باحضور روحانی صورت گرفت: پایان مراحل اجرایی طرح آماک

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین رییس جمهوری امروز صبح از مراحل اجرایی طرح جمع آوری گازهای همراه نفت مخازن بنگستان آماک در استان خوزستان بازدید کرد.

جمع آوري و تبديل گاز همراه نفت به عنوان يكي از از انواع هيدروكربورهاي همراه نفت خام كه از اعماق زمين به دست مي آيد مي تواند هم از نظر اقتصادي و هم از نظر زيست محيطي فوايد فراواني داشته باشد كه در اين راستا شركت ملي نفت ايران برای جلوگیری از سوزاندن گازهای ترش همراه نفت و آلودگی محیط زیست، تأمین کمبود خوراک کارخانه های پتروشیمی، تولید عمده گاز سبک برای مصارف صنعتی و خانگی و سرانجام استفاده بهینه از این گازها، طرح جمع آوری گازهای همراه نفت لایه بنگستان (آماک) مخازن نفت اهواز، آبتيمور، منصوري، كوپال و مارون  را در اولویت طرح های خود قرار داد كه متاسفانه به دلایل مختلف از جمله بروز جنگ تحمیلی و بروز مشکلات ارزی، به تعویق افتاد.

واژه "آماک" مجموعه ای از حروف اول میدان های نفتی است که گازهای همراه نفت تولیدی آنها در قالب یک طرح به مرحله اجرا در می آید. حرف «آ» نشانه آب تیمور، حرف «م» نشانه منصوری و مارون، حرف «ا» نشانه اهواز و حرف «ک» نشانه کوپال است.

نگاهي به روند توليد نفت خام نشان مي دهد كه نفت پس از خارج شدن از چاه از طریق خط لوله به واحدهای بهره برداری نفت انتقال و در این واحدها در چهار مرحله فشار آن کاهش می یابد به گونه ای که در مرحله پایانی که فشار آن کمی بیشتر از اتمسفر است، نفت خام قابل ارسال به پالایشگاه ها و یا انتقال به جزیره خارگ برای صادرات به دست می آید؛ بنابراین گازهای همراه نفت نیز در چهار مرحله از نفت خام جدا می شوند.

پيش از اجرايي شدن طرح آماك، مجموع گازهاي ترش آلاينده همراه نفت لايه بنگستان به ميزان 241 ميليون فوت مكعب در روز، در مشعل هاي واحدهاي بهره برداري سوخته و باعث انتشار روزانه حدود 9 هزار تن مواد آلاينده در محيط زيست مي شد.

در مقطع عمليات راه اندازي فاز نخست اين پروژه زيست محيطي، ابتدا 4 ايستگاه فشارافزایی اهواز 3،2،1، منصوري و پالايشگاه شيرين سازي در سال 1384 و متعاقب آن ايستگاه هاي كوپال و مارون در سال 86 و در نهايت ايستگاه آب تیمور در سال 1388 با موفقيت راه اندازي و تحويل بهره بردار شد.

بر اساس اين گزارش، هزينه هاي سرمايه اي (CAPEX)، هزينه هاي غير سرمايه اي (Non CAPEX) و هزينه هاي بانكي (Bank Charges) در بيع متقابل طرح آماك به ترتيب معادل 306، 23 و 143 ميليون دلار بوده و مجموع كل هزينه ها افزون بر 472 ميليون دلار بوده است.

با تكميل فاز نخست طرح آماك، فاز اقتصادي طرح شامل 17 ايستگاه فشار افزايي و نم زدايي گاز ترش، يك پالايشگاه شيرين سازي گاز و میعانات گاز ترش، احداث 280 كيلومتر خطوط لوله جرياني، احداث 95 كيلومتر خطوط انتقال نيرو و توسعه چندين پست برق محقق شد.

همچنين بعد از راه اندازي آخرين ايستگاه فشار افزايي در سال 1388 و نيز راه اندازي كارخانه شيرين سازي گازهاي اسيدي در سال جاري، روزانه به ميزان 28 هزار بشكه در روز به ارزش يك ميليون و 680 هزار دلار NGL از كارخانجات گاز و گاز مايع درآمد زايي داشته و 182 ميليون فوت مكعب در روز به ارزش 780 هزار دلار گاز شيرين به شركت گاز تحويل مي شود. بنابراين ارزش گاز و میعانات گازي بازيافت شده از اين طرح روزانه افزون بر 2 ميليون و 460 هزار دلار خواهد بود.

