همه ما سردرد را تجربه کرده‌ایم وقتی عصبانی می‌شویم، در ترافیک می‌مانیم، از موضوعی ناراحت یا خسته می‌شویم، دچار سردرد‌هایی می‌شویم که اغلب با استراحت و آرامش، فکر برطرف می‌شود اما گاهی برخی سردردها به دلیل بروز اختلالی در دستگاه عصبی و... ایجاد می‌شوند که دردناک هستند. این‌گونه سردردها میگرنی و تنشی هستند
این سردردها کابوس بیش از یک‌سوم بزرگسالان جهان است و خواب را از چشمانشان ربوده است. این‌گونه اختلالات عصبی به گونه‌ای در میان بیش از 11 درصد مردم دنیا - 70 درصد زنان و 60 درصد مردان- شایع شده است که سازمان بهداشت جهانی از این‌گونه اختلال به عنوان یکی از مشکلات شایع بشریت نام می‌برد.
علل سردردهای میگرنی و تنشی
دلیل علمی بروز میگرن تغییر سایز عروق داخل یا روی سطح مغز است اما عواملی مانند ارث، استرس، خستگی مفرط، کم‌خوابی یا پرخوابی، گرسنگی، مصرف کافئین، دوران قاعدگی و مصرف مواد غذایی مختلف مانند گوشت، غذاهای چینی، سویا سس، پیتزا، هات‌داگ، بادام‌زمینی، جگر مرغ، شکلات و الکل در بروز آن بسیار موثر هستند.
سردرد میگرنی اغلب به صورت یک اختلال دوره‌ای که باعث اختلال در درک طبیعی در روندهای حسی مانند درد، نور و صوت می‌شود، تظاهر می‌کند. ممکن است میگرن ناشی از اختلال در کانال‌های یونی باشد. این تعریف می‌تواند به عنوان عامل میگرن نادر «همی پلژیک» خانوادگی باشد اما در ایجاد سردرد تنشی عوامل زیادی نقش دارند که عبارتند از: کشش عضلانی؛ آرتریت تمپورال؛ خستگی و جمع کردن مداوم چشم؛ وضعیت قرارگیری بد؛ عدم استراحت کافی؛ نخوردن غذا و تشنگی؛ یک صدمه (مانند جراحت گردن ناشی از تصادف یا بیماری) و ایجاد مشکل در خواب به دلیل آپنه خواب (دوره کوتاه قطع تنفس حین خواب.)
شیوع جهانی سردرد
در کشورهای پیشرفته و توسعه‌یافته، سردردهای تنشی به تنهایی 23 درصد بزرگسالان و 80 درصد زنان را مبتلا کرده است. بر اساس یافته‌های کارشناسان سازمان جهانی بهداشت به ازای هر یک میلیون نفر، روزانه 3 هزار حمله میگرنی در جهان اتفاق می‌افتد. پژوهشگران این سازمان افزودند روزانه از هر 20 نفر یک نفر در جهان به سردردهای تنشی و مزمن مبتلا می‌شود.
این‌گونه سردردها نه تنها زندگی شخصی، اجتماعی و شغلی افراد را مختل می‌کند بلکه هزینه‌های هنگفتی را نیز به آنها تحمیل می‌کند.
به گفته دانشمندان، تکرار حمله‌های میگرنی و سردردهای تنشی و ترس از تکرار آنها زندگی خانوادگی، روابط اجتماعی و شغلی بیش از 60 درصد مبتلایان را در کشورهای در حال توسعه تحت تاثیر قرار داده است.
علایم
میگرن معمولی و کلاسیک سردردی عروقی است که در اثر انقباض شدید رگ‌های خونی مغز ایجاد می‌شود. این سردرد به آرامی شروع می‌شود و بعد از مدتی دردهای تپنده شدید در شقیقه‌ها و پشت گوش بیمار را به مدت 2 تا 72 ساعت درگیر می‌کند که همراه با تهوع، استفراغ، تاری یا اختلال در دید، سوزش و بی‌حسی دست‌ها و پاهاست. پزشکان با جمع‌بندی علائم سردرد میگرنی معتقدند هر فردی که سردرد‌هایش همراه علائم زیر باشد مبتلا به سردرد میگرنی است:
1 سردرد ضربان‌دار که غالبا یک طرفه است (گاهی اوقات کل جمجمه درگیر می‌شود).
