برخی از نمایندگان مجلس هنوز دنبال این هستند که توافق برجام را دولت به عنوان لایحه به مجلس بدهد تا رای ندهند. آنها می گویند عدم توافق آخر خط نیست ولی معاون وزیرخارجه معتقد است به مصلحت کشور نیست متن برجام برای تصویب به صورت لایحه به مجلس برود.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، امیر شجاعی مجری برنامه های سیاسی شبکه دو سیما، در ابتدای میزگرد خبری خود در برنامه گفتگوی ویژه خبری، سه دیدگاه نمایندگان در مواجهه با برجام را توضیح داد. به گفته او یک دیدگاه می گوید برجام چون متضمن تعهداتی برای کشور است باید مانند همه لوایح دیگر به مجلس تقدیم شود و بند به بند درباره آن بحث و تصمیم گیری شود.

دیدگاه دوم می گوید یک نظر کلی باید این بیانیه را تصویب یا رد کند و دیدگاه سوم می گوید برجام، باید در یک کمیسیون تخصصی بدون آمدن در صحن علنی بررسی و با گرفتن دیدگاه شورای عالی امنیت ملی به تصویب یا رد برسد.
در این گفتگوی خبری عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه و مذاکره کننده ارشد تیم مذاکرات هسته ای کشورمان به صورت تلفنی به بیان دیدگاه خود پرداخت و بلافاصله از برنامه خارج شد، پس از او محمدحسین آصفری نماینده اراک و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس روی خط برنامه آمد تا با نوذر شفیعی، عضو دیگر این کمیسیون که به صورت حضوری در برنامه شرکت دارد، به گفتگویی بپردازد که بعضا تنه به مناظره می زد.

در ادامه مشروح این میزگرد را می خوانید:

آقای عراقچی! نظر شما درباره سه دیدگاهی که در مقدمه عرض کردم درباره دیدگاه های مختلف مجلس در خصوص بررسی بیانیه چیست؟
عراقچی: 
قبل از آنکه ما تصمیم بگیریم این متن به چه صورتی به مجلس ارائه شود، باید به این سئوال اساسی پاسخ دهیم که توافق برجام به تصویب مجلس نیاز دارد یا نه؟ باید به تصویب برسد، مرحله بعد این است که به چه ترتیب باید تصویب شود؟ در حقوقدانان این بحث است که برجام به تصویب نیاز دارد یا نه؟ برنامه اقدام جامع مشترک اقداماتی مشترک است که دو طرف به صورت داوطلبانه انجام می دهند. آیا این اقدامات درباره یک موافق نامه است، مقاوله نامه یا معاهده است؟ طبق اصل ۷۷ قانون اساسی باید همه توافقنامه ها باید به تصویب مجلس برسد. آیا این برجام این شرایط را دارد، برخی می گوید آری و برخی می گویند نه چون مجموعه ای از اقدامات داوطلبانه است و در قالب یک معاهده نمی گنجد. ضمنا به اصل ۱۷۶ که شرح وظایف شورای عالی امنیت ملی است اشاره می کنند که در صلاحیت این شوراست و از حوزه اختیارات مجلس خارج می شود. 

این موضوع ۱۲ سال است در شورای عالی امنیت ملی بررسی می شود. هر دو دیدگاه از پایه های معقول و منطقی و حقوقی برخوردارند ولی اعتقاد ما بر این است که این برجام معاهده نیست و مجموعه ای از اقدامات داوطلبانه است که به تصویب مجلس نیاز ندارد و بیشتر مربوط به شورای عالی امنیت ملی است. این دیدگاه به نظر من قوی تر است.

