امید کریمی: زلزله 10 ریشتری، خاورمیانه را دفن می کند. و بعد؟ این تئوری اگر واقعیت داشت چه می شد؟ اصلا تصورش هم ممکن نیست. چیزی مثل اتفاقاتی که در فیلم 2012 افتاد، اما بدون آب، خاورمیانه پر از کویر است و خاک. پس زلزله 10 ریشتری خاورمیانه را دفن می کند.
خبر مرکز زمین شناسی آمریکا هشدار داد: احتمال زلزله 10 ریشتری در خاورمیانه که خبرآنلاین روز گذشته از خبرگزاری ایلنا نقل کرد، می گوید زلزله 10 ریشتری در روزهای 5 تا 10 اردیبهشت، خاورمیانه را زیر و رو می کند؛ واژه اصلی "دفن کردن" است:
The preliminary magnitude of the quake is estimated at 10 degrees on the Richter scale, and can destroy an entire region and bury it under the bottom of the earth
این هولناکترین بخش خبری است که روز جمعه در برخی رسانه های عربی به نقل از مرکز زمین شناسی آمریکا چاپ شده است. ضمن اینکه متن انگلیسی آن هم در ایمیل ها با این عنوان "شایعه یا واقعی/ مرکز زمین شناسی ایالات متحده هشدار می دهد؛ زلزله بسیار بزرگ در راه است" از روز جمعه دست به دست شده.
در این ایمیل البته سرنخی وجود دارد که منبع خبر را عراق نشان می دهد؛
US Geology Agency warns of “Very large earthquake” to hit Iraq, Gulf Region
همین تیتر را جستجو کنید، به صفحات مختلفی می رسید که عمدتا عراقی هستند شروع هم از روز پنجشنبه 19 آوریل/29 فروردین است.
منبع اصلی خبر سایت شفق نیوز است که به چهار زبان کردی، عربی، فارسی و انگلیسی این خبر را منتشر کرده. سایت شفق ظاهرا ایرانی نیست و از سال 2004 در عراق فعالیت می کند. (متن فارسی و متن انگلیسی خبر)
اما البته در ایمیلی که متن انگلیسی خبر زلزله 10 ریشتری منتشر شده، از قول رسانه های اماراتی چنین پیش بینی و خبری تکذیب شده است: "مرکز ملی هواشناسی و زلزله شناسی امارات (NCMS) با صدور بیانیه ای شایعاتی در مورد پیش بینی سازمان زمین شناسی ایالات متحده (USGS) از وقوع زلزله قدرتمندی در منطقه از 25 تا 30 آوریل را تکذیب کرد. این فقط یک شایعه است. NCMS گفت: زلزله قابل پیش بینی نیست."
اما از پیش بینی هم گذشته، چنین زلزله ای تاکنون در هیچ جای دنیا ثبت نشده است و اگر هم زلزله ای به این قدرت بیاید، باید فاتحه زمین را خواند؛ چه اینکه زمین شناسان می گویند پوسته زمین در بخش قاره ای نهایتا تا 8 ریشتر دوام می آورد و در بخش اقیانوسی نهایتا 9.6 ریشتر.
نکته ای که در خبر انگلیسی شفق نیوز وجود دارد و در خبر فارسی آن نیست، وقوع زلزله در خاورمیانه و سونامی آن در ژاپن است و همین تناقض و اشتباه آشکار نشان می دهد چندان نباید خبر را جدی گرفت. هرچند که خبر تلاش کرده است کمی با داده های علمی بگوید که وقوع زلزله 10 ریشتری حتمی است.
البته منبع اصلی که ایلنا خبر احتمال زلزله 10 ریشتری را منتشر کرده، سایت الوطن آمریکایی است.
