سرزمین بکر چهارمحال‌وبختیاری میزبان مسافران نوروزی

اين استان از شمال و شرق به استان اصفهان،از غرب به استان خوزستان از جنوب به استان كهگيلويه و بوير احمد و از شمال غرب به استان لرستان محدود است.

مركز اين استان، شهركرد در ارتفاع ۲۰۶۶ متري از سطح دريا قرار دارد كه مرتفعترين شهر در بين مراكز استاني بوده و به همين سبب اين استان به بام ايران شهرت يافته است. اين منطقه داراي ۱ درصد از كل وسعت ايران مي باشد وبا وجود مساحت كم، ۱۰ درصد از منابع آب كشور را در اختيار دارد.

چهارمحال وبختياري تا قبل از سال ۱۳۳۲ در قالب شهرستان شهركرد و بختياري از شهرستانهاي استان اصفهان يكي از استانهاي ۱۰ گانه آن زمان محسوب مي شد. در همين سال با توجه به ويژگيهاي متمايز اقتصادي، سياسي و اجتماعي حاكم بر منطقه از استان اصفهان منتزع و به عنوان فرمانداري مستقل چهارمحال و بختياري در تقسيمات كشور قرار گرفت. در سال ۱۳۳۷ اين فرمانداري به فرمانداري كل و سپس در سال ۱۳۵۲ طبق مصوبه وزيران به استانداري ارتقا يافت.در حال حاضر اين استان با جمعيتي نزديك به ۹۰۰،۰۰۰ نفر،داراي ۹شهرستان به نامهاي اردل، بروجن، فارسان، شهركرد، لردگان، كوهرنگ ،كيار،بن و سامان است. استان چهارمحال و بختياري منطقه اي است كوهستاني كه تقريبا ۷۶% آن را كوهها و تپه ها و ۲۴% ديگر را دشت هاي آبرفتي وفلات ها تشكيل مي دهد.

به علت ماهيت كوهستاني مرتفع و قرار گرفتن در مسير بادهاي مرطوب سيستم مديترانه اي و تخليه باد اين سامانه ها، استان داراي بارش نسبتا مناسبي مي باشد. قالبا در مناطق مرتفع بارش به صورت برف بوده و وجود ارتفاعات پوشيده ازبرف يكي از ويژگيهاي اقليمي و جاذبه هاي زمستاني اين استان است.

مهمترين رشته كوهاين منطقه زردكوه بختياري است كه سخاوتمندانه رودخانه هاي بزرگ كارون و زاينده رودرا به كشور هديه مي كند. وجود ۲۰ رودخانه دائمي به طول ۹۰۵ كيلومتر و چشمه هاي متعدد با گواراترين آبها بسان گردنبند پيروزه اي، زينت بخش استان بوده و با جرياندر رگهاي آبي كشور، طراوت، آباداني و حيات را در مسير كوچ خود به استان هاي ديگرارمغان مي برد.

در كنار جاذبه هاي متعدد تاريخي و فرهنگي، نظير ابنيه تاريخي،محوطه ها و آثار باستاني فرهنگ عشايري، بزرگان فرهنگ و هنر استان، دامنه هاي زاگرس نيز گنجينه اي از طبيعت فراروي ما گذاشته ، مناظر بديع و زيبا، تا بدانجا كه چهارمحال و بختياري را بهشت طبيعت دوستان و گردشگران ناميده اند.چشمه ها و رودخانه ها، دشت لاله هاي واژگون و مناطق حفاظت شده و شكار ممنوع بسياري نظير قيصري،شيدا،هلن،سبزكوه، تنگ صياد و جنگل هاي بلوط، يا همان طلاي سبز زاگرس، كه تنوع بالغ بر ۹۲۳ گونه گياهي با ارزش ۲۹۴ گونه جانوري و چشم اندازهاي كم نظير را در خود جايداده اند، تنها بخشي كوچك از اين بهشت به شمار مي آيد.

شهرستان اردل با مركزيت شهر اردل (در فاصله 77 كيلومتري مركز استان ) و با مساحت 1854 كيلومتر مربع و جمعيتي بالغ بر 53514 هزار نفر ، شامل 2 بخش ‌4 شهر و 4 دهستان ، و با ارتفاع 1850 متري از سطح دريا قرار دارد. از مهمترين جاذبه هاي گردشگري ، تاريخي - مذهبي،صنايع دستي وسوغات محلي اين شهرستان مي توان به موارد ذيل اشاره كرد.

جاذبه های گردشگری
حاشیه رودخانه کارون از دشتک تا پل و درياچه سدکارون4، چشمه سرداب روستاي رستم آباد ، چشمه مولا روستاي آلیکوه،چشمه سرخون ،چشمه دهنو ،‌چشمه روستاي عزیز آباد، چشمه شلیل و مرواريد ،چشمه زيبا و منطقه بكر بادره سمي ديناران ، چشمه آبسرده وچشمه هاي روستاي كري منطقه ديناران ، آبشار زردليمه ، طبيعت روستاي بهشت آباد،منطقه حفاظت شده جنگلی هلن میانکوه ، طبیعت جنگلی وزیبای هفت پیران روگر، پارک جنگلی گندمکار،پارک جنگلی شیاسی،طبیعت زیبای دشت قراب دیناران ،غار اردل ،پل مرواريد و ايلراه تاريخي ،عشايري دزپارت و...

اماکن تاریخی
پل تاريخي بهشت آباد ،كاروانسراي روستاي شليل ،امامزاده حليمه خاتون روستای سرپیر دشتک، امامزاده شاه البرز روستاي آليكوه، مجموعه تفريحي،زيارتي شاهزاده عبدالله شهر اردل،امامزاده اسماعيل روستاي دورك قنبري، تکیه بختیاری ها در شهر اردل، بقاياي قلعه ابوالقاسم خان بختياري اردل،‌پل و امامزاده روستاي دوازده امام ،‌سنگ نوشته ها و سنگ نگاره هاي پل مرواريد و ...

صنایع دستی
صنايع دستي رايج در اين شهرستان عبارتند از: گلیم، جاجیم ، خورجین ، البسه محلی و سرمه دوزی و...

سوغات محلی شهرستان اردل
از مهمترين سوغات محلي اين شهرستان ميتوان به انواع لبنيات ،قالي هاي محلي قيصري ودشتكي وصنايع دستي عشايري اشاره كرد.

معرفی شهرستان بروجن
شهرستان بروجن با مركزيت شهربروجن (در 60 كيلومتري مركز استان ) و با مساحت 2257 كيلومتر مربع وجمعيتي بالغ بر 118681 هزار نفر ، شامل 3 بخش 6 شهر و 5 دهستان، و با ارتفاع 2220 متر از سطح دريا قرار دارد .

از مهمترين جاذبه هاي گردشگري ، تاريخي - مذهبي،صنايع دستي وسوغات محلي اين شهرستان مي توان به موارد ذيل اشاره كرد

جاذبه های گردشگری
چشمه وگردشگاه سياسرد بروجن ، چشمه زاغي روستاي دهنو، چشمه گلوگرد ،چشمه آب سفيد، چشمه علي روستاي امام قيس ،‌ چشمه مادر و دختر شهر گندمان ،هفت چشمه شهر بلداجي ، تالاب بين المللي چغاخور ،‌تالاب گندمان ، تالاب چال تر، ‌طبيعت روستاي گردبيشه ، ارتفاعات كوه كلار و سبز كوه، ‌تنگ وستگان ،‌باغات اطراف چغاخور و آورگان ، پارك بزيال بلداجي ،‌پارك قزل گريش شهر فرادنبه ،پارك ملت بروجن و...

اماکن تاریخی
چشمه وگردشگاه سياسرد بروجن ، چشمه زاغي روستاي دهنو، چشمه گلوگرد ،چشمه آب سفيد، چشمه علي روستاي امام قيس ،‌ چشمه مادر و دختر شهر گندمان ،هفت چشمه شهر بلداجي ، تالاب بين المللي چغاخور ،‌تالاب گندمان ، تالاب چال تر، ‌طبيعت روستاي گردبيشه ، ارتفاعات كوه كلار و سبز كوه، ‌تنگ وستگان ،‌باغات اطراف چغاخور و آورگان ، پارك بزيال بلداجي ،‌پارك قزل گريش شهر فرادنبه، پارك ملت بروجن و...

صنايع دستي رايج در اين شهرستان عبارتند از: انواع بافته های داری نظیر گلیم و البسه محلی ، نمد، گیوه دوزی و...

از مهمترين سوغات محلي اين شهرستان ميتوان به گز بلداجي،انواع لبنيات،انواع گليم ،گبه و قالي و اشاره كرد.

شهرستان بن
شهرستان بن با مركزيت شهر بن (در 35 كيلومتري مركز استان) و با مساحتي حدود 798كيلومتر مربع وجمعيتي بالغ بر27367 شامل 2بخش 2شهر و 4 دهستان ، وبا ارتفاع حدود 2000متري از سطح دريا قرار دارد.

از مهمترين جاذبه هاي گردشگري ، تاريخي - مذهبي،صنايع دستي وسوغات محلي اين شهرستان ميتوان به موارد ذيل اشاره كرد.
قلعه محمدحسن خان بختياري درروستاي بارده ، امامزاده سيد محمد بارده ،امامزاده بابا پيراحمد ، امامزاده سيد بهاءالدين روستاي شيخ شبان ، امامزاده حارث بن علي روستاي جمالو ، امامزاده بابا محمود بن ، پل هاي تاريخي شهر بن ، پل و حمام تاريخي روستاي بارده و...

صنايع دستي رايج در اين شهرستان عبارتند از: مصنوعات خاتم کاری شده ، گلبندی خاتم و...

از مهمترين سوغات محلي اين شهرستان ميتوان به انواع لبنيات،عسل و...اشاره كرد.

شهرستان سامان
شهرستان سامان با مركزيت شهرسامان (در 25 كيلومتري مركز استان ) و با مساحت 458 كيلومتر مربع و جمعيتي بالغ بر 35895 هزار نفر شامل 2 بخش 1شهر و 4 دهستان ،وبا ارتفاع حدود 2000متري از سطح دريا قرار دارد.

از مهمترين جاذبه هاي گردشگري ، تاريخي - مذهبي،صنايع دستي وسوغات محلي اين شهرستان ميتوان به موارد ذيل اشاره كرد.

‌مسجد جامع سامان ، بافت تاريخي روستاي ياسه چاي،پل تاريخي هوره، بقاياي قلعه هوره ، مقبره دهقان ساماني و...

صنايع دستي رايج در اين شهرستان عبارتند از: بافته های داری به ویژه گلیم ،قالي ، قاليچه و...

از مهمترين سوغات محلي اين شهرستان ميتوان به گردو ، بادام و ... اشاره كرد.

شهرستان شهرکرد
شهرستان شهركرد مركز استان چهارمحال و بختياري ، با مساحت 2006 كيلومتر مربع و جمعيتي بالغ بر 283210 هزار نفر، شامل 3 بخش ‌8 شهر و 4 دهستان ، وبا ارتفاع 2166 متر از سطح دريا بلند ترين مركز استاني در كشور ( معروف به بام ايران ) است.

