در حال حاضر در فضاي وب با کوهي از اطلاعات به زبان هاي مختلف رو برو هستيم که هر کدام در بخش خاصي طبقه بندي مي شود اما بايد از اين نکته غافل نباشيم که هر اطلاعاتي که وارد فضاي وب مي شود، الزاما کاربردي نبوده و به اصلاح داراي محتوا نيست.
ساره جعفرقلي: بر اساس آماري در ايران تبديل داده ها به محتواي الکترونيکي از سال 68 با تبديل کتابهاي چاپي به کتابهاي ديجيتالي آغاز شد. اولين بار مرکزي در شهر قم با تبديل منابع ديني به کتابهاي الکترونيکي اين کار را انجام داد.
بر اساس پراکنده کاري هاي انجام شده سابقه بحث توليد محتواي الکترونيکي در کنار تامين انواع و اقسام سخت افزار در ابتدای راه به طرح تکفا برمی گردد که به دلیل به بن بست خوردن طرح تکفا عملا تولید محتوای ملی هم به پایان راه در آن زمان رسید. بعد از آن هم برگزاري 3 جشنواره توليد محتواي الكترونيكي آموزش هاي فني و حرفه‌اي نمونه اي تنها از مطرح شدن عبارت محتوا بصورت مستقل از بحث نرم افزار است.
شوراي عالي اطلاع رساني بر اساس تغيير سياست گذاري و وظايف و مطرح کردن طرح تسما (توليد و ساماندهي محتواي الکترونيکي ايران) نیز قصد دارد بازار ملي اشتراک محتوا ایجاد کند تا شايد بتواند در اين عرصه تحرکي را سبب شده باشد.
و در انتها هم طرح کمیته محتوای ملی ایجاد شد که برساس آن یک پورتالی از منابع علمی تاسیس شد که نمی توان گفت که به موازات طرح تسما است ولی در کنار آن اقدام به تولید محتوا کرد ولی باز هم در کنار همه این موارد تولید محتوای ملی در کشور با چالش شدیدی روبرو است.
سلجوقی معاون فنی سابق شورای عالی اطلاع رسانی در گفت و گو با خبرنگار ما با اشاره به تولید محتوای ملی در طرح تکفا گفت: کمیته محتوای ملی در زمان تکفای 1 به دلیل نو بودن فناوری اطلاعات و محتوا سازی در این حوزه تشکیل شد ، این نوع حرکت عمومی بود که تهاجم و تدافعی در حوزه اینجاد نشود چرا که بسیاری از سازمانها اعتقاد نداشتند که محتوای تولیدیشان چه رایگان و چه پولی در اختیار دیگران قرار دهند،، عقیده دارم بعد از طرح تکفا تولید محتوای ملی در کشور عقب مانده است.
وی ادامه داد: این تولید محتوا می توانست از یک چارت ساده مانند شناسنامه باشد یا یک محتوای ملی مانند منابع علمی و ملی باشد ولی متاسفانه در آن زمانها مقاومت زیادی برای تولید و دریافت محتوا داشتیم لذا هدف از تشکیل این کمیته از بردن این مقاومتها و تلطیف کردن آنها بود ضمن اینکه تولید محتوا هزینه ساز هم بود و ما برای این امر هم کمکهایی در نظر گرفته بودیم تا هم دردسری برای سازمانها ایجاد نشود و هم نگرانی نداشته باشند.
سلجوقی خاطر نشان کرد: ما قوانینی را هم ایجاد کرده و نهادینه کردیم ولی درگیر اجرای پروژه ها نشدیم. در آن زمان طرح تکفا یک طرح نو و تازه بود و ما استارت کار را با تولید محتوا شروع کردیم و از آنجایی که تولید محتوا در نظام دانشگاهی بسیار است در نظر گرفتیم که برای هر نفری که پایان نامه خود را به حوزه فناوری اطلاعات بپردازد مبلغی بین 3 تا 9 میلیون نیز بپردازیم.
