۰ نفر
۲۲ فروردین ۱۳۹۶ - ۰۵:۰۲

چند نکته مهم در مورد زلزله ۶ فریمان در خراسان رضوی و پس لرزه‌های پی‌درپی آن؛

1- در مورد پیش بینی زلزله و هراس از رخداد زلزله بعدی، به ویژه در چهل و هشت ساعت اول بعد از وقوع زمین‌لرزه اصلی، شایان گوناگونی منتشر شد. این شایعات با وجود شبکه های اجتماعی وسامانه های پیام رسان سریعتر پخش هم می شد. به هر حال منشا بسیاری از این شایعات هرچه که بود ، ارجاعات با مواردی مشابه در زلزله های قبلی کمابیش یکسان بود. . تمام نوع اطلاعاتی که از جاهایی با نامهای ""سایت لرزه_نگاری جهانی" یا اسمهای مشابه آن یا( world-earthquakes.com) منتشر شده ربطی به علم زلزله شناسی ندارد. مشهد و منطقه فریمان همیشه لرزه خیز بوده ومسلما در آینده نیز خواهد بود . برآورد های علمی زلزله شناسی بر اساس روشهایی شناخته شده و منتشر شده انجام می شود و چنین برآورد های معتبرند نه آنچه که بر پایه ای نا مشخص ، شبه علمی یا پنهانی، از سوی شیادان یا افراد نادان جهت ایجاد التهاب در جامعه انجام می شود. چون همواره بسته ای آماری (از اطلاعاتی که معمولا کیفیت و نوعشان بر همگان و اهل فن مشخص نیست) با روشهایی عمدتا ناشناخته (و منتشر نشده) در چنین وبگاههای مورد تحلیل های شبه علمی قرار می گیرد و خروجی هایی مبهم برای گستره هایی بزرگ به عنوان احتمال وقوع زمینلرزه ارایه می شود. این نوع پیش بینی ها که اتفاقی مکرر را که همگان بر وقوع ان وقوف دارند، به صورت خبری از آینده بیان کند، اساسا پیش بینی نیست . پیش بینی موقعی معنی دار است که اولا رویدادی شدید (بزرگای 6 یا بیشتر) را بر مبنای بیان اندازه (بزرگا) زمان و مکان و با ارایه میزان احتمال هر یک از این پارامترها ارایه شود. در چنین وبگاههای مجهولی چنین تحلیلهایی ارایه نمی شود. ولی متاسفانه بعد از زلزله 16-1-96 فریمان باز اخباری از چنین وبگاههایی به صورت حبر بین مردم دست به دست شد.

2- اینکه زلزله 16-1-96 فریمان تلفات و خساراتی محدود داد از دیدگاه علمی به سه دلیل مربوط بود، اول: خوشبختانه کانون زلزله در ناحیه ای بسیار کم چمعیت قرار داشت. در محدوده رومرکز مهلرزه ای فقط روستاهایی بسیار کم جمعیت و پراکنده ار توابع سفید سنگ فریمان قرارداشتند (اگر همین زلزله در زیر شهر فریمان یا در مشهد رخ می داد، آسیبها قطعا متفاوت بود) . دوم: رویداد زمینلرزه در وسط روز (ساعت 10:30 صبح)، و اینکه مردم بیدار بودند و در منطقه زلزله زده شغل مردم بیشتر دامداری و کشاورزی است و بنابراین بیشتر مردم بیرون منزل مشغول کار بودند. سوم: کانون زمینلرزه در ژرفای حدود 15 کیلومتری (حدود دوبرابر ژرفای زلزله 1382 بم) واقع بود. این موضوع هم کمک کرد که هم خساراتهای محدود باشد و هم گسلش زمینلرزه ای به سطح زمین نرسد.

3- زلزله 16-1-96 فریمان با وقوع پسلرزه های متعدد همراه بود . وقوع پسلرزه ها یا زلزله های کوچک الزاما نه نشانه‌ای از نزدیکی وقوع زلزله بزرگ بعدی است و نه نشانه کم شدن احتمال زلزله‌های بزرگتر. زلزله‌ متوسط و کوچک بخشی از تنش جمع شده در منطقه را آزاد می کند ولی مساله آن است که هنوز نمی دانیم میزان کل تنش جمع شده و نحوه توزیع تنش در آن منطقه چقدر است ، تا بر آن اساس بگوییم این مقدار تنش آزاد شده و اینقدر باقی مانده است. ضمنا پهنه با تنش بالا که مستعد وقوع زلزله بعدی باشد، در پیرامون گسلش زمینلرزه ای این زلزله قابل محاسبه است و می توان نشان داد که پهنه کاندبد برای زلزله بعد (از رخداد 16-1-96) در همین ناحیه کدام پهنه است. این مطالعه ای است که در علم زلزله شناسی به عنوان "محاسبه تغییرات تنش کولومب" نامیده می شود. این کار نیاز به مطالعات دارد و به نوعی پیش بینی "مکانی" رویداد بعدی است. .البته پیش بینی (کوتاه مدت) زلزله (در بازه زمانی چند هفته تا چند ماه و با بیان احتمالات مربوطه) الزاما با وقوع یک سری پسلرزه به صورت خودکار قابل ذکر نیست. از سوی دیگر زلزله های کوچک و پسلرزه ها می تواند نشان دهد که کدام پهنه گسله "هم اکنون" فعال است . در زلزله 16-1-96 فریمان، به دلیل اینکه بیش از 4 میلیون جمعیت در مشهد ساکن هستند جمعیت زیادی در فاصله 86 کیلومتری - در مشهد- این زلزله را حس کردند و از سوی دیگز به دلیل وجود ساختمانهای بلند در مشهد به ویژه در طبقات بالا زلزله اصلی و پسلرزه ها آن را با شت بیشتری حس کردند. بنابراین بیشترین گزارش ها در این زلزله از مشهد مخابره شد.

