پس از پنج سال از اعلام توقف کامل فعایت‌های مسلحانه گروه چپگرا و جدایی‌طلب باسک (اتا- EUSKADI TA ASKATASUNA - باسکی‌ها برای زادگاه باسک و آزادی) در 20 اکتبر 2011، این گروه اخیرا با تسلیم کامل 8 انبار ذخایر سلاح‌های خود به مقامات فرانسه که حدود 3 و نیم تن انواع سلاح و مهمات و مواد اولیه برای ساخت بمب در انبارهای گروه بود به حدود شش دهه مبارزه مسلحانه خود پایان داد. پلیس در این انبارها دهها قبضه اسلحه، چندین هزار گلوله، چند صد کیلو مواد منفجره و قطعات بمب و صدها چاشنی انفجاری پیدا کرده است. اتا همزمان خواستار کاهش مدت حبس اعضای زندانی خود (که تعداد آن 360 الی 400 نفر تخمین زده می‌شود) گردیده است. اقدامی که بخشی از خواسته این گروه مسلح برای خلع‌سلاح کامل بود.
اتا خطاب به ملت باسک و جامعه بین‌الملل تاکید کرده است اکنون یک سازمان غیر مسلح است زیرا در حال حاضر، سلاح‌ها و مواد منفجره‌ای که در اختیارشان داشتند را تحت نظارت جامعه مدنی (گروهی از افراد متعلق به نهادهای اجتماعی و سیاسی که به عنوان میانجی‌گر عمل می‌کنند) گذاشته است. اتا در سالهای گذشته تلاش داشت در ازای عفو عمومی زندانیان خود و ایجاد شرایط بهتر برای آنها و همچنین کسانی که به طور ناشناس زندگی می‌کنند، گروه خود را منحل کند. اتا از چند سال پیش عملیات مسلحانه خود را تقریبا متوقف کرده بود.
به باور این گروه، اتا برای ملت باسک سلاح به دست گرفته بود و اکنون آنها را به دست خودشان می‌‌سپارد تا به سوی صلح و آزادی ملت پیش بروند، زیرا برای پیشرفت در برنامه راه حل‌ها، باید تعهداتی را پذیرفت. خلع سلاح، یک راه سخت و دشوار بود زیرا اسپانیا و فرانسه به منظور عدم تحقق این امر موانع و مشکلاتی را پیش پای آنها قرار دادند. دلیل این مانع تراشی‌ها یک دندگی بر سر نظریه پیروز شدگان و مغلوب شدگان است.
مقامات فرانسوی در واکنش به خلع سلاح اتا و تحویل سلاح‌ها این گروه به دولت این کشور، جانب احتیاط را رعایت نمودند. البته نخست وزیر فرانسه در مارس سالجاری تاکید کرده بود هیچ دولتی نباید مانع تسلیم سلاح‌هایی شود که از آنها برای ترور استفاده شده است. پاریس در ادامه، این اقدام اتا را گامی مهم بزرگ اعلام کرده است. به اعتقاد برنار کازنوو، نخست‌وزیر فرانسه از اینکه عملیات جستجوی انبارهای اسلحه اتا «به آرامی و بدون خشونت» پیش رفته، ابراز خشنودی کرد. دولت فرانسه در این عملیات موفق عمل کرد و عملیات در آرامش و بدون هرگونه خشونتی انجام شد».
اما دولت اسپانیا که خلع سلاح اتا را «شکست» این گروه تروریستی در برابر «دموکراسی» می‌داند تا حدودی مواضع سابق خود را حفظ نموده و معتقد است اقدامات بیشتری در این زمینه نیاز است و در نگاه سختگیرانه‌تر، خواستار انحلال کامل این گروه است. مادرید در بیانیه رسمی خود بر این نکته که «اتا باید انحلال نهایی خود را اعلام کند و از قربانیان ترورهای خود عذرخواهی کرده و برای همیشه ناپدید شود» تاکید کرده است. نخست‌وزیر محافظه کاراسپانیا البته اعتقاد دارد اعضای اتا همچنان «تروریست» هستند و نباید در انتظار مصونیت از مجازات باشند. بسیاری از خانواده قربانیان تمایلی به فراموشی گذشته‌های تروریستی این گروه ندارند و مدعی‌اند تحویل سلاح از سوی اتا، بخشی از «تبلیغات» اتا بوده و آنها بدنبال «تطهیر» سابقه ترریستی خود هستند.
مادرید هشدار می‌دهد گروه بازماندگان اتا در ازای این کار نباید توقع هیچ گونه امتیازی را داشته باشند. به اعتقاد وزیر فرهنگ و سخنگوی دولت اسپانیا، این اقدام باعث نمی‌شود که آنها بتوانند از این طریق مزایا یا منافع سیاسی به دست آورند. ما امیدواریم این گروه خلع سلاح و منحل شود و با کمک در مختومه کردن جرائم و پرونده‌هایی که هنوز باز هستند از ملت تقاضای بخشش و گذشت کند. به اعتقاد افراد متمایل به این گروه نیز اگرچه مساله انحلال این گروه و خلع سلاح این گروه کاملا فراهم گردیده اما نیازمند یک مخاطب معتقد به مذاکره در دولت مرکزی اسپانیا هستیم که البته در حال حاضر با حزب مردمی اسپانیا احتمال چنین مذاکراتی صفر است و امیدی به دولت راخوی برای هیچ نوع مذاکره‌ای وجود ندارد.
قربانیان تروریسم به عنوان یک طرف دعوا نیز اعتقاد دارند به صرف اینکه این گروه تروریستی سلاح‌های خود را به شکل مدیریت شده تحویل مقامات فرانسوی داده است سابقه جنایات این گروه پاک نخواهد شد و باید تکلیف بیش از 300 ترور منتسب به اتا روشن شود و عاملین این قتل‌ها در گروه اتا مورد محاکمه قضایی قرار گیرند. قربانیان تروریسم همچنین نسبت به خطرات گفتمان چپ گرایان افراطی در خصوص خلع سلاح اتا هشدار دادند.
گروه اتا در سال 1959 و در دوره دیکتاتوری ژنرال فرانکو دیکتاتور اسپانیا (1975-1892 ) تاسیس شد. موسسان آن جوانان چپ‌گرای ناسیونالیست وابسته به حزب ملی‌گرای باسک بودند که به شکل تدریجی از یک گروه فرهنگی و سیاسی به یک گروه مسلح زیرزمینی تبدیل شدند و به سرعت از یک گروه مجری فعالیت‌های فرهنگی به یک گروهی نظامی خواستار استقلال منطقه باسک تبدیل شد. ایدئولوژی این گروه ایدئولوژی مارکسیستی- لنینیستی است و هدف اصلی‌اش حفظ تمامیت ارضی و خودمختاری برای کشور باسک متمرکز بود. اتا با اقدامات خشونت‌آمیز خود از جمله انفجار، عملیات مسلحانه و ترور تلاش داشت مقامات فرانسه و اسپانیا را برای به‌رسمیت شناختن استقلال منطقه باسک تحت فشار قرار دهند. پاریس و مادرید این گروه مخفی را مسئول مرگ بیش از 829 نفر در دو کشور می‌دانند. اتحادیه اروپا، آمریکا، سازمان ملل و بویژه اسپانیا نیز این گروه را در فهرست گروه‌های تروریستی خود قرار داده‌اند.
4949
نظر شما