از مهمترين جاذبه هاي گردشگري ، تاريخي - مذهبي،صنايع دستي وسوغات محلي اين شهرستان ميتوان به موارد ذيل اشاره كرد

چشمه زنه شهر هفشجان ، چشمه مايك شهر سورشجان ، چشمه وقت و ساعت روستاي شمس آباد، پارك سرچشمه فرخشهر،سد بيدكان ، ‌پارك ملت شهركرد ،‌منطقه حفاظت شده تنگ صياد و...

مجموعه فرهنگي تاريخي قلعه چالشتر ، خانه آزاده چالشتري، قلعه اسفنديار خان بختياري ( سردار اسعد اول ) ‌فرخشهر ، قلعه امير مجاهد روستاي شمس آباد ،‌ قلعه نصير خان بختياري(سردار جنگ) روستاي سورك ،موزه مردم شناسي فرخشهر ، موزه مردم شناسي شهر كيان ،‌موزه سنگ ومردم شناسي قلعه چالشتر، موزه باستان شناسي شهركرد(حمام تاريخي پرهيزگار)،موزه محيط زيست (جنب پليس راه فرخشهر)،موزه دفاع مقدس شهركرد،گنجينه آموزش وپرورش شهركرد،حمام تاريخي فرخشهر ،حمام تاريخي چالشتر ، حمام تاريخي سورشجان ،‌اتاق آئينه شهركرد ، امامزاده عزيز ا... شهر كيان ، امامزادگان حليمه و حكيمه خاتون شهركرد ،‌امامزاده عبدا..روستاي سورك ، امامزاده پيرخديجه روستاي وانان ،‌امامزاده سلطان سبزه پوش ، امامزاده سيد محمد علي اكبرروستاي دستگرد امامزاده، امامزاده شاه منظر هفشجان، امامزاده سيد علي اكبر روستاي نافچ ، مسجد جامع شهر چالشتر ،مسجد تاريخي روستاي هرچگان، مسجد جامع شهر كيان ،‌مسجد جامع ( خان) شهركرد ،سقاخانه ارباب ميرزا شهركرد، عصارخانه صالحي فرخشهر ،‌سنگ نبشته هاي گردنه رخ ، سنگ نگاره هفشجان و ...

صنايع دستي رايج در اين شهرستان عبارتند از: گلیم و البسه محلی،قالي، نمد، گیوه دوزی،حجاری سنتی، نگارگری، تذهیب و تشعیر، احجام فلزی،قفل سازی سنتی، سرمه دوزی و...

از مهمترين سوغات محلي اين شهرستان ميتوان به انواع لباس نمدي،انواع نبات وپولكي،عسل وگياهان دارويي اشاره كرد.

شهرستان فارسان
شهرستان فارسان با مركزيت شهر فارسان (در فاصله 35 كيلومتري مركز استان ) و بامساحت حدود 558 كيلومتر مربع و جمعيتي حدود 100 هزار نفر، شامل 3 بخش ‌6 شهر و 5 دهستان ،باارتفاع بيش از2100متر ازسطح دريا به مركز ييلاق نشين ايل بختياري معروف است .
از مهمترين جاذبه هاي گردشگري ، تاريخي - مذهبي،صنايع دستي وسوغات محلي اين شهرستان ميتوان به موارد ذيل اشاره كرد.

سنگ نوشته هاي مشروطيت و تونل پارتي پيرغار،قلعه سردار اسعد بختياري در شهر جونقان(موزه صنايع دستي)، مسجد جامع فارسان، كتيبه بكان جونقان ،طاق سنگي ها( كاروانسراي )خان اوي در تنگ دركش وركش ، امامزاده سيد مير احمد و امامزاده حيدر بن مالك شهر باباحيدر، امامزاده سيد سعيد چليچه، امامزاده سيد محمد فارسان، امامزاده روستاي گوشه و...

صنايع دستي رايج در اين شهرستان عبارتند از: انواع بافته های داری و عشایری نظیر گلیم، جاجیم ، خورجین و البسه محلی و...

از مهمترين سوغات محلي اين شهرستان ميتوان به انواع لبنيات،داروهاي گياهي،عسل والبسه محلي اشاره كرد.

شهرستان کوهرنگ
شهرستان كوهرنگ با مركزيت شهر چلگرد (در فاصله 88 كيلومتري مركز استان ) و با مساحت3684 كيلومتر مربع وجمعيتي بالغ بر 35915هزار نفر خواستگاه جامعه عشايري وقطب گردشگري استان شامل 3 بخش 2 شهر و 7 دهستان ، و با ارتفاع 2480 متري از سطح دريا(بلندترين شهركشور) قرار دارد.

از مهمترين جاذبه هاي گردشگري ، تاريخي - مذهبي،صنايع دستي وسوغات محلي اين شهرستان ميتوان به موارد ذيل اشاره كرد. ايلراه پلكاني پل خدا آفرین (بازفت)،نقوش برجسته الگی و شیرین او بازفت، امامزاده شاهزاده ابراهیم روستاي گردوعلیا،امامزاده شاه عبدالعظیم بیرگان،بقاياي قلعه دهناش وبقاياي قلعه تبرك بازفت ، امامزاده سيد سعيد چلگرد، امامزاده سيد عيسي روستاي سرآقاسيد،بردگوري هاي بازفت،شيرسنگي و...

صنايع دستي رايج در اين شهرستان عبارتند از: انواع بافته های داری و عشایری نظیر گلیم، جاجیم ، خورجین و البسه محلی و سرمه دوزی و...

از مهمترين سوغات محلي اين شهرستان ميتوان به گياهان وسبزيجات طبيعي،انواع لبنيات،عسل طبيعي،گياهان دارويي و...اشاره كرد.

شهرستان کیار
شهرستان كيار با مركزيت شهر شلمزار ( در فاصله 30 كيلومتري مركز استان) و با مساحت 1399 كيلومتر مربع و جمعيتي بالغ بر 51957 هزار نفر شامل 2 بخش ‌4 شهر و 5 دهستان ،و با ارتفاع حدود 2000متراز سطح دريا به سرزمين قلاع تاريخي معروف است .

از مهمترين جاذبه هاي گردشگري ، تاريخي - مذهبي،صنايع دستي وسوغات محلي اين شهرستان مي توان به موارد ذيل اشاره كرد.
چشمه (درياچه) شلمزار، ‌آبشار سر آسياب شهر ناغان ،‌سرچشمه هاي شهر گهرو ، آبشار دره عشق و حاشیه رودخانه کارون ، آبشار تنگ زندان ، منطقه حفاظت شده سبز كوه و رودخانه سبزكوه، گردشگاه روستاي قلعه تك،باغات گهرو و ناغان، ‌قايق راني در آب هاي خروشان در رودخانه كارون ، تالاب سولقان و...

قلعه اميرمفخم بختياري درروستاي دزك(موزه پوشاك) ،بقاياي قلعه نجف قلي خان (صمصام السلطنه بختياري)درشهر شلمزار ،بقاياي قلعه روستاي دستنا ،‌ بقاياي پل قديمي روستاي دوپلان ،پل تاريخي روستاي خراجي ، امامزاده مريك ،‌امامزاده اسماغيل روستاي برنجگان و ...

صنايع دستي رايج در اين شهرستان عبارتند از: انواع بافته های داری نظیر گلیم، جاجیم و...

از مهمترين سوغات محلي اين شهرستان ميتوان به انواع لبنيات،پولكي ونبات و...اشاره كرد.

فرهنگ، اقوام، زبان، نژاد، مذهب
وجود 3 قوم اصيل در استــان چهارمحــال و بختيـاري (بختياري، فارس، ترك قشقایی) تنوعي از فرهنگ هاي مختلف را در اين استان بوجود آورده است. زندگي كوچ نشيني و آيين و فرهنگ بختياري و قشقایی همراه با لباس محلي اقوام مختلف، آيين هاي محلي (بازي هاي بومي- محلي، مراسمات عروسي و عزاداري، رسوم و..) دركنار زبان لري، فارسي و تركي تنها گوشه اي از اصالت فرهنگي اين ديار را به نمايش گذاشته است. بيش از 98 درصد مردم اين استان مذهب شيعه دوازده امامي دارند.

جاذبه های طبیعی استان

ابشار شیخ علیخان شهرستان کوهرنگ
آب يكي از بهترين نعمت هاي خداوند است، اما جاري شدن آن از ارتفاع كوهساران و تشكيل آبشار به يك جاذبه مفرح و دل انگيزتر تبديل مي شود. در 10 كيلومتري شهر چلگرد مركز شهرستان كوهرنگ و در 105 كيلومتري شهركرد مركز استان چهارمحال وبختياي واقع در روستاي شيخ عليخان آبشار زيبايي به همين نام جريان دارد كه تن رنجور، از خستگي راه را رمق تازه مي بخشد. آب از ارتقاع يك تنگه جاري شده و با خود نسيم سردي را در ورودي روستاي شيخ عليخان در پيش روي رهگذران و گردشگران قرار داده و با زبان بي زباني از هر تازه واردي ميهمان نوازي مي كند. اگرچه طبيعت سحرآميز چهارمحال وبختياري داراي جاذبه هاي گردشگري زيادي است اما در اين ميان، آبشار شيخ عليخان از بديع ترين مناظر دل انگيز اين استان محسوب مي شود.

زیرساخت های موجود: جاده آسفالت، پارکینگ، آب، برق، سرویس بهداشتی، آلاچیق و ...

آبشار سبزكوه
آبشار سبزكوه (كروديكن) (‌تنگ زندان)اين آبشار در 30 كيلومتري شهر ناغان و 77 كيلومتري شلمزار مركز شهرستان كيار قرار دارد و در بين مردم منطقه آبشار دودي يا «كــروديكن» معروف است. اين آبشار در مجموعه ی زيباى سبزکوه قرار دارد و مسير آن از طريق کره‌بس و روستای دره عشق است. ارتفاع آن بسيار بلند و منظره ی‌ آن بسيار ديدنى و جالب است. در منطقه ی‌ سبزکوه آبشارهاى ديگرى نيز وجود دارد که هم ارتفاع قابل توجهى دارند و هم آب قابل توجهى از آن‌ها سرازیـر مى‌شود. از جمله ی‌ اين آبشارها مى‌توان به آبشار قزل اشاره کرد آبشار 100 متري تنگ زندان سبزكوه با هشت آبشار كوچك در شمال منطقه حفاظت شده سبزكوه قراردارد.

راه دسترسي به اين آبشار از سه شهرستان (كيار، ‌بروجن و لردگان) امكان پذير است و حداقل به نصف روز پياده روي نياز دارد.

