تجربه نشان داده که فاکتورهای رفاهی از جمله عوامل بسیار مهمی هستند که در صورت بی‌توجهی، سرانجامی جز نارضایتی اجتماعی نداشته‌اند. تجربه چند دهه اخیر دولت‌ها گویای این واقعیت است که سیاستمداران گذشته اغلب اوقات میزان محبوبیت‌شان را از طریق توزیع پول و منابع در میان مردم تنظیم کرده‌اند و نه از طریق پاسخ‌گویی و کارآمدی. اما این منابع چند سالی است که رو به اتمام است و دولت روحانی چاره‌ای جز اصلاحات اساسی در حوزه اقتصاد نداشته و البته این پروژه مطمئنا منتقدان و مخالفان بسیاری را روبه‌روی خود خواهد دید.
در راستای اجرای این اصلاحات بنیادین، دولت دوازدهم بودجه سال 1397 را به‌گونه‌ای تنظیم کرده که بتواند چند گاهی در این راستا بردارد. اصلاحاتی نظیر حذف یارانه 30 میلیون نفر، افزایش قیمت حامل‌های انرژی و البته کاهش بودجه برخی نهادهای خاص که نظارتی روی آنها نبوده است. اما شاهد بودیم که بلافاصله پس از علنی شدن محتوای لایحه بودجه 97، برخی اعتراض‌ها شروع شد.
از سوی دیگر، طی ماه‌های اخیر بحث درباره بدهکاران بانکی و مسایل برخی موسسات غیرمجاز در میان محافل مردمی داغ و اعداد و ارقام به یکی از اصلی‌ترین دغدغه روز مردم تبدیل شد. هر بار نیز اصناف دست روی افزایش قیمت کالاها گذاشتند. در چند هفته اخیر نیز داشته تخم‌مرغ موضوع جدیدی بود که نگاه‌ها را معطوف به خود کرد. حتی توضیحات درباره مرگ 15 میلیون مرغ هم تاثیری به حال شانه‌های 18 هزار تومانی تخم‌مرغ نداشت.
اما در این هیاهو برخی با استفاده از کلید واژه «اصلاحات اقتصادی» و لیبرال‌گرایی به جامعه آدرس غلط می‌دهند تا فضای انتقادها به سمتی برود که هیچ سیاستمداری جرات اصلاحات اقتصادی نکند. باید بپذیریم که اگر اقتصاد کشور اصلاح نشود، سال آینده هم همین آش و همین کاسه را خواهیم داشت و حتی شورتر از الان. مردم کار می‌خواهند، نه برنج و تخم‌مرغ و گندم. مردم نیازمند رشد اقتصادی هستند تا به کمک دسترنج خود، رفاه خانواده‌هایشان را بیمه کنند.
رشد اقتصادی بدون اصلاحات اقتصادی امکان‌پذیر نخواهد بود. در جهت بهبود فضای کسب‌وکار و بهبود شرایط بخش خصوصی، تصدی‌گری دولت باید کاهش یافته و انحصارات لغو شود. منابع آبی و زیست‌محیطی باید بازیابی و بازسازی شوند. باید قبول کنیم که کوچک‌تر شدن سفره مردم در 10 سال گذشته، آسیب جدی به رفاه خانوار وارد کرده است.
امروز شکوفا شدن اقتصاد کشور نیازمند دانش و تکنولوژی روز است. دولت باید مردم را به آرامش دعوت کرده و امید و اعتماد را به آنها بازگرداند. در حال حاضر ایجاد امیدواری به جوان‌ها و جامعه می‌تواند آرامش را در اقتصاد کشور ایجاد کند.
نگرانی از عدم وجود اشتغال در کشور، یکی از نگرانی‌های آینده است. آرامش را باید به طور علمی در تفکر و ذهن مردم ایجاد کرد؛ به گونه‌ای که مردم باور کنند و اعتمادشان را به قیمت‌گذاری و اقتصاد از دست ندهند و به آینده اقتصاد ناامید نباشند.
دولت طی سال‌های اخیر بسیار حجیم شده و هزینه‌های جاری سیر صعودی داشته است. اما از طرف دیگر، منابع درآمدی دولت محدودتر شده است. بحران‌هایی همچون صندوق‌های بازنشستگی، آب و خشکسالی از دولت‌های قبل به این دولت به ارث رسیده است. امیدواریم که دولت روحانی بتواند با تدبیر از این شرایط به سلامت عبور کند.
واقعیت این است که مشکلات کشور عمقی و ساختاری است و تنها برجام نمی‌توانست از پس مشکلات برآید. اگرچه اقتصاد کشور استعداد توسعه‌یافتگی دارد و دارای موقعیت و ژئوپلتیک بی‌نظیری در دنیا هستیم، ولی قدر داشته‌های خود را نمی‌دانیم. اما مردم باید به درستی توجیه شده و اطلاعات در تمام سطوح روشن و به مردم شفاف و صادقانه مطرح شود.
*کارشناس اقتصادی
35224
نظر شما