رضا مهربانی: نتایج همایش اقتصادی بینالمللی سنت پطرزبورگ باعث واکنشهای بسیاری شد.
به گفته برخی از صاحبنظران روسيه از گردش به شرق دلسرد شده و حالا برای احیای روابط با اروپا تلاش میکند. اما برخی دیگر میگویند این اروپا است که میخواهد روابط با روسيه را احیا کند.
جو روابط البته تغییر کرده و صدای افراد خواهان رفع مجازاتها در اروپا تقویت شده است. مجازاتهای روسيه میتواند 6 ماه دیگر تمدید شود ولی این تصمیم با ابراز مخالفت شدید و بررسی لغو مرحله به مرحله مجازاتها همراه است. درصورت آرام بودن اوضاع اوکراین رفع مجازاتها از ژانویه سال آینده آغاز ميشود. ولی سئوال اصلی این است که پس از آن چه ميشود؟
همایش اقتصادی بینالمللی سنت پطرزبورگ بطور بارز و نهایی بیاثر بودن سیاست مجازاتهای روسيه را به نمایش گذاشت. حضور ژان کلود یونکر صدر کمیسیون اروپا از این لحاظ خیلی گویا بود. وی برغم ناخرسندی رهبری اقلیت اروپایی روانه دیدار از روسيه شد.
امروز بسیاری از سیاستمداران و بطور اخص رهبری جوامع تجاری آشکارا از ماهیت مرگبار مجازاتهای روسيه برای اقتصاد اروپا سخن میرانند. اهداف سیاسی تعیین شده حین به دوش کشیدن این هزینهها هم حاصل نشده است.
در حقیقت اروپایی ها و آمریکا نتوانستند روسيه را به تغییر بنیادی خط مشی آن و منصرف شدن از الحاق کریمه وادار کنند. هر دو مجلس فرانسه به نفع رفع مجازاتها رأی داد. سران یونان، قبرس، اتریش، اسلواکی و مجارستان نیز بطور علنی در این باره سخن می گویند.
ملاقات یونکر با رئیسجمهور روسیه نشانه آمادگی گفتگو و "ذوب کردن یخ" روابط روسیه و اتحادیه اروپا است. کمپانیهای برجسته غربی هم با امضای قراردادهای چند میلیاردی آمادگی خود برای احیای روابط را نشان دادند.
بدون تردید این حرف درستی است که سیاست آمریکا برای منزوی کردن روسيه شکست خورده و اوباما بار دیگر سنگ روی یخ شده است. ولی با وجود ناکامی آمریکا در دست یابی به همه اهداف خود در تحریم روسیه، این کشور همچنان سیاست اعمال فشار خود به مسکو را ادامه می دهد و به گفته شرکای اروپایی، نه تنها بر دیپلماتها بلکه بر تجار هم فشار وارد ميشود.
روسيه هم از وقایع اخیر درس هایی گرفته است و در برابر سیاست بازدارندگی روسيه از سوی آمریکا که بر ساخت مشارکت اقیانوس آرام و تقویت فشار بر اتحادیه اروپا در تأسیس مشارکت آتلانتیک تاکید دارد بیکار ننشسته است.
آمریکا به دنبال تقسیم ژئواکونومیک جهان به نفع سلطه خود است و به همین دلیل روسيه همراه با شرکایش در اتحاد اقتصادی اورآسیا به پیش بردن مدارهای اتحاد و راه اندازی پروژه "اورآسیای بزرگ" (به گفته رئیسجمهور روسیه) همراه با چین، هند، پاکستان و ایران پرداخته است.
با این همه نمی توان منکر شد که بحران آغاز شده در سال 2014 باعث بروز عدم اعتماد عمیق میان روسیه و اروپا و حتی میان خود کشورهای اروپایی شده است.
برخی از کشورهای اروپایی براین باورند که روسيه باید همیشه تحت فشار باشد. اوضاع به حدی متشنج است که هر حادثه چون دعوای هواداران فوتبال میتواند به درگیری سیاسی تبدیل شود. ضمناً در غرب هم این باور بروز کرده که در روسيه هیچ امری بخودی خود رخ نمیدهد و هر واقعیت طبق خواسته مقامات انجام ميشود.
برآیند آنچه در خصوص روسیه و اروپا از یک سو و میان کشورهای اروپایی درباره نوع تعامل با روسیه و همه آنها با آمریکا می گذرد، بار دیگر نشان می دهد که بازی با حاصل جمع صفر در جهان کنونی ممکن نیست.
49261
نظر شما