سرگشتگی انسان معاصر در «بوی خواب»

سهراب سلیمی کارگردان تئاتر درباره اجرای نمایش «بوی خواب» که این روزها در تالار قشقایی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه است گفت: نمایش «بوی خواب» اثر تام استوپارد در ایران با ۲ ترجمه با عنوان های «آرامش از نوعی دیگر» با ترجمه زنده یاد هوشنگ حسامی و «صلح انفرادی» که ترجمه علی امینی نجفی است، شناخته می شود. نمایشنامه «آرامش از نوعی دیگر» چندین و چندبار توسط گروه های مختلف به تصویر کشیده شده است و من نیز واقف بودم که اجرای وفادارانه ای از این متن را به صحنه نخواهم برد اما تم این اثر همیشه دغدغه من بوده است.

وی ادامه داد: بعد از اجرای «خلوتگاه» نوشته محمد چرمشیر در ونکوور کانادا مدام با چرمشیر در ارتباط بودم و به او پیشنهاد دادم با توجه به دیدگاهی که نسبت به متن تام استوپارد دارم این متن را برای من بازخوانی کند که در نهایت این بازخوانی «بوی خواب» نام گرفت. چون قلم و نوع نگاه چرمشیر را می شناسم و می دانم شناخت بسیاری خوبی از آثار ابزورد دارد و آثار تام استوپارد نیز به ابزورد تنه می زند این بازخوانی برای من بسیار جذاب تمام شد. با توجه به پیشنهادهایی که از طرف بازیگران و خود من مطرح می شد چرمشیر این اثر را با درایت و صبوری بازخوانی کرد که برایم بسیار ارزشمند است.

سلیمی درباره تم نمایشنامه توضیح داد: تم نمایشنامه تنهایی، سرگشتگی و بی پناهی انسان در دنیای صنعتی است که نگاه ضد جنگ تام استوپارد نیز به اثر راه یافته تا جایی که نویسنده قصد دارد جایی را به عنوان مدینه فاضله پیدا کند اما در نهایت متوجه می شود که در آنجا هم خبری از آرامش و ارتباط نیست.

وی درباره رویکردی که محمد چرمشیر نسبت به نمایشنامه داشته است، بیان کرد: چرمشیر صددرصد متن را از آن خود کرده است. در واقع نمایشنامه ای که وی با نام «بوی خواب» نوشته است نه اقتباس محسوب می شود نه بازنویسی متن، بلکه بازخوانی است از تم نمایشنامه. بعد از نگارش متن از تیم بازیگران نمایش که شامل مسعود دلخواه، قاسم زارع و شهره سلطانی می شوند برای بازی در«بوی خواب» دعوت کردم به اضافه ۵ بازیگر دیگر که از دانشجویان تئاتر هستند و در نقش سایه‌ها بازیگران اصلی را همراهی می کنند.

کارگردان «عشق لرزه» درباره طراحی های نمایش بیان کرد: رضا مهدی زاده طراح صحنه نمایش است که شناخت بسیار خوبی از انتزاعی که مدنظر ما بود، دارد و قفس ذهنی و نورون های عصبی کاراکترها را به درستی درک کرده و به ازای آن در معماری صحنه این ایده ها را پیاده کرده است. طراحی صحنه نمایش یک معماری مستقل نیست بلکه یک کاراکتر همسو با نمایشنامه است. در حوزه لباس هم در مکاشفه هایی که با ادنا زینلیان داشتیم طراحی ها را به زیبایی پیاده کرده است. رضا حیدری طراح نور نمایش نیز با شناختی که نسبت به طراحی صحنه و لباس و تعاریفی که من از کار داشتم، پیدا کرده بود بسیار همسو با اثر پیش رفته است.

وی در پایان درباره داستان نمایش توضیح داد: جان براون کاراکتر اصلی این نمایش فردی نقاش و هنرمند است که در زمان جنگ برای رسیدن به آرامش به یک بیمارستان می رود چون بنا به تعاریف صلیب سرخ جهانی بیمارستان تنها مکانی است که باید مصون از جنگ باقی بماند ولی این مکان دیگر آرامشگاه نیست بلکه تبدیل به مکانی برای طرح توطئه و مکاشفه روانشناختی برای براون می شود. اینجاست که متوجه می شویم بیمارستان هم جای امنی نیست و دکتر و پرستار آنجا بنا به شرایط ماسک های متفاوتی به چهره زده اند و شخم زننده فکر و ذهن براون هستند.

نمایش «بوی خواب» به کارگردانی سهراب سلیمی و نویسندگی محمد چرمشیر که بازخوانی نمایشنامه «آرامش از نوعی دیگر» نوشته تام استوپارد است تا ۷ آذر ماه ساعت ۱۹:۳۰ در سالن قشقایی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه ‌می رود.

در این نمایش مسعود دلخواه، شهره سلطانی و قاسم زارع به ایفای نقش می‌پردازند.

5858