آبشار گاهکده لردگان
گردشگران و دوستداران جلوه هاي بديع طبيعت پس از گذشت 55کيلومتر از مرکز لردگان از ميان جنگل هاي پراکنده بلوط ، کوههاي پرشيب وبلندي اطراف رودخانه خرسان به اين آبشار با چشم انداز زيبا مي رسند. فاصله 45کيلومتري لردگان تا روستاي طلايه در مسير اين آبشار آسفالت است و مسير 10کيلومتري روستاي طلايه به روستاي ده گه وآبشار گاهکده خاکي است. آبشار در دره اي زيبا و پوشيده از درختان تنومند گردو و بلوط درمجاورت رودخانه خرسان واقع شده است و آسفالت راه ارتباطي آن مي تواند به رونق گردشگري واقتصاد اين منطقه کمک کند . اين آبشار به عنوان يکي از مفرح ترين مکانهاي گردشگري شهرستان به لحاظ نبود راه مناسب ،بيشتر مورد بازديد تورهاي طبيعت گرد و علاقمندان به ورزش کوهنوردي و پياده روي قرار مي گيرد.

آبشار دره عشق (معدن)
در فاصله 110 كيلومتري شهركرد در منطقه مشايخ شهرستان كيار در نزديكي روستاي دره عشق قرار دارد. اين آبشار با سرعت زياد از دل كوه بيرون مي آيد و بيش از 100 متر ارتفاع دارد. در كنار اين آبشار رود كارون جريان دارد و در اطراف آبشار انارستانها وشاليزارهاي روستاي دره عشق و دورك شاهپوري فضاي شگفت انگيزي را به وجود آورده است و فصول بهار و تابستان وقت مناسبي براي بازديدكنندگان مي باشد. اين آبشار كه ارتفاع آن به حدود بيش از صد متر می رسد از دل كوه با سرعت زيادی بيرون می جهد و منظره بديعی پديد می آورد.

در جنب اين فضا رودخانه كارون به آرامی جاری است و امكانات بهره برداری سياحتی متعددی را فراهم می آورد. همچنین روستاي معروفي به نام دورك اناری كه دارای انارستان های بزرگ و مزارع شاليزاری جالب توجه است در نزدیکی این آبشار قرار دارد که مجموعه اين عوامل پيوستگی فضای شگفت انگيزی را فراهم می آورند كه می توانند مدت های درازی ناظر و بيننده را به خود مشغول دارند.

آبشار تونل اول كوهرنگ
اين آبشار از سرازير شدن آب تونل اول كوهرنگ به وجود آمده است. اين تونل جهت انتقال آب چشمه كوهرنگ و ديگر چشمه هاي اطراف به زاينده رود در سال 1332 در منطقه كوهرنگ، جايي كه اكنون شهر توريستي چلگرد-مركز شهرستان كوهرنگ قرار دارد، ايجاد شد. تلاش براي انتقال اين آب به زمانهاي بسيار دور برمي گردد.

نخستین بررسی ها برای انتقال آب رودخانه بیرگان به حوضه زاینده‌رود به سالهای پس از جنگ دوم جهانی بازمی‌گردد در نتیجه این بررسی ها طراحی و اجرای بند انحرافی و تونل اول کوهرنگ به وسیله مهندسان مشاور الکساندر گیپ واگذار گردید و در مهر ماه 1327 کار احداث تونل کوهرنگ آغاز شد و در مهرماه 1332 به بهره‌برداری رسید این سیستم شامل بند و یک تونل 2900 متری بطور میانگین سالانه حدود 255 میلیون مترمکعب آب را به حوضه زاینده‌رود منتقل می‌کند. در اطراف اين آبشار آلاچيق هاي براي اقامت گردشگران تدارك ديده شده است.

آبشار آتشگاه لردگان
آبشار آتشگاه لردگان يكي از طولانی ترین آبشارهاي ایران است.

این آبشار زیبا که به آبشار مینیاتوری شهرت دارد یکی از بی‌نظیرترین جاذبه‌های طبیعی و گردشگری ایران به شمار می‌رود. آبشار با حرکت مواج خود سکوت منطقه را می‌شکند و بی‌بدیل‌ترین جلوه‌های طبیعی را رقم می‌زند.

آبشار آتشگاه در فاصله 200 كيلومتري شهركرد و در 40 كيلومتري شهر لردگان در دره اي روح افزا به طول 3 كيلومتر قرار گرفته است.

آبشار زرد لیمه
این آبشار در دره ای طویل در منطقه دیناران می باشد و یکی از سرچشمه های رودخانه کارون است که با اضافه شدن به آب بازفت و حرکت در دره های عمیق منطقه، مناظری شگفت انگیز را به وجود آورده است.

ناگفته نماند مسیر رفت به 8 ساعت پیاده روی و به شب مانی نیاز دارد و وجود چادر و کیسه خواب مناسب از ملزومات این سفر است و در روز دوم نیز تقریبا همان 8 ساعت پیاده روی را در پیش رو داریم و مسیر برگشت همان مسیر مال رو و یا پاکوب رفت است.

تالاب بين المللي چغاخور
تالاب بين المللي چغاخور در موقعيت جغرافيايي 31 درجه و 54 دقيقه و 17 ثانيه تا 31 درجه و 56 دقيقه و 31 ثانيه عرض شمالي و 50 درجه و 52 دقيقه و 40 ثانيه تا 50 درجه و 56 دقيقه و 14 ثانيه طول شرقي و در ارتفاع حدود 2270 متري از سطح آب هاي آزاد واقع شده است. از زيباترين و بزرگترين تالاب هاي استان است كه رشته كوه كلار با قله 3830 متري از سمت جنوب غربي مشرف بر آن است.

مساحت آبي تالاب از 960 هكتار قبل از احداث سد بر روي آن به 1500 هكتار بعد از احداث سد افزايش يافته، مساحت منطقه شكار ممنوع تالاب، 2500 هكتار است. متوسط طول تالاب، 5400 متر و عرض آن بين 250 تا 400 متر در بخش هاي مختلف متغير است. پيش از احداث سد به حدود6 متر ر نواحي شمالي آن رسيده است و عمق متوسطي حدود 3 متر دارد. تالاب را مرغزاري وسيع در بر گرفته كه مساحت آن حدود 700 هكتار برآورد شده است. اين مرغزار در ماه هاي ارديبهشت تا مهر كهسطح آب تالاب رو به كاهش می‌گذارد از اين هم وسيع تر مي‌شود.

اين ناحيه، آب و هوايي مرطوب با تابستان هاي معتدل و زمستان هاي سرد دارد و از نقاط ييلاقي چهارمحال وبختياري محسوب مي وشد. در كتاب((تاريخ ايل بختياري)) آمده است (( چغاخور همان چغاخرم است و لفظ چغا به تركي به معني تپه و مرغزار مي باشد)). خوانين و ايلخان بختياري بوده است. در ((فرهنگ فارسي)) خور به معناي خورشيد و آفتاب آمده است و چغاخور را اگر تركيبي فارسي و تركي بدانيم در فرهنگ فارسي در فرهنگ فارسي خور به معناي خورشيد و آفتاب آمده است و همچنين در گويش بختياري به تالاب، معادي يا گوراب مي گويند.

منابع تأمين كننده آب تالاب عمدتاً نزولات جوي و چشمه هايي يا آبدهي نسبتاً بالاي منطقه از جمله چشمه سيبك، تنگ سياه، زوردگان، اورگان، ساكي آباد، گلوگرد و ... است كه دربخش غرب و جنوب تالاب قرار دارند. جريان هاي سطحي سم اندكي در تأمين آب تالاب دارند.
همه ساله هزاران نفر از اهالي داخل و خراج منطقه براي سياحت و اقامت هاي كوتاه مدت به اين ناحيه و مركز سياحتي -زيارتي امامزاده حمزه علي سفر كرده و از امكانات طبيعي آن برخوردار مي شوند. از پاييز تا بهار هر سال هزاران پرنده بومي و مهاجر در اين تالاب به سربرده و تخم گذاري مي كنند. از انواع پرندگان دائمي يا مهاجري كه در تالاب بين المللي شناسايي شده اند مي توان به انواع مرغابي، غاز و اردك، آنقوت، چنگر، انواع حواصيل، لك لك سفيد، خروس كولي و فلامينگو اشاره كرد.

در تالاب بين المللي چغاخور غير از پرندگان ياد شده انواعي از آبزيان نيز زيست مي كنند كه ماهي كپور و كولي از مهمترين آن ها محسوب مي شوند. همچنين زيست نوعي ماهي از خانواده گامبوز ((ماهي گورخري)) در اين مكان است.

راه هاي دسترسي آسفالته، اب آشاميندي، سرويس بهداشتي، فضاي سبز، سكوي نشيمن دسترسي به واحد هاي اقامتي و پذيرايي پاركينگ، از جمله تنواع امكانات و تسهيلات موجود در اين تالاب است.

را هاي دسترسي عبارتند از:
1- جاده آسفالته بروجن- ناغان كه در غرب تالاب به سمت ناغان ادامه مي يابد.
2- جاده آسفالته شهركرد - ناغان.

در قسمت جنوب تالاب، جاده هاي خاكي در جهت شرقي و غربي روستاهاي واقع در اين ناحيه را به يكديگر و نهايتاً به جاده آسفالته مرتبط مي سازد.

دشت ها و گونه های گیاهی

دشت لاله های واژگون
این دشت زیر پوششی رنگارنگ از لاله های سرخ رنگ و واژگون ، در 12 کیلومتری چلگرد و در نزدیکی روستای بنواستکی کوهرنگ آرمیده است. هوای لطیف، سبک و پاک دشت و پوشش گیاهی بسیار غنی و ارزشمند آن چشم دل هر بیننده ای را می نوازد.

دشت لاله های واژگون چهار محال و بختیاری یكی از زیباترین جلوه های بدیع و طبیعی این استان است تا جایی كه می توان از آن به عنوان "نقاشی ممتاز خالق هستی" یاد كرد.

اگرچه ‌اكوتوریسم طبیعی آبی برفی چهارمحال و بختیاری جاذبه‌های گردشگری طبیعی زیادی را در خود جای داده ‌است، اما زیبایی دشت لاله‌های واژگون چون تابلوی بی‌بدیل همه جاذبه‌های گردشگری این استان را تحت شعاع خود قرار داده است. اینكه بام ایران به "دیار لاله‌های واژگون" شناخته می‌شود، تنها در حد یك نام نیست، بلكه تماشای دشت لاله‌های واژگون با چشم‌انداز خیره‌ كننده برای هر تازه واردی با مسمی بودن این نام را "عینیت" می‌بخشد.

گردشگران برای سفر به ‌دشت لاله‌ها در طول مسیر شهركرد، سودجان چشمه‌ دیمه كوهرنگ از دیدن چهره بهارمفرح این مسیر در حالی كه از سرازیر شدن چشمه‌های آب برف در سراشیبی تپه‌ها و پوشش سبز زمین لذت می‌برند، وارد دشت لاله‌های واژگون می‌شوند.

وجود پوشش برف بر فراز تپه‌ها، قله ها، آسمان آبی تزیین شده از ابرهای سپید و قهقهه مستانه ‌رودخانه‌های خروشان از جمله سرشاخه "زاینده رود" اوج زیبایی را در مسیر دشت لاله‌های واژگون به تمام و كمال به گردشگران هدیه كرده است. هر تازه واردی پس از خیره ‌شدن از تماشای طبیعت سحرآمیز و جاذبه‌های طبیعی افسونگر این مسیر در ورود به دشت لاله‌ها شگفت زده و مبهوت زیبایی این دشت خیال‌انگیز و رویایی می‌شود.