اما در کنار این دو دیدگاه، دیدگاه سیاسی وزارت امور خارجه از منظر منافع ملی وجود دارد. این دیدگاه می گوید به لحاظ منافع ملی کشور به صلاح نیست برجام به تصویب مجلس برسد. زیرا هیچ یک از اعضای دیگر برجام یعنی کشورهای ۱+۵ این توافق را در پارلمانهای خود تصویب نمی کنند. بحث کنگره آمریکا برای تصویب نیست. برای رد کردن آن است. آنها رد کردن توافق را به رای می گذارند که اگر رای بیاورد، رئیس جمهور آمریکا این رای را وتو می کند. نهایتا برجام به تصویب کنگره آمریکا نخواهد رسید. برای دولت آمریکا حتی اگر مراحل وتو را طی کند، این به یک قانون تبدیل نمی شود و مجموعه به صورت اقدامات داوطلبانه باقی می ماند.

مجلس اگر این اقدامات داوطلبانه را به قانون تبدیل کند، برای دولت لازم الاجرا است و از دیدما با منافع ملی به صلاح نیست و با اقدام طرف مقابل متناظر نیست. دیدگاه حقوقی را عرض کردم هر دو وجه را دارد. این باید تصمیم گرفته شود و در حوزه وزارت خارجه نیست که تصمیم بگیریم.
نکته دیگر این است که اگر تصمیم گرفته شود این متن برای تصویب به مجلس یا شورای عالی امنیت ملی برود در هر دو حالت این مشکل وجود دارد توافق در کلیت خودش یا تصویب می شود یا رد می شود.


یعنی بررسی بند به بند نمی شود؟
عراقچی:
بررسی بند به بند و ریز که صورت گیرد تا به ارزیابی نهایی برسیم خوب است ولی اینکه بگویند این بند و کلمه را قبول داریم و آن یکی را قبول نداریم این معنی اش این است که کل توافق از نظر ما مورد قبول نیست. یعنی ما توافق را مجلس یا شورای عالی بند به بند بررسی کنند، باید در نهایت آری یا نه کلی بگویند. اگر بگویند این قابل قبول نیست، ما توافقی نخواهیم داشت. اگر بگوییم پس از آن اعلام شود مذاکرات ادامه می یابد یا به شکست انجامیده، بحث دیگری است. اگر هم تصویب شود توافق به حیات خود ادامه خواهد داد. ولی این که بگویند برخی جاها را قبول دارند و برخی را قبول ندارند، این به معنی رد توافق است.

یعنی شما به بررسی صفر و یکی توافق اعتقاد دارید؟
عراقچی:
من به بررسی جزئی و بند به بند معتقدم ولی باید نتیجه گیری کلی باشد که توافق در کلیت خود، آری یا خیر!


از شما تشکر و خداحافظی می کنم. آقای دکتر شفیعی! شما معتقدید باید به صورت لایحه ارائه بشود یا نه؟

نوذر شفیعی: چند نکته را می گویم و جمع بندی می کنم. برجام دارد اجرا می شود. شورای امنیت تشکیل جلسه داده و قعطنامه ۱۲۳۱ برجام را تایید کرده. اتحادیه اروپا بر اساس همین برجام برخی از تحریمها را لغو می مند. اجرای برجام زودتر از مراحل قانونی در حال اجراست. بنابراین شما چه چیزی را می خواهید تصویب یا رد کنید؟ این ابهام داست. 

نکته دیگر این است که اگر آمدیم برجام را تصویب کردیم یعنی تبدیل آن به قانون و ماملزم به اجرای قانون خواهیم بود. طرفهای مقابل ما این اصرار را برای تبدیل به قانون ندارند. ما عملا با تصویب برجام آن را قانون و خود را ملزم به اجرای قانون می دانیم. فرض کنید طرف مقابل سرباز زد، شما باید قانون دیگری وضع کنید که این قانون را لغو کند.

سوم برنامه جامع اقدام مشترک برنامه است. برنامه برای اجرای قانون وضع می شود. قانون مادر اساسنامه آژانس و npt است. این نوعی نحوه اجرای اجرای npt درباره ایران است. یعنی توافق نامه نیست. در جاهای مختلف گفته شده هر گونه سندی که الزام برای کشور داشته باشد توافق نامه است. این یک برنامه مشترک است که قانون مادرش اساسنامه آژانس و npt است.
نکته دیگر مجلس شورای اسلامی اقدامی کرده. بسیاری از سیاسون می گویند برجام یکی از اصلی ترین اقدامات دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در طول تاریخ است. مجلس قطعنامه ۵۹۸ را تصویب نکرد. آن نشد. موارد مشابهی بود که استعداد لایحه را داشته ولی لایحه نداشته.

