میانجیگری فرانسه و مصر برای ابقای حریری در پستش

به گزارش روزنامه الاخبار لبنان، منابع دیپلماتیک اعلام کردند: نشست‌های گسترده‌ای میان مسؤولان فرانسوی و مصری در پایتخت قبرس برگزار شده است. عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهور مصر سفری را به قبرس آغاز کرده تا در نشست سران قبرس و یونان شرکت کند.

به گفته منابع، طرف فرانسوی به ابقای سعد حریری، نخست‌وزیر مستعفی لبنان در پستش اشاره کرده است.

قرار است عبدالفتاح سیسی نیز که امروز (سه‌شنبه) با حریری در قاهره دیدار خواهد کرد از این موضع حمایت کند. مذاکراتی میان قاهره، امارات و عربستان نیز برای تحقق این هدف درحال برگزاری است. قاهره بر بهره جستن از بیانیه اتحادیه عرب حساب باز کرده تا عربستان را قانع کند که هیچ جایگزینی برای حل و فصل کنونی در لبنان نیست. لبنانی‌ها مثل بقیه کشورهای عربی و اروپایی بسیار خواهان ابقای حریری در پستش هستند.

در حالی که نتایج مذاکرات هنوز مشخص نیست، همچنان موضع حریری نیز در ابهام قرار دارد. برخی که با او و تیمش در پاریس تماس گرفته‌اند معتقدند که او به ابقایش در قدرت پایبند است اما برخی می‌گویند وی ناچار است استعفایش را تثبیت و شروط جدیدی را برای تشکیل دولت جدید مطرح کند. اما برخی دیگر می‌گویند، حریری که با میشل عون، رئیس‌جمهور لبنان بعد از مراسم روز استقلال دیدار خواهد کرد اما احتمالا تصمیم نهایی را در این نشست نخواهد گرفت. این تحلیلگران معتقدند که می‌توان از فضایی که به وجود آمده برای تقویت شروط حریری در راستای توافقی که با عون و حزب الله دارد، استفاده کرد و میشل عون قادر است اجرای این شروط را تضمین کند.

کاملا واضح است که میشل عون تمامی تلاش خود را برای آغاز روند سیاسی و قانونی در کشور اتخاذ کرده و رهبری مذاکراتی جدی را به دور از رسانه‌ها برای ابقای حریری در منصبش برعهده دارد. میشل عون به فرانسوی‌ها و حریری ابلاغ کرده که تمامی رخدادهای کنونی نشان می‌دهند که حل و فصل سیاسی همچنان پابرجاست و میشل عون قادر است پایبندی لبنان به سیاست خویشتنداری را تضمین کرده و به موضعی از سوی حزب الله در این راستا دست یابد.

به نظر می‌رسد ارتباط بین عون و حزب الله شامل این نکته است. رهبری حزب الله خرسندی خود را از تسهیل ابقای حریری در پستش اعلام کرده است. اظهارات سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان درباره عدم حمایت تسلیحاتی از یمن یا کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در راستای تحقق همین هدف است.

دور از رسانه‌ها، از حزب الله به خاطر موضعش درباره خروج حریری از حبس خانگی در ریاض تقدیر زیادی شده است اما سؤالات زیادی هم درباره چگونگی حل بحران کنونی شنیده است. همچنین پیشنهاداتی درباره مرحله آتی و روابط مستقیم با حریری به حزب الله رسیده است.

براساس اسناد موثق، حزب الله با میشل عون و طرف‌های لبنانی و عربی و بین‌المللی طی بحران در ارتباط بوده و در جریان تمامی جزئیات قرار گرفته است. در مرحله اول از حزب الله خواسته شده که به تثبیت آرامش کمک کند و همین مساله اقتضا کرد که سید حسن نصرالله سخنرانی‌های مذکور را داشته باشد.

