صمد قائم پناه کارشناس مسائل ترکیه در گفت و گو با خبرآنلاین گفت: ترکیه در منطقه به دنبال بالا بردن وزن خود در مذاکرات سوریه است اما نمی تواند سیاستهای جدیدی برای نقض آتش بس طرح کند.

محمد اکبری: اردوغان پس از یک دوره بازی مخرب در بحران سوریه و پافشاری بر برکناری بشار اسد، به این نتیجه رسیده است که مواضع گذشته را کنار گذشته و دیپلماسی سازنده ای را پیش بگیرد. او روزهای شلوغی را پشت سر گذاشته و با ملاقاتهای پی در پی با سران و مقامات مختلف به دنبال هماهنگی ها و سیاستهای دوجانبه فی مابین و چند جانبه در منطقه است. یکی از سفرهای مهم او در آستانه مذاکرات سوریه در آستانه قزاقستان به کشورهای حاشیه خلیج فارس و ملاقات با سران عربستان، قطر و بحرین بود. اردوغان به دنبال چیست و در حالی که با مسائل خاصی هم در داخل ترکیه روبرو است چه روندی را می خواهد در روند مسائل منطقه رقم بزند؟ آیا ترکیه و کشورهای عربی از روند مذاکرات سوریه راضی نیستند و در حال ایجاد زمینه ای برای تغییر روند آن هستند؟ در این باره با صمد قائم پناه کارشناس مسائل ترکیه گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.

به نظرتان تحرکات ترکیه بیشتر در چارچوب مسائل دوجانبه است یا مسائل منطقه مخصوصا سوریه پیگیری می شود؟

سفر اردوغان هم در رابطه با روابط دو جانبه و تقویت روابط و پیگیری مسائل دوجانبه ترکیه با کشورهای حاشیه خلیج فارس و هم به مسائل منطقه مربوط می شود. بویژه بحران سوریه و مذاکراتی که پیرامون آینده سوریه تشکیل شده و با روند پیش رو ادامه داشته و برگزار خواهد شد.

اردوغان می خواهد به هر صورت هماهنگی هایی را با کشورهای منطقه ایجاد کند و در واقع آنها را با خود همراه کند. ترکیه سالها است که از زمان شکل گیری بحران سوریه تا مدتها جزء گروه مخالف دولت بشار اسد بوده و متحدین ترکیه عمدتا شامل کشورهای عربستان و قطر و بحرین بودند و اکنون نیز به همین ترتیب این کشورها رابطه تنگاتنگی با ترکیه دارند و سیاستهای ترکیه را در منطقه مورد تایید قرار می دهند و ترکیه هم سیاستهای آنها را در قبال منطقه مورد تایید قرار می دهد، بویژه ترکیه از حمله عربستان به یمن و سیاستهای آن طی این بحران حمایت می کند. به نظر می رسد که در واقع اردوغان به این نتیجه رسیده است که در بحران سوریه کشورهای عربی منطقه را بتواند با خود همراه خود کند و آنها قبل از شروع مذاکرات نسبت به سیاستها و دیدگاههای ترکیه و پیرامون آن اعلام مواضع کنند. در واقع سیاستهای ترکیه در راستای این است که بتواند نمایندگی این کشورها را که در بحران سوریه تاثیرگذار هستند داشته باشد و بتواند قدرت چانه زنی خود را افزایش دهد.

به نظرتان ترکیه با سیاست امریکا و ترامپ که اعلام کرده است می خواهد سیاست مناطق امن را در سوریه دنبال کند همراهی می کند یا قصد دارد با همراهی کشورهای عربی، سیاست جداگانه ای را دنبال کند؟

برداشت من این است که ترکیه از موضوع منطقه امن که دولت جدید امریکا مطرح می کند حمایت نمی کند. قبل از اینکه مذاکرات را با ایران و روسیه دنبال کنند آنها در ابتدا اصرار داشتند که این اتفاق بیفتد. ولی اکنون دولت در امریکا تغییر پیدا کرده و دولت ترامپ سیاست دقیق و مشخصی در قبال این بحران اتخاذ نکرده و بیشتر سیاستها معطوف به بخش داخلی امریکا است و در منطقه خاورمیانه هنوز طرح و استراتژی دولت ترامپ نهایی و اعلام نشده است.

