پیامدهای خداحافظی وزیر خارجه آمریکا

اخبار و گزارشاتی حاکی از اختلاف نظر میان رئیس جمهور غیر قابل پیش بینی آمریکا و وزیر خارجه نسبتا منطقی و واقع بین !! او "رکس تیلرسون" است. نگارنده چند ماه پیش در مطلبی به این موضوع اشاره و با احتیاط پیش بینی کرده بود که وجود اختلاف میان دونالد ترامپ و برخی از اعضای کابینه او احتمالا غیر قابل اجتناب و البته کاملا قابل انتظار است. اکنون اخبار و گزارشات و گفته ها و شایعات نشان می دهد که آن پیش بینی توام با احتیاط چندان هم دور از واقعیت نبوده است.

"رکس تیلرسون" فردی با تجربه و دنیا دیده است و علی رغم نداشتن سوابق دیپلماتیک، به دلیل چهل سال کار در امور بین المللی و بالاخص نفت چندان با امور بین المللی و مسائل سیاسی بیگانه نیست. نحوه دفاع از خود هنگام صحبت در مقابل کمیته روابط خارجی سنای آمریکا تا حدود زیادی این واقعیت را نشان داد و چهره ای نسبتا واقع بین از او ارائه کرد.

اما اندکی بعد عدم حضور ( بخوانید راه ندادن ) او در بعضی مذاکرات و دیدارها در کاخ سفید کم کم این تصور را به وجود آورد که وزیر امور خارجه در  تصمیم گیری‌ها  و حتی مشورت های مربوط به سیاست خارجی ایالات متحده جایگاهی نباید داشته باشد. به علاوه، بی تردید برای شخصی مانند او ، کار در شرایط آشفته حاکم بر دولت کنونی ایالات متحده نباید و نمی تواند امکان پذیر و منطقی باشد.

هم اکنون در کاخ سفید، آن طور که از گزارشات و شنیده ها استنباط می شود دونالد ترامپ فقط به دختر و داماد بی تجربه خود که هر دو، بی تجربه و در عین حال ماجراجو هستند اعتماد دارد. در واقع همین ترامپ بود که برای اولین بار پس از ورود به کاخ سفید داماد یهودی و بی تجربه خود را به جای "تیلرسون "برای مذاکره با مقامات رژیم صهیونیستی روانه تل آویو کرد و در واقع وزارت خارجه آن کشور را دور زد. در جریان دیدار ترامپ از خلیج فارس باز دختر و داماد او صحنه گردان بودند و "تیلرسون" نقش حاشیه ای داشت.

در واقع مشکلاتی که پس از این سفر نا میمون در منطقه به وجود آمد حاصل ندانم کاری و مشورت های ابلهانه این دو جوان بی تجربه بود. البته خباثت مقامات رژیم سعودی و به خصوص وزیر خارجه آن کشور هم در گل آلود کردن آب تاثیر کمی نداشت. اما هنگامی که شرایط دشوار شد "تیلرسون" را برای ترمیم خرابکاری ها به خصوص در مورد ایران و قطر به خلیج فارس فرستادند که او دست خالی و بدون این که کاری کند به واشینگتن بازگشت. البته مسائل مورد اختلاف دیگری هم میان ترامپ و وزیر خارجه اش ممکن است وجود داشته باشد که لااقل فعلا آشکار نشده است.

نتیجه این که مجموع این مسائل باعث شده که این روزها در محافل  سیاسی واشینگتن و نزدیکان شخص وزیر امور خارجه شایعه کنار رفتن او قوت بگیرد و موضوع شایعات و گزارشات باشد.

البته آشفتگی موجود در دستگاه و حکومت ایالات متحده به خاطر اقدامات و اظهار نظرات و تصمیمات غیر منطقی و غیر عقلائی ترامپ ممکن است این تصور را برای بعضی کشور ها به وجود آورد که می توانند از آن بهره برداری کنند. اما از یاد نباید برد که گاه همین آشفتگی می تواند بحران های خطرناک و مشکلات عظیمی برای جهان به وجود آورد. دلواپسان داخلی هم به این وضع دل خوش نباشند چون معلوم نیست در صورت کناره گیری "تیلرسون"، جانشین  وی بهتر از او و یا به نفع منافع کشور ما باشد!!

نکته مهم دیگری که با نکته اخیرالذکر مرتبط می باشد این است اگر تیلرسون احتمالا به علت اختلاف با رئیس جمهور و اطرافیان او مجبور به کناره گیری شود معلوم نیست فردی از میان تندرو ها نظیر جان بولتون غیر متعادل و یا گنکریچ، که هر دو دشمنی و کینه عمیقی نسبت به ایران دارند (حال دولت در ایران در دست اصلاح طلبان باشد و یا اصولگرایان) به این سمت بالا در دولت آمریکا منصوب نشوند و دیگر بر کسی پوشیده نیست که شرایط نه تنها برای منطقه حساس خلیج فارس و بلکه کشور ما هم مشکل تر شود.

لذا مخالفین دولت روحانی چندان امیدوار نباشند که می توانند از این آب گل آلود در دولت آمریکا ماهی بگیرند. لذا فقط این خود ما هستیم که باید نگران در فکر منافع عالی کشور خود باشیم.

52310