خبرآنلاین در همان ساعتی که این خبر را منتشر کرد، برای رد آن هم دست به کار شد. دکتر مهدی زارع، معاون پژوهشی و فناوری پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله چنین چیزی را رد کرد و گفت که امکان وقوع زلزله 10 ریشتری کلا وجود ندارد و البته خاورمیانه هم مستعد آن نیست. (این خبر و این یادداشت را بخوانید)
همچنین پروفسور بهرام عکاشه هم در رسانه های دیگر چنین چیزی را رد کرد و گفت: "پیش بینی چنین زلزله ای تخیلی است، اگرچه کل منطقه به دلیل زلزله های اخیر تخت استرس زیاد است، ولی چنین زلزله ای با این قدرت امکان وقوع نخواهد داشت."
پیش بینی زلزله ممکن نیست
البته در پایگاه مرکز زمین شناسی آمریکا، چنین خبری وجود ندارد. البته اگر در گوگل کمی جستجو کنید، خبری می بینید در یک سایت که از رویترز و به تاریح 19 آوریل 2013 نقل کرده و با این مضمون که زلزله ای شدیدی تا 48 ساعت آینده درایران ثبت می شود: "با توجه به داده های زلزله جهانی، در 48 ساعت آینده امکان وقوع زلزله قدرتمندی در ایران وجود دارد."
اما سایت "امارات 247" روز 20 آوریل 2013، جمعه 30 فروردین 92 این خبر را هم نقل کرده و در ادامه این خبر و برای صحه گذاشتن به پیش بینی زلزله قوی ایران، چنین نوشته: "مرکز ثبت زمین لرزه های جهانی چند روز پیش هشدار داد یک زلزله قدرتمند احتمالا در ژاپن اتفاق می افتد. روز جمعه، یک زلزله بزرگ 7.2 ریشتری در شمال ژاپن رخ داد."
رویترز را که بگردید، چنین پیش بینی عجیبی وجود ندارد. ضمن اینکه از آن 48 ساعت فعلا چند ساعتی گذشته و زلزله شدیدی اتفاق نیفتاده است؛ یک زلزله 5.2 ریشتری در آذربایجان شرقی و پس لرزه های آن، زلزله 4.1 ریشتری در اصفهان، زلزله 5 ریشتری در اهل فارس، پس لرزه های زلزله 6.1 ریشتری دو هفته پیش کاکی و خورموج و البته یک زلزله 4.7 ریشتری در سراوان و در عمق 80 کیلومتری زمین.
البته دراین خبرها به اطلاعات مرکز لرزه نگاری جهانی استناد شده است که گویا زلزله های 48 ساعت آینده را پیش بینی می کند. این سایت نوشته است پیش بینی هایش براساس اطلاعات مرکز زمین شناسی آمریکا (USGS) انجام می شود.
مهملات است
اما آقای رضا بطحایی، یکی از دانشجویان دکتری زلزله شناسی، برای پروفسور ماکس ویس (Prof. Dr. Max Wyss) استاد زلزله شناسی دانشگاه آلاسکا متن کامل خبری که زلزله 10 ریشتری را پیش بینی کرده را فرستاده و صحت آن را جویا شده است.
پاسخ او را عینا بخوانید: "این متن سیاه از کجا آمد؟
این مزخرف است. این متن کاملا ساختگی است. هیچ کارمند USGS (مرکز زمین شناسی آمریکا) از چنین ادبیات و نگارشی استفاده نمی کند و چنین مهملاتی نمی گوید."
همه اینها به کنار، اما عقل می گوید همیشه به تئوری های علمی نباید اعتماد کامل داشت؛ زلزله شناسان می گوید بزرگترین زلزله تاریخ تاکنون 9.5 ریشتر بوده است، اما نکته اینجاست که ریشتر، مقیاس سنجش زلزله تنها یک قرن قدمت دارد و پیش از آن، هیچ سندی از زلزله های پیشین زمین که نشان دهد چقدر قدرت داشته اند، وجود ندارد. البته بشر برای زلزله 8 ریشتری نهایتا قدرت پیش گیری دارد، بیش از این مقدار را نمی شود کاری کرد. حتی اگر ژاپن باشد.
4747
نظر شما