کنسرت های تبریز جولانگاه دلالان فرهنگ و هنر/ هنرمندان بومی به انزوا می روند!

پریسا رضاپور - زهرا حسین زاده: گرچه برگزاری کنسرت های موسیقی به لحاظ گستردگی استقبال جامعه و نقش آن در ایجاد نشاط عمومی همواره مورد توجه مسئولان، فعالان هنری و عموم مخاطبان قرار دارد با اینحال چندی است که این حوزه در کشور با حاشیه هایی همراه بوده است؛ از مخالفت با برگزاری کنسرت گرفته تا نگرانی از نبود نظارت کیفی بر گروه های موسیقی و یا انحصار و دلالی گری که باعث گله مندی هنرمندان این عرصه می شود.

با این اوصاف، کلانشهر تبریز نیز در حوزه موسیقی و برگزاری کنسرت های مختلف با مشکلاتی دست به گریبان است که شاید به دلیل تعدد برنامه ها، چندان در نظر مخاطبان عامی نمود نداشته پررنگ نمی نماید اما وقتی پای صحبت هنرمندان بومی می نشینی، خیلی از مسایل "رو" شده و صفحه ای دیگر از ماجرای موسیقی تبریز ورق می خورد.

این روزها داد هنرمندان عرصه موسیقی درآمده، و اغلب معتقدند در حالیکه مسئولان و متولیان امر چشم بر این مشکلات بسته اند سالنهای کنسرت تبریز اسیر دست دلالان هنر شده است.

جولان دلالان و خطر انزوای هنرمندان در تبریز

قادر رودکیان، آهنگساز و نوازنده تبریزی، با اظهار گله از اینکه عرصه دلالی که فضا را برای هنرمندان تنگ کرده است، گفت: هنرمندان در این شرایط به انزوا می روند و هنرشان به تعالی نخواهد رسید.

وی با اشاره به اینکه اغلب این خوانندگان در فضای رسانه‌ای و تلویزیونی مطرح  شده اند، گفت: در برخی مواقع فضای نامناسب کنسرت ها در شان هنر تبریز نیست و برخی کارها به صورت تفریحی برگزار می شوند.

قادر رودکیان تاکید کرد: متاسفانه حوزه موسیقی از آموزش گرفته تا اجرا با مسائل ریز و درشتی روبرو است که در فضای بی توجهی مسئولان شرایط کار برای هنرمندان بسیار رنج آور است.

رودکیان گفت: مردم ما متاسفانه فرهنگ و آداب کنسرت رفتن را یاد نگرفته اند و رفتارهای نادرست باعث حساسیت فرهنگ و ارشاد و بروز مشکلاتی برای هنرمند می شود .

شهرام آبرومند آذر، خواننده آواز ایرانی، نیز با بیان اینکه فضای موسیقی عرصه تاخت و تاز دلالان شده، گفت: متاسفانه چیزی که ارائه می شود هنر نیست و دلالی و روابط تجاری غلط بر هنر سایه انداخته است، هنرمند واقعی برای خلق حس ناب زیبایی کار می کند، تاجر نیست و از بازارِ دلالی چیزی نمی داند و در چنین شرایطی کمر خم می کند و گوشه گیر می شود.

این هنرمند صاحب نام تبریزی، درخصوص اجرای کنسرت هایی با کیفیت پایین، افزود: وقتی سرمایه گذاری در بخش فرهنگی وجود ندارد، در مقابل بازارِ دلالی هنرمندانی که عاشق بی قید و شرط کار هنری خود هستند، نمی توانند دوام آوردند، هنر انها بی فروغ نشده، اما آنچنان که باید دیده نمی شوند.

معضلی به نام نبود سالن موسیقی استاندارد در تبریز

مشکل نبود سالن مناسب و امکانات لازم از معماری و ساخت سالن گرفته تا شرایط آکوستیک و تجهیزات صوتی و نوری مسائل ریز و درشتی هستند که هنرمندان استان طی سالیان متمادی با آن درگیر بوده و جایی که باید انرژی، زمان و فکر خویش را برای خلق هنری صرف کنند در پی تامین کمبودها دویده اند.

