شوک اصول‌گراها به انتخابات ٩٦؛ شاید با کاندیدای زن بیاییم

الهه محمدی: اولین زنِ وزیر، بعد از انقلاب. این معروفترین عنوان اوست. از همان سال 88 که با نگرانی، پیشنهاد نشستن بر صندلی وزارت عریض و طویل بهداشت را پذیرفت تا همین روزها که در کسوت سخنگوی جمعیت تازه تاسیس جبهه مردمی نیروهای انقلاب پشت تریبونِ پاسخگویی می نشیند، از معدود زنان سیاستمداری است که عرصه سیاسی را ترک نکرده؛ از مرضیه وحید دستجردی سخن می گوییم. 

کسی که در این روزها با سوابق مدیریتی که در کارنامه خود دارد به یکی از گزینه های بالقوه اصولگرایان برای کاندیداتوری در انتخابات سال آینده ریاست جمهوری بدل شده است. گزینه ای البته غیررسمی و بیشتر درِ گوشی.

از فعالیت‌های دانشجویی تا صندلی وزارت

در خانواده ای اصفهانی اما مقیم تهران متولد شد و داشتن پدری به نام سیف الله وحید دستجردی که از آغاز انقلاب بر صندلی ریاست سازمان جمعیت هلال احمر ایران برای 16 سال تکیه زده بود باعث شد تا او هم مانند برادرش سردار احمد وحید دستجردی با مبانی سیاست و سیاست ورزی آشنا شود.

او که بعد از دوران دانشجویی و فعالیتش در حزب الله، مدیریت نخستین خانه مدیریتی شورای فرهنگی و اجتماعی زنان را بر عهده گرفته بود بلافاصله پا به میدان جدی تری در حوزه سیاست گذاشت و با کاندیداتوری در مجلس چهارم و پنجم توانست به همراه دیگر دوستان اصولگرایش یک کرسی بهارستان را به خود اختصاص دهد. در انتخابات مجلس ششم اما او مانند بقیه اصولگرایان شکست خورد اما فعالیت های اجتماعی اش درباره تنظیم خانواده را رها نکرد و با راه اندازی بیمارستان های زنانه به بعضی از دغدغه های زنانه اش جامه عمل پوشاند.

دستجردی با روی کار آمدن دولت نهم با دستور باقر لاریجانی، رئیس وقت دانشگاه علوم پزشکی تهران به اولین پست اجرایی اش یعنی مدیریت امور بین الملل  این دانشگاه منصوب شد.

اما نقطه عطف زندگی سیاسی او سال 88 بود. روزهای پرحاشیه آن سال در حالی سپری می شدند که محمود احمدی نژاد مشغول چیدن مهره های دومین کابینه اش بود و می خواست با معرفی سه زن برای تصدی وزارت به مجلس شورای اسلامی  تابو شکن باشد. اما برنده این میدان تابوشکنی کسی نبود جز زنی اصفهانی الاصل به نام مرضیه وحید دستجردی.

او گرچه در دولت دهم به عنوان یکی از موفق ترین وزرای کابینه شناخته می شد اما فصل دوستی او و رئیس دولت دهم تا سال 91 بیشتر نپایید و حمایت دستجردی از باقر لاریجانی و اختلاف نظرش با محمود احمدی نژاد درباره سیاست های ارزی دولت در حوزه دارو، بالاخره موجب عزل او شد. خودش گرچه در آن سالِ کنار گذاشته شدنش سکوت کرد اما دو سال بعد در یک برنامه تلویزیونی بالاخره زبان به گلایه گشود: «وقتی وارد ستاد تدابیر ویژه دولت شدم، دیدم که وضع ارز به شدت وخیم است بنابراین به دوستانم گفتم به شدت به دنبال ارز برای تامین دارو باشید چرا که نیازمند 2و نیم میلیارد دلار برای مسائل پزشکی بودیم اما از این میزان فقط 41 و نیم میلیون دلار به مسائل دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص یافت در حالی که ارز برای لوازم پزشکی هزینه شده بود و همین امر خونم را به جوش آورد. به این نتیجه رسیدم که اگر این موضوع را علنی نکنم از هیچ راهی نمی توان ارز دارو را تامین کرد چون هرچه در جلسات علنی می گفتم تذکر می دادند. آقای فلان ارز دهد اما من می گفتم ارزی به ما نمی دهند و به لوازم آرایشی اختصاص دارد چون در اولویت بندی وزارت صنعت تجهیزات پزشکی اولویت هشتم  است اما خوراک سگ و دسته بیل اولویت سوم و چهارم. من اینها را مرتب به آقایان گزارش دادم اما آنها به این نتیجه رسیدند بنده را عزل کنند و بعد در روزنامه های دولتی خود نوشتند که وزارت بهداشت ارز دارو را برای واردات لوازم آرایشی استفاده کرده است. بنده دیدم تنها چیزی که آقایان از آن وحشت دارند افکار عمومی است و بنده نیز آن مسائل را به خاطر مردم و سلامت آنان و در مقابل تهمت ها و افراط ها علنی کردم تا بتوان ارز بگیرم که جواب هم داد.»

