شبکه پژوهش بین المللی (IRN) که تاکنون مبتکر برگزاری چند همایش مرتبط با اهمیت توسعه روابط اقتصاد انرژی و تجاری اروپا با ایران بوده ، اعلام کرده است که سمپوزیوم توسعه همکاریهای صنعتی و بازرگانی با ایران را درایام 5-3 اسفندماه 95 (23-21 ماه فوریه 2017) در آمستردام - هلند برگزار خواهد کرد و از بخش های خصوصی و عمومی ایران دعوت کرده است که با شرکت فعال در این سمپوزیوم که در سه بخش آب و انرژی ، حمل و نقل و زیرساختار ها( بنادر ، فرودگاه ها ، هتل ، جاده ، هواپیمائی و...) ، کشاورزی و بازرگانی برنامه ریزی شده است ، برای سخنرانی و بیان مواضع اقتصادی ، تجاری ونیز گفتمان با همتاهای اروپائی شان بعنوان یک سکوی تعریف دیپلماسی اقتصادی - بخش خصوصی استفاده کنند.
آب و انرژی (صنعت بالادستی و پائین دستی نفت ، گاز، پتروشیمی و برق) سوخت بخش های حمل ونقل ، کشاورزی و تجارت:
با خصوصی سازی های بعمل آمده از جمله درصنعت انرژی کشور انتظار میرفت که کشور در جایگاهی قرار بگیرد که در سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 پیش بینی شده بود. اما، بنظر میرسد که نیل به اهداف تعیین شده در برنامه با تاخیر مواجه اند. زیرا، مهندس حمید چیت‌چیان، وزیرمحتزم نیرو در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص موضوع صنعت انرژی کشور گفته است : ..."صبح روز یکشنبه - همان روزی که آیت‌الله هاشمی رحلت کردند - جلسه کمیسیون مجمع تشخیص مصلحت نظام با محوریت موضوع سیاست‌های کلان انرژی برگزار شد که در این جلسه آیت‌الله هاشمی همانند گذشته با هوشیاری بالا به مباحث توجه داشتند... آیت‌الله هاشمی در این جلسه معتقد بودند که با موافقت مقام معظم رهبری برخی برنامه‌ها در دوره جدید اجرایی شود که قرار بود در مورد این مسئله با مقام معظم رهبری صحبت کنند..." متعاقب این اظهار نظر دبیر محترم تشخیص مصلحت نظام در سخنان پیش از خطبه این هفته نماز جمعه تهران ضمن تسلیت رحلت یار دیرین حضرت امام (ره) و رفیق قدیمی و همراه رهبری آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، گفت: " ...آقای چیت‌چیان در آن جلسه می‌گفت اگرپنج هزار مگاوات برق تولید نکنیم با بحران انرژی روبرو می‌شویم و در آن جلسه بحث شد به جای سرمایه‌گذاری، صرفه‌جویی کنیم." بنابراین ، باید اذعان داشت که بحث تامین امنیت انرژی مورد نیاز مردم ایران یکی از نگرانی های مهم ریاست فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده است.
نقش بخش‌های صنعتی و تجاری کوچک و متوسط در اقتصادی ایران:
معمولی شدن روابط اقتصادی ایران و جهان و به وِیژه با اروپا از طریق فعال سازی دیپلماسی اقتصادی - بخش خصوصی تسریع خواهد شد. بنگاه های اقتصادی اروپائی به موفقیت و اجرای کامل برجام امیدوارند و درحال آماده سازی خود برای همکاری و مشارکت با همتاهای ایرانی شان در بخش خصوصی و بخصوص بخش های صنعتی و تجاری کوچک ومتوسط هستند. بخش های کوچک و متوسط صنعتی و تجاری در ایران درتولید اشتغال نقش مهمی دارند. گروه های ژاپنی نیز این بخش ها را دراقتصاد ایران مهم ارزیابی می کنند و با همکاری موسسه آموزشی و پژوهشی اتاق بازرگانی ایران دوره های آموزشی برای افزایش بهره وری و قدرت رقابت سالم اقتصادی در دوران پسا تحریم برگزار کرده اند. اتاق های بازرگانی ایران و انگلیس ، ایران و هلند، ایران و کانادا و سایرین نیز برای توسعه و عادی سازی روابط اقتصادی ایران با اقتصاد جهان به خصوص اروپا فعال هستند.