اعتقاد دارم ما بیش از آنکه به دنبال پیچ و خمهای اداری کار باشیم به نتیجه کار فکر کنیم. این قانون خیلی از فرصتها را برای جمهوری اسلامی ایران فراهم می کند. البته این تمام آن چیزی نبود که می خواستیم. این بخشی از آن بود که می خواستیم و می توانستیم. باید شرایط پذیرفتن برجام را در نظر گرفت. مسایل و مشکلات در کشور وجود دارد. در منطقه ما بحرانهای جدی در سوریه، عراق، یمن، افغانستان و اردن وجود دارد. الان ما به یک مکانیزمی رسیده ایم که بتوانیم این فشارها را کاهش داده و تولید قدرت مجدد کنیم. بیشتر باید به نتیجه کار توجه داشت.
در زمان جنگ عملیاتی بود و اشکالاتی داشت و شهید می دادیم ولی در نهایت به نتیجه فکر می کردیم. این بحث باید هر کار بنا به دستاوردهایش اهمیت داده شود. دستاوردهای برجام آنقدر مهم است که نیاز به اصلاح نداشته باشد.

پس نقش مجلس چه می شود؟
شفیعی:
مجلس برای خود تعیین تکلیف در قانون الزام دولت به حفظ دستاوردهای هسته ای تعیین کرده. در آنجا چیزی درباره تصویب گفته نشده. گفته کمیسیون امنیت ملی به حسن اجرای برجام نظارت داشته باشد و وزیر خارجه هر ۶ ماهع یکبار گزارش دهد. البته معتقدم این قانون فرعی نمی تواند قانون اساسی را تحت دتاثیر قرار دهد. در برجام چه بحث حقوقی، چه سیاسی و چه فنی باید معطوف به منافع ملی کشور باشیم. این منافع ملی کشور را تامین می کند یا نه؟

محمدحسن آصفری به صورت تلفنی روی خط برنامه آمد.

اقای آصفری! دکتر شفیعی معتقدند بیانیه در حال اجراست و نیاز به تبدیل آن به قانون نیست و نیاز نیست به صورت لایحه داده شود. نظر شما چیست؟
آصفری:
درباره فرمایشات آقای عراقچی باید چند نکته ذکر کنم. ای کاش ایشان پشت خط بودند و پاسخ می دادند. این که دیدگاه های متفاوتی وجود دارد، با اصل قانون فرق می کند. هر کس در ارائه نقطه نظرات خود آزاد است ولی وقتی چیزی تبدیل به قانون شد، کسی نمی تواند قانون اساسی را بنا به نظر و رای خود تفسیر کند. اصل ۷۷ به صراحت گفته همه مقاوله نامه ها، توافق نامه ها و هر چیزی باید به تصویب مجلس برسد. چطور npt را وزارت خارجه ارائه می دهد برای ارتباط امری سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و... با یک کشور دست چندم آفریقایی تصویب شود در یک فرصت زمان خاص. از این دست مواردی که خیلی مهم نیست ارجاع می شود و مجلس می تواند وارد شود. ولی موضوعی اساسی مانند توافق هسته ای که در مسایل کلان نظام در ابعاد مختلف یک بار اسمش را بگذاریم برجام یک بار بیانیه یک بار اقدام و اسامی مختلف. قانون اساسی به طور واضح عنوان کرده. یک موضوعی را گفته ایم قابل بررسی است ولی نمی تواند قانون باشد. آیا مجلس شورای اسلامی باید به این موضوع رسیدگی کند یا نه؟