تا چشم كار می‌كند یك دشت پهناور چون فرشی ممتاز از لاله‌ها و دیگر نباتات سبزه‌پوش است ‌و لاله‌های واژگون انگار در برابر عظمت خالق هستی از شرم سر خجلت پایین انداخته‌اند.

واشدن غنچه‌های لاله‌های واژگون در دل یك دشت سبزفام در حالی كه كوه های مرتفع پوشیده از برف و دامنه پر از سبزه، گرداگرد آن را احاطه كرده زیبایی طبیعی این دیار را به اوج خود می‌رساند.

لبخند مستانه لاله‌های واژگون در پیشواز گردشگران نمایش صحنه‌ای از خلقت آفرینندگاردانا و تواناست كه هر بیننده‌ای را محو تماشای خود و هرعقل سلیمی را به تحسین شاهكار خلقت وا می‌دارد.

فرو آوردن سرتسلیم غنچه‌های نوبر لاله‌های دشت واژگون با اینكه سرآمد زیبایی همه رستنی ها و نباتات هستند به زبان بی‌زبانی به هر بیننده‌ای افتادگی در برابر ذات خداوند را می‌آموزد.

لاله‌های واژگون تنها جلوه‌گر یك زیبایی بی‌نظیر نیست، بلكه این "رستاخیز" زیبای خاك تزیین شده از زیباترین لاله‌ها نوید بخش "رستاخیز آخرت" است

هر چند لاله های واژگون را می توان در جای جای طبیعت زیبای چهارمحال و بختیاری دید اما؛ دشت ۷۰۰ هکتاری منطقه بنواستکی در کوهرنگ بختیاری یکی از معروف ترین رویشگاه های لاله های واژگون در کشور است که در اردیبهشت ماه میزبان هزاران گردشگر می شود.

این جاذبه طبیعی بسیار دیدنی درفاصله ۱۰۰ کیلومتری شهرکرد و حدود ۱۰ کیلومتری شهر کوهرنگ قرار داشته و در سال های نه چندان دور که هنوز سیل گردشگران به آن دیار سرازیر نشده بود، با شادابی سحرانگیزی، در اردیبهشت ماه گل های سرنگون خود را به رقص و دل ربائی وا می داشت و این پایکوبی ۱۵ روزه بهاری با بذردهی لاله ها در اواخر اردیبهشت به پایان می رسید.

بارگذاری اکوتوریسمی، سرازیر شدن سیل ویرانگر گردشگران ناآگاه، انفعال دستگاه های متولی و آماده نکردن زیرساخت های لازم برای این بارگذاری و تبدیل شدن به یک جاذبه طبیعی گردشگری؛ سبب گردید که هر ساله از شادابی و تجدید حیات طبیعی لاله ها کاسته شده، و روند کاهش تراکم لاله ها و وسعت این اثر طبیعی کم همتا شدت یابد.چیده شدن گل ها و خارج کردن غده و پیاز لاله ها از داخل خاک توسط برخی از بازدید کنندگان ناآگاه، بیشترین نقش تخریبی را در مجموعه عوامل انسانی مؤثر در تشدید روند تخریب و رخوت دشت لاله ها داشته است.

شکستن ساقه گل ها در اثر پهن کردن زیراندازها، لگدمال کردن لاله ها در اثر ترددهای غیر اصولی و غیر ضروری بازدیدکنندگان در دشت و عدم کنترل فرزندان و ممانعت از آسیب رسانی آنان به گل ها و گیاهان؛ روند طبیعی گل دهی و بذردهی لاله را مختل و تجدید حیات طبیعی دشت را به مخاطره می اندازد.

ورود دام به دشت -خصوصا" در اواخر اردیبهشت و خردادماه -در مرحله بذردهی گل ها یکی دیگر از عوامل مؤثر کاهش تراکم و شادابی لاله ها بوده که با اخلال در ریزش بذر و ممانعت از استقرار بذور در خاک، زادآوری طبیعی لاله ها را بسیار شکننده و مختل می کند.اخیرا" طغیان آفات و بیماری ها هم به این عوامل اضافه شده که می تواند در شادابی و زادآوری طبیعی لاله ها بسیار مؤثر باشد. طغیان آفات و بیماری ناشی از ضعف بیولوژیکی لاله ها بوده که علت آن همان عوامل انسانی، فشار دام و نامدیریتی حاکم بر این جاذبه طبیعی می باشد.

پتعیین دستگاه متولی مشخص و ساماندهی گردشگران در کوتاه مدت؛ و در درازمدت انجام مطالعه، برنامه ریزی و تأسیس زیر ساخت های لازم با بهره گیری از ظرفیت ها و توانمندی های بخش خصوصی و جوامع محلی منطقه؛ و همچنین تغییر و جایگزینی شیوه معیشتی دامداران از طریق همین ظرفیت گردشگری و قرق کامل دشت و ممانعت از ورود هر گونه دام به این جاذبه طبیعی و همین طور شناسائی و مقابله با آفات و بیمارهای لاله ها، برای نگهداری و حفاظت از این شگفتی خلقت اجتناب ناپذیر است.همه ساله شمار زيادي از علاقه مندان به طبيعت براي ديدن رويش و نمو اين گل يکتا به دامنه کوههاي زاگرس مي روند. گلستان کوه در خوانسار، ارتفاعات اشترانکوه لرستان و کوههاي صمصامي در چهار محال و بختياري رويشگاه انبوه اين گلهاست اما دشت معروف لاله هاي واژگون در دامنه کوههاي صمصامي در نزديکي شهر کرد واقع شده است.زادگاه اصلي اين گل ايران است اما مثل بسيار از موارد ديگر اروپاييان آن را به کشور خود برده و به پرورش گلخانه اي آن پرداخته اند به نحوي که به رغم وجود صدها نوع گل در ايران که 120 نوع آن لاله است کشور هلند مهد پرورش گل جهان محسوب مي شود!

به دليل وسعت زياد (3400 هکتار)، پوشش گياهي بسيار زيبا و ارزشمند، لاله هاي واژگون (اشک مريم) در دو نوع قرمز و زرد و نيز نزديکي به ديگر جاذبه هاي قطب سياحتي کوهرنگ، اين منطقه تفرجگاه بسيار مناسبي محسوب مي شود.زمان رويش و شکفتن لاله هاي واژگون در اين دشت از اواسط فروردين ماه شروع و تا اواخر ارديبهشت ادامه خواهد داشت. اين گل در مناطق صخره اي و سنگلاخي مي رويد و حتي تا 10 هزار شاخه از آن در يک دشت قابل مشاهده است.لاله واژگون گلي اسطوره اي و بي بديل است که باور ديدن هزاران شاخه از آن در يک نگاه دور از ذهن است اما اين تنها يکي از جاذبه هاي گردشگري کشور بي همتاي ايران است.

امکانات و تسهيلات اين منطقه توريستي شامل راه دسترسي آسفالته، آب آشاميدني، دسترسي به هتل هاي شهر چلگرد و پارکينگ است و البته هنوز هم امکانات بسياري براي جذب گردشگر به اين منطقه نياز است. اما به هر روي مي توان يک روز را به ديدن اين دشتهاي بي بديل اختصاص داد و فارغ از دغدغه هاي زندگي بيش از پيش به خالق اين همه زيبايي انديشيد

جاذبه های تاریخی وفرهنگی 

روستاهای تاریخی

موزه سنگ دزک
نام موزه : موزه سنگ دزک
سال تأسيس موزه: 1394ه.ش
نوع موزه از لحاظ محتوا : تخصصي - سنگ محلي استان
دوره ساخت بنا : قاجار
كاربري اوليه :سكونتي - حكومتي
نشاني موزه : روستاي دزك - قلعه سردار امير مفخم
مساحت تقريبي زمين : 11000متر مربع
مساحت كل زيربنا :1500متر مربع
تعداد طبقات :2 طبقه
تلفن : 03832632333
ايام تعطيل : 14 خرداد(رحلت امام خميني)/ 28صفر(رحلت پيامبر)/21رمضان(شهادت حضرت علي) /25شوال(شهادت امام جعفرصادق) /10محرم(عاشوراي حسيني)
ساعت بازديد: شش ماهه اول (9 الي 18) /شش ماهه دوم (8 الي 17)
متولي : اداره كل ميراث فرهنگي استان

از خانه های تاریخی استان چهارمحال وبختیاری می توان از خانه ناصری ، خانه حفیظی های بروجن ، خانه آزاده نام برد که توضیحات آنها به شرح ذیل می باشد:  

خانه ناصری
بنای تاریخی خانه ناصری بروجن متعلق به دوره پهلوی بوده و بر اساس مصوبه شورای ثبت و حریم سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، در تاریخ 12/3/94 و به شماره 31266 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد.

خانه حفیظی‌هاي بروجن
این اثر تاریخی مربوط به اواخر دوران قاجاریه می باشد که در خیابان فردوسی بروجن واقع شده است.

اين بنا بعد از مرمت و بازسازي توسط سازمان ميراث فرهنگي ،‌صنايع دستي و گردشگري استان ،‌اكنون به موزه مردم شناسي ( موزه بهرامي ) تبديل شده است .

خانه آزاده
اين خانه قديمي ترين خانه موجود در بافت تاريخي چالشتر و متعلق به دوره زنديه و منزل حاج ميرزا مهدي خان آزاده چالشتري است.خانه از طريق پيش فضايي در جوار بهار بند قلعه از ضلع جنوبي ورودي مي گيرد و از بعد از هشتي از طريق راهرويي به حياط وارد مي شود.جبهه غربي اين خانه به تاريخ 1206ه.ق (اواخر دوره زنديه) و در دو طبقه ساخته شده است و ويژگيهاي معماري آن دوره كاملا در آن مشهود است. پوشش هاي تويزه و تاق كژاوه، ارسي خانه، گوشواره هاي دو طرف ارسي خانه در طبقه بالا،نقوش ترنج روي سقفها از جمله اين خصوصيات اين دوره است. دسترسي به طبقه بالا از طريق پلكان انتهاي دو راهروي طرفين ارسي خانه ميسر مي شود. جبهه جنوبي شامل سردر، هشتي، دالان واتاق ها است. طبق كتيبه سنگي سردر اين جبهه به سال 1307ه.ق متعلق است ولي مطابق اسناد و قباله ها اين جبهه با تخريب بخش دو طبقه متعلق به دوره صفوي ساخته شده است. جبهه شمالي و شرقي هم در دوره پهلوي با الگوي رايج در خانه هاي چالشتر ساخته شده است.

اين بنا يكي از قديمي ترين بناهاي مسكوني استان محسوب ميگردد و داراي سه نوع بافت متمايز متعلق به ادوار زنديه تا معاصر ميباشد. تزئينات گچ بري، نقاشيهاي ديواري، هنرهاي روي چوب برروي كالبد اين عمارت حكايت از چيره دستي هنرمندان اين ديار دارد.

اتاق آيينه
اين خانه حدود 140سال قدمت داشته و يكي از زيباترين خانه هاي به يادگار مانده از معماري دوران قاجار در شهركرد مي باشد.

