اروپا، در راه انقلاب انرژی

در سال‏ها‏ی اخیر و هم‌زمان با تغییرات آب‌وهوایی و هم‌چنین بحران جهانی اقتصادی، کشورهای مختلف درصدد هستند تا راه‏ها‏ی جدید صرفه‌جویی در انرژی و استفاده از منابع جدید انرژی را بیابند.

ایجاد ایستگاه‏ها‏ی شارژ ماشین‏ها‏ی برقی، تولید دستگاه‏ها‏ی انرژی‌سنج و اعطای وام به منازل برای بهینه‌سازی مصرف انرژی از جمله برنامه‏ها‏یی است که قرار است‏ در انگلستان به اجرا در آید.

دیوید کامرون، نماینده محافظه‏کار‏ مجلس انگلیس، می‏گوید هدف این برنامه‏ها‏ کاهش گاز دی‏اکسیدکربن، اشتغال‌زایی و کاهش واردات نفت و گاز است. او می‏گوید که رقم بالای 1 میلیارد پوند (تقریبا 1.8 میلیارد دلار) که برای ارتقای شبکه برق فشار قوی این کشور خرج شده، ممکن است مردم را به استفاده از انرژی‏ها‏ی تجدیدپذیر و یا تولید انرژی‏ها‏ی سالم با استفاده از روش‏ها‏ی جدید، ترغیب کند.

اما اد میلی‌بند، وزیر انرژی بریتانیا این طرح را رد کرده است. به نظر او این طرح، خوب نیست و به هزینه‏ها‏یش نمی‏ارزد. با این حال آقای کامرون از طرحش دفاع می‏کند. به نظر او حتی کسانی که هنوز گرمایش زمین را جدی نگرفته‌اند، باید متوجه نیاز کشور به تأمین انرژی لازم باشند و بدانند که باید اتکای خود را به کشورهایی چون روسیه و دیگر کشورهای خاورمیانه که صادرکنندگان اصلی نفت و گاز هستند، کم کند.

انرژی بی‏خطر
کامرون عقیده دارد که اگر برای ارتقای شبکه توزیع برق هزینه بالایی داده‏ایم و توسط رایانه‏ها‏ کنترلش می‏کنیم، باید راهی نیز پیدا کنیم که مردم بتوانند با پیشرفت این فناوری‏ها‏، در هزینه‏ها‏ی خود صرفه‌جویی کرده و کمی ‏پس‌انداز کنند. بنابراین طرح پیشنهادی می‏تواند با ایجاد انرژی‏سنج‏ها‏یی که در اختیار منازل می‏گذارد، هر لحظه مقدار انرژی مصرفی لوازم الکتریکی را اندازه‌گیری کند و طمینان یابد که از حداقل انرژی ممکن استفاده می‏شود.

به گفته آقای کامرون، با اجرای برنامه‏ها‏ی حزب محافظه‏کار‏، سه هدف عالی بدست خواهد آمد: انرژی بی‌خطر، انرژی سبز و کم کربن و انرژی ارزان.

محافظه‏کار‏ان می‏گویند که این اقدام حتی می‏تواند راه را برای استفاده از انرژی‏ها‏ی تجدیدپذیر در بزرگ مقیاس هموار سازد. شرکت‏ها‏ی تامین‌کننده انرژی می‏توانند برای کسانی که سعی در استفاده از منابعی همچون باد یا انرژی خورشیدی دارند، تعرفه‏ها‏یی در نظر بگیرند و به آنها کمک کنند.

انرژی بالونی!
بدین شکل، حتی راه برای منابع دیگر انرژی هم باز می‏شود. مثلا استفاده از نیروی جزر و مد، گازهای بیولوژیکی و یا علف‏ها‏ی هرز مزارع. آنها هم‌چنین می‏گویند که یک شبکه ملی تجدید شارژ را عرضه خواهد کرد تا استفاده از ماشین‏ها‏ی برقی و دوگانه‌سوز را ترویج کند.

در کنار منابع جدید می‏توان به بالون‏ها‏ی هوا نیز اشاره کرد. این بالون‏ها‏ که در استرالیا آزمایش شده‌اند، به این شکل کار می‌کنند که هوای حبس شده در یک گلخانه، زیر نور خورشید، آن‌قدر گرم می‏شود تا بتواند بالون را باد کند. بالون، باد می‏شود و تا ارتفاع 3 کیلومتری بالا می‏رود. تسمه‌ای که از یک طرف به بالون و از طرف دیگر به یک موتور غول‌آسا وصل است، موتور را به حرکت درمی‌آورد.