رضا حسینی بقانام سرپرست گروه موسیقی «هارای» هم در گفت‌وگویی ضمن گلایه از اینکه در تبریز سالن مخصوصی برای اجرای موسیقی وجود ندارد، گفت: بهترین سالن شهرمان، مجموعه پتروشیمی است که این محل نیز برای سخنرانی ساخته شده و در حقیقت هیچ کدام از سالن‌های موجود به لحاظ سیستم صوتی و شرایط آکوستیک مناسب اجرای کنسرت نیست.

یاشار شادپور، رهبر ارکستر سمفونیک تبریز در تشریح وضعیت برگزاری کنسرت و نبود سالن با اشاره به قانون بازیینی کنسرتها گفت: بر اساس این قانون گروههایی که آلبوم منتشر می کنند یا در از سالنهای ۱۵۰۰ نفری کنسرت اجرا می کنند نیازمند بازبینی نیستند اما در تبریز سالن ۱۵۰۰ نفری وجود ندارد و بهترین سالن ما هزار نفر ظرفیت دارد.

شادپور افزود: گروهی که در تبریز قصد برگزاری کنسرت دارد نمی تواند از این فرصت استفاده کند یا گروه کلاسیک مانند پاپ نمی تواند آلبوم منتشر کرده و از این مزیت برخوردار شود پس باید آوانتاژی برای گروههای مشهور ایجاد و از آنها حمایت شود تا گروه بتواند مخاطب و اسپانسر جذب کند.

رهبر ارکستر سمفونیک تبریز، با اشاره به انتقاد شهرام ناظری از نبود سالن موسیقی استاندارد در تبریز، گفت: هزینه اجرای کنسرت به نسبت ظرفیت و امکانات سالن برای گروههای موسیقی بسیار سنگین است و گروههای بومی از پس این هزینه ها بر نمی آید.

کنسرت های تبریز اسپانسر ندارند / ۷۰ درصد هنر موسیقی به اقتصاد وابسته است

مسایل اقتصادی و حمایت های مالی یکی از اصلی ترین عوامل توفیق کنسرت های موسیقی است؛ عاملی که در کلانشهر تبریز به سختی یافت می شود!

قادر رودکیان در این خصوص تصریح کرد: تبریز به قطب صنعتی کشور مشهور است ولی صاحبان صنایع استان حمایتی از بخش فرهنگی بومی انجام نمی دهند و بیشتر برای گروههای خارج از استان اسپانسر می شوند .

وی اظهار کرد: بخش دولتی هم نه تنها حمایت نمی‌کند بلکه چوب لای چرخ هنرمندان می‌گذارد، به عنوان مثال مجتمع فرهنگی هنری که سال گذشته در اختیار انجمن های هنری بود به بخش خصوصی منتقل شده و در حال حاضر اگر حتی ارکستر ملی به تبریز بیاید، اداره کل فرهنگ و ارشاد یک سالن در اختیار ندارد.

رودکیان مشکلات سخت افزاری را یکی دیگر از معضلات کنسرت های تبریز دانست و ادامه داد: هزینه های جاری در استان ما بیشتر از سایر استان ها است زیرا کمبود سالن با ظرفیت محدود در این شهر باعث شده هزینه های گزافی را پرداخت کنیم، که غالبا این هزینه ها از عهده گروه های بومی خارج است .

رودکیان گفت: خود ما قشر فرهنگی و هنری جامعه باید پیشگام فرهنگسازی حمایت از هنرمندان فاخر شهرمان باشیم و با حضور در کنسرت ها و اجرای آنان باعث دلگرمی این هنرمندان بشویم.

رضا حسینی بقانام، نوازنده و سرپرست گروه هارای هم با اشاره به برگزاری کنسرت هفته گذشته این گروه، خاطرنشان کرد: این کنسرت بدون اسپانسر برگزار شد، همانطور که می دانید اجرای موسیقی بدون حمایت مالی سخت است و نگاه تجاری اسپانسرها باعث می‌شود که بیشتر به سمت کنسرت‌های غیربومی تمایل پیدا کنند.

شاهرخ پناهی فرد رئیس انجمن موسیقی آذربایجان شرقی نیز تاکید کرد: مشکلات برگزاری کنسرت عمدتا به دو بخش گرفتن مجوز یا جذب مخاطب و درآمد زایی تقسیم می شود.

