چمدان خالی نتانیاهو

با یک حساب سرانگشتی "دونالدترامپ" رویکرد معلومی را در همسویی با تل‌آویو نه تنها در باره سیاست شهرک سازی اسرائیل و انتقال سفارت امریکا به بیت المقدس بروز نداد، بلکه در باره ایران نیز علیرغم لحن مخصوص به خود، حرف تازه‌ای نگفت تا نتانیاهو آن را دستاویز سیاست‌های ضد ایرانی خود کند. در واقع ترامپ بر همان سیاست‌هایی تأکید کرد که "باراک اوباما" در هشت سال پیش از این دنبال می‌کرد ولی با ادبیاتی دیگر.

"ولادیمیر پوتین" هم با لفاظی، شور ضد ایرانی نتانیاهو را مؤدبانه به سخره گرفت؛ آنجا که نتانیاهو مشغول تند‌گویی علیه ایران بود و تاریخ دشمنی ایرانی ها را با یهودیان یادآور می‌شد، پوتین به گونه‌ای طنز آمیز، سخنانش را قطع کرد و عید یهودی را به او تبریک گفت و تصریح کرد ؛ اشارات او مربوط به پنج قرن پیش از میلاد مسیح‌(ع) است. او گفت؛ نتانیاهو در تاریخ متوقف نشود و از زمان حال و آینده بگوید.

بیانیه نتانیاهو پس از دیدار با پوتین نیز حائز تأمل است. در این بیانیه تصریح شده: "هرچند اسرائیل مخالف توافق در سوریه نیست و خواستار استقرار نظم و امنیت در این کشور است، اما سرسختانه مخالف حضور ایران و گروه های مورد حمایت این کشور در سایه توافق جدید سیاسی در سوریه است."

اما نکته جالب توجه، ادبیات نخست وزیر اسرائیل در باره ایران بود. او برخلاف گذشته در سفرهای اخیرش به واشنگتن و روسیه کوشید عناوین تازه‌ای را علیه ایران انتخاب کند که به لحاظ روانی مؤثر‌تر از اتهام تهدیدهای هسته‌ای ایران باشد. او به‌طور مستقیم این‌بار از خطرات "اسلام سیاسی" گفت که به زعم او ایران منادی آن است. او در مسکو با حمایت از مبارزه روسیه علیه تروریسم سنی، هشدار داد که نباید تروریسم شیعی جایگزین آن شود.

تل‌آویو در حالی سکوت خود را در قبال بحران شش ساله سوریه و داعش شکسته است که احساس می‌کند اوضاع در سوریه به ایستگاه توافق نزدیک می‌شود. نگرانی اسرائیلی‌ها نهادینه شدن دامنه نفوذ ایران است. او مانند دیگر دولت های محافظه‌کار عربی و ترکیه، از خطر ایجاد هلال شیعی به رهبری ایران می‌گوید و خواستار همراهی واشنگتن و مسکو در جلوگیری از شکل‌گیری این چشم انداز است.

اگرچه مسکو مانند واشنگتن، پاسخ روشنی به نتانیاهو نداد و یا لااقل تاکنون اخبار روشنی در این باره منتشر نشده است ولی آنچه مسلم است، هر دو قطب قدرت مرزهای معلومی با سیاست‌های ضد ایرانی تل‌آویو دارند. اینکه مرز سیاست‌های مسکو در قبال ایران و اسرائیل تا کجاست، دغدغه ناظران است اما نکته مسلم آن است که به‌رغم همه امیدواری‌های نتانیاهو به تغییر قدرت در واشنگتن، تاریخ برای تل‌آویو تکرار نمی‌شود. هم واشنگتن و هم مسکو با نگاه به تغییرات زمانه و واقعیت‌های جاری، سیاست‌های راهبردی خود را تعیین می‌کنند. هشیاری دیپلماسی ایران، فضا را برای مانورهای تبلیغاتی اسرائیل محدود کرده است.