بخش مهم اين خانه كه تالار يا اتاق آيينه ناميده مي شود در واقع اتاق شاهنشين به شكل شكم دريده يا چليپايي است كه در معماري مسكوني قاجاري بسيار ديده مي شود. اتاق آيينه بخشي از عمارت بزرگ متعلق به خانواده محموديه بوده است كه داراي فضاهايي بزرگ، باربند، ميان سرا، اندروني، حياط خلوت و انبارهايي بوده است.

در خيابان كشي هاي انجام شده در دوره پهلوي دوم در شهركرد و اجراي خيابان وليعصر، بيشتر عرصه اين خانه تخريب مي شود و فقط فضاي موسوم به تالار آيينه و اتاقهاي همجوار آن و بخشي از ايوان شمالي حياط آن و حياط غربي(حياط خلوت) باقي مانده است. اكنون انجمن خوشنويسان استان در اين مكان مستقر مي باشد. اين بنا در تاريخ 78/1/9 و به شماره 2286 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است

پل های تاریخی

پل تاریخی زمانخان
پل زمانخان از جمله شاهکارهای معماری دوران صفوی است که در فاصله26 کیلومتری شمال غربی شهرکرد و 5 کیلومتری شهر سامان بر روی رودخانه زاینده رود احداث گردیده است. اين پل به دست يكي از خوانين محلي به نام زمانخان ساخته شده است و ويژگي مهم آن تراشيدن صخره هاي سنگي جهت هدايت آب از مسير فعلي مي باشد. تاق آن با آجر ساخته شده و يكي از زيباترين فضاهاي گـردشگري شهرستـان سامــان مي باشد. پل از دو دهانه ی نامساوی به طول 5 و 6/5 متر تشکیل شده و ستون وسط آن، متکی بر تخته سنگی بریده شده می باشد. از نظر اهمیت تاریخی، برخی آن را بعد از پل الله وردیخان (سی و سه پل اصفهان) دومین پل مهم احداث شده بر روی زاینده رود می دانند. اين بنا در تاريخ 75/4/11و به شماره 1744در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.

پل خراجي
اين پل از پل هاي دوره قاجاريه است .ولي پايه و شالوده آن به قرن ها پيش تعلق دارد.پل خراجي داراي ده دهانه طاق است كه طاق ها با آجر و موج شكن هابه دليل جريان آرام آب رودخانه به صورت گرد ساخته شده اند. پل روستاي خراجي در مسير عبور كاروان از تنگه خراجي بوده و راه پل ارتباطي روستا از روي رودخانه كيار است .از جمله اقدامات مرمتي كه برروي بنا انجام شده مي توان به لايروبي. استحكام بخشي. بند كشي و اجراي جداره مسيل در طرفين آن اشاره كرد.

اين پل توسط سازمان ميراث فرهنگي ،‌صنايع دستي و گردشگري استان مرمت گرديده است.

پل کنرک
پل یا چاروی کنرک در جنوب روستای کنرک از توابع شهرستان بروجن درنزديكي تالاب چغاخور برروی رودخانه ی آقبلاغ در پای تپه ای باستانی به نام تل فتح اله خانی احداث شده است. هدف اصلی از ساخت این پل انتقال آب چشمه بیدک درنزدیکی روستای نصیرآباد یا غرب دشت کنرک به جنوب وشرق این دشت می باشد. طول اصلی این پل 40 متر است که سابقا برروی آن نهری سنگی (چارو) قرارداشت.بقایای این نهر هم اکنون در ضلع جنوبی پل به خوبی قابل مشاهده است. پل کنرک با ارتفاع نزدیک به 5 متر وعرض 4 متر دارای 3 دهانه باقوس شاخ بزی است که از مصالح سنگ در پایه ها وآجر دربدنه وطاق با ملاط گچ ساخته شده است

پل مصلی بروجن (بازارچه صنایع دستی)
اين پل تاريخي در دوران قاجار به روش آجرچيني خفته راسته و با استفاده از ملات ساروج ساخته شده است. اين پل در برابر سيل سال 1330 هجري شمسي مقاومت كرده و سالم باقي مانده كه اين خود خبر از معماري مستحكم اين پل مي دهد.پل مصلي، عروس پل های بروجن است و بهترین سند به جای مانده از تاریخ ساخت و متولیان پل، سنگ نوشته ای است که بر دیوارة پل نصب شده است. متن آن به این قرار است: "في السنه 1319 سعي و اقدام و اهتمام جناب افتخارالحجاج حاجي نصراله ابن مرحمت پناه، حاجي مرادعلي وبه استادي كربلايي احمد بن كربلايي حسن و به سركاري آقاي مشهدي خدامراد تمام شد."

آنچه از شواهد پیش روی بدست آمده تاریخ ساخت پل را 1319 ه ق، یعنی با قدمتی صد و اندی ساله بیان می کند. این پل تنها پل ماشین رو در زمان قدیم بوده که بر روی رودخانه ساخته شده و در اطراف این پل، دو آسیاب بادی به چشم می خورد و کمی پایین تر نیز یک حمام قدیمی وجود داشته که همگی بر اثر سیل ویرانگر زير خاک مدفون شده اند. در حال حاضر با محوطه سازي در اطراف اين پل، اين مكان تبديل به بازارچه دائمي صنايع دستي گرديده است . اين بنا در تاريخ 80/6/6 وبه شماره 4205در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.

پل بهشت آباد
این پل برروی رودخانه ی بهشت آباد در شهرستان اردل واقع شده است ،‌و به فاصله ی 300متری شمال شرقی روستای بهشت آباد قرار دارد. آب بهشت آباد از بهم پیوستن آب کیار و آب هاي شهرستان فارسان در ابتدای تنگ درکش ورکش جریان می یابد.

پل بهشت آباد در انتهای صخره های درکش ورکش در محلی که صخره ها پایان می یابد وبه نزدیکترین حد خود می رسد احداث شده است.

طول پل 20 متر وعرض آن 5/3 متر می باشد. ارتفاع پل تا سطح آب 7 متر است ومصالح آن از سنگ دربدنه وپایه ها وآجر در طاق دهانه می باشد. این پل دارای یک دهانه با قوس جناغی کند ونزدیک به قوس شاه عباسی است.

طاق پل از دوروش رومی دروسط وضربی در کناره ها ساخته شده است. ظاهرا طاق اولیه از مصالح سنگ بوده وپس از تخریب ، طاق کنونی باآجر برروی بقایای سنگی احداث گردید. عرض دهانه پل درپایین 10 متر و ارتفاع آن 3 متر است. فاصله ی راس قوس دهانه تا سطح پل 1 متراست. پایه های پل از سنگ قلوه ومصالح ساروج ساخته شده است. باتوجه به وضعیت صخره ای موجود عرض وارتفاع پایه ها متفاوت واز 1 متر درپایین به 4 متر دربالا می رسد. همچنین ارتفاع پایه ها درجهت شمال غرب 4 متر تا طاق ودر جنوب غرب 5/1 متر می باشد. سطح پل صاف است وطارمی های قدیمی آن از بین رفته اند .این پل در دهه های اخیر قبل از احداث پل جدید (درفاصله ی 20 متری آن ) با تیرهای آهنی ومصالح سیمان استحکام بخشی شده است. قدمت اولیه پل به درستی مشخص نیست لیکن وضعیت کنونی دارای قدمتی صفوی است که دردوره قاجار مرمت شده است.

پل اله یار بن
این پل در شهر بن واقع است.در شمال آن ،محله و بازار قدیم بن در جنوب ،محله جانبازان ودر شرق وغرب مسیل لاور قرار دارند. این اثر در کوهپایه کوه بن ودر بافت قدیم این شهر بر روی مسیل لاوار احداث شده است. طبیعت پیرامون دشتی واقلیم آن معتدل خشک است. کوه بن وشیراز درجنوب غرب مهمترین عوارض طبیعی نزدیک می باشند.

این پل بروی مسیل طبیعی لاوار که از شمال به جنوب شهر بن عبور می کند. ودارای عمق نسبتا زیادی است جهت عبور سهل وآسان مردم محله بازار قدیم( بن جنوب به شمال ) توسط الله یار نامی ساخته شد .پل به طول 5/10متر عرض 5/4 متر وارتفاع 20/6 متر از کف مسیل دارای دودهانه در کنار هم وبه شکل سوار وپیاده است که نشان می دهد. این بنا دردو دوره نزدیک به هم ساخته شده است .ابتدا دهانه با ارتفا ع کمتر و پس از چند سال به جهت استحکام بیشتر این دهانه دهانه های دیگر با ارتفاعی بالا تر در کنار آن ساخته شد. این موضوع در کتیبه های که امروز تنها جای آن باقیمانده(بقول مردم )ذکر شده بود. بنای هر دو دهانه از مصالح سنگ قلوه و نمای مالون در پایه ها و آجر در بدنه و دهانه و ملاط وساروج ساخته شده است.

پل سیمی دوپلان
اين پل برروي رودخانه كارون در نزديكي روستاي دوپلان از توابع بخش ناغان در شهرستان كيار احداث شده است. پل سیمی دوپلان به در ازای 20 متر و عرض کمتر از یک متر در محلی بسیار مناسب و درست در جایی که صخره های ساحل رودخانه به هم بسیار نزدیک شده و عرض آن در کمترین حد ممکن مي باشد. پایه های این پل بر بقایای قدیمی تر از سنگ قلوه و لاشه که بارها تجدید و احیا شده قرار دارد. این پل به مسیر جاده لینچ در زمان قاجاریه توسط یک شرکت انگلیسی به همین نام در مسیر جاده اصفهان - خوزستان و به دلیل قرار گرفتن منطقه بختیاری در سر راه بازرگانی شمال به جنوب و خصوصا اصفهان به سمت اهواز احداث گردید.

پل کره بس
این پل نخستین پل استان به سبک معماری جدید است که در دوره پهلوی اول بر روی رودخانه کره بس شهرستان لردگان ساخته شدكه محل عبور و مرور در گذشته بوده است. در حال حاضر در كنار اين پل يك پل فلزي دوطرفه براي رفت و آمد خودروها در مسیر استان خوزستان در نظر گرفته شده است.

پل هوره
اين پل در روستاي هوره از توابع شهرستان سامان و در كنار رودخانه زاينده رود قرار دارد. ساخت پل هوره در خرداد ماه سال 1337ه.ش آغاز و در پاییز سال 1338 ه.ش (پهلوی دوم) بر روي خرابه هاي پل قديمي به اتمام رسید. استفاده از مصالح بوم آورد (تمام سنگي بودن آن) اين پل را شاخص و به يكي از زيباترين پل هاي منطقه تبديل مي كند. این پل به علت از بین رفتن پل قدیمی هوره و صعب العبور بودن رودخانه مخصوصا در زمستان و فصل بارندگی، ساخته شد. نام پل به روستایی که در آن قرار دارد منسوب شده است. اين پل در تاريخ 90/3/25 و به شماره 30073 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.

