۰ نفر
۲۸ بهمن ۱۳۹۵ - ۰۲:۲۱

در میان اخبار متعدد و مهمی که در این چند هفته مخابره شد، به یک خبر آنچنان که باید و شاید توجه نشد و آن هم بررسی موضوع رجل سیاسی در شورای نگهبان بود.

این موضوع یکی از موضوعات قدیمی و مورد بحث در تمامی ادوار انتخابات ریاست‌جمهوری در گذشته بوده است. در هر دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری تعدادی از زنانی که قصد کاندیداتوری در انتخابات را دارند صلاحیتشان به خاطر همین یک شرط (یعنی رجل سیاسی بودن) احراز نمی‌شود.

حالا عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در کنفرانس مطبوعاتی‌اش خبر داده است که موضوع رجل سیاسی و به تبع آن امکان کاندیداتوری زنان در انتخابات ریاست‌جمهوری تا قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری ‌سال آینده در شورای نگهبان مورد بررسی قرار خواهد گرفت. حضور زنان در مشاغل عالی نظام همواره یکی از تابوها بوده است.

اگرچه رفته‌رفته از میزان حساسیت به آن کاسته می‌شود، اما هنوز هم مورد مناقشه است. در تمام ادوار گذشته جمهوری اسلامی تنها یک وزیر زن داشته‌ایم. در همان زمان هم کلی سر و صدا به پا شد. مخالفان حضور زنان در منصب وزارت، این مسأله را در تقابل با قوانین شرع یا قانون اساسی عنوان می‌کردند. طرح دوباره موضوع رجل سیاسی وقتی پا گرفت که شایعه حضور مرضیه وحید دستجردی به‌عنوان نامزد اصولگرایان در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده قوت یافت.

اگرچه او حضورش در انتخابات را تکذیب کرد، اما این مسأله یک‌بار دیگر مورد بحث قرار گرفت که آیا زنان امکان حضور در انتخابات را دارند یا خیر؟ اصل‏ یک‌صد و پانزدهم قانون اساسی شرایط رئیس‌جمهوری را این‌گونه توضیح می‌دهد: «رئیس‏‌جمهوری باید از میان‏ رجال‏ مذهبی‏ و سیاسی‏ که‏ واجد شرایط زیر باشند، انتخاب‏ شود: ایرانی‏‌الاصل‏، تابع ایران‏، مدیر و مدبر، دارای‏ حسن‏ سابقه‏ و امانت‏ و تقوی‏، مومن‏ و معتقد به‏ مبانی‏ جمهوری‏ اسلامی‏ ایران‏ و مذهب‏ رسمی‏ کشور.» همان‌طور که از هر متنی امکان تفسیرهای متعدد وجود دارد، از لفظ «رجال مذهبی و سیاسی» نیز می‌توان تفسیرهای گوناگونی ارایه داد. تفسیری که تاکنون مبنای عمل شورای نگهبان در احراز صلاحیت‌ها بوده است، تفسیری است که به معنای تحت‌اللفظی این عبارت توجه دارد. رجال یعنی مردان و به همین سبب شورای نگهبان در تمام ادوار گذشته نیمی از جمعیت کشور را برای احراز این پست دارای صلاحیت نمی‌‌دانست. اما مخالفان و منتقدان این تفسیر چند دلیل برای مخالفت خود بیان می‌کنند. نخست این‌که لفظ رجال یک معنای لغوی دارد و یک معنای اصطلاحی. معنای لغوی آن همان مردان است اما معنای اصطلاحی آن اهلیت داشتن، بزرگی و توانمندی است. به‌عنوان مثال وقتی کسی در موضوعی مدعی است که بهتر و شایسته‌تر از دیگران است، در اصطلاح به او می‌گویند «صدای انـا رَجُلْ او بلند است».
این رجل به معنای مرد نیست. دلیل دومی که منتقدان مطرح می‌کنند در همین اصل یک‌صد و پانزدهم که پیشتر ذکر شد، آمده است. این اصل شرایط رجل سیاسی بودن را عنوان کرده است. در هیچ‌کدام از این شرایط سخنی از جنسیت نامزد ریاست‌جمهوری به میان نیامده است بلکه به موضوع تابعیت و اصالت و نیز توانایی‌های فردی نامزدها اشاره شده است. دلیل سوم منتقدان نیز این است که اگر منظور قانون اساسی را مرد بودن تفسیر کنیم، یکی از حقوق مصرح قانون اساسی درباره ایرانیان را نادیده گرفته‌ایم. این حق انتخاب شدن و انتخاب کردن که مطابق قانون اساسی به تمامی ایرانیان تعلق دارد، با تفسیر این عبارت به «مرد» بودن، از نیمی از مردم ایران سلب می‌شود و این با روح قانون اساسی مغایرت دارد.

این مطلب در روزنامه شهروند منتشر شده است. 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 636634

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
6 + 4 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۰۵:۵۶ - ۱۳۹۵/۱۱/۲۸
    1 2
    احتمالا چون مرد هستن والا جور دیگه نتونستم این کلمه رو معنی کنم ببخشید دیگه ...