دکتر آصفری می گوید مجلس باید همه معاهدات را بررسی می کند. اما درباره این بیانیه مهم چطور نقش مجلس را به گونه ای کمرنگ کردید؟
شفیعی:
من هم عضو مجلس هستم و از مجلس دفاع می کنم ولی فراموش نکنیم مجلس ۲۹۰ نفر است و ممکن است ۲۹۰ دیدگاه باشد. اما نظر اکثریت ملاک است. اگر رابطه کشتی رانی بین دو کشور را مورد بررسی قرار می دهیم روی صفحه اولش نوشته لایحه کشتیرانی بین جمهوری اسلامی ایران و فلان کشور. یا طرح است یا لایحه که بررسی می شود. برجام عنوان طرح یا لایحه روی آن نیست. به همین دلایل که در حال اجراست و... اگر قرار باشد دولت به صورت لایحه بدهد، این بیش از این که یک لایحه باشد برنامه عمل است و معمولا قرار نیست این برنامه ها به تصویب مجلس برسد.

آیا مجلس می تواند به همین صورت تصویب کند؟
شفیعی:
فعلا اینطور است.


یعنی موقتا به تصویب برسد؟
شفیعی:
نه، کمیسیون امنیت ملی این را به صورت ریز به ریز بررسی می کند. قرار است کمیسیون ویژه ۱۵ نفره هم تشکیل شود و بررسی کند و نتیجه گزارش را به صحن علنی مجلس بدهد. فرض کنید این در مجلس بررسی شد، این به هر شکل ممکن خیالتان جمع باشد رای می آورد. با این حال یک سری نگرانی است که یک امر داوطلبانه را که برای ما و دیگران است، تبدیل به قانون کنیم.
این فوقش در مجلس می آید و در دفاع از برجام صحبت می شود و رای می آورد. حتی دوستانی که مخالف این نیستم برجام به صورت لایحه بیاید. حرفمان این است مسایل و مصالح کلی برجام را بسنجیم. حواستان باشد آمد و تصویب نشد چه ملاحظات و محدودیتهای جدی بین المللی برای ما به وجود می آورد؟ همین بحث در کنگره آمریکا هم هست. کنگره نیز نگاه افراطی و منفی درباره برجام دارد. بگذارید آنها لغو کنند تا مسئولیت لغو بر عهده ما نباشد.

طرف مقابل ما اجرای بندهای برجام را بر عهده رئیس جمهور گذاشته که می تواند رئیس جمهور بعدی آن را بهم بزند. ولی اگر در ایران قانون شود، ما باید چه کنیم؟

آصفری: اگر این به صورت قانون درآید، ما مشکلی نداریم. کسانی باید مشکل داشته باشند که بخواهند خلاف این توافق نامه بین المللی عمل کنند. اگر ما دنبال بمب اتمی باشیم این خلاف را می کنیم. ما قرار نیست خلاف قانون عمل کنیم. اگر بر فرض مثال پیش آمد، ما در گذشته داشتیم که در مجلس هفتم پروتکل الحاقی لغو اجرای داوطلبانه شد. اگر طرف مقابل بخواهد به تعهدات خود عمل نکند چه این دولت آمریکا چه بعدی ها، مجلس می تواند این تصمیم را بگیرد و این پشتوانه محکمی است برای کسانی که دنبال روند اجرایی هستند. در سنوات گذشته پروتکل الحاقی را اجرا می کردیم و وقتی می دیدیم طرف مقابل دنبال سایر مسایل است در مجلس با طرح دو فوریتی دولت را از هر گونه اجرای پروتکل باز داشتند.

شما معتقدید این بیانیه باید به صورت لایجه بیاید و نمایندگان بند به بند به آن بپردازند؟
آصفری:
عرضم این است که دولت باید قانون را رعایت و در قالب لایحه بدهد. اگر نداد، مجلس نباید وظیفه ذانی خود را اجرا نکند. لذا باید چون این توافق بین المللی است باید مورد رسیدگی قرار دهد. توقع داریم دولت در چهارچوب قانون عمل کند و در قالب لایحه ارائه دهد. بعد از آن مرحله اعتقاد داریم این توافق نه فتح الفتوح است و نه شکست.