مراکز ومقاصد گردشگری

گردشگری ورزشی
گردشگری ورزشی: (ورزش های ماجراجویانه )
استان چهارمحال و بختیاری بعلت ارتفاع زیاد ( 1500 تا 4500 متر) به بام ایران معروف است. بارش های مناسب سالیانه ، وجود رودخانه های پرآب ( کارون و زاینده رود) کوهها و صخره ها ، دره ها و آبشارها و... زمینه را برای انواع ورزشها به خصوص ورزشهای ماجراجویانه فراهم نموده است. در ذیل به معرفی تعدادی از ورزش های ماجراجویانه که در استان برگزار میگردد، می پردازیم.

قايق راني در آب هاي خروشان (رفتينگ رودخانه كارون)
منطقه ارمند و مشایخ با اقلیم مدیترانه ای و نیمه خشک در شهرستان های کیار و لردگان واقع گردیده که در طرح جامع اکوتوریسم رودخانه ای جهت فعالیت های گردشی ـ ورزشی انتخاب شده است.

وجود شرایط لازم ورزش های رودخانه ای (عرض و عمق آب کافی و ...)، دسترسی برخی نقاط رودخانه به جاده، بکر بودن منطقه، جاذبه های طبیعی مثل جنگل های بلوط، قله های سر به فلک کشیده، آبشارهای زیبا و دیوارهای صخره ای اعجاب انگیز، چشم اندازهای بکر و وجود مردم محلی خونگرم و با صفا، ظرفیت های مستعد اجرای طرح های طبیعت گردی رودخانه ای و بهره برداری اکوتوریستی ارمند را صد چندان کرده است.

نقاط مناسب به آب انداختن قایق ها، نقاط مناسب برای توقف در مسیر، جاذبه های طبیعی اطراف رودخانه، محل های مناسب برپایی اردوگاه طبیعت گردی و درجه قسمت های خروشان رودخانه، ارمند را از نظر قایقرانی بسیار فنی نموده که با عبور از میان جنگل های بکر بلوط و مزارع روستائیان و هیاهوی بچه های روستایی و صدای پرندگان و گاهاً گله های دام، اوقات به یادماندنی را برای طبیعت گردان و ماجراجویان رودخانه ای به ارمغان می آورد.

رودخانه سبزه كوه محل به آب انداختن قایق ها هم چنین در منطقه تنگ زندان و منطقه آبشار دره عشق امکان فرود از از آبشار نیز وجود دارد.

قايق راني در آب هاي خروشان (رفتينگ رودخانه زاینده رود)
وجود رودخانه زيبا و پرآب زاينده رود زمينه را براي ورزش هاي آبي در منطقه بوجود آورده است حدود 60 كيلومتر طول اين رودخانه از سد مخزني زاينده رود تا نزديك شهر سامان زمينه را براي انجام اين ورزش ها بوجود آورده است ازجمله اين ورزش ها مي توان به ورزش شنا، ‌ماهيگيري و قايق راني در آب هاي آرام و خروشان (رفتينگ) اشاره نمود. باشگاه رفتينگ در روستاي سوادجان يكي از محل هاي برگزاري ورزش هاي آبي است.

پيست اسكي چلگرد
قله های مرتفع زردکوه بختیاری، مکان مناسبی برای انجام ورزش های کوهستانی و صعودهای فصلی است. بلندترین قله زردکوه بختیاری، با نام شاه شهيدان و با ارتفاع 4221 متر در نزديكي شهر چلگرد واقع شده است.

يكي از جاذبه های طبیعی شهر چلگرد، پیست اسکی چلگرد است. برف فراوان، یخچال های طبیعی و شیب های تندی که با استانداردهای پیست های بین المللی انطباق دارد، از قابلیت های برگزاری مسابقات ورزش های زمستانی اسکی است. در ایام مختلف سال، خاصه پاییز و زمستان، این پیست، کوهنوردان، اسکی بازان و علاقه مندان به ورزش های کوهستانی و زمستاني را به سوی خود جذب می کند. اين ييست بين المللي بوده و داراي امكاناتي نظير بالابر،‌ پيست كوب وافراد متخصص جهت آموزش ورزش اسكي مي باشد.

پيست اسكي بارده
اين پيست كه در نزديكي روستاي بارده (شهرستان بن)، حدود 43 كيلومتري شمال غرب شهركرد و 5 كيلومتري جنوب شرق روستاي بارده واقع شده و در دامنه هاي شمالي كوه نسار تنگ واقع در جنوب غربي روستاي بارده و در 1 كيلومتري جنوب جاده آسفالته ارتباطي روستاهاي منطقه قرار گرفته و در سال 1383 به بهره برداري رسيد. دسترسي آسان و نزديك به مركز استان از ويژگي هاي اين پيست است.

پيست اسكي شيخ شبان
اين پيست كه در روستاي شيخ شبان احداث گرديده و فاصله آن تا مركز استان (‌شهركرد) 45 كيلومتر مي باشد ميزان بارندگي در اين منطقه به طور متوسط سالانه 550 ميلي متر است. بالابر اين پيست از نوع تله اسكي (بشقابي) و طول خط بالابر 470 متر است. ارتفاع نقطه شروع بالابر 2500 متر از سطح دريا مي باشد.

دیپ واتر
امروزه سنگ نوردی به اشکال گوناگونی انجام می¬شود، یکی از انواع سنگ نوردی، صعود از یک صخره بدون طناب و سقوط در آب است. به بیان دیگر سنگ نوردی آزاد و بدون حمایت بر روی صخره¬هایی تحت احاطه آب است. به این نوع سنگ نوردی آب¬های عمیق یا دیپ واتر (Deep Water) و در برخی کشورها (Waterbouldering) می¬گویند.

رشته دیپ واتر ترکیبی از صخره نوردی و سقوط آزاد از دره و در نهایت شیرجه زدن در آبهای آزاد می¬باشد. اکنون چهارمحال و بختیاری به دلیل داشتن دریاچه سد کارون 4 و صخره های سخت و کوه¬های بلند یکی از استانهای مستعد رشته دیپ واتر در ایران است.در رشته دیپ واتر صخره نوردها تا جایی که بتوانند از صخره ها بالا می روند و سپس با یک سقوط آزاد، هیجان پریدن از ارتفاع به اعماق آب را تجربه می¬کنند. دیپ واتر هم مانند دیواره نوردی، صخره نوردی، اسلک لاین و ... زیرمجموعه ای از رشته سنگ نوردی است. رشته ای که در جنوب شرقی آسیا و در کشورهایی مانند اندونزی، تایلند و مالزی به صورت حرفه ای دنبال می شود و حالا چندسالی است که وارد کشورمان شده است.

پیست اتومبیل رانی
ورزش مفرح ومهيج كارتينگ، پايه و مادر رشته هاي ورزشي اتومبيلراني مي باشد. تمامي سنين(از 10 سال به بالا) مي توانند بدون نياز به داشتن گواهينامه رانندگي از اين رشته هم بصورت تفريحي و هم بصورت حرفه اي استفاده نمايند. اين پيست در شهركرد همه روزه آماده پذيرايي از علاقمندان مي باشد. همچنين مسابقات كارتينگ و دوره هاي آموزشي زير نظر هياْت موتورسواري و اتومبيلراني استان به صورت منظم برگزار مي گردد.ضمناْ در كنار اين ورزش ،مسابقات مهيج موتور سواري برگزار مي گردد.

بانجی جامپینگ کشور
بلندترین سکوی طبیعی بانجی جامپینگ کشور در روستای دوپلان از توابع شهرستان کیار استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. سکوی بانجی جامپینگ چهارمحال و بختیاری با 55 متر ارتفاع در حومه روستای دو پلان شهرستان کیار قرار دارد. این سکوی پرش مشرف به رودخانه کارون استاین سکو در مجاورت ایل راه عشایری تاریخی دز پارت و در مناطق حفاظت شده سبزکوه و هلن ، دره عمیق ، پل سیمی و اثر ملی جاده لینچ قرار دارد.

سايت پروازي بام ايران ( گردنه رخ )
سايت زيباي گردنه رخ در استان چهارمحال و بختياري با ارتفاع پايه 2800 متر و ريج لاين شمالي و جنوبي كه امكان پرش در هر دو سمت غربي و شرقي را فراهم مي كند يكي از بهترين سايت هاي پرواز ايران است. هوا در اكثر روزهاي سال مناسب و جهت باد معمولا غربي است. جاده ماشين رو مناسب كه بخش عمده اي از آن هم آسفالته است يكي ديگر از مزيت هاي سايت به شمار مي رود. از اين سايت بود كه آقاي محمد سمناني به پرواز در آمد و توانست ركورد 278 كيلومتر را ثبت كند. حالا هم برنامه هايي براي ثبت ركورد 400 كيلومتر در حال انجام است. اگر با پرواز آشنا نيستيد امكان پروازهاي دو نفره فراهم شده و مي توانيد كنترل پرواز را به افراد متخصص بسپاريد. بدون نگراني و البته با كمي ماجراجويي از پرواز در آسمان زيبايي هاي منطقه پرغرور چهارمحال و بختياري لذت مي بريد و تصاوير بي نظيري را در قاب دوربينتان ثبت مي كنيد
موزه باستان شناسی شهرکرد

گرمابه پرهیزگار (موزه باستان شناسی)
گرمابه پرهیزگار شهرکرد در سال 1326 شمسی از محل مایملک (( مرحوم حاج آقا حسین پرهیزگار)) و با مساعدت مالی بانو حاجیه سلطان خانم آزاده و حاج ابوالقاسم آزاده چا لشتری ساخته شد و در سال 1334 شمسی وقف عام گردید 

گرمابه پرهیزگار با زیر بنای حدود 620 متر مربع متشکل از دو باب حمام کوچک و بزرگ یکی از آخرین بناهایی است که در دوران معاصر و به سبک معماری سنتی حمامهای قدیمی کشور در شهرکرد احداث و دارای ویژگیهای معماری و هنری ارزشمندی است . حمام بزرگ در جبهه جنوبی و حمام کوچک متصل به آن و در ضلع شمالی قرار دارد .

عملیات تبدیل گرمابه پرهیزگار به موزه باستان شناسی با افزودن الحاقاتی به شیوه معماری سنتی در سال 1376 احداث و با مجموع زیر بنا 1400 متر مریع در بهار 1382 به پایان رسید .

با تائیدات خداوند متعال و ظل توجهات حضرت ولی عصر (عج ) و در عصر پرافتخار نظام مقدس جمهوری اسلامی تحت ولایت و زعامت رهبر فرزانه حضرت آیت الله عظمی خامنه ای موزه باستان شناسی به دست مهندس سید محمد بهشتی رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور در اردیبهشت سال 1382 شمسی افتتاح و مورد بهره برداری قرار گرفت .

حمام بزرگ متشکل از هشتی ، راهرو ، سربینه ، میان در ، گرمخانه ، خزینه و شاه نشین و حمام کوچک شامل سربینه ، راهرو ، گرمخانه و خزینه است . ستونهای سنگی گرد با شیارهای قاشقی نسبتاً عمیق ، کف فرش با کاشی سفید و فیروزه ای ، حوض سنگی چند ضلعی در وسط و حوضهای عمقی در سه طرف آن و طاق نماها با سکوهای سنگی جهت رختکن از ویژگیهای معماری (( سربینه حمام بزرگ )) است .