آن چیزی که مشخص است این است که ترامپ قصد دارد از تقویت کردهای شمال سوریه حمایت کند و از آن صحبت می کند و به نظر می آید که یک منطقه خودمختار خارج از حیطه و حاکمیت اقتدار دولت مرکزی سوریه در شمال سوریه شکل بگیرد که دولت ترکیه این حرکت را مقدمه ای برای استقلال خواهی کردهای ترکیه و کل منطقه کردنشین از جمله عراق و حتی ایران که می تواند آنها را تحت تاثیر قرار دهد، می داند. به همین دلیل به نظر می رسد که هدف این است که کشورهای عربی منطقه هم از این سیاست استقبال نکنند. فکر می کنم اردوغان بیشتر با این نظر سفرهایش را انجام داد و یکی از اهدافش می تواند این مسئله باشد.
آ
ن‌چه که مشخص است این است که ترکیه واقعیات بحران سوریه را پذیرفته است و می داند که بایستی از طریق مذاکرات و همزمان با حفظ دولت مرکزی سوریه به صورت موقتی این پروسه ادامه پیدا کند و شرایط سوریه به لحاظ ثبات و امنیت به سالهای قبل از بحران برگردد. در مذاکرات آینده هم این استراتژی مورد توجه دولت ترکیه است، همین طور این استراتژی را ایران هم دنبال می کند و به همین دلیل سفر اردوغان بیشتر پیرامون مذاکره و گفت و گو پیرامون این طرح است که با کشورهای خلیج فارس تبادل نظری گردد و نظرات آنها هم اخذ گردد. اردوغان سعی می کند بتواند این سیاستها را برای این کشورها تشریع کند، توضیح دهد و آنها را مجاب کند که از این طرح دفاع و حمایت کنند تا بحران سوریه بتواند به فرجام خود برسد.

به نظرتان با اینکه سیاست ایران و عربستان در مقابل هم قرار داشته و تفاهم خاصی شکل نگرفته است، ترکیه می تواند نوعی هماهنگی ایجاد کند تا مذاکرات به نتیجه برسد و آتش بس تداوم داشته باشد؟

اردوغان البته صحبت هایی هم نسبت به ایران مطرح کرد، اینکه ایران یک استراتژی قومیتی و مذهبی را در عراق و سوریه دنبال می کند، این نوع اظهارات در راستای تحریک کشورهای عربی خلیج فارس است که بتواند ترتیبی دهد که این کشورها را هم در راستای تقویت روابط دو جانبه و هم در راستای مسائل منطقه در ائتلاف خود حفظ کند و داشته باشد.

این مواضع گاهی اقتضای شرایط و گفت و گوهایی که صورت می گیرد از سوی رهبران کشورها نسبت به همدیگر مطرح می شود و در این رابطه اردوغان هم یک چنین مواضعی مطرح کرده که البته این موضع گیری ها به آن معنا نیست که شرایط منطقه به حالت دو قطبی گذشته برگردد و محور عربی غربی در مقابل مقاومت صف آرایی کنند و تنشها احیا شود. اگر چنین چیزی بخواهد اتفاق بیفتد به معنای این است که همه مذاکراتی که در این مدت ایجاد شده تخریب می شود و همه چیز به شرایط قبل بر می گردد. نمی توان با یک اظهار نظر مختصر و کوتاه که در شرایط و چارچوب خاصی مطرح شده است نتیجه بگیریم که سفر اردوغان به معنای ایجاد قطب بندی در منطقه است و اینکه آتش بس در سوریه نقض شود و یا اینکه شاید به این نتیجه رسیدند که ادامه مذاکرات در راستای منافع آنها نیست و اینکه آنها به دنبال مقدمه ای هستند که این مذاکرات لغو یا متوقف شود. من این برداشت را ندارم و معتقد هستم ترکیه در یک استراتژی کلان به این نتیجه رسیده است که هر چه سریع تر بایستی شرایط بحران سوریه از لحاظ ثبات و امنیت تثبیت شود و این آتش بس تداوم پیدا کند و مذاکرات بین جریانهای داخلی سوریه با نظارت کشورهای منطقه ادامه پیدا کند و به همین دلیل معتقد هستم در این مسئله ترکیه به ایران و روسیه نزدیک شده تا به کمک این کشورها شرایط سوریه را به حالت گذشته برگردانند و وضعیت بهبود یابد و گروهها و جریانها همدیگر را به رسمیت بشناسند و به همین ترتیب یک موضوع مشترکی را در مقابل داعش به اتفاق هم دنبال کنند و به هر صورت ادامه مذاکرات صورت پذیرد.

49312

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 637792

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 9 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۰۷:۴۲ - ۱۳۹۵/۱۲/۰۳
    1 0
    اردوغان و اعراب نمیدانند اسراییل چه تفکراتی دارد و آلت دست اسراییل شده اند به جوانها توصیه میکنم کتاب سقوط 79 را بخوانند که یک صهیونیست آرزوهای طول و دراز اسراییل را در غالب رمان نوشته و در آن جنگ و نابودی مسلمانان منطقه پایان داستان است