اما حزب الله در اتاق‌های بسته تأکید کرده که تا زمان بازگشت حریری به بیروت وارد هرگونه بحثی درباره بحران نمی‌شود. حزب الله موضع خود را اینگونه بیان کرده است:

اول: حزب الله قبل از هر چیزی می‌خواهد حریری به بیروت بازگردد و بعد از آن حزب الله کاری به مواضع حریری ندارد و هر کاری می‌خواهد بکند و هر تصمیمی می‌خواهد بگیرد.

دوم: حزب الله هرگز به هر موضعی از سوی حریری چه منفی چه مثبت واکنش نشان نخواهد داد و میشل عون تعهد حزب الله درباره عدم کشیدن شدن به هرگونه تنش سیاسی چه با حریری و چه با دیگران را اعلام خواهد کرد.

سوم: حزب الله به مواضع کنونی خود درباره منطقه پایبند است اما هرگز به هیچ طرفی حمله نخواهد کرد در عین حال نیز در برابر هیچ حمله با اقدام تهدیدآمیزی ساکت نخواهد نشست.

چهارم: حزب الله ابقای دولت کنونی را تأیید می‌کند و اگر قرار باشد دولت جدیدی تشکیل شود حزب الله می‌خواهد حریری رئیس این دولت باقی بماند.

پنجم: حزب الله کاملا با هرگونه دولت تکنوکراتی مخالف است و این را به عون و تمامی گروه‌های سیاسی در لبنان گفته است.

ششم: حزب الله بر این مساله پافشاری می‌کند که از طریق اعضای حزبی مثل وضعیت کنونی در هر دولتی نماینده داشته باشد نه از طریق دوستان و نمی‌خواهد وارد جنگی برای دستیابی به پست شود اما تلاش برای به حاشیه راندن را هم قبول ندارد.

کارشناسان می‌گویند حریری مواضع متناقضی دارد اما با مشکلات سختی مواجه است چراکه با طرح عربستان در لبنان رو در روست. مساله صرفا فشارهای مستقیم عربستان بر او نیست بلکه پایتخت‌های غربی نیز نمی‌خواهند او به کرانه دیگر منتقل شود. گزینه‌های حریری بسیار محدود هستند:

-اگر حریری همچنان به استعفا پایبند بماند این به معنای رو در رو شدن او با گروه‌های محلی است که جانب او را گرفتند و هر کاری کردند تا او را از ریاض بیرون بیاورند. این بر روابطش با شرکایش در دولت تأثیر منفی خواهد گذاشت و دیگر حمایت از او در مقابل مردمی که می‌دانند در عربستان چه بر سرش آمده، دشوار خواهد بود.

-اگر حریری تصمیم بگیرد خواسته‌های عربستان را اجرا کند مجبور است تغییراتی در تیمش به وجود بیاورد و نزدیکانی را که جنگ بازگرداندنش به بیروت را رهبری کردند، دور کند و عناصری را جایگزینشان کند که به "جاسوس‌های دیوان" معروفند و با ثامر السبهان، "وزیر جنگ عربستان علیه لبنان" همکاری کرده‌اند.

-اگر حریری تصمیم بگیرد دستورات عربستان را زیر پا بگذارد با چالش‌های بی‌سابقه‌ای روبه‌رو خواهد شد که تنها به خصومت زیاد با ریاض محدود نمی‌شود بلکه روابطش را با کشورهای عربی و بین‌المللی در معرض شکست قرار خواهد داد. در این صورت حریری رهبر محلی بدون حمایت منطقه‌ای و نقش منطقه‌ای خواهد بود و عربستانی‌ها برای مقابله با او بدترین راه‌ها را پیش خواهند گرفت او یقین دارد که طرح جایگزین کردن برادرش بهاء به جای وی هنوز موجود است.

آنچه اتفاق افتاده نشان می‌دهد که لبنانی‌ها با نسخه جدیدی از حریری مواجه خواهند شد. به نفع اوست که با حل و فصلی موافقت کند که زمینه ابقایش در دولت را فراهم آورد و به او کمک کند که مشارکت موفقی در انتخابات پارلمانی داشته باشد.

52310