آثار موزه

اشیای موزه به لحاظ تقسیم بندی زمانی شامل : اشیای پیش از تاریخ ، دوران تاریخی و دوران اسلامی است که در سربینه ، میان در ، گرمخانه ، خزینه و شاه نشین حمام بزرگ در معرض نمایش قرار گرفته اند .

آثار پیش از تاریخ

آثار این بخش حاصل گمانه زنیها و پژوهشهای علمی باستانشناسی در استان است . ابزار آلات سنگی و استخوانی ، پیکرکهای گلی و ظروف سفالی بخشی این آثار را تشکیل می دهند .

ابزار سنگی : قدیمی ترین اشیای مربوط به ((دوران نو سنگی )) و از نظر قدمت به (( هزاره های هفتم و ششم پیش از میلاد )) تعلق دارند و از لردگان و گندمان به دست آمده اند . این ابزارها شامل تیغه های کوچک سنگی با لبه صاف ، تیغه های نسبتاً بزرگ دندانه دار اره ای به رنگهای سفید ، قهوه ای روشن ، قهوه ای تیره و نیز تیغه هایی از جنس سنگ شیشه ( ابسیدین ) به رنگهای سیاه و سبز تیره و قطعات سنگی دیگر از جمله دسته هاون - به دست آمده از محدوده شهر بلداجی - است .

پیکرکهای گلی : پیکرکهای حیوانی شبیه (( گراز )) مکشوفه از محوطه های باستانی (( گندمان )) قدمتی حدود 9000 سال دارند . یکی از این پیکرکهای حیوانی از گل پخته ، بزرگتر و در هیبت گراز با پاهای کوتاه ، شکم برآمده و قد کشیده ولی فاقد ((سر)) است .

ظرف سفالی نخودی منقوش با بدنه نازک که نقش کوه در سطح بیرونی آن به صورت مثلث های همسان تکرار شده ، کاسه سفالی با خطوط قوسی سطح داخلی و کاسه کوچک پایه دار با نقوش دندانه ای از جمله این آثار است .

کاسه سفالی با پوشش قرمز متعلق به اواخر هزاره چهارم پیش از میلاد ، مکشوفه از لردگان و کاسه سفالی موسوم به (( لب واریخته )) که قدمت آن به آغاز نگارش باز می گردد و از گورگای تپه شهرک به دست آمده پایان بخش آثار پیش از تاریخ موزه است .

آثار دوران تاریخی

آثار دوران تاریخی موزه باستانشناسی شهرکرد از نظر جنس ، شکل ، ابعاد ، نقوش و تزئینات بسیار متنوع و به شرح زیر است :

آثار سفالی : آثار سفالی بخش دوران تاریخی موزه با قدیمی ترین آنها که به هزاره سوم پیش از میلاد متعلق و از (( بروجن )) به دست آمده ، آغاز می شود .
این ظروف شامل خمره های دهان گشاد منقوش به رنگ اخرا ئی و کوزه های سفالی به رنگ نخودی ساده است .

ظروف سفالی متعلق به دوره (( ایلام میانه )) ( هزاره دوم پیش از میلاد ) به شکل دوک ، و معروف به (( ته دکمه ای )) است . این ظروف بدون تکیه دادن به جایی با قرار دادن بر روی سه پایه امکان ایستایی ندارند . سفال خاکستری - متعلق به هزاره دوم ق .م. - نیز جزیی از آثار به نمایش درآمده است . این آثار در پژوهشهای باستانشناسی از اهمیت و جایگاه بخصوصی برخوردار است . ظروف سفالی (( سیاه رنگ )) هزاره اول ق . م . شبیه به ظروف فلزی زینت بخش موزه است .

ظروف سفالی دسته دار ، آبریزهای سفالی دسته دار با لوله عمودی و خمیده به رنگهای نخودی و اخرا ئی که با نقوش هندسی ، خطوط هاشوری و نقوش دندانه دار تزئین شده اند و قدمت آنها به هزاره اول ق . م باز می گردد ، پایان بخش آثار سفالین دوران تاریخی موزه است .

آثار فلزی : شاه نشین حمام به نمایش آثار فلزی دوران تاریخی که از نظر شکل ، ابعاد و آلیاژ مختلف و متنوع هستند ، اختصاص دارد . کاسه کوچک مفرغی مکشوفه از خان میرزای لردگان - متعلق به هزاره دوم ق. م از قدیمی ترین آثار این مجموعه است . قدمت سایر آثار فلزی مربوط به هزاره اول ق. م . است .

لیوان، کاسه ، قدح و ظروف ساده مفرغی مکشوفه از بلداجی ، بروجن ، اردل ، بازفت و لردگان به اشکال و ابعاد متفاوت به غنای علمی موزه افزوده است . جام مفرغی با نقوش قلمزنی که درپشت ظرف اشعه خورشید را به صورت برجسته نشان می دهد. خلاقیت و توانایی هنرمندان فلز کار چهارمحال و بختیاری را در آفرینش آثار هنری ارزشمند و ماندگار در هزاره اول ق . م معرفی می کند .

تیغه ها و سرخیش آهنی ف خنجر و سرگرزهای پره دار ، تبرزین حکاکی و قلمزنی شده ، با لبه تخت و بدنه قوسی از سنگ مرمر سفید و قهوه های رگه دار در این موزه از ظرافتی برخودارند .این آثار در دوره هخامنشی با دستگاه مخصوصی خراطی شده اند .

آجر نوشته ایلامی : آجر نوشته ایلامی موجود در موزه باستان شناسی شهرکرد تنها کتیبه به خط میخی مکشوفه از (( قلعه گلی )) (قلعه افغان ) لردگان در سال 1375 است . این آجر نوشته متعلق یه هوته لوتوش اینشوشیناک (1120-1110 ق . م ) آخرین پادشاه ایلام میانه است که احتمالاً به معبدی در محل (( قلعه گلی )) (کنونی ) اهدا شده است .

کاسه شیشه ای مکشوفه در استان که سطح بیرونی آن به صورت ((لانه زنبوری )) (6 ضلعی ) تراش داده شده ، هنر شیشه گری ایرانیان را در دوران ساسانی نشان می دهد .

آثار دوران اسلامی :

ظروف سفالی به شکل قدح ، کاسه ، صراحی ، تنگ ، پیه سوز ، پیاله و خمره های کوچک با تزئینات لعاب ساده ، نقاشی زیر لعاب ، نقش کنده زیر لعاب ، نقوش قالبی ، تزئینات کتیبه ای و نقوش گیاهی ، هندسی و حیوانی متعلق به قرون 3-6 هـ . ق و کاسه (( زرین فام)) متعلق به قرن هفتم هـ . ق اشیای سفالین دوران اسلامی موزه را شامل می شوند که در ضلع غربی (( گرمخانه )) و (( میان در)) حمام قرار دارند .

تنگ سفالی با نقوش قالبی مربوط به دوره سلجوقی مکشوفه از میرآباد شهرکرد تنها شی ء سفالین دوره اسلامی خمره متعلق به استان چهارمحال و بختیاری است . ظروف شیشه ای کوچک گردان دار که در کیمیا گری و یا برای نگهداری مواد دارویی و آرایشی در سده های 1-4 هـ . ق مورد استفاده قرار می گرفته اند ، از جمله آین آثار است .

مهر و سکه : سربینه حمام به غرفه های (( مهر و سکه )) از دوران مختلف پیش از اسلام و دوران اسلامی اختصاص یافته است .

مهرهای استوانه ای از جنس خمیر شیشه ، عقیق کبود و سنگ مرمر سبز با نقوش بز کوهی ، نخل و یا انسان نیایشگر متعلق به هزاره اول ق . م و مهرهای استامپی (تخت ) از جنس عقیق سفید با نقش عقاب ، عقرب و غزال مربوط به دوره ساسانی ، مکشوفه از نقاط مختلف استان چهارمحال و بختیاری ، تنوع جنس و نقش مهرو اعتقاد و باور ایرانیان را که بر روی این مهرها جلوه نموده در معرض مطالعه و پژوهش علاقه مندان قرار داده است .

سکه های نقره اسکندر مقدونی ، سکه های طلا و نقره سلوکی ، اشکانی ، ساسانی و سکه های مفرغی (( الیمایی )) سکه های نقره قرن اول هجری ضرب دمشق ، واسط ، جی ، کرمان ، نیشابور و دارا بگرد ، سکه های طلا مربوط به حکام عباسی و سامانی ، سکه های طلا و نقره ایلخانی ، صفویه و زندیه و سرانجام سکه های شاهان قاجار بخش مهر و سکه موزه را تکمیل کرده اند .

قالیچه بختیاری: با قدمتی حدود 200 سال از نوع تمام پشم و دو پود با رنگ زمینه سرمه ای و کرم و نقش زمینه لوزی ، قندیلی که نقوش گل ، دست ، حیوان و طرحهای هندسی در آن بافته شده به ابعاد 160×330 سانتیمتر در (( خزینه حمام )) جای گرفته است .

موزه باستان شناسی شهرکرد که یکی از موزه های تخصصی کشور محسوب می شود ، طی عمر کوتاه خود در معرفی فرهنگ و تمدن استان چهارمحال و بختیاری و کشور ایران حضور مناسبی داشته است.

موزه مشروطه سردار اسعد جونقان
محتواي موزه :مشروطه
متولي :سازمان ميراث فرهنگي صنايع دستي وگردشگري
سال تاسيس: 1394
ساعت بازديد:شش ماه اول سال 9الي17
شش ماه دوم سال 8الي 16
بهاي بليط :2000تومان
نشاني :جونقان ،خيابان ارشاد اسلامي ،قلعه تاريخي جونقان ،موزه صنايع دستي وهنرهاي سنتي
تلفن:33260599038

قلعه سردار اسعد بختیاری: (خانه مشروطیت جونقان)
این بنای دو طبقه اواخر دوره قاجاریه و پس از دستیابی فرزندان حسینقلی خان ایلخانی به قدرت سیاسی توسط حاج علی قلی خان ملقب به سردار اسعد دوم بختیاری وزیر جنگ دولت احمد شاه قاجار با الهام از کاخهای اروپایی قرن نوزدهم میلادی بر سر گذرگاه جاده لینچ که با هماهنگی میرزا علی اصغر اتابک (امین السلطان) صدر اعظم ناصرالدین شاه قاجار به همراه دیگر خویشان که از جمله سهامداران آن شمرده می شدند و به منظور نظارت بر حسن اجرای قراردادهای تجاری خوانین بختیاری و شرکای انگلیسی بنیاد نهاده شد.

این عمارت تاریخی شهرت خود را مدیون مشروطیت و شروع قیام بختیاریها در جونقان و اجتماع در این عمارت و سپس فتح اصفهان و تهران به رهبری حاج علیقلی خان سردار اسعد بختیاری می باشد که به همین خاطر عمارت به خانه مشروطیت شهرت یافته است.
عمارت واقعی در زمینی به مساحت چهارده هزار متر مربع بوده است که ابنیه های جانبی آن بنا به عوامل طبیعی و اجتماعی از بین رفته است.