همچنین برای کاهش هزینه های جانبی در بانکها و یا ثبت نامهای سازمانی یک کد ملی را تعریف کردیم تا هر کسی با ارائه همین یک کد همه اطلاعاتش ثبت شود و از هزینه های جانبی صرف نظر شود.
وی افزود: این کمیته درگیر پروژه یا اجرای آن نبود تنها تسهیل کننده کارهای دیگران بود و یک سری آیین نامه و مقررات و بودجه برای سازمانها تصویب می کرد و برای تولید محتوا یاری می رساند.
سلجوقی اتمام کار این کمیته را همزمان با پایان یافتن طرح تکفا عنوان کرد و گفت: طرح تولید محتوای ملی باید هرچه سریعتر سامان پیدا کند هر چه سریعتر این قضیه انجام شود برای توسعه کشور مفیدتر خواهد بود.
کار کمیته محتوای ملی را قبول ندارم
وی همچنین در مورد کمیته محتوای ملی که به تازگی رئیس آن هم انتخاب شده است گفت: من این کمیته را زیاد قبول ندارم که فقط یکسری اطلاعات در یک پورتال قرار گیرد. ما امروزه یک دوره ثبت اختراع داریم و با یک انفجار اختراعات مواجهیم و همچنین به زودی با انفجار کارآفرینی مواجه خواهیم شد در این شرایط اصلا عقلایی نیست که همه اطلاعات در غالب یک پورتال قرار بگیرد و باید هر کسی اطلاعات خود را بر روی سازمان خود برای عموم قرار دهد مانند سایت گوگل که همه اطلاعات برای عموم باز است.
معاون فنی سابق شورای عالی اطلاع رسانی افزود: این نوع تفکر که یک اتاق ایجاد کنیم و در آن اطلاعات را بریزیم ، درست نیست و به زودی هم بسته خواهد شد . باید قوانین و آیین نامه ها و اطلاعات و بودجه همه و همه در کنار هم باشند و در دسترس عموم نیز باشد به عنوان مثال ما آمدیم سایت doc.as.ir را ایجاد کردیم و پول دادیم و رساله های دانشجویی را خریداری کرده و اسکن کردیم و در روی سایت قرار دادیم ولی برای اینکه کسی از آن کپی نکند تنها جند صفحه برروی سایت قرار دادیم خوب برای اینکه هم اطلاعات در دسترس باشد و هم کسی سوء استفاده نکند باید قوانینی را برای این امر در نظر بگیریم که امیدوارم همه اینها در این کمیته اتفاق بیافتد.
تسما و کمیته محتوای ملی دو عنوان جدا از هم است
سعید سالاریان قایم مقام دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی در گفت و گو با ما ضمن تشریح طرح تولید محتوای ملی این شورا و تفاوت آن با فعالیت کمیته محتوای ملی گفت: کنسرسیوم محتوای ملی متشکل از مجموعه دارهایی از محتوای ملی مانند کتاب و یا دایره المعارف است ولی الزما دیجیتال شده نیست. ولی موضوع ما در تسما تولید و ساماندهی محتوای الکترونیکی است و دقیقا بخش الکترونیکی وجه تمایز ما است.
وی افزود: ما به دنبال تولید محتوای الکترونیکی بر روی اینترنت، وب، آفلاین و... هستیم ولی این کنسرسیوم لزوما دیجیتالی نیست و از استاندارد 3050 که یک استاندارد در کتابخوانی است استفاده می کند، ممکن است که آنها ستونهای الکترونیکی داشته باشند ولی دیجیتال در آنها صفر است . چیزی که ما به دنبال آن هستیم یک مختوای الکترونیکی است مانند تولید یک نرم افزار و مدیاهای آن که به عنوان تولید محتوا کاربرد دارد.
