متیندخت والینژاد: «رفیق دوران سخت» در همه زمینهها احترام خود را دارد و ارزش دیگری برای این «رفیق» قائل می شوند. در زمان تحریمها نیز اکثر کشورهابه جز چند کشور انگشتشمار ایران را تنها گذاشتند. در بین کشورهای اورپایی بی تردید اسپانیا در میان کشورهایی بود که روابط محدود خود با ایران را به نبودن هیچ ارتباطی ترجیح داد و بر این اساس روابط خود را در سطح کمتر نگه داشت. شرکتهای بزرگ این کشور شاید در زمان تحریمها از ایران خارج شده باشند ولی شرکتها و بانکهای کوچک اسپانیایی در ایران ماندند و روابط خود را را بین تجار ایرانی نگه داشتند. هماکنون که یک سال از برداشته شدن تحریمها گذشته، این کشور برای افزایش روابط خود با ایران قدم برداشته و در تلاش است که مجدد این روابط عمیقتر شود. در همین رابطه، محمد محمدیراد، عضو هیات مدیره شورای بازرگانی ایران - اسپانیا با حضور در کافه خبر، وضعیت کنونی روابط اقتصادی ایران با اورپا و در نگاهی خرد تر فضای اقتصادی ایران با اسپانیا را بررسی کرده که متن کامل این گفت و گو در ادامه آمده است:
با برداشته شدن تحریمهای غرب چه موانعی برای روابط تجاری ایران با اروپا برداشته شد؟ به تعبیر دیگر تحلیل شما از روابط اقتصادی ایران با سایر کشورهای اروپایی در دوران پسابرجام چیست؟
بی تردید تغییرات خیلی زیادی صورت گرفته است. درها باز شده و در حال حاضر واقعا در روزنامههای اسپانیا، ایران یک برند شده است. روزنامهها و در نگاهی بزرگ تر رسانه ها در رابطه با ایران صحبت می کنند و همه شرکتهای متوسط دنبال بازاری در ایران برای کالاهای خودشان هستند. خود اتاق بازرگانی اسپانیا بسیاری شرکتها را برای اینکه به ایران بیاورد ترقیب می کند.
تصویر ایران چه از لحاظ اقتصادی و چه از لحاظ فرهنگی در اروپا مخصوصا در اسپانیا از زمان دولت جدید عوض شده است. حتی خود رسانهها نیز به این موضوع اذعان کرده اند. اطلاعاتی که در رسانهها در گذشته پخش شد غلط بود. به طور مثال ده سال پیش که یک سری افراد از اسپانیا به ایران آمده بودند در راه می گفتند که ما فکر نمی کردیم ایران حتی بزرگراه داشته باشد. یعنی می خواهم بگویم چنین ذهنیتی داشتند.
پس شرایط به طور کلی مثبت شده است؟
در مجموع اتفاقات خوبی افتاده اما یک سری مسائل هنوز موجود است که برای سرمایه گذارها به آن معنا که بخواهند و بتوانند جلو بیایند مشکل ایجاد کرده است. سرمایه گذاران به خصوص در ایران در زمینه نفت و گاز و پتروشیمی، ضمانت بانک مرکزی را می خواهند که در ایران بانک مرکزی ضمانت نمی دهد.
در این فاصله شرکتهای بزرگ اسپانیایی نیز مجدد به ایران بازگشتند؟
بستگی دارد نگاه مان چگونه باشد. شرکتهای بزرگ ممکن است تعداد زیادی به ایران نیامده باشند ولی حضورشان پر رنگ تر است. رپسول مجددا آمده و با شرکت نفت قرارداد دارد. این شرکت در گذشته نماینده در ایران داشته است.
در کل اتفاقهای خوبی در توسعه روابط با کشورهای خارجی افتاده است ولی هنوز بانکها ترمز روابط تجاری هستند. دو بانک در اسپانیا وجود دارد که بانکهای اسپانیایی-عربی هستند. بانکهای کوچکی هستند ولی به خاطر اینکه سرمایه گذاری اصلی آنها به اعراب متصل هستند شجاعتش را دارند که با ایران همکاری کنند. یکی عرس بانک است که برای الجزیره یا لیبی است و دیگری BMCE است که بانک مراکشی اسپانیایی است. این بانکها در ایران نیز دفتر زدند و ال سی بعضی از کارهای تجاری با اسپانیا را انجام می دهند.
