سیاست‌های عربستان سعودی زمینه‌ساز واگرایی میان کشورهای منطقه شده است.
این واگرایی تا چه اندازه می‌تواند موجب تقویت جریان‌های افراطی در خاورمیانه شود؟
همانطور که قبلا هم نوشته ام دوران پساداعش
دوران آرامی برای ما
نخواهد بود. به بیانی دیگر سرمایه‌گذاری آمریکا برای تغییر چهره ژئوپلیتیک و برهم
زدن توازن ژئوپلیتیک خاورمیانه موجب خواهد شد تا دوران به دور از تنشی را تجربه
نکنیم. سیاست‌های عربستان سعودی نیز زمینه را برای اوج‌گیری تنش‌ها در خاورمیانه
فراهم می‌کند. عربستان از سال ۲۰۱۱ با
آغاز وزش نسیم بهار عربی سناریوهایی را طراحی کرد و سیاست خارجی ایران را تحت‌تأثیر
قرار داد. همانطور که مشاهده شد در 6-7 سال گذشته قوای سیاست‌خارجی ایران مصروف
مسائل منطقه‌ای از جمله سوریه و عراق شده است؛ به باور من جمهوری اسلامی باید به‌طور
اساسی‌تر طرح‌ها و برنامه‌هایی را دنبال کند که در جهت مقابله با این تحولات ترسیم
شده‌اند؛ البته سعودی‌ها خود در شرایطی نیستند که بتوانند با دامن زدن به مسائل
واگرایی به اهداف مورد نظرشان برسند چرا که اگر منطقه متشنج شود همه متضرر خواهند
شد. عربستان اگر قصد دارد به اهداف جاه‌طلبانه برنامه چشم‌انداز ۲۰۳۰ برسد باید از آرامش و ثبات استقبال
کند.
کشورها و بازیگران منطقه‌ای برای مقابله با چالش خاورمیانه از تاکتیک‌های
متفاوتی پیروی می‌کنند. این الگوهای متفاوت چگونه می‌تواند مانع از بازگشت به
دوران بی‌ثباتی در خاورمیانه شود؟
الگوهای متفاوت امنیتی همیشه در منطقه
مطرح بوده است، یعنی هیچ دو کشوری یک استراتژی امنیت ملی یا الگوی دفاعی هم‌سانی
را دنبال نمی‌کنند، ولی کشورها براساس تفاوت‌های خود و با تعریف برنامه‌هایشان
براساس تئوری برد-برد موفق شدند همکاری‌ها را ادامه داده و مانع از بروز تشنج در
منطقه شوند. مخصوصا در شرایط کنونی این روند مورد نیاز است. اعضای وابسته به گروه‌های
تروریستی در دوران پساداعش در کشورهای عربی پراکنده شده‌اند. بخشی از این گروه‌ها
به اروپا بازگشتند و بخشی دیگر هنوز در منطقه حاضر بوده و فعالیت می‌کنند. در این
میان تنش‌های اقتصادی و گسل‌های داخلی موجب شکل‌گیری گسل منطقه‌ای شده است، چنین
وضعیتی شرایط منطقه‌ای را غیر‌قابل محاسبه می‌سازد؛ بنابراین باید باوجود تمام
اختلافات در الگوهای امنیت ملی یا الگوهای دفاعی به‌دنبال یافتن فرمولی سیاسی
باشیم تا با همکاری بتوانیم ثبات منطقه‌ای را تقویت کنیم.
راه‌های مقابله با ریشه‌های ایدئولوژیک داعش چیست؟
وجود ریشه‌های ایدئولوژیک داعش
انکارناپذیرند، اما آن‌چه به‌عنوان زمینه شکل‌گیری این ریشه‌ها مورد توجه و بحث
قرار می‌گیرد اوضاع سیاسی منطقه مخصوصا شرایط حاکم بر عراق و سوریه است؛ بنابراین
در کنار مسائل سیاسی باید به مسائل فرهنگی و همکاری‌های بین بخش‌های گوناگون جهان
اسلام توجه کرد. مقابله با طایفه‌گری در این مسیر از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است
منبع: روزنامه آسمان آبی شماره 156 - روز چهارشنبه بیستم دی ۱۳۹۶ با عنوان «با تکیه بر مقوله فرهنگ می‌توان روند رشد تروریسم را متوقف کرد»
نظر شما