اگر معتقد به بررسی جز به جز هستیم، با توجه به اینکه بیانیه حاصل دو سال مذاکره است، اگر برخی از بندها تغییر کند، این بیانیه از لحاظ بین المللی قابل اجراست؟

آصفری: اولا اینطور نیست که اگر مجلس وارد شد و برخی تایید نشداین پایان خط است. طرف مقابل امروز بیش از ما به توافق نیاز دارد. بعد هم اگر مجلس تصویب نکرد بدانید جلسات مشترکی بین دولت و مجلس گذاشته می شود تا به نتیجه واحد برسند. اما اول دولت باید قانون را رعایت کند و این توافق را به جای اسم گذاشتن مختلف در قالب لایحه به مجلس بدهد تا بررسی شود. امروز در نیاز ما برای رسیدن به توافق جامعی که عزت ملت ایران را بر اساس مصلحت داشته باشیم مجلس و دولت همزبانند. اگر مجلس تاکید بر این موضوع دارد به خاطر صیانت از قانون است. اگر بند به بند در مجلس مطرح شود، ما در جلسات غیرعلنی با تیم مذاکره کننده و دولت و مجلس به یک هدف مشخص برسیم که بر اساس مصلحت نظام باشد.

از نظر حقوقی با این بیانیه چطور در مجلس برخورد شود بهتر منافع ملی را رعایت می کند؟
شفیعی:
زمانی که بحث نحوه مواجهه مجلس با برجام بود، طرحهای مختلفی آمد، ولی دیدگاه جمع این بود که درباره برجام تغییر زیادی اتفاق نیفتد. به خاطر اینکه گفته شده مجلس آن را بررسی کند و واژه تصویب را نیاوردیم. اگر طرح آمد در مجلس و مجلس نسبت به برخی بندها ایراد داشت؟ چه باید کرد؟ باید وزارت خارجه این را بردارد و ببرد دوباره جلسه با ۱+۵ بگذارد؟ ممکن است آنها قبول نکنند. برجام یک مجموعه کلی است و نادیده گرفتن یک جزء به معنی نادیدن کل است. ما به پیچیدگی های سیاسی قرار می گیریم که اصلا به مصلحت ما نیست. مجلس در راس امور است و قانون مبنای رفتار همه است. فراموش نکنیم نهاد دیگری که امین نظام است به نام شورای عالی امنیت ملی، تیم مذاکره کننده را مشخص کرده و می گویند بالاتر از کف مذاکرات، محصول به دست آوردیم. وقتی آنها نظارت می کنند، ما نیزنظارت می کنیم. تا منفعتی حاصل شود. بحثم این است اگر جایی بحث لایحه مطرح است، نباید اینقدر روی این بحث اصرار کنیم. ما به قانون اعتقاد داریم. اگر به صورت لایحه هم بیاید در مجلس از آن دفاع می کنیم ولی بالاخره محدودیتهایی را داریم.

جمع بندی نهایی شما از گفتگوی امشب چیست؟
آصفری:
همراهی با تیم مذاکره کننده به طور صریح موارد مذاکرات را دنبال می کند و توافقی که شکل بگیرد و عزت و مصلحت نظام را داشته باشد و به هیچ وجه جریان اصولگرا و اصلاح طلب مخالف آن نیست. با این عناوین که مجلس حق رسیدگی ندارد و فلان شورا حق رسیدگی دارد، زیبنده نیست. باید ملاک عمل ما در مجلس، شورای عالی امنیت ملی و دولت قانون باشد. این را نیز بدانیم عدم توافق با ۱+۵ آخر خط نیست. باید از فرصتهای کشور مانند اقتصاد مقاومتی استفاده کنیم مطمئنا می توان جمهوری اسلامی ایران جایگاه خوبی را در جهان و منطقه داشته باشد. از صدا و سیما هم درباره پوشش اخبار و دعوت از موافقان و مخالفان تشکر می کنم.

