صادق ملکی: فضایی مثبت بین ایران و روسیه حاکم است

صادق ملکی کارشناس و تحلیلگر ارشد سیاسی در گفت و گو با خبرآنلاین گفت: با توجه به جایگاه دو کشور ایران و روسیه در نظام بین الملل و نوع نگاه تهران و مسکو به جهان دور از ذهن است که این روابط بتواند به سطح راهبردی ارتقاء یابد.

محمد اکبری:

با سفر رئیس جمهوری ایران به مسکو هشتمین دیدار او با پوتین در سه سال و نیم گذشته شکل گرفت. این دیدارها نشان از جایگاه دو کشور در سیاست خارجی هم دارد. حسن روحانی در نشست هیات های عالیرتبه ایران و روسیه تاکید کرد که روابط دو کشور وارد مرحله ای تازه شده است و ما اکنون می توانیم در این مرحله از روابط پایدار و بلند مدت سخن بگوییم. رییس جمهور، اختصاص نخستین سفر خارجی خود را در سال جدید به روسیه، بیانگر اهمیتی برشمرد که تهران برای روابطش با همسایگان منطقه ای و بویژه مسکو قائل است. روابط ایران و روسیه گام به گام در حال توسعه و شتاب در همه حوزه هاست و این به نفع منافع دو ملت و همچنین منطقه است. این موضوعات نشان می دهد که گسترش روابط دو کشور نه از سر اجبار بلکه حاصل اراده طبیعی دو کشور و در راستای هم افزایی و پیشبرد منافع ملی طرفین است. در این باره با صادق ملکی کارشناس و تحلیلگر ارشد سیاسی گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.

 

در گذشته دیده می شد که روابط ایران و روسیه تحت الشعاع روابط روسیه با امریکا و بر این اساس دارای فراز و نشیب بوده است. به نظرتان در چهار سال گذشته این روابط ثبات نسبی را دارا بوده است؟

 



این موضوع که در روابط بین کشورها، روابط کشورها متأثر از نوع روابط انان با دیگر قدرت‌ها باشد، امری طبیعی است . روابط ایران و روسیه نیز از این‌امر مستثنا نبوده و نیست. کشورها از روابط خود دنبال اهداف خاص بوده و می باشند. روابط ایران و روسیه در شیبی آرام رو به گسترش است اما این روابط راهبردی نیست و با توجه به جایگاه دو کشور در نظام بین الملل و نوع نگاه تهران و مسکو به جهان دور از ذهن است که این روابط بتواند به سطح راهبردی ارتقاء یابد. در نگاه عادی نیز بر فرض مثل اگر تحول مثبتی میان تهران و واشگتن اتفاق بیافتد این روابط تحت تأثیر قرار می گیرد. دقت کنیم روس ها بخاطر ما به خاورمیانه و بطور مشخص سوریه باز نگشته اند. مسکو محاسبات خاص خود را داشته و دارد. محاسبات روس ها در خاورمیانه از جنس محاسبات ایران نبوده و هیچ‌گاه هم نخواهد شد.مگر ما ماهیتاً دچار تغییر شویم، آنگاه نیز شاید نگاه ما به آمریکا نیز تغییر نماید. ایران در نظام بین الملل یک استتثنا بوده و می باشد. استقلال عمل و نوع نگاه ایدولوژیک مانع ایجاد روابط بر اساس نرم بین الملل توسط ایران می گردد. ما همچنان دارای یک غربت تاریخی بوده و هستیم. نوع نگاه روس ها به اسراییل ، آمریکا و... با ما ماهیتاً متفاوت است. روس ها معامله‌گر هستند و در شرایط خاص که منافع آنان ایجاب نماید ما را فدای ملاحظات کلان خود می نمایند. با وجود این این سخن به معنای تلاش برای گسترش همکارها نبوده و نیست اما در ارزیابی روابط نباید دچار اشتباه محاسباتی گردیم. روس ها با عربستان ، ترکیه که رقبای ما در منطقه هستند روابطی گسترده‌تر دارند. حتی جمعیت مسلمان انان ایجاب می نماید در نقطه نهایی برای کنترل انان و اینکه از جانب مسلمانان خود مورد تهدید قرار نگیرند بیشتر ملاحظات اهل تسنن را مدنظر قرار دهند. دنیای سیاست دنیای منافع بوده و می‌باشد لذا اگر ضرورت یابد روس ها براحتی می‌تواند ریل روابط خود را نه تنها با ایران بلکه هر کشور دیگری تغییر دهند. نکته مهم در ارتباط با ایران این موضوع است که ما به معنی واقعی در جهان هیچ متحد استراتژيك نداریم و این بیشتر حاصل نگاه ما به نظام بین الملل و صحنه سیاست می باشد.


به نظر شما طی 4 سال گذشته فضای جدیدی در این رابطه به وجود آمده یا همان روال عادی بوده است؟

فضای جدید حتماً ایجاد شده است. سفر روحانی خود در بخش مهمی حاصل این فضا مثبت است. روسیه با بحران سوریه بطور جدی به خاورمیانه بازگشته و در این نقطه با ما در بخش‌های دارای اهداف و منافع مشترک است اما این سخن به معنای آن نیست که در کلان سیاست‌های ما منطبق با یکدیگر باشد. در پیروزی حلب ایران و روسیه در کنار هم بودند اما در رفع محاصره دو شهر شیعه نشین ما همراهی از مسکو را ندیدم. در روابط سیاسی دو کشور با توجه به مشکلاتی که با نظام بین الملل دارند از یکدیگر بهره می گیرند. اگر برای هر دو گشایشی ایجاد شود روابط انان متأثر از این گشایش خواهد شد. در شرایط فعلی روابط تهران - مسکو روابط رو به گسترش است اما اینکه این گسترش حاصل یک اراده طبیعی یا ناشی از اجبار است باید اندیشید.

به نظر شما در سفر آقای روحانی به روسیه بیشتر مسائل دوجانبه مطرح شد یا مسائل بین المللی نظیر سوریه؟

این سفر در قالب سفر دوجانبه بوده و تاریخ آن از پیش تعیین شده بود. اما سفر دوجانبه آقای روحانی به مسکو بدون شک نمی تواند بدون مذاکره در رابطه با منطقه و موضوع سوریه، عراق و مسائلی که مبتلا به شرایط نظام بین الملل است، باشد. لذا بخشهایی از مذاکرات آقای روحانی و پوتین فارغ از مسائل دوجانبه، مسائل منطقه ای و بین المللی بوده است.

49312

 

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 649753

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 9 =