پس‌لرزه‌های پساداعش!

اگر چه تحولات داخلی و خارجی عربستان ناشی از این گسلها و بحران جنگ قدرت و انجام اصلاحات اجتماعی برای جلوگیری از فروپاشی است اما بن بستهای سیاست خارجی سعودی در خاورمیانه و ویژگی اصلی آن که تخریبی و نازاست هم به آن دامن زده است. یکی از این پروژه های جدید تداوم جنگ نیابتی در لبنان است. زیرا استراتژی سعودیها رویاروئی مستقیم و ورود به جنگ با ایران نیست. آنها بعد از بن بست سیاسی نظامی در خاورمیانه و مخصوصا" عراق و سوریه و تا حدی یمن که تمامی امکانات خود را به کار گرفته بودند و به مدت شش سال سیاست خارجی خاورمیانه ای ایران را به گروگان گرفته بودند، هم اکنون در صدد از بین بردن اهرمهای سیاست خارجی قدرت ایران در خاورمیانه هستند.

با این مقدمه، فهم چرائی استعفای سعد حریری افلاطون نمی خواهد! او آینده سیاسی اش را برای بدهی های مالی اش به سعودی خراب کرد. زمان رو به اضمحلال رفتن داعش در عراق و سوریه زمان مناسبی برای استعفا نبود. حریری با استعفای نا بموقع خود سرنوشت سیاسی اش را به روندی از تحولات منطقه گره زد که از شش سال پیش سعی در تشکیل خلافت در منطقه داشت. حریری بد جوری اسیر سعودیها شده! یک سیاستمدار یا چهره ملی در کشور بیگانه استعفا نمی دهد! زمان و مکان اشتباه استعفا نشان از دلایل و انگیزه های آن دارد! این استعفا بار دیگر تائید دیگری بر دخیل بودن عربستان در به هم ریختن منطقه توسط داعش است.

حداقل تبعات این اشتباه مرکب برای حریری یک لگد بزرگ به آینده سیاسی خودش است و کمترین تبعات آن کلید زدن یک جنگ نیابتی و سیاسی داخلی در لبنان است. نه بیانیه استعفای وی که از با ادبیات غیر دیپلماتیک از تلویزیون العربیه با وضع مشکوکی قرائت شد مطلب جدیدی داشت و نه با روش مرسوم وی همراه بود و نه می شود دلایل این استعفا را در داخل لبنان جستجو کرد. از جهت زمانی نیز این اقدام خطرناک است زیرا در دوران پساداعش در سوریه و عراق، روند شکل گیری حوادث بعدی منطقه حاکی از آن است که احتمالا داعش به سمت و سویی دیگر حرکت کند.

می توان گفت لبنان یکی از مقاصد داعش است و از لحاظ ژئوپولیتیکی نیز شرایط خطرناکی است. اگرچه خیلیها احتمال می دهند که تنش در این کشور افزایش پیدا کند اما من خوشبین هستم و در صورت همکاری گروه های سیاسی و نیروهای تاثیرگذار زمینه ازدیاد تنشها در لبنان را زیاد نمی دانم. مردم لبنان سوریه را جلوی چشم خود دارند و این بحران را نیز ان‌شاالله از سر رد خواهند کرد. اما مطامع رژیم صهیونیستی را هم باید در نظر گرفت، ممکن است آتش فتنه جدیدی را در لبنان شعله ور کند. خوشحالی نخست وزیر این رژیم بیانگر علاقه وی در به هم ریختن صحنه لبنان است. بنابراین شرایط فعلی منطقه و حاکمیت ثبات و آرامش خصوصا" در سوریه و عراق، دل نگرانی ها را در زمان کنونی افزایش داده است.

اعلام این استعفا در عربستان بیانگر میزان دخالت این کشور در اوضاع داخلی و سرنوشت کشورهای منطقه و از جمله لبنان است. عربستان به عنوان یکی از همپیمانان آمریکا در منطقه طی شش سال گذشته تلاش داشت با فراهم کردن شرایط جنگ نیابتی در سوریه و عراق و دامن زدن به افراط گرائی و توسعه خشونت خود را از نسیم بهار عربی نجات دهد که موفق نشد و هم اکنون ناچار به انجام اصلاحاتی شده است که بدون تبعات نخواهد بود.

ما نباید در زمین سعودیها بازی کنیم و پایمان را روی پوست خربزه ای که آنها به وسط زمین پرتاب کرده اند قرار دهیم. بطور مثال اگرچه آنها ظرفیت و زمینه ورود به جنگ یا حتی تنشهای سیاسی وسیع با ایران را ندارند و آنچه بعد از شلیک موشک توسط انصارالله نیز در رسانه ها منعکس شده بیشتر جنبه تبلیغی برای مصرف داخلی و تا حدی آغاز پروژه ایران هراسی دارد.

زیرا هیچ عقل و منطق صحیحی تائید نمی کند این اقدام انصارالله به ایران نسبت داده شده و مسئول اقدام حوثی ها باشد. چرا که اولا" در این صورت تمامی کشورهائی که اقدام به فروش تسلیحات می کنند و از جمله آمریکا و کشورهای اروپائی مسئول اقدامات کشورهائی هستند که تسلیحات را خریده اند. و ثانیا" انصارالله یمن از قبل به موشکهای ارتش یمن که عموما" نیز روسی بوده است دست پیدا کرده و متخصصینش نیز به فن آوری بهبود و توسعه برد موشکها دست یافته و بستن مرزهای یمن جز ایجاد سختی و مضقت برای مردم زجر دیده یمنی که تا هفت ملیون آن در معرض قحطی قرار گرفته اند، نتیجه دیگری جز تشدید تنشها و از بین بردن ثبات و امنیت منطقه حاصلی دیگر ندارد!

منبع: دیپلماسی ایرانی مورخ ۹۶.۸.۲۰ با عنوان جنگ نیابتی عربستان در لبنان؟!