شبکه انرژی خزر و آمادگی بخش‌های خصوصی اروپا برای همکاری با ایران:
اخیرا" برای نشان دادن مراتب علاقه همکاری های اقتصادی با ایران میز گردهائی توسط اتاق بازرگانی انگلیس - ایران برای حمایت از توسعه روابط بازرگانی بین دوکشور در دوران پسا تحریم و پسا خروج انگلیس از اتحادیه اروپا برگزار شده است. شرکت پترواسکاتلند با برگزاری سمیناری در روز 14 جولای 2016 درلندن نقش مهم و محوری ایران در تبدیل منابع انرژی فسیلی (گاز به برق ) و تعریف شبکه انرژی خزر برای صادرات گاز منطقه بصورت برق به اروپا را تشریح کرد.صاحب نظران معتقدند درصورت مطالعه و اجرائی شدن این نظریه ترکمنستان متوجه خواهد شد که از طریق توسعه همکاری های اقتصاد انرژی با ایران می تواند نه تنها برای صادرات برق به جای گاز به اروپا بلکه به شرق آسیا، خاورمیانه و شمال آفریقا نیز متصل شود.
صرفه‌جویی یا بهینه مصرف کردن؟
درواقع منظور از صرفه جوئی همان بهینه مصرف کردن از آب و انرژی است و نه کم مصرف کردن. درجهان امروز نام تازه ای به این بخش از ابتکار اقتصادی داده شده و آنرا سوخت پنجم (The Fifth Fuel) نام گذاشته اند. نظریه اصلی و محوری مطروحه در طرح مطالعه شبکه انرژی خزر که در روز 31 خردادماه 1395 در تهران به ابتکار موسسه آموزشی وپژوهشی اتاق بازرگانی ایران و موسسه پژوهش در مدیریت و برنامه ریزی دانشگاه تهران ارائه شد، همین بحث بهینه مصرف کردن آب و انرژی وکاهش هزینه تولید آب و انرژی با هدف گسترش همکاریها و تجارت منطقه ای و فرا منطقه ای آب و انرژی است. حمایت دو موسسه مذکور از برگزاری سمپوزیوم توسعه همکاریهای صنعتی و بازرگانی با ایران درروزهای 5-3 اسفندماه 95 در آمستردام بدلیل پذیرش نظرات شان توسط برگزار کننده با طراحی برنامه سمپوزیوم هماهنگ با برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران(۱۳۹۵-۱۳۹۹) و ماده (12) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور می باشد که از محل سرمایه گذاری برای بهینه مصرف کردن آب و انرژی (سوخت پنجم) درسایر بخش های اقتصادی نظیر حمل و نقل (توسعه راه آهن ، جاده سازی ، شهرک های فرودگاهی _ هتل سازی و نمایشگاه در محل فرودگاه های کشور ، آب شرین کردن همراه باتولید برق ، کشاورزی گل خانه ای، آموزش و پرورش، بهداشت و درمان ، حمل ونقل شهری عمومی و...) می توان به اهداف برنامه ششم دست یافت که بدون تردید موجب خواهد شد تا جاده ابریشم اقتصاد منطقه ای و فرا منطقه ای از طریق ایران احیا شود.