وی با بیان اینکه سالن باید رایگان در اختیار هنرمند قرار گیرد، گفت: در هنر موسیقی و اجرای کنسرت بالغ بر ۷۰ درصد از کار ارائه شده به اقتصاد این هنر وابسته است.

نگاه متولیان فرهنگی استان شعاری است

شهرام آبرومند آذر، خواننده مطرح تبریزی با انتقاد از نگاه متولیان فرهنگی به عرصه موسیقی گفت: متاسفانه ما هیچگونه حمایت از جانب مسئولان دولتی نداریم این در حالی است که دایره هنر بسیار وسیع و گسترده است و باید از طرف مسئولان حمایت شود، وضعیت حاکم نشان از نگاه شعاری و تبلیغاتی متولیان امر به فرهنگ و هنر دارد نه دیدگاه واقعی، که این فضا برای هنرمندان بسیار آزار دهنده است.

قادر رودکیان، سرپرست گروه موسیقی رودکی با تشریح مشکلات مجوز و برگزاری کنسرت، گفت: شورای بازبینی عمومی و اماکن با طی پروسه ای طولانی مجوز صادر می کند، در خصوص فروش بلیط های کنسرت هم هیچ گونه روند قانونی رعایت نمی شود.

رودکیان گفت: متاسفانه باید نگرش خود را در مورد موسیقی عوض کنیم، در مورد گروههای پاپ غیربومی که به استان مهمان آمده و برنامه برگزار می کنند قرار داد مالی بسته و در قبال اجرایشان درصدی بگیریم و این مبالغ را در راستای گروه های بومی، رونق کمی و کیفی موسیقی استان هزینه بکنیم .

شاهرخ پناهی فرد، رئیس انجمن موسیقی آذربایجان شرقی با تاکید بر اینکه سازمان هایی مانند اداره کل ارشاد اسلامی، صدا سیمای استان و سازمان فرهنگی هنری و شهرداری متولی حمایت از موسیقی اصیل و بومی منطقه هستند، ادامه داد: به این هنر باید به عنوان یک میراث فرهنگی نگاه کرد و برای حفظ و گسترش آن تلاش های لازم انجام گیرد.

شهرام آبرومند آذر تصریح کرد: اداره کل فرهنگ و شهرداری مجموعه هایی پرتوان هستند که باید همت کرده و شرایط مساعد را برای فعالیت هنر و هنرمند ایجاد کنند تا این قشر حساس جامعه رو به گوشه نشینی نرود.

این هنرمند صاحب نام کشور اضافه کرد: اگر به دنبال بهبود اوضاع فرهنگی، توسعه اجتماعی و فرهنگسازی صحیح جامعه هستیم مردان عرصه مدیریت و اجرا موظف هستند شرایط را محیا کنند تا هنرمند مثل سالیان گذشته با خلوص نیت خدمت کند.

پناهی فرد ادامه داد: عامل دیگر ضعف حمایت را مشکل اطلاع رسانی صحیح به مردم دانست و گفت: اگر صدا و سیمای ما موسیقی های خوبی برای مردم با ذکر نام خواننده پخش کنند حتما مخاطب جذب می شود چراکه در رادیو تبریز موسیقی بدون نام خواننده ولی در شبکه پیام با ذکر نام خواننده پخش می شود که تاثیر زیادی در جذب مخاطب دارد.

پناهی فرد با اشاره به این موضوع که هنرمند باید برای خودش خط قرمزی تعیین کرده و بداند خود و مخاطبش چه چیزی می خواهند، گفت: ما درگیر مخاطب کنسرت نیستیم درگیر به هم خورد فرهنگیم و اینکه موسیقی ترکیه جای موسیقی سنتی را بگیرد.

رئیس انجمن موسیقی آذربایجان شرقی خاطرنشان کرد: می توانیم با تشویق مردم را به سوی کنسرت اصیل و فاخر سوق دهیم همچنین برای بالا بردن سطح فرهنگ عمومی جامعه رسانه ها می توانند کمک خوبی برای حمایت از موسیقی تبریز انجام دهند.

***

با توجه به آنچه گفته شد به نظر می رسد بازار کنسرت های موسیقی در تبریز دچار آشفتگی معناداری است که در صورت عدم ورود به موقع متولیان فرهنگی، دود آن در چشم فعالان موسیقی این خطه و نیز فرهنگ حاکم بر جامعه خواهد رفت.

46