و اما از کاخ قلعه سردار اسعد بختیاری در حال حاضر قسمت شاه نشین بنا باقی مانده است که در دو طبقه به شکل مستطیل و به مساحت هزار و بیست و شش متر با یک نوع معماری ایرانی، اروپایی و متناسب با موقعیت و اقلیم سرد استان طراحی و ساخته شده است. مصالح بکار رفته داخل بنا تماما گل و خشت و با روکشی از آجر بوده است. بنا در سال 1356 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

موزه مردم شناسی بلدیه بروجن
بنای این موزه در زمینی به وسعت یک هزار و 600 متر مربع و زیربنای 700 متر مربع قرار دارد .

این موزه در 3 بخش صنایع دستی شامل 8 غرفه ورک شاپ، مردم شناسی از قبیل ادوات کشاورزی و تجهیزات گذشتگان و اسناد، نقشه، کروکی های شهری، مکاتبات، و مصالح شهرسازی، روزانه از ساعت 8 صبح تا 17 پذیرای عموم بازدیدکنندگان است.

موزه بلدیه بروجن از موزه های مشارکتی به شمار می رود که با همکاری شهرداری بروجن افتتاح شد.

مجموعه پل تاريخی مصلای بروجن که در گذشته مسير ارتباطي مزارع و شهر بروجن بوده، در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ۴۲۰۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

شهر بروجن، با بیش از 52 هزار نفر جمعیت در فاصله 62 کیلومتری شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد.

مجموعه تاریخی فرهنگی چالش تر

موزه کار و زندگی:
با احیای قلعه خدارحم خان در چالشتر که بازسازی آن از سال 1379 آغاز و در سال 1382 به اتمام رسید و اهدای 640 قلم اشیای مردم شناسی ارزشمند توسط یکی از فرهیختگان و علاقمندان به میراث فرهنگی استان، طبقه همکف قلعه خدارحم خان به منظور چیدمان بخشی از اشیای اهدایی به موزه تبدیل شد. این موزه در اردیبهشت ماه سال 1383 افتتاح و براساس هویت و معرفی اشیاء ارائه شده در آن موزه، "کار و زندگی" نام گرفت.

موزه حمام:
این موزه در سال 1385 در حمام خصوصی مجموعه تاریخی چالشتر معروف به حمام خان در کنار سایر موزه های این مجموعه راه اندازی شد. در این موزه با به نمایش گذاشتن ابزار و وسایل مربوط به استحمام، به روش سنتی و نیز ماکت های انسانی در ابعاد واقعی با فیگورهای مختلف استحمام سعی شده تا آثار فرهنگی مرتبط با این موضوع به طور دقیق و ملموس به بازدیدکنندگان معرفی شوند.

موزه سنگ:
اين موزه در محل قلعه چالش‌تر واقع شده و«سنگ های عظیم و قطور عصاری، سنگ آسیاب، شیرهای سنگی در اشکال و ابعاد مختلف، سنگ قبرهای تخت و افراشته با خطوط و نقوش و ابعاد متنوع، عناصر سنگی منقوش به کار رفته در معماری مانند چهارچوب های سنگی، ستون ها، سرستون ها، پاستون ها، ازاره ها و فواره ها، سنگ آب ها، دست آس ها و هاون های مختلف و متنوع در سال 1379 از نقاط مختلف استان جمع آوری و با محوطه سازی حیاط قلعه ستوده، موزه سنگ استان به صورت بسته و باز تشکیل شد و از سال 1380 مورد بهره برداری قرار گرفت.»

موزه مردم شناسی شهر کیان
سال تأسيس موزه: 1388 ه.ش
نوع موزه از لحاظ محتوا: مردم شناسي
دوره ساخت بنا:قاجار
كاربري اوليه:حمام
نشاني موزه :شهر كيان - انتهاي خيابان سجاد شرقي
مساحت تقريبي زمين: -
مساحت كل زيربنا : -
تعداد طبقات:1 طبقه
تلفن : 03817223264
ايام تعطيل :تعطيلات رسمي كشور
ساعت بازديد: 9صبح الي 12 - 14 الي 16:30
متولي : انجمن دوستداران و حافظان ميراث فرهنگي

موزه گنجینه شهدا (دفاع مقدس)
سال تأسيس موزه: 1368 ه.ش
نوع موزه از لحاظ محتوا: تخصصي (آثار بجا مانده از شهداء و دستاوردهاي جنگ تحميلي)
دوره ساخت بنا:معاصر
كاربري اوليه:موزه
نشاني موزه :شهركرد - انتهاي بلوار فارابي - جاده دانشگاه آزاد - ميدان دفاع مقدس
مساحت تقريبي زمين: -
مساحت كل زيربنا : -
تعداد طبقات:1 طبقه
تلفن : 03813342800
نمابر : -
ايام تعطيل :تعطيلات رسمي كشور
بهاي بليط : رايگان
ساعت بازديد: 7 الي 14
متولي : بنياد حفظ آثار و ارزشهاي دفاع مقدس

موزه تاریخ طبیعی بروجن
دبستان فرخي در سال 1328ساخته شده ودر سال1328افتتاح گرديده وبه عنوان دومين دبستان شهر بروجن شروع به كار نموده است.معمار ساختمان جناب آقاي معمار باشي از معماران اين شهر بوده است.

موزه تاريخ طبيعي بروجن با همت افراد علاقه مند از اداره آموزش وپرورش وحفاظت محيط زيست شهرستان بروجن در سال 1374( بعنوان اولين موزه در استان ) در دبستان قديمي فرخي بروجن تاسيس گرديد ومورد بازديد قرار گرفت. هدف از ايجاد موزه آشنايي با قدرت آفرينش خداوند ،اهميت به حفظ محيط زيست ،تنوير افكار عمومي در حفظ محيط زيست ،آموزش وياد گيري به خارج از چهار چوب درسي دانش آموزان ودانش جويان عنوان گرديده است.موزه داراي سه سالن نمايش به شرح زير مي باشد .

سالن شماره 1 شامل : انواع سنگ ،فسيل وسنگواره، بي مهرگان، اسكلت ها، دانه هاي گياهي وكتاب هاي مرجع در اين خصوص

سالن شماره 2شامل :تاكسي درمي انواع پرندگان وپستان داران

سالن شماره 3شامل: انواع جنين حيوانات ،انسان وانواع دوزيستان خشك شده

از مهمترين اقدامات اين موزه ايجاد هماهنگي براي مشاركت مردم در جمع آوري انواع گونه هاي مختلف واشياي طبيعي در موزه است .كه وقوع اين امرمستلزم ايجاد فرهنگي ورشد و توسعه افكار عمومي براي حفظ محيط زيست است.ايجاد چنين فضايي در آن دوره بسيار امر مهم وقبل ستايشي مي باشد چون در آن زمان خيلي از شهره هاي بزرگ كشور فاقد موزه بوده اند ومردم آشنايي زيادي با موزه ها نداشته اند. متاسفانه مسئولين در حال حاضر نسبت به اين موزه بي توجه بوده وموزه را به حال خود رها نموده اند كه اين امر باعث مي گرددكه بنا وموزه با آسيب هاي جدي وغير قابل جبران مواجه گردد.

موزه سنگ دزک
نام موزه : موزه سنگ دزک
سال تأسيس موزه: 1394ه.ش
نوع موزه از لحاظ محتوا : تخصصي - سنگ محلي استان
دوره ساخت بنا : قاجار
كاربري اوليه :سكونتي - حكومتي
نشاني موزه : روستاي دزك - قلعه سردار امير مفخم
مساحت تقريبي زمين : 11000متر مربع
مساحت كل زيربنا :1500متر مربع
تعداد طبقات :2 طبقه
تلفن : 03832632333
ايام تعطيل : 14 خرداد(رحلت امام خميني)/ 28صفر(رحلت پيامبر)/21رمضان(شهادت حضرت علي) /25شوال(شهادت امام جعفرصادق) /10محرم(عاشوراي حسيني)
بهاي بليط:2000تومان
ساعت بازديد: شش ماهه اول (9 الي 18) /شش ماهه دوم (8 الي 17)
متولي : اداره كل ميراث فرهنگي استان

موزه پوشاک دزک
استان چهارمحال و بختیاری با وجود مساحت کم، پذیرای قومیت ها و فرهنگ های مختلف می باشد که در اقصی نقاط استان پراکنده می باشند. از جمله این اقوام می توان به قوم بختیاری، قوم قشقایی، اقوام ترک دیگر نواحی استان و فارس های ساکن در نقاطی مانند شهرکرد، بروجن، فرخشهر و روستاهای آنان اشاره کرد. در این موزه سعی شده است پوشاک شهرها ـ روستاها و مناطقی که از بقیه نقاط استان شاخص و خاص تر بوده اند معرفی و به معرض نمایش گذاشته شود.

علاوه بر معرفی پوشاک که با استفاده از مانکن صورت گرفته است. در این موزه به معرفی زیور آلات و وسایل مرتبط با پوشش نیز پرداخته شده است. نمایش صندوق و صندوقچه های قدیمی نیز بخش دیگری از این موزه را به خود اختصاص داده است. گالری عکس این موزه با تصاویر قدیمی از نمونه پوشاک سنتی و محلی آراسته شده است.

این موزه در فضای بالای قلعه امیر مفخم دزک در بهمن ماه 1388 با سرپرستی میراث فرهنگی و قسمت مردم شناسی این معاونت راه اندازی شد.

موزه مردم شناسی فرخ‌شهر
موزه مردم شناسی در اسفند ماه سال 1387 به همت انجمن حافظان میراث فرهنگی ، شورای اسلامی ، شهرداری و مردم فرهنگ دوست فرخ شهر در محل پارک سرچشمه این شهر افتتاح گردید. مساحت موزه حدود 250 مترمربع است و بالغ بر یک هزار قطعه لوازم ، ابزار آلات اشیاء و ... از دوران تیموری تاکنون را در خود جای داده است.

موزه مردم شناسی فرخ شهر معرف لوازم کار و زندگی گذشته مردم شریف این خطه فرهنگ پرور کشور است.در این مجموعه اسناد و مدارک ، عکس، لوازم شکار، سکه،قفل، لوازم زندگی و ابزار آلات مشاغل كشاورزي،مهرسازی، صابون سازی،آهنگري، رنگ آمیزیوغرفه شهيدان شهر مواد اولیه قالی و قالیبافی، گیوه دوزی و ... ) به نمایش گذاشته شده است.

موزه کار و زندگی چالش تر
با احیای قلعه خدارحم خان در چالشتر که بازسازی آن از سال 1379 آغاز و در سال 1382 به اتمام رسید و اهدای 640 قلم اشیای مردم شناسی ارزشمند توسط یکی از فرهیختگان و علاقمندان به میراث فرهنگی استان، طبقه همکف قلعه خدارحم خان به منظور چیدمان بخشی از اشیای اهدایی به موزه تبدیل شد. این موزه در اردیبهشت ماه سال 1383 افتتاح و براساس هویت و معرفی اشیاء ارائه شده در آن موزه، "کار و زندگی" نام گرفت.

46