حسین سلیمی*

در طول دو دهه گذشـته، صنایع کوچک و متوسط کشـور بحران های متعددی را پشت سرگذاشته و با وضعیت نامطلوبی مواجه شده‌اند. طی این مدت این صنایع کارایی خود را از دست دادند و نتوانستند به اهداف مورد نظر خود دست پیدا کنند. اما ســوالی که مطرح می شود این است که چرا صنایع کوچک و متوسط از هدف اصلی خود دور ماندند؟

اگر نگاهی دقیق تر به گذشته کنیم، به روشنی درمیی ابیم که علت اصلی تمامی این اتفاقات این بود که از ابتدا هیچ توجهی به نقشه راه برای ایجاد این صنایع نشد. به عبارت دیگر مشخص نبود که این صنایع در چه نقطه ای و براساس چه نیازی احداث می شوند. ضمن اینکه نظارتی نیز بر احداث واحدها و تسهیلات دریافتی صورت نگرفت.

در واقع استراتژی صنعتی برای راه اندازی این واحدها وجود نداشت آنچنان که هر فرد به راحتی می توانست پروانه و مجوز لازم را برای احداث این واحدها را دریافت کند. فارغ از اینکه اصلا نیازی به راه اندازی این واحدها در رشته های موجود وجود داشته باشد یا نه؟ چنین اشکالاتی، علت آن شد که امروز شاهد وضعیت نامناسبی در این واحدها باشیم.

در سالهای گذشته بسیاری از واحدهای  کوچک و متوسط در محل هایی راه اندازی شد که فاصله زیادی با محل مصرف داشت و همین مساله هزینه های زیادی را بر صاحبان این صنایع تحمیل کرد. در صورتی که اگر از همان ابتدا برنامه ریزی درستی صورت می گرفت و کالاها در نزدیکی محل مصرف تولید می شد مشکالات به حداقل می رسید.

این موضوع به خصوص پس از افزایش سه برابری نرخ ارز سبب شد تا بسیاری از این صنایع بدهکار شوند و نتوانند تسهیلات دریافتی برای راه اندازی واحدهای خود را بازپرداخت کنند پس از این اتفاق اعمال تحریم ها هم موجب شد که خیلی از واحدها نتوانند به فعالیت خود ادامه دهند و متوقف شدند.

واقعیت این است که رشد واحدهای صنعتی در راستای رشد اقتصادی کشور رقم می خورد و بنابراین حتی پرداخت تســهیلات نیز در شرایط کنونی نمی تواند به خروج از بحران رکود در این واحدها بینجامد. صرفا در یک مدیریت و جهش کلان اقتصادی است که می توان به رونق گرفتن صنایع کوچک امیدوار بود. درعین حال پتانسیلها، ظرفیتها و امتیازات کشور ما برای توسعه صنایع کوچک بسیارند.

جمعیت بالا و مصرف کننده، نیروی تحصیل کرده فراوان در تمامی رشته ها، دارابودن نیروی جوان کاری مناسب، مدیریت چابک در این واحدها، پایین بودن قیمت تمام شده واحد محصول در مقایسه با واحدهای بزرگ از جمله مهمترین ظرفیتهای کشور ما برای توسعه صنایع کوچک و متوسط است.

مقیاس کوچک این واحدها، چابکی مدیریت و نیروی انسانی و پراکندگی این واحدها باعث میشود که اشتغال بالایی را در خود جا دهند و در یک اقتصاد در حال رشد و شکوفا، صنایع کوچک درصد بالایی از اشتغال را تامین می کنند.

از سویی از آنجا که وضعیت اشتغال در ایران مطلوب نیست و حدود ۱۲ درصد از نیروی کار کشــور فاقد شغل به معنای صحیح کلمه هستند،به جرات می توانیم بگوییم که بیش از ۶۰ درصد اشتغال را صنایع کوچک دارد و با افزایش رشد اقتصادی این صنایع شکوفا شده و سهم بیشتری را در اشتغال خواهند داشت.