این بالون‏ها‏ وقتی به ارتفاع 3 کیلومتری زمین می‏رسند، به‌طور خودکار هوای داخل خود را آزاد کرده و پایین می‏آیند. بر اساس تخمینی که محققان این پروژه انجام زده‏اند، بالونی با قطر 44 متر می‏تواند معادل 50 کیلووات ساعت انرژی تولید کند که برای مصرف انرژی 10 خانوار کافی است. با افزایش این قطر، تولید انرژی به سادگی و خیلی ارزان بالا می‏رود.درست است که پیش از این هم از انرژی خورشیدی استفاده شده بود، اما باطری‏ها‏ی خورشیدی نسبت به بالون‏ها‏ مقرون به صرفه نیستند و برای تولید انرژی معادل، باید هزینه گزافی پرداخت.

وام‌های طولانی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی
در طرح انقلابی حزب محافظه‌کار، پیش‌بینی شده که شرکت‏ها‏ی تامین‏کننده انرژی در بریتانیا، با اجازه کتبی از دولت می‌توانند تا سقف 6500 پوند (حدود 12 میلیون تومان) به خانواده‏ها‏ وام دهند تا برای بهینه‌سازی مصرف انرژی استفاده شود. مثلا برای عایق‌سازی ساختمان. دریافت‌کنندگان می‏توانند مبلغ وام را طی 25 سال در قالب قبض‌های ماهیانه سوخت بازپرداخت کنند. در این صورت، مبلغ این قبض‏ها‏ نیز کاهش می‌یابد و آن‌ها نیز می‏توانند پس‌انداز کنند.

علاوه بر این‌ها برنامه‌هایی برای استفاده از انرژی باد در مناطق ساحلی و انرژی‏ها‏ی دریایی نیز تدوین شده و پارک‏ها‏ی انرژی دریایی تاسیس خواهند شد. به گفته آقای کامرون، تمام موارد عنوان‌شده در این طرح، به اشتغال‌زایی کمک خواهد کرد: «قبض‏ها‏ی پرداختی افراد سبک‏تر خواهند شد، سبک زندگی آن‌ها دگرگون می‏شود و کیفیت بالاتری پیدا می‏کند. در این بحران اقتصادی، باید به فکر طرح‏ها‏یی بود که هم به درد حالا بخورد و هم آینده.»

هزینه‏ها‏
این پیشنهاد مورد استقبال شرکت‏ها‏ی تامین‏کننده انرژی قرار گرفته است. فیلیپ سل‌وود، مدیر یکی از این شرکت‏ها‏ می‏گوید: «کارشان واقعا حساب شده است.»

جان سوون، مدیر اجرایی صلح‌سبز نیز می‏گوید: «ظاهرا محافظه‏کار‏ان از روی دست اوباما، رییس‌جمهور امریکا، نگاه کرده‏اند تا با تقویت صنعت سبز و دوستدار طبیعت، اقتصاد آینده را متحول کنند.» اما او اضافه می‏کند که برای این‌که طرح آقای کامرون کاملا قانع‌کننده باشد، باید نیروگاه های زغال‌سنگ را از رده خارج کند و همین‌طور برنامه‏ها‏یی ساخت نیروگاه‌های زغال‌سنگی جدید را لغو کند.

آقای میلی‌بند، وزیر انرژی، کامرون را متهم می‏کند که اصلا نمی‏داند این همه پول را برای بهینه‌سازی منازل باید از کجا بیاورد: «او می‏گوید که بودجه‏ها‏ را کاهش می‏دهد. آیا منظورش بودجه‏ها‏یی است که صرف گرم نگه داشتن آدم‏ها‏ی کم بضاعت می‏شود؟»

در این بین، لیبرال‌دموکرات‏ها‏ بر این عقیده‌اند که نباید گذاشت محافظه‏کار‏ان در این نبرد تغییرات آب‌وهوایی به جایی برسند. نیک کلگ، رهبر حزب لیبرال‌دموکرات می‏گوید: «اعلامیه کامرون مثل این است که سوار دوچرخه باشیم، اما تنها چیزی که برایمان اهمیت دارد ماشین پشت سرمان و محتویات آن باشد.»

او می‏گوید: «حزب محافظه‏کار‏ علی‌رغم فصاحت و بلاغت در سخن، از رای دادن به فاز سوم فرودگاه هیترو شانه خالی می‌کند، اما با احداث تاسیسات هسته‏ای موافق است و سیاست‌های ضد اروپایی دارد. آن‌ها متوجه نیستند که تنها راه مقابله با تغییرات آب‌وهوایی، همکاری‌های بین‏المللی است. وقتی بحث تغییرات آب‌وهوایی است، آن‌ها دوست دارند که مورد توجه قرار بگیرند؛ اما نمی‏توان اطمینان کرد که واقعا کاری انجام دهند.»

بی‌بی‌سی- 20ژانویه / ترجمه: آزاده پارساپور