او بعد از این به بیمارستان آرش رفت و با عنوان عضو هیئت علمی گروه زنان و زایمان مشغول کار شد و بعد با حکم رهبر انقلاب  به عضویت هیئت امنای کمیته امداد امام خمینی و با حکم رئیس قوه قضاییه مشاور آیت الله آملی لاریجانی شد.

کلیدهای شانس برای خانمِ پزشک

دستجردی حالا این روزها برای اصولگرایان تبدیل به یکی از گزینه ها شده است. اصولگرایان فارغ از دیدگاه سنتی شان به زنان و جایگاه مدیریتی آن‌ها، به خوبی می دانند انتخابات سال آینده کارزار سختی برای آن ها است. آنها تا به امروز دو راه را برای رقابت با شیخ معتدل دولت پیش فرض قرار داده اند، یا باید همگیشان با هم متحد شوند و با صف بندی پشت یک چهره رای آور، زمینه شکست حسن روحانی را فراهم کنند یا در مرحله بعد با معرفی چندین کاندیدا رای روحانی را بشکنند.

در این میان اما به نظر می رسد طیفی از اصولگرایان بی تمایل نیستند تا با معرفی یک کاندیدا با ویژگی خاص رای جامعه را به سمت خود بکشانند. گزینه ای مانند مرضیه وحید دستجردی که نه تنها سابقه مدیریتی تقریبا موفقی در سطح وزارت را در کارنامه خود دارد بلکه در این سال های بعد از وزارتش نشان داده که نمی خواهد گوشه نشین رینگ سیاست ورزی باشد. از همان زمانی که ایده شورای عالی زنان را به عنوان نهادی فراقوه ای برای پیشبرد مسائل زنان ارائه داد تا پارسال که با تکیه بر صندلی دبیرکلی جبهه زنان اصولگرا به لیست اصولگرایان راه پیدا کرد، نشان داده که تنها به شغل پزشکی اش که به گفته خودش بهترین موفقیت اش در طول عمرش بوده، راضی نیست. او گرچه در انتخابات مجلس دهم با قرار گرفتن در لیست اصولگرایان تهران شکست خورد اما حالا با سخنگویی جبهه تازه تاسیس نیروهای مردمی انقلاب دوباره وارد میدان سیاست شده است. 

از طرف دیگر او یک زن است و همین موضوع می تواند یکی از امتیازهای او برای جذب آرای بدنه بانوان جامعه باشد که سال‌ها است از عرصه های اصلی سیاسی- مدیریتی دور بوده اند.

گرچه زنان اصلاح طلب تا به امروز همپای دیگر اصلاح طلبان عنوان کرده اند که قطعا پشت سر گزینه اصلیشان یعنی حسن روحانی صف بندی خواهند کرد و با بسیاری از مواضع اصولگرایانه دستجردی چه در حوزه زنان -مانند نظر او درباره تفکیک جنسیتی بیمارستان ها- و چه غیر از آن زاویه دارند، اما حتی اظهارنظرهای رسانه ای آن ها درباره یک کاندیدای زن می تواند در جلب آرای مردمی تاثیرگذار باشد.

نمونه اش هم اظهارات اخیر پروانه سلحشوری، رئیس فراکسیون زنان است که گفته «خانم دستجردی مدیر کارآمد و خوبی است. اتفاقا باید به آنهایی که طرح کاندیداتوری او را کلید زدند آفرین گفت. اصولگرایان با فقدان شخصیت سیاسی مناسب برای معرفی در انتخابات پیش‌ِرو مواجه‌اند و مرضیه وحیددستجردی با کارنامه مثبتی که داشته، گزینه خوبی است.»

