خرم: تحریم سپاه کاری بس غلط و اشتباه است

زهره نوروزپور: سنای آمریکا روز 5 شنبه مصوبه تازه ای را برای اعمال تحریم های تازه علیه ایران به بهانه محدود کردن برنامه های موشکی و آنچه از آن به عنوان حمایت از تروریسم در منطقه یاد کرده اند به تصویب رساند.  تحریم هایی که سپاه پاسداران ایران هدف اصلی آن است. برخی منتقدان دولت معتقدند که با این تحریم ها برجام نقض می شود و ان را مرتبط با تحریم های هسته ای شورای امنیت می دانند. در این رابطه با دکتر علی خرم استاد دانشگاه و کارشناس روابط بین الملل گفتگو کرده ایم که از نظر می گذرانید:

مصوبه جدید تحریم های آمریکا علیه ایران در سنا به چه دلیل است و معنای ان چیست؟
همانطور که از عنوان آن بر می آید، این تحریم ها در زمینه تروریسم و موشکی علیه کشورمان وضع شده است. همین کار را در برابر حقوق بشر کوبا کردند. می توان گفت که اکنون سیاست های تندروی جمهوری خواهان به عبارتی تندروهای سنتی، به صورت قانون در امریکا در می اید و انها به مقابله با مخالفین سابق خودشان که یکی ایران و کوبا بود در این مقطع برخورد و تصویه حساب می کنند.
رئیس جمهوری آمریکا که در این گونه مواقع باید نقش تعدیل کننده داشته باشد، مانند دوره اوباما که کنگره مواردی را علیه ایران به تصویب رساند ولی اقای اوباما انها را وتو کرد و یا امضا نکرد که یکی از ان ه موراد با گذشت 60 روز تبدیل به قانون شد ولی مابقی آن را وتو کرد. اما در این مورد متاسفانه ترامپ که خودش یکی از دشمنان جدی و اصلی ایران شده است،  به عبارتی نه تنها مخالف این موارد نیست بلکه تشویق کننده آن ها هم است. تنها وزارت امور خارجه امریکا یا وزارت خارجه کشورهای دیگر که نوعی عقل کارشناسی و واقع گرایی دارند که با این تحریم ها موافق نیست.

اما اینکه تا چه اندازه بتواند از این موج خصومتی که در میان دولتمردان امریکا و هیت دولت ترامپ وجود دارد بتواند کاری از پیش ببرد.
 به هر جهت این تحریم ها در رابطه با این است که موضوع تروریسم را بهانه کرده اند و سپاه پاسدارن ایران را مورد تحریم قرار دادند. در زمینه موشکی هم ان شرکت های داخلی و خارجی که در این کار دخیل بودند مورد تحریم قرار داند با این هدف که صنعت موشکی ایران نتواند حرکت کند.

از منظر حقوق بین الملل آیا دولت آمریکا اجازه چنین تحریمی را داشت؟
این تحریم ها تحریم های دو جانبه است و تحریم های چند جانبه شورای امنیت نیست. در شورای امنیت می بینیم که خبری در این باره نیست، حتی اعضای دائم شورای امنیت مخالف این تحریم هستند، اما فعلا باید در نظر گرفت که آمریکا به طور دو جانبه این تحریم ها را وضع می کند که ان هم توسط کنگره است و اگر که بتواند مراحل قانونی خودش را طی کند و به دست رئیس جمهور برسد و رئیس دولت هم آن را به امضا برساند تبدیل به یک قانون خواهد شد.

منتقدان دولت می گویند که برجام با این تحریم های جدید نقض می شودایا این گونه است؟
این صحت ندارد. تا انجایی که بنده متن این تحریم ها را مطالعه کردم، ربطی به برجام ندارد. برجام حاصل توافق هسته ای است. در همان زمان جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد هیچ مورد دیگری مثل تروریسم، موشکی و حقوق بشر نباید در توافق هسته ای وارد شود و انها هم به سختی پذیرفتند. حالا آنها متقابلا در موارد دیگر به ما ابراز خصومت می کنند.  موضوع تروریسم ربطی به برجام ندارد. مساله موشکی ربطی به برجام ندارد. ممکن است درباره حقوق بشر هم تحریم های تازه ای وضع کنند که باز هم ربطی به برجام ندارد. بنابراین این دو تا مقوله از هم جدا  است.  درست است که وضع این نوع تحریم ها باعث عصبانیت و دلخوری ایران می شود و جمهوری اسلامی که برجام را به طور منظم عمل می کند، اعمال این تحریم بسیار برخورنده است.  اما این برخورنده بودن از نظر سیاسی و احساسی است، نه از نظر حقوقی،  از نظر حقوقی این ها مقولاتی جدا از هم هستند. در هیچ کجای این تحریم های جدید اسمی از هسته ای و اشاره ای به ان ندارد.

