانباری کرده است که ترمیم آن به راحتی و به سرعت و بدون مدیریت و کارشناسی امکان پذیر نیست اقتصاد ایران کوچکتر شده و در نقطه ای که امروز ایستاده ایم کاهش قیمت نفت نیز فشار مضاعفی بر پیکر این اقتصاد بسیار بیمار وارد کرده است.
سوءمدیریت استفاده از درآمدهای نفتی که قطع یقین در بسیاری از عرصه های اقتصادی صرف امور زیر بنایی نشده، عامل اصلی چالش ها و ناتوانی های امروز ماست. بعداز گذشت 3 دهه شعار خودکفایی و استقلال نه تنها نتوانسته ایم در بسیاری از موارد بدین استقلال دست یابیم که درآمدهای نفتی را نیز فدای سوء مدیریت کرده ایم و امروز واردات بی رویه و کلان غیرضروری اقلام مثل میخ و زین اسب و لوازم بسیار فرعی ... مؤید این مطلب است .
فضای پسا تحریم و بازشدن دروازه بازارهای جهانی چوب معجزه اقتصاد ایران نیست. در فضای بعد از این تحریم ها بسیار محتاط تر و سنجیده تر باید قدم برداریم تا بازار اقتصاد کشور را دودستی تقدیم دلالان و واسطه های بازارهای داخلی و بین المللی نکنیم. با بررسی روند شاخص های اقتصادی در ایران ، بررسی روند بازارهای سهام و ارز شاید بتوان دوران پساتحریم را شوک مثبت بر رشد اقتصادی، سرمایه گذاری و صادرات تلقی کرد ولی این مسئله از فردای روز لغو تحریم ها اتفاق نخواهد افتاد برای سرمایه گذاران خارجی، بانک جهانی و مؤسسات مالی بزرگ تغییر سیاستهای استاندارد بسیار سخت خواهد بود و تا حصول اطمینان قدمی برای حضور در ایران برنخواهند داشت.
در حوزه نفت بدلیل مستهلک شدن تکنولوژی ها در این سالها، سرمایه گذاری گران تر از سایر کشورها بنظر می آید. وضعیت نرخ مبادله ارز در واردات و صادرات و همچنین محدودیت های پیچیده بانکداری و حمل و نقل قدرت کسب و کار و رقابت را از تجار و بازرگانان و تولیدکنندگان داخلی گرفته است.
امروز بخش خصوصی ما ظرفیت جذب کافی دانش فنی را در اختیارندارد. امروز بخش خصوصی نمیداند دقیقا" باید دنبال چه دانشی باشد. نباید از این نکته غافل شویم که در این هیجان و هجوم واردات دانش و فناوری هایی انجام شود که مورد نیاز صنعت نیست. همچنین ضعف های حقوقی و دانش حقوقی بین المللی ما باید تقویت شوند.
برداشته شدن تحریم ها و فضای پساتحریم فی نفسه نمی تواند تهدید یا فرصت محسوب شود. تدابیر، سیاستها و برنامه ها هستند که بهره برداری حداکثری را ممکن می سازند.
بنابراین پیشنهاد مشخص در این حیطه این است که یکبار هم که شده فقط به دانایی و عقل کل بودن خودمان و سرآمد بودن مان در تمامی عرصه ها به اندازه یک هزارم شک کنیم و نخواهیم راه رفته جوامع پیشرفته را که صدسال است طی شده و پاسخ مثبت گرفته اند را دوباره طی کنیم.
بیائیم از تجارب و علم کارشناسان خبره اقتصاد در داخل و خارج و اساتید علم اقتصاد بدون پیش داوری استفاده کنیم و مصداق حدیث امیرالمؤمنین باشیم که فرمودند: حکمت را از کسی که آن را برای تو می آورد بگیر و به آنچه گفته است بنگر وبه شخصیت گوینده نگاه نکن. در این راستا از توانمندی های داخلی هم استفاده کنیم و فراموش نکنیم که با تکیه بر توانمندی داخلی و ارتقا سطح علمی و اجرایی داخلی به فضای بعد از تحریم ها وارد شویم. بار هزینه ها را از دوش ذخائر نفتی برداریم.
صادرات غیرنفتی و اصولی نقطه قوت اقتصاد محسوب می شود اما باز هم با سیاست گذاری و برنامه ریزی کارشناسی این امر تحقق میابد مبادا این بار تیشه را به سایر ذخائرداخلی بزنیم که سالیان بعد افسوس اشتباهات امروزمان را بخوریم. صادرات غیر نفتی اصولی،گام مهمی در جهت کمک به اقتصاد کشور بعد از تحریم هاست لذا از مدیریت منابع انسانی گرفته تا ارتقای سطح علمی و بکارگیری علم و اطلاعات و فناوری روز دنیا باید محتاط اما حساب شده گام برداریم .
* عضو هیات مدیره اتاق مدیران زن
3535
نظر شما