افتتاح سایت عناوین تولید محتوای الکترونیکی
سالاریان ادامه داد: اگر ما موفق شویم تا این تولید محتوای الکترونیکی را در غالب تکست، تصویر، پویانمایی و ... به صورت تفکیک شده و جدا جدا بدون هیچ موتور شیر کننده در پایگاه تولید محتوای الکترونیکی ملی که مدعی آن هستیم، معرفی کنیم همه می توانند این تولیدات را مشاهده کنند، ایده بگیرند و حتی خریداری کنند. البته ما به دنبال این هستیم که تولید محتوای الکترونیکی را ساماندهی کنیم و آن دست از محتواهایی که به صورت کلی مورد استفاده صنعت گران نرم افزار است، بخریم و به آنها به طور رایگان ارائه کنیم.
وی خاطر نشان کرد: در حال حاضر ما در مرحله اول یعنی مرحله شناخت تولید محتوای الکترونیکی هستیم که چه چیزهایی در این حوزه تولید شده است و آنها را در سایت content.ir که حدود دوماه است افتتاح شده است وارد کنیم.
سالاریان گفت: در حال حاضر ما داریم با سازمانهایی مانند تبیان، مجمع ناشران الکترونیکی، مجتمع فنی تهران، مرکز تحقیقات انفورماتیک، ایز ایران و ... همکاری می کنیم و از آنها خواستیم تا عنوان فعالیت و محتواهای خود را برروی سایت قرار دهند. این کار ما صرفا الکترونیکی است و با کتابهای سنتی و فیزیکی هیچ سنخیتی ندارد.
بودجه 700 میلیونی برای تولید محتوای الکترونیکی
وی در ادامه سخنان خود به بودجه اولیه این طرح اشاره کرد و گفت: ما سه سال پیش 700 میلیون تومان برای این کار دریافت کردیم که البته لیست خرید ما موجود است چرا که خواستیم ثابت کنیم که محتوا هم در کنار سخت افزار و زیر ساخت پربها و هزینه بر است. البته بودجه تصویب شده ما یک میلیارد تومان از معاونت برنامه ریزی و مدیریت سابق بود که به 700 میلیون تومان تقلیل پیدا کرد.
سالاریان تاکید کرد: تولید محتوای الکترونیکی حوزه ای است که در شورا در حال بررسی و پیشرفت است که البته احتیاج به بودجه دارو و امیدواریم که در سالهای بعدی این بودجه به آن اختصاص پیدا کند.
سخن آخر:
به هر حال محتواي اکترونيکي ارزش معنوي و مادي دارد. بسيار سايت هاي خارجي وجود دارد که در کنار ارائه رايگان اطلاعات عمومي، از کاربران خود حق عضويت هاي آن چنانی براي استفاده از فلان مجله تخصصي علمي در سال اخذ مي کنند. بديهي است اين عرضه در مقابل تقاضا و نياز بوجود آمد است. با این اوصاف به نظر مي رسد در اين حوزه در کشور با چالشي چند وجهي مواجه هستيم. دسترسي بسيار محدود جامعه به اينترنت و پائين بودن ضريب نفوذ اينترنت، نبود سواد اطلاعاتي براي بهره برداري مناسب، پائين بودن سرعت اينترنت و جالب تر از آن عرضه اينترنت پر سرعت و دور نگه داشتن آن از کاربران خانگي، در کنار عدم احساس نياز مردم به اين اطلاعات همه و همه چالش هاي موجود است.
اين سخن درستي است که محتواي الکترونيکي خوبي در کشور توليد نمي شود و يا سرويس و خدمات الکترونيکي مناسبي با بستر و زيرساخت کافي وجود ندارد، تلخ تر از واقعيت عدم توليد محتواي مناسب و در خور شان جامعه ما، اين حقيقت است که جامعه ما هنوز درک درستي از دنياي الکترونيکی و اينترنت ندارد.
21
نظر شما