2 حساسیت بیش از اندازه به نور
3 تاری دید
4 ایجاد حالت تهوع یا استفراغ
5 احساس ضعف و سستی در اندام فوقانی و صورت
اما سردرد تنشی بیشتر در افراد افسرده یا کسانی که مبتلا به اضطراب مزمن هستند، ایجاد می‌شود. این سردرد معمولا در اکثر ساعات روز وجود دارد اما به حدی نیست که مشکلی برای فعالیت‌های روزانه ایجاد کند. سردرد تنشی در پایان روز، زمانی که فرد خسته است شدید می‌شود و در سر احساس سنگینی ایجاد می‌شود. برخی از پزشکان معتقدند سردرد تنشی نوع خاصی از میگرن معمولی است.
چه باید کرد؟
پزشکان و دانشمندان پس از سال‌ها مطالعه و تحقیق روی بیماران دو نوع درمان برای انواع سردرد پیشنهاد می‌کنند.
1 درمان پیشگیری‌کننده: برای کسانی که سردرد آنها بیش از 3 یا 4 مرتبه در ماه تکرار می‌شود و شدت دارد و به داروهای تسکین دهنده پاسخ نمی‌دهد یا باعث اختلال در زندگی‌شان می‌شود دارو یا داروهایی به طور روزانه و به مدت چند ماه تجویز می‌شود و سپس پزشک به تدریج میزان دارو را کاهش می‌دهد و در نهایت قطع می‌کند. قطع ناگهانی دارو از سوی بیمار می‌تواند باعث تشدید سردرد شود.
2 درمان حمله حاد سردرد: این درمان برای از بین بردن سردرد در زمان بروز آن است. توصیه اصلی در این نوع درمان، مصرف دارو در ابتدای سردرد است. ماهیت این سردرد به گونه‌ای است که اگر در ابتدا موفق به قطع آن نشویم، تداوم می‌یابد و کمتر به دارو پاسخ می‌دهد.
پژوهشگران و پزشکان معتقدند که باید از داروهای ساده‌تر برای برطرف کردن سردرد استفاده شود. از این رو مصرف یک تا 3 قرص استامینوفن ابتدای سردرد می‌تواند باعث تسکین آن شود. در غیر این صورت می‌توان از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی نظیر پروفن، پیروکسی‌کام، مفنامیک اسید و ناپروکسن استفاده کرد.
متخصصان علم تغذیه باور دارند با تغذیه صحیح و مناسب می‌توان تا حد زیادی از حملات میگرنی و تنشی جلوگیری کرد. برای این کار زمان و تمام اتفاقاتی که قبل و هنگام حملات رخ می‌دهند را یادداشت کنید. سپس با مطالعه این دفترچه ببینید چه چیزهای مشترکی در این حملات اتفاق می‌افتد. اکنون با پرهیز از کارهایی که باعث بروز حملات می‌شوند میزان آنها را اندکی کاهش دهید.
اگر حملات میگرنی و تنشی در ساعات نزدیک ظهر یا عصر رخ می‌دهد، علتش گرسنگی است. برای جلوگیری از بروز حمله سعی کنید با خوردن یک میان‌وعده از گرسنه شدن جلوگیری کنید.
اگر صبح‌ها با سردرد از خواب بیدار می‌شوید، سعی کنید شب‌ها قبل از خواب، کمی غذا بخورید تا صبح گرسنه از خواب بلند نشوید. خوردن شکلات، میوه‌های ترش، لبنیات و فلفل می‌تواند به بروز حملات میگرنی و تنشی کمک کند.
47301
نظر شما