به زعم برخی تحلیل گران اسپانیا اقتصاد ورشکسته ای دارد. درست است که ایران توجه بیشتری به این کشور کند یا تلاش برای این باشد که توسعه روابط با کشورهایی مانند آلمان و فرانسه در دستور کاری قرار گیرد؟
اسپانیا یک شرکت ورشکسته نیست.اسپانیا زمان بحران اقتصادی اروپا خیلی افت کرد اما تابستان ۲۰۱۵ اسپانیا رشد اقتصادی را شروع کرد. اسپانیا یکی از بزرگترین شاخص های تولید ناخالص ملی در اروپا را سال گذشته داشته است. میزان تراکنشهای مالی این کشور با ایران نیز بالا است به طوری که حتی زمان تحریم نیز یکی از بهترینها در اروپا بوده است.
شاید یکی از علتهایی که تراکنش مالی این کشور با ایران بالاست، به این بر می گردد که آلمان و فرانسه در زمان تحریمها عقب نشینی کرده بودند و راه برای اسپانیا باز شده بود. در سالهای تحریمها اسپانیا جای پای خود را سفتتر کرد و در بخشهای مختلفی وارد بازارهای ایران شد.
مثال می زنید؟
در زمینه نفت و گاز و پتروشیمی مانند ولو و کمپرسور و انرژیهای نو سولار سیستم و توربینهای باد وارد ایران شدند. حتی پای شرکتهای مشاور اسپانیا نیز به ایران باز شده است.
رایزن بازرگانی اسپانیاخانمی بود که خیلی تلاش کرد تا شرایط فرق کند و این اتفاق افتاد. چون اسپانیاییها کمی محافظه کار هستند و در فشارهای تحریم خیلی از شرکتها نیامده اند. در حال حاضر پس از برداشته شدن تحریمها تعداد زیادی به ایران آمده اند. هر ماه هییت تجاری از اسپانیا داریم که به ایران می آید.
به نظر شما مهمترین مشکلی که این هییتها با آن رو به رو می شوند چیست؟
مهم ترین مسئله بانکها است. چه اتاق بازرگانی و چه وزارت اقتصاد این کشور تمایل دارد که با ایران همکاری کند ولی بانکها، بانکهای خصوصی هستند. سیاستهای بانکهای خصوصی را بانک اسپانیا تعیین نمیکنند و خودشان تعیین می کنند. چون مشتریهایی آمریکایی زیادی دارند و اگر در این تهدید باشندکه آمریکایی پول شان را از بانک بیرون بیاورند و با آنها کار نکنند، ترجیح می دهند که وارد این ریسک نشوند.
ما به دفعات مکرر شنیده ایم که در زمینه همکاری های گردشگری و صنعت گردشگری می توانیم فعالیت وسیع تری با کشورهای اروپایی داشته باشیم. شما به عنوان نماینده میراث فرهنگی ایران در کشور اسپانیا تحلیل تان از این موضوع چیست؟
همانطور که گفتید من نماینده میراث فرهنگی در اسپانیا هستم. در بحث توریست خیلی جای کار داریم. همانطور که می دانید اسپانیا کشور سوم بعد از آمریکا و فرانسه از لحاظ جذب گردشگر است. سال گذشته حدود ۶۹ میلیون توریست داشته است. اگر سرانه هر توریستی را هزار یورو حساب کنید که در آن کشور هزینه کرده باشند، فقط ۶۹ هزار میلیارد یورو پول وارد کشور کردند. مقر سازمان جهانی توریست در مادرید است و از لحاظ توریست اسپانیا خیلی رشد داشته است. می توانیم از آنها استفاده کنیم و تبادل علمی و تکنولوژی داشته باشیم.