 از همین رو، ضروری است که وزارت صنایع، معادن و تجارت طرح جامع خصوصی سازی شهرکهای صنعتی را تهیــه و آنها را واگذار نماید. در این سناریو، کلیه واحدهای موجود در هر شهرک صنعتی می توانند در شهرک صنعتی خود سرمایه گذاری کنند.

در سالهای گذشــته بارها بحث واگذاری شهرک های صنعتی به واحدهای شهرک مطرح بود. منتهی از آنجا که ساختار و مالکیت این شهرک ها دولتی هستند، حمایت الزم از واگذاری شهرک ها صورت نگرفته است. در کشورهای پیشــرفته و حتی در حال توسعه سالهاست که شهرک های صنعتی با توجه به خوشه های صنعتی شکل می گیرند. مثلا در چین صنایع خاص در شهرهای مختلـف قرار دارند و این همخوانی ها مزایای زیادی را هم برای سرمایه گذار و هم برای مشتریان فراهم ساخته است.

فراموش نکنیم که اگر واحدهای صنعتی متوقف شده از دانش روز و قیمت رقابتی و مدیریت روز برخوردار نشوند، محکوم به نابودی هستند. دیگر وقت آن رسیده است که اولویت کار را به بازارهای صادراتی بدهیم و کالایی تولید کنیم که بتواند با کالاهای سایر کشورها رقابت کند.

*نایب رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران

 

3535

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 743342

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 1 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 2
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • كارمند IR ۰۴:۴۱ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۶
    1 0
    بنده يكي از كاركنان همين شهركهاي صنعتي هستم كه ايشان اصلا ماهيتشو نميدونن. شهركهاي صنعتي براي ايجاد زيرساخت احداث شده كه واحدهاي صنعتي بتونن زمين راحت با امكانات بگيرند براي احداث كارخانه اما اين عزيز انگار هيچ اطلاعي از كارهاي زيربنايي ندارند. همين الان كمبود آب و برق به دليل اينكه دستگاههاي ديگه همكاري نميكنن و بودجه ندارند به شدت احساس ميشه بعد ايشون با اين ديد پايتختيشون چه تزي ميدن. به جرات ميگم يكي از دستگاههايي كه هنوز داره خوب كار ميكنه همين سازمانه. با خصوصي سازي فاتحه همين صنعت باقيمانده رو هم بخونيد. اين چه تز نا پخته ايه كه حتي فكريم در موردش نشده. شهرك صنعتي يعني زيرساخت. زيرساخت نباشه كدوم صنعت ميخاد كاركنه. آقايون فقط براي رسيدن به اميال ضخصيشون دم از خصوصي سازي ميزنن.
  • بی نام IR ۰۴:۴۷ - ۱۳۹۶/۱۰/۱۶
    0 0
    ايشون فقط چند تا شهرك صنعتي اطراف تهران رو ديدن فكر ميكنن همه جا همينطوره. آيا شهركها و نواحي صنعتي ساير كشورم ديده؟ خيلي از واحدهاي صنعتي حتي پول شارژشونم ندارن بدن. بعد ايشون دم از خصوصي سازي ميزنه كه اصلا نميدونه چيه. اتفاقا خصوصي سازي شهركهاي صنعتي چون به زمين و آب و منابع مرتبطه خيليم براي بخش خصوصي جذابه چون رانت توشه و راحت ميتونن زمين هاي مجانيو به چند برابر قيمت بفروشن. فقط همين يه كار تو مملكت ما مونده بيايد اونم انجام بديد باقيمونده صنعتم نابود كنيد بره. براي اطلاع اين آقا و سايرين ميگم در اكثر كشورهاي دنيا وظيفه ايجاد زيرساخت بر عهده دولته شهركهاي صنعتيم وظيفه اصليشون زيرساخته اونم تو تمام كشور نه فقط تهران...... بياييد قبل از فوت باقيمانده اين صنعت بدبخت يه فاتحه اي نثارش كنيم