52231

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 445369

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 1 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 9
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • رضا A1 ۰۵:۵۸ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۰
    این آقای دلواپس نه جوونش بیکاره نه دغدغه گرانی داره نه مستاجره ونه دلش به حال کشور عزیز ایران میسوزه
    • یاسر RO ۱۰:۴۵ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۰
      13 10
      بینی بین الله اگه با این مذاکرات و عمل به اون و جر نزدن طرف مقابل، گرونی و مشکل مسکن و بیکاری و تورم و ... حل میشه همۀ ملت با همۀ توان ازش دفاع می کنن اما وقتی می بینیم 150 میلیارد دلار دارای های بلوکه شده میشه 30 میلیارد بعد سی میلیاردم میگن دو سوم بابت تضمین و ... هست و غیر قابل وصول و یک سوم بقیه ام باید صرف «غرس» بشه پس بفرمائین اصلاً برا چی مذاکره کردین ؟ خبر آنلاین مثل همیشه این نظرو سانسور نکن.
  • بی نام IR ۰۶:۴۳ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۰
    77 7
    خیلی خوشحال شدم وقتی دیدم یکی از همین دلواپسا فقط 2 میلیارد ناقابل تو موسسه میزان گذاشته بود..البته این یکیشه ..و تازه اول حساب اینا را اول میدن بعد پولی مونده بود دل گنده ها را صاف میکنند..آخیش
  • داوود A1 ۰۷:۰۸ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۰
    71 6
    این دلواپسان چی از جان ما میخواهند؟ خسته شدیم بخدا
  • انصاف IR ۰۷:۱۴ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۰
    9 12
    اظهار این نظر از سوی خبر آنلاین "که بعضا تنه به مناظره می زد."به آصفری نشان از قضاوت غیر منصفانه است ایشان تنه به مناظره نزده و چنین چیزی از گفتگوی ایشان استنباط نمی شود لذا جانبداری بی جهت خیلی زشت است
  • بی نام A1 ۰۷:۲۱ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۰
    39 4
    متاسفانه اکثر نمایندگان از نظر حقوقی وحقوق بین املل اشنائی ندارند وفقط بعلت وابستگی به جریانات سیاسی بعنوان سیاستمدار معرفی شده اند البته اقایانی مانند اقای لاریجانی .بروجردی وبرخی که اندک هستند از این قاعده مستثنی هستند وباید از ایشان واقای ولایتی خرازی کمک گرفت تا در برابر غرب مغلوب نشویم انشا الله
  • بی نام IR ۰۸:۴۹ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۰
    24 2
    عدم توافق از نظر اکثریت ملت یعنی لجبازی مخالفان توافق با ملت مظلوم و آگاه ایران یعنی به آخر خط رسیدن این نمایندگان
  • حیدری A1 ۰۹:۲۶ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۰
    19 1
    یکی از نمایندگان مشهد در جلسه پرسش و پاسخ با نمایندگان وزارت امور خارجه یکی از نماینگان مشهد در محلس شوراس اسلامی از آقای عراقچی سوال فرمودند که آیا با این کاهش تعداد سانرفیوژها بیکاری در استان ما بشتر نمیشود؟؟خوب این آقای نماینده فکر میکند که غنی سازی مانند حلیم و آش پختن میباشدو بالای هر دیگ غنی سازی بک حوان برومند مشهدی مشغول بهم زدن دیگ غنی سازی میباشد و با ایت کار تیم مذاکره کنندگان این جوانان برومند بیکار میشوند بدبخت مردمی که انتظار بهبود وضعیت کار و زندگی و معبشت خود را با فرستادن این آدمها.......به مجلس را دارند.
  • برهان A1 ۱۰:۱۶ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۰
    16 1
    باسلام. من تو استان آذربایجان غربی زندگی میکنم .اینجا عملا بیکاری غوغا میکند فقرفحشا و... هم همینطور اونوقت این دلواپسان بر سر اصول بی منطق خود که باعث این وضع شده پافشاری میکنن. بخدا اینا دشمن هستن نه ایرانی که فقط به جیب خود فکر میکنن. باید عرض کرد برجام هیچ نیازی به تصویب در مجلس ندارد چون از نظر قانون اساسی هر چیزی که در شورای عالی امنیت ملی باشد نیازی به ارائه به مجلس ندارد قابل توجه آقایون دلواپس ها