به نظر شما ایران چه موضعی باید اتخاذ کند و چه واکنشی نشان دهد، آیا باید مقابله به مثل کند؟
تحریم های غیر هسته ای امریکا در گذشته هم بوده و لغو هم نشده است. در حال حاضر همان ها تقویت می شوند یا اضافه می شوند. منتهی ایران بایستی به جای درگیری لفظی، سیاسی و نظامی، باید با یاران خودش سراغ مذاکرات دیپلماتیک بروند. گروه پنج بعلاوه یک فقط آمریکا نیست، چین و روسیه هم هستند،  باید سراغ انها بروند و آنها را برای موضع گیری متقاعد کنند و از این طریق نسبت به برقراری این نوع تحریم ها به آمریکا فشار بیاورند. 

تا کنون سپاه پاسدارن به این صورت گسترده تحریم شده بود؟ تبعات تحریم سپاه را چه طور ارزیابی می کنید.
سپاه قدس سال 2007 مورد تحریم واقع شده بود. ان تحریم ها وجود داشت لغو نشده بود اما تفاوت این مصوبه این است که با اعمال این تحریم ها  کل سپاه پاسداران تحریم می شود که کار بسیار غلط و اشتباهی است. سپاه پاسداران بخشی از قدرت نظامی کشورمان است و در دنیا معمول نیست که قدرت نظامی یک کشور را مورد تحریم قرار دهند.

به هر صورت در دولت ترامپ متاسفانه از این مقولات بایستی مورد انتظار باشد. شاید بر می گردد به همان روز اولی که ترامپ می امد که وارد صحنه پیروزی شود، در ایرران کسانی مثل بنده، آمدن ترامپ به کاخ سفید را هشدار دادند و تقبیح کردند و تاکید کردند که خانم کلینتون به مراتب بهتر از ترامپ است.  اما برخی تندروهای داخل ایران متاسفانه تصورشان این بود که ترامپ خیلی بهتر است و به عنوان این که اگر ترامپ بیاید چه می شود و چه ها خواهد شد مطرح کردند. در حال حاضر آن ها باید پاسخگو باشند، انهایی که از آمدن ترامپ ابراز خوشحالی کردند، ببینند دونالد ترامپ چه معجون تلخی است.

به هر جهت در آن زمان صاحب نظران و متخصصین روابط بین الملل می دانستد که ترامپ روی کار بیاید از چه روش هایی استفاده می کند و به دشمن شماره یک ایران تبدیل می شود. در حال حاضر همین شده است دونالد ترامپ پرچم جمهوریخواهان تندرو، شده است و همین طور پرچم دار لابی عربستان اسرائیل.

به لابی گری و نقش عربستان اشاره کردید، با توجه به تحریم سپاه پاسداران در این مصوبه، اگر مساله قطر با اعراب وارد یک بحران جدی شود، ما باید انتظار چه چیزی را داشته باشیم؟
البته ما امیدواریم که هیچ مشکل خاصی پیش نیاید. مساله قطر هم باعث شده است که به نوعی روند یک طرفه علیه ایران شکسته شود. الان هم ایران و هم امریکا به قطر کمک می کنند. امریکا مانور مشترک نظامی با قطر برگزار کرد 12 میلیارد دلار هواپیماهای S15 به دوحه فروخت. این نشان می دهد که در عمل سیاست آمریکا علیه قطر نیست، در حمایت از قطر است. ایران هم در حال حاضر از قطر حمایت می کند.

پس به نظر می آید که نوعی همسویی بین ایران و امریکا وجود دارد، ضمن اینکه ایران و امریکا دارند تیشه به ریشه هم می زنند.  در این هسمویی ایران بایستی در صدد پیداکردن فرصت هایی برای تعبیر خصومت امریکا باشد. یعنی در عراق ما همکاری کردیم ، امریکایی ها هم همین کار را برای بیرون راندن داعش انجام می دادند، همین طور در سوریه و افغانستان،  جاهایی که با هم کارهای مشترک می کنیم فرصت این را فراهم می کند که  از نظر سیاسی خصومت ها را با امریکا بشکنیم و تعدیل کنیم و این کار را به طور جدی انجام دهیم.

چرا روسیه همزمان با ایران تحریم شد؟
به دلیل موشک های اس 300 که از روسیه خریداری شد. ایران در زمینه موشکی از کمک روسیه برخوردار شده است به همین خاطر که روسیه یکی از کمک کننده های ایران است ان ها را در کنار هم قرار داده اند.

49310