معاوضه انرژی با انرژی و معاوضه انرژی با کالا و خدمات:
علاوه برآن با ترانزیت منابع انرژی تولیدی در حوزه دریای خزر به بازارهای جهانی ، نه تنها ایران در تامین امنیت عرضه انرژی به بازار مصرف جهانی ایفای نقش خواهد کرد بلکه مبتکر معاوضه انرژی با انرژی و انرژی با کالا و خدمات خواهد بود که به آن نام معاوضه انرژی Energy Swap یعنی معاوضه نفت خام وگاز طبیعی خزر و همسایگان اش با نفت خام ایران در خلیج فارس، معاوضه گاز با برق (نظیر گاز ایران با برق ارمنستان) ، معاوضه گاز با گاز (نظیر گاز ایران با گاز جمهوری آذربایجان - نخجوان و ...) ، معاوضه انرژی با هواپیما ، معاوضه انرژی با کشتی ، احداث بندر ، فرودگاه و غیره که در طرح مطالعه شبکه انرژی خزر برنامه ریزی شده است ، تا جاده جدید ابریشم انرژی بین پنج دریا ( دریای خزر، خلیج فارس ، دریای عمان ، دریای سیاه و دریای مدیترانه ) تعریف شود. درپیگیری این نظریه از طریق همایش هائی که موسسه آموزشی و پژوهشی اتاق بازرگانی ایران حمایت و یا برگزار کرده است نظیر همایش های ارتقاء رشد اقتصادی کشور به منظور کاهش آسیب های اجتماعی و همایش های تعامل ، همکاری و ارتباط نزدیک بین دانشگاه ها و صنعت تلاش بعمل آمده و می آید که برای اقدام و عمل جهت تحقق اقتصاد مقاومتی تسهیلات لازم فراهم آید و از طریق آموزش و پژوهش صنایع مختلف ازجمله کشاورزی ، دامداری ،دامپروری ، آبزی پروری ، لبنیات و...صنایع خواراکی مدرن با بهینه مصرف کردن آب وانرژی و کاهش هزینه تولید محصولات نقش خود را دررشد اقتصادی کشور ایفا نمایند.
همکاریهای ایران و هلند :
در تاریخ 23 اکتبر سال 2016 وزیر زیرساخت ها و محیط زیست هلند با وزیر نیرو جمهوری اسلامی ایران یادداشت تفاهمی برای گسترش همکاریهای مرتبط با آب و انرژی درتهران امضاء کردند. بدون تردید در میان کشورهای اروپائی هلند توانسته است که به تکنولوژی های نوین برای بهینه مصرف کردن و کاهش هزینه های تولید آب و انرژی دست پیدا کند و از منابعی که صرفه جوئی کرده است بخوبی برای توسعه بخش های دیگر اقتصاد هلند استفاده بهنیه بعمل آورده است. به عبارتی دیگر هلند راه درمان بیماری صاحبان منابع غنی نفت وگاز(نظیر ایران ) مشهور به "بیماری هلندی" را کشف کرده است. درصحبتی که با مهندس شاهین شیثی رئیس شورای بازرگانی ایران و هلند داشتم به من گفت که بزودی نام این شورا به اتاق بازرگانی ایران وهلند تغییر خواهد کرد و اعضاء این اتاق به توسعه همکاریهای اقتصادی با همتاهای هلندی شان بسیار امیدوار و خوشبین هستند.
کمبود آب :
با توجه به خشکسالی مستمر در طول 15 سال اخیر کمبود آب بنظر وزارت نیرو موضوعی جدی است و ابراز امیدواری شده است در چارچوب مشارکت با تکنولوژی شرکت های هلندی و همتاهای ایرانی شان در مناقصه های مرتبط با طرح های بهینه مصرف کردن و تولید آب در ایران متولی اجرائی شدن طرح های خوبی باشند. همکاری های آموزشی و پژوهشی خوبی بین دانشگاه تهران و بخش های ذیربط اروپائی ، یونسکو و هلندی مرتبط با صنعت آب ( بهینه مصرف کردن آب ، تصفیه و سالم سازی آب ، شرین سازی آب و...) درحال توسعه می باشد.
