رسول شقاقی:صنعت خودرو ایران 20 سال پیش با روش‌های پژو توانست دوران گذار از سنت را پشت سر بگذارد. شرکت‌های تامین ایجاد شد، قطعه‌سازان آموزش دیدند و سرمایه‌گذاری‌های وسیع با مزیتی به نام سود بالا توانست بخش خصوصی را سردمدار قطعه‌سازی کند. خطوط تولید با جدیدترین تجهیزات شروع به کار کردند و روش پژو تا بیست سال بعد دست نخورده باقی ماند؛ هم برای خود سود آورد هم طرف ایرانی را به پردرآمدترین و پرسودترین بنگاه ایرانی تبدیل کرد.
خیلی سال بعد رنو وارد بازار ایران شد با روشی متفاوت؛ سرمایه‌گذاری کردند، شرکت تامینی با سهامداری شرکای ایرانی بوجود آوردند و با 60 درصد تولید داخل تندر90 را روانه بازار کردند. آنها البته هنوز قطره‌ای از موفقیت پژو در بازار ایران را نچشیده‌اند اما حالا شاید امیدهایشان بیشتر شده است. واقعیت آن است که تولید خودرو محبوب پژو 206 با کاهش چشم‌گیری مواجه شده و در مقابل تندر90 رنو هر ماه تولید بیشتری را تجربه می‌کند. تفاوت گرچه بسیار زیاد است و 206 با تولید روزانه دو هزار دستگاهی در بدترین آمار چند برابر از رقیب پیش است اما روزی نیست که نگاه‌ها به خط تولید ایران خودرو و پارس خودرو نباشد. حالا هر شایعه‌ای اهمیت دارد. اینکه سطح همکاری پژو با جنرال موتورز آمریکا بیشتر شده، اینکه رئیس جمهور فرانسه در صدر مخالفان ایران، در خط مقدم انواع تحریم‌ها ایستاده، اینکه قطعات پژو گران‌تر به دست طرف ایرانی می‌رسد و کلی مساله دیگر. موضوع چیست؟ آیا پژو حاضر است از بازار پرسود ایران بگذرد؟ و آیا امیدهای رنو نتیجه خواهد داد؟ چه تفاوتی میان این دو شرکت فرانسوی است؟
بازی پژو
نباید فراموش کرد پژو در چین برای شمارگانی بسیار کمتر، فیس‌لیفت یا خودرو اختصاصی داشته اما 405 را پس از 21 سال به همان شکل سابق و با اندکی تغییرات در ایران ادامه می‌دهد. اینجا هم تیراژ با اوست و هم سودآوری. آنها در 206 نیز بازار داخلی را با کمک تعرفه بالای خودروهای وارداتی در اختیار دارند. جایگاه مستحکم آنها در ایران خودرو باعث شده هر پروژه جدید از سوی سایر خودروسازان در این شرکت با بررسی‌های فراوان و گذشت زمان همراه شود. آنها در نیمه دوم سال گذشته آن قدرها همراه ایران خودرو نبودند چنانچه خط 206 با گیربکس اتوماتیک خوابید و قطعات با دست به دست شدن به دست خودروساز ایرانی رسید.
اینچنین اتحاد استراتژیکی که مدیران دو شرکت در سفرهای خود اعلام کرده بودند، رنگ دیگری گرفته است. قیمت در بازار خاکستری افزایش یافته و بزودی نمایندگی های فروش نیز باید قیمت‌های رسمی را بالا ببرند. ایران خودرو گرچه نگران اما بعید است نتواند با شرایط جدید خود را وفق دهد. آیا پژو با چرخش ایران خودرو موافق است؟ آیا ایران خودرو تن به چرخش خواهد داد؟ فعلا بازی علی رغم بحران اقتصادی اروپا، آغاز شده است. آیا پژو و ایران خودرو حاضرند از سود دم دستشان بگذرند؟ و آیا سهم حدود هفت درصدی جنرال موتورز در پژو خواهد توانست سیاست‌های آمریکا را در فرانسه پیاده کند؟ اگر به تجربه رجوع کنیم شاید فقط پژو در حضور جنرال موتورز «بازی» می‌کند. جواب این پرسش‌ها را البته در اتاق‌های مدیران ایران خودرو می‌توان یافت. آنها بعید است فقط نظاره‌گر باشند.
امیدهای رنو
رنو از روز اول با امیدهای بسیاری وارد بازار ایران شد. برآورد آنها از بازار رو به رشد ایران، باعث سرمایه گذاری شد. رنوپارس بوجود آمد و استانداردهای سخت‌گیرانه رنو، قطعه‌سازان ایرانی را پس از حدود 15 سال بار دیگر در سطح جهانی قرار داد. روش رنو در میان 54 قطعه‌ساز ایرانی با گذشت زمان جا افتاد چنانچه تویوتا نیز درخواستی برای بررسی قطعه‌سازان ایرانی ارائه کرد. درخواستی که با رونق در بازار آمریکا، تویوتا را عقب نشاند. رنو اما ادامه داد. با تغییر در قرارداد، افزایش نرخ یورو و کلی مشکلات اجرایی از زمان بندی بسیار عقب است. آنها در بهترین شرایط روزانه 450 دستگاه تندر90 در ایران تولید می‌کنند؛ پس از تحریم‌های بانکی با مشکلاتی مواجه شده‌اند چنانچه قبل از عید نوروز تیراژ اندکی کاهش یافت و تامین قطعه به مشکل خورد اما این در برابر مشکلات پنج سال گذشته رنو در ایران هیچ محسوب می‌شود. اینجا 60 درصد قطعات در داخل تولید می‌شود که کمتر از خودروهای پژو است، نسبت به سهام جنرال موتورز در پژو، دولت فرانسه دو برابر سهام در رنو دارد و تیراژ هنوز منطقی نیست همه این‌ها یعنی رنو وضعیت متزلزل‌تری نسبت به هموطن دارد اما آنها روشی جدای از پژو را پیش گرفته‌اند. از روز اول با انواع مشکلات مواجه شده‌اند و تندری که زمانی زشت محسوب می‌شود با تکیه بر کیفیت، محبوب‌تر از خودروهای گران‌تر از خود شده است و در بازار خاکستری تا سه و گاه چهار میلیون تومان گران‌تر به فروش می‌رسد.
فعلا سیاست متفاوت دو شرکت فرانسوی ادامه دارد. پژو بی اعتنا به برند خود و رنو در جهت افزایش اعتماد در میان شرکای داخلی. تا اینجا برنده پژو بود. آیا زمان تغییر فرا رسیده است؟ سوال مهم‌تری هم وجود دارد: طرف ایرانی چه بازی در پیش خواهد گرفت؟
/3131
نظر شما