از دیگر شانس های وحید دستجردی برای جلب نظر یاران اصولگرایش ایستادگی او مقابل محمود احمدی نژاد در دوران وزارتش است. ایستادگی ای که گرچه دست آخر منجر به عزل او از وزارت بهداشت شد اما توانست حمایت طیفی از چهره‌های اصولگرا را برای او به همراه داشته باشد و حالا در این برهه زمانی به کارش بیاید. در واقع در روزهایی که وزیر احمدی نژاد بودن نقطه منفی در کارنامه برخی سیاسیون شده است او با ایستادگی در مقابل رییس دولت سابق به نوعی محبوبیت هم دست یافت. با این وجود او باید در صورت کاندیداتوری روی چهره کاریزماتیکش بیشتر کار کند.

موانع دردسرآفرین کاندیداتوری

او هم به واسطه مقبولیت خانوادگی اش و هم به خاطر عضویتش در هیئت امنای کمیته امداد امام خمینی با حکم رهبری، از مقبولیت خوبی نزد رده های بالای نظام برخوردار است و همین موضوع راه را برای زنی همچون او که زمانی برای جامعه زنان تابو شکن بوده، امتیاز است. اما دستجردی به خوبی می داند که برای اجماع نظر اصولگرایان راه سختی پیش رو دارد. او در این برهه زمانی و در حالیکه دوستان اصولگرایش بارها نشان داده اند که در بزنگاه های انتخاباتی چندان دنبال وحدتی کارساز نیستند، باید برای جلب نظر اردوگاه راست ها، با تمام نگاه های سنتی‌شان به زنان، در مقابل کاندیداهای مرد تلاش کند.

ار طرفی مرضیه وحید دستجردی به خوبی با موانع کاندیداتوری اش برای ریاست جمهوری به عنوان یک کاندیدای زن آشنا است. همان موقعی که محمود احمدی نژاد او را به عنوان وزیر پیشنهادی وزارت بهداشت به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد، مخالفت هایی فقهی از سوی علما و مراجع با وزارت یک زن صورت گرفت. با این وجود با رای اعتماد نمایندگان به دستجردی، او اولین زنِ وزیر بعد ازانقلاب شد. دستجردی حالا هم به خوبی می داند در صورت کاندیداتوری ریاست جمهوری با این مخالفت های فقهی روبرو است. مخالفت هایی که قطعا با توجه به جایگاه ریاست جمهوری این بار شدیدتر هم خواهد بود.

مانع دیگر برای او شورای نگهبان است و همان مساله معروف رجل سیاسی بودن یا نبودن زنان.  مرضیه وحید دستگردی مرد نیست و همین موضوع مانعی بزرگ برای رسیدنش به صندلی پاستور است. با اینکه در چندماه اخیر با ابلاغ سیاست های کلی انتخابات از سوی رهبری، شورای نگهبان به مصادیق رجل سیاسی ورود پیدا کرده و اعضایاین شورا هر چند وقت یک بار درباره مصادیق رجل سیاسی اظهارنظر می کنند، اما هنوز هیچ تصمیم قطعی ای در این باره گرفته نشده و بعید است تصمیم گیری در این باره به انتخابات سال آینده برسد.

به نظر می رسد به خاطر همین موانع هم هست که اردوگاه راست ها چندان میلی به اظهارنظر درباره احتمال کاندیداتوری دستجردی ندارند و حالا خانمِ پزشک  در روزهای آینده باید بیشتر از هر زمان دیگری با دوستان اصولگرایش مراوده داشته باشد. مراوده ای که یا او را تبدیل به گزینه وحدت ساز می کند یا باعث می شود او عطای ریاست جمهوری را به لقایش ببخشد.

با تمام این تفاسیر مرضیه وحید دستجردی اگر بتواند موانع بر سر راهش را کنار بزند، نه تنها به عنوان یک نیروی شوک آفرین در انتخابات سال آینده  می تواند حضور داشته باشد بلکه خواهد توانست با یک تابو شکنی دیگر راه زنان را برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری باز کند.برای وقوع این تابوشکنی باید منتظر تصمیم‌های آینده او، دوستان اصولگرایش و البته برداشته شدن موانع حضور او در میدان رقابت ماند.

29219