توسعه صنعت حمل و نقل و زیرساخت ها :
با تحویل اولین هواپیمای ایرباس درروز پنجشنبه گذشته اروپا ثابت کرد که به اجرای تعهدات اش در چارچوب برجام پایدار است. شرکت های اروپائی از جمله شرکت های هلندی تمایل دارند که درصنایع کوچک و متوسط با همتاهای ایرانی شان دربخش های حمل و نقل جاده ای ، ریلی ، کشتیرانی ، بندر سازی ، مخازن نگهداری نفت خام وفرآورده های نفتی و نظیر آنها مشارکت و همکاری داشته باشند. ایران درگذشته و قبل از تحریم صنعت نفت ایران در بندر رتردام با نگهداری نفت خام ایران درمخازن بندر مذکور درتجارت نفت خام بصورت تحویل در پالایشگاه خریدار فعال بود. مهندس سید پیروز موسوی مدیرعامل شرکت پایانه های نفتی ایران اخیرا" همزمان با برگزاری یک نمایشگاه و همایش در هلند ضمن یادآوری ومشارکت های طرف های ایرانی و هلندی درگذشته متذکر شده است که فرصت برای توسعه همکاری ها و مشارکت در طرح های زیرساختاری بنادر و ترمینال های نفتی فراهم آمده است.
کشاورزی ایران ، اروپا و هلند:
روابط ایران با کشورهای اروپائی در بخش صنعت کشاورزی به قرن های گذشته باز می گردد. ایران وهلند از قرن شانزدهم با هم رابطه دارند. در آذرماه امسال (اوائل ماه دسامبر 2016) وزیر محترم جهاد کشاورزی ویک هئیت بازرگانی ایرانی از کشورهلند دیدار کردند که این دیدار منجر به امضاء یادداشت تفاهمی برای همکاری ها در بخش کشاورزی ، صنعت آبزی پروری (تولید و پرورش ماهی وگیاهان دریائی ) ، احشام برای تولید محصولات لبنیاتی و دامپروری (صنعت گوشت و مرغ و نظیر آن ) و موضوعات مرتبط با صنایع خوراکی و سلامتی گردید.
روابطی بانکی:
در شهریور ماه امسال (سپتامبر 2016) درملاقاتی که سفیر محترم ج.ا. ایران در هلند با رئیس کل بانک مرکزی هلند داشت راه های ابتکاری برای حل و فصل مشکلات بانکی بین دوکشور بررسی شد. دراین راستا اتاق بازرگانی ایران نیز با طرف های ذیربط هلندی دیدار ها وگفتمان هائی داشته است. درهرحال بررسی ها حاکی از آن است که بازرگانان و صنعت گران ایرانی ، اروپائی و هلندی برای توسعه همکاری های اقتصادی و تجاری شان ممکن است که بزودی خبرهای خوبی برای یکدیگر داشته باشند.
هلند پلی میان ایران و اروپا:
دراخبار آمده بود که دیپلمات های اروپائی با همکاری هلند برای توسعه روابط بین تهران و بروکسل فعال هستند. سفیر محترم هلند درتهران نیز در ملاقاتی که چندی پیش (شهریورماه 1395) با ریاست محترم مجلس شورای اسلامی داشت تاکید کرد که دولت هلند بطور جدی به توسعه همکاریهای اقتصادی با ایران در تمامی ابعاد از جمله آب و انرژی، کشاورزی ، انرژی های نو(تجدید پذیر) و گاز طبیعی علاقه مند می باشد. شرکت هلندی - انگلیسی شل تجارب بسیار خوبی درصنعت تبدیل گاز طبیعی به برق در اکثر نقاط جهان دارد و اخیرا" با وزارت نفت ایران نیز درراستای قرارداد های جدید نفتی به تفاهم و توافقاتی رسیده که انتظار میرود در سمپوزیوم توسعه همکاریهای صنعتی و تجاری با ایران درایام 5-3 اسفندماه 95 در آمستردام طرف های ایرانی ، اروپائی وهلندی تفاهمات و توافقات قبلی را پیگیری و راهبرد ها و راهکارهای نوینی را برای پیگیری تعریف وپیشنهاد کنند.
*کارشناس بین‌المللی انرژی
35224
نظر شما