4- روستایی که بیشترین آسیب را دیده روستای دوقلعه است . تنها تلفات این زمین‌لرزه که بانویی 80 ساله بوده ساکن همین روستا بوده است. بیشتر خرابی ها از نوع خرابی در ساختمانهای خشتی و گلی و بعضا بنایی (در دو قلعه، سرچشمه ، محمد آباد، رزمگاه و به صورت محدود تر در سنجدک، یخدان، چشمه روغنی، و کارغش ) بود. تیم ما از پژوهشگاه زلزله از پهنه زلزله زده از خانقاه تا شاهان -گرماب بازدید میدانی کرد. گسل زمینلرزه ای با توجه به اطلاعات زلزله شناختی فشاری بوده و راستایی شمالغرب-جنوبشرق داشته ولی گسلش با جابجایی سطحی برای آن یافت نشد ولی گسیختگی های پراکنده در محدوه رو مرکز مهلرزه ای وجود دارد. در سفید سنگ خسارات جزئی و در فریمان بسیار محدود (در حد شکستن چند شیشه و فروریخت وسایل داخل منازل و مغازه ها)مشاهده شد.

5- امروزه در کانالهای تلگرامی و وب سایتهای مختلف و حتی وب سایت بعضی سازمانهای علمی گزارشها یا جزواتی منتشرمی شوند که یا حاوی داده های خام و پردازش نشده هستند و یا حاصل کپی و پیست از داده های علمی و شبه علمی که مخلوط و درهم ارایه می شوند. چنین گزارشهایی کمکی به درک ما از سوال زلزله نمی کنند و پاسخی برای سوالی فراهم نمی کنند(چه بساابهامی را هم بیافزینند!) . نمونه را می‌توان عکسی دانست که از روز اول رخداد زلزله بارها به اشتراک گذاشته شده و در شرح که به ذیل عکس افزوده شده ادعایی آمده که گسلشی در سطح زمین در منطقه زلزله زده فریمان ایجادشده است!. کشف حقیقت فقط و فقط بر مینای "واقعیت" هنگامی ممکن است که متخصصان در صحنه زلزله و در میدان حاضر شوند و ببینند واقعا چه خبراست و واقعیت چیست. چنین کاری را نه می توان از طریق کسب خبر از اینترنت انجام داد و نه قابل برون سپاری است. واقعیت زلزله و مسایل پیچیده مختلف و به هم وابسته آن را فقط باید. در میدان ودر صحنه زلزله دید و تحلیل کرد و درک نمود.

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 653534

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 8 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 5
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۱۶:۳۶ - ۱۳۹۶/۰۱/۲۲
    6 0
    چقدر تایپ این مطلبتون ضعیف بود
  • فريبرز A1 ۱۷:۲۵ - ۱۳۹۶/۰۱/۲۲
    3 2
    افرين بر شما منطقي، علمي و با دليل اي كاش شما هم در كار گروه پلاسكو بوديد
  • مشهد IR ۲۳:۲۸ - ۱۳۹۶/۰۱/۲۲
    3 1
    واقعيت اينه كه بعد گذشت هفت روز از زلزله ٦/١ ريشتري ، لحظه اي اين پس لرزه ها قطع نشده مثل حالت ويبره موبايل كه هم در بدن احساس ميكني هم مثلا با تماشاي كريستال لوستر قابل قابل مشاهده است پس لرزه هاي بالاي ٣ و ٤ ريشتر هم فراوان ، همين امروز سه شنبه روز پدر بعد ظهر حالتي مثل اينكه دو دور گهواره بچه را تكون بدي و سرشب زلزله ٤/١ ريشتري . با توجه به تاثير بد روحي رواني زلزله اصلي تا اين پس لرزه ها بند بياد گفتن بيشتر از يك ماه اعصابي برامون نمونده
  • ی مشهدی RO ۰۴:۳۷ - ۱۳۹۶/۰۲/۱۳
    4 0
    سلام بازم که دیشب لرزید عاقا ما که کلا رو ویبره ایم چ کنیم با این لرزشا؟؟؟؟ جز مقاوم سازی که فعلا بودجه نداریم چ کاری میشه کرد؟؟؟؟؟؟؟؟ پایتخت مذهبی جهان اسلامو نمیخان احتمالا تغییر بدن : اخه این لرزشا تو گلبهار حس نمیشه فقط مارو زاه به راه میکنه :
  • نسیم IR ۰۶:۲۷ - ۱۳۹۶/۰۸/۲۳
    0 0
    ممنون از شما دوست عزیز