گفتني است، تاسیسات طرح آماک در محدوده شهرهای اهواز، رامهرمز، شادگان و بندر امام خمینی در محدوده ای به وسعت ٦٠٠٠ کیلومتر مربع واقع شده است.

فاز دوم طرح آماك يا فاز زيست محيطي طرح، شامل 96 كيلومتر خط لوله 12 اينچ انتقال گاز اسيدي و ايستگاه تقويت فشار و نم‌زدايي گاز اسيدي و سامانه هاي فرآيندي و ايمني جانبي است كه هم اكنون پيمانكار اصلي طرح (كنسرسيوم ايريتك-ايراسكو) با مشاركت فعال نمايندگان ترمودین (سازنده کمپرسورهای گازی) و با تلاش مستمر نمایندگان شركت متن و شركت مناطق نفتخيز جنوب (بهره بردار) مشغول تنظيمات نهايي و راه اندازي مرحله اي تجهيزات مربوطه هستند.

با راه اندازي كامل و يكپارچه فاز دوم از سوختن روزانه حدود 14 ميليون فوت مكعب گاز اسيدي در مشعل موقت پالايشگاه جلوگيري شده و گاز اسيدي استحصالی از فاز 2 (به ميزان حداكثر 18 ميليون فوت مكعب در روز) به طور مستقيم به پتروشيمي رازي ارسال مي شود.

به گفته مديرعامل شركت مهندسي و توسعه نفت، با توجه به روند و آهنگ مناسب فعلي فعاليت هاي در دست اقدام، قرار است مطابق برنامه ريزی هاي به عمل آمده، مجموعه فاز دوم طرح  آماك به زودي با حضور رئيس جمهوري به صورت يكپارچه و رسمي راه اندازي شود.

سيد نورالدين شهنازي زاده درباره فوايد اجرای طرح "آماک" برای کشور مي گويد: محصولات نهایی این طرح، گاز مایع خام (NGL) گاز سبک و مایعات گازی ترش است که با در نظر گرفتن طراحی تاسیسات، ظرفیت جمع آوری و شیرین سازی ٢٤١ میلیون فوت مکعب گاز ترش فراهم شده و توانایی تولیداتی به ارزش حدود ٣٠٠ میلیون دلار در سال ایجاد شده است.

شهنازي زاده، اثرهای سیاسی، توانمندی نیروهای داخلی کشور در اجرای طرح های جمع آوری و شیرین سازی گازهای ترش همراه نفت در سطح بین المللی، همچنین اجرای تعهدهای بین المللی به منظور کاهش آلودگی کره زمین و تاثیرهای مثبت آن در بعد بین المللی، فرهنگی و زیست محیطی را از ديگر دستاوردهاي اجرايي طرح آماك اعلام مي كند.

بر اساس اين گزارش، طرح "آماک" از بعد زيست محيطي جایگاه ویژه ای دارد؛ به گونه ای که از ارتقای کیفیت زیست محیطی به عنوان یکی از هدف های اصلی طرح یاد می شود.

شهنازي زاده با بيان اين موضوع كه جلوگیری از ایجاد آلودگی هاي صنعتی از دیرباز جز هدف های ملی بوده است، اظهار مي كند: طرح آماک با جلوگیری از تولید ١٨ هزار تن مواد آلاینده در روز، تا حد زیادی به تحقق این هدف جامه عمل می پوشاند.

از ديگر اثرهای زیست محیطی اجرای ايم طرح می توان به بهبود کیفیت هوا، آب های سطحی، آب های زیرزمینی و خاک، حفاظت پوششی گیاهی، حیات جانوری، رویشگاه ها، مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست و گونه های در خطر انقراض و با ارزش جانوری و حفاظت لایه ازون و کاهش باران های اسیدی و بروز پدیده وارونگی هوا نام برد.

35223