چه مشکلاتی در زمینه گردشگری در کشور وجود دارد که برای اقتصاد ما آزار دهنده است؟
ما زیرساختهای گردشگری در کشور نداریم. غیر اینکه در علم عقب هستیم، در شهرهای گردشگری مشکل هتل داریم. در سال گذشته از چندین گروه در اسپانیا در خواست آمدن به ایران داشتیم ولی نتوانستیم برای شان هتل بگیریم. البته خوشبختانه توریست اروپایی با ذهنیت بدی که از ایران داشته با حداقلها راضی است و هر سرویسی که به او بدهیم برایش جذاب خواهد بود.اما در خصوص هتلها، همچنان ساختمانهایشان قدیمی است و هتل پنج ستاره ما اندازه هتل سه ستاره کشورهای دیگر است. چون در میان هتلها رقابتی وجود ندارد نیازی برای توسعه آن نمی بینند.
مشکلی که وجود دارد این است که علاوه بر اینکه هتل نداریم برنامه ای نیز برای هتل سازی نداریم. به طور مثال می خواهیم که تا سال 2025، 500 تا هتل اضافه کنیم ولی هنوز مکان این هتلها و برنامه این هتلها مشخص نیست. شاید در شهرهایی مانند اصفهان یا تهران مشکل زمین نیز داریم.
در بخشهای دیگر نیز با مشکل مواجه هستیم. به طور مثال اگر در فرودگاه امام سه هواپیما هم زمان بنشیند، نمی توانیم مسافران را پوشش دهیم و خدمات ارائه کنیم. به همین دلیل محدودیتهای فرهنگی اولین مشکل ما نیست بلکه در کشور مشکلات سخت افزاری داریم.
مهمان نوازی در خون ایرانیها است و اگر بتوانیم آن را با علم گردشگری یکی کنیم، می توانیم در این بخش موفق باشیم.
فوتبال اسپانیا در دنیا بسیار معروف است. آیا نمی توانیم در این حوزه همکاری کنیم و توریستها را به ایران جذب کنیم؟ همکاری های مشترکی که در زمینه فوتبال منجر به کمک و یاری به اقتصاد ایران شود شدنی است؟
تیمهای اسپانیایی ساختارهای خاص خود را دارند. خود فوتبال موضوعات خاص و پیچیده خود را دارد. با هر کسی اینجا صحبت کردیم می گفتند که کاری با بنیان و موسسه رئال مادرید ندارند و می خواهند فقط مدرسه رئال را در ایران بسازند ولی با الگوهای خودشان و مدیریت خودشان.
رئال تیم کوچکی نیست و پولدارترین باشگاه فوتبال جهان است. خودش برنامه ریزی خاص خود را دارد. رئال مادرید حاضر نبود در ایران سرمایه گذاری کند ولی حاضر بود که کمپ فوتبالش را با سرمایه گذاری داخلی در ایران شروع کند. قرار بود بعد از آن کلینیک رئال را تاسیس کند که مربیان برای آموزش به مادرید بروند و مرحله سوم می توانستند مدرسه رئال را تاسیس کنند اما خواسته ایران تنها تاسیس مدرسه رئال مادرید بود ولی آنها این عقیده را داشتند که زمینهها آماده شود و بعد مدرسه تاسیس شود.
آینده روابط اقتصادی دو کشور ایران و اسپانیا را چگونه ارزیابی می کنید؟
رفت و آمدها بین این دو کشور زیاد است ولی سرعت توسعه اقتصادی میان ایران و اسپانیا کند است. به این دلیل است که گره کور زیاد داریم که اصلی ترین آنها بی تردید بانکها است.
از نظر ویزا خودمان مشکل ایجاد می کنیم. به طور مثال تجار ما برای ویزای تجاری اقدام می کنند ولی هیچ سندی برای تجارت در اسپانیا ندارند به همین دلیل سفارت نیز در این بخش ویزا را با احتیاط می دهد.
اما در کل اصلی ترین مشکل کشور روابط بانکها است. اگر این موضوع حل شود خیلی فرق می کند. به هر حال هیچ تاجری در هیچ صنعتی نمی تواند پولش را در چمدان بگذارد و تجارت کند.
39224
نظر شما