احمد عاصی جربا، رئیس جدید ائتلاف ملی مخالفان سوریه، به نیروهای اسد پیشنهاد داده طی ماه رمضان جنگ را در شهر حمص که مخالفان در آن از زمین و هوا هدف حملات نیروهای حزب ا... و نیروهای وفادار به بشار اسد‌قرار‌گرفته‌اند، متوقف کنند. این در حالی است که با توجه به شرایط میدانی مطلوب دولت سوریه، پذیرش این امر از جانب آنها بعید به نظر میرسد. اما مسئلهای که اکنون مطرح است چرایی طرح چنین پیشنهادی و ارزیابی اهداف مخالفان در این برهه زمانی است.
در این رابطه گفتوگویی را با محمد ایرانی، سفیر سابق ایران در لبنان انجام داد‌ه‌ایم.
ارزیابی شما از طرح چنین درخواستی از جانب مخالفان اسد چیست؟
این مسئله، مسئله جدیدی نیست و در گذشته نیز شاهد این امر بوده‌ایم؛ درواقع این توافق در گذشته نیز میان دو طرف صورت گرفت، مخالفان و دولت سوریه مدت کوتاهی را برای توقف درگیریها اعلام کردند و برای ورود نیروهای حافظ صلح به برخی مناطق که از طرف اتحادیه عرب و سازمان ملل درنظر گرفته شده بود یک فاصله زمانی را برای آتشبس تعیین کردند.
اما مسئلهای که اهمیت دارد این است که چرا ماه رمضان برای چنین پیشنهادی درنظر گرفته شده است. درواقع جریان مخالف که درون آن اخوانالمسلمین و اسلامگرایان هم وجود دارند، میخواهند این پیام را داخل جامعه سوریه داشته باشند که از خواست عمومی مردم که ماه مبارک رمضان را ماه حرام برای درگیری و کشتار میدانند، حمایت میکنند. آنها به دنبال جذب خواست عمومی مردم هستند، میخواهند وانمود کنند که مسائل آنها را پیگیری میکنند و به دنبال اجرای برخی احکام اسلامی هستند. در نتیجه بدین طریق مخالفان در پی افزایش زمینه نفوذشان در میان مردم هستند.
آیا پیشرفت نیروهای دولتی در میدان نبرد نیز در تصمیم مخالفان تاثیر داشته است؟
بدون شک این امر نقش به سزایی دارد زیرا شرایط میدانی داخل سوریه امروز تا حد زیادی به نفع دولت بشار است؛ طبیعی است در چنین شرایطی طرف مقابل خواستار آتشبس میشود تا وضعیت خودش را بهبود بخشد، از نو بتواند بازتعریفی از وضعیت نظامیاش داشته باشد و نیروهایش را ساماندهی کند. این فرصت برای طرفی که احساس میکند در برخی مناطق با شکست مواجه شده یک زمان مناسب برای بازیابی نیرو و توان است. از طرف دیگر بسیاری از دولتهای منطقه و خارج از منطقه، قول و قرارهایی برای دادن سلاح به مخالفان اسد دادهاند؛ لذا این آتشبس این موقعیت را برای آنها به وجود میآورد که با دریافت سلاح بتوانند نسبت به نیروهای دولت سوریه توازن برقرار کنند و مرحله جدیدی از درگیریها را پس از ماه مبارک دنبال کنند.
آیا دولت بشار اسد در این فضا چنین درخواستی را خواهد پذیرفت؟
دولت سوریه با توجه به شرایط نسبتا برتری که در خیلی از مناطق دارد احتمالا زیر بار این مسئله نخواهد رفت و اگر قرار باشد در این خصوص امر جدیای صورت بگیرد باید با حمایت یک سری از میانجیگران باشد که میخواهند وارد صحنه شوند. البته در این شرایط دولت سوریه نیز حتما شرط و شروطی را مطرح خواهد کرد و بعید نیست که خواستار خروج برخی از نیروهای تروریستی که در این مناطق حضور دارند مخصوصا جریانات سلفی تندرویی که امروز در سوریه علیه بشار اسد تعیینکننده هستند، شوند.
آینده تحولات سوریه را چطور پیشبینی میکنید؟
وضعیت میدانی در سوریه خیلی پیچیده است؛ امروز تمام قدرتهای منطقهای و بینالمللی تاثیرگذار در خاورمیانه در این کشور حضور دارند و فضای درگیریها در سوریه، میان یک جریان و دولت سوریه نیست، بلکه در طرف مخالفان تقریبا دولتها و گروه‌های مختلف با دیدگاهها و مواضع متفاوت وجود دارند. در این میان موضوع حمایت از مردم، مطالبات آنها، خواستههای اجتماعی و دیگر مسائل در سایهای از ابهام قرار گرفته و به نظر نمیرسد خیلی مدنظر گروه‌های مخالف باشد. حضور گسترده سلفیها و جریانات وابسته به القاعده در سوریه، مسیر تحولات را تحتتاثیر قرار داده و این امر باعث شده که بسیاری از کشورهای اطراف سوریه و کشورهای غربی نیز احساس نگرانی کنند. در یک جمله میتوان گفت تحولات دو سال و نیم گذشته سوریه نشان داده که راه حل نظامی برای پایان بحران در سوریه وجود ندارد بلکه تنها راهی که میتوان مطمئن بود در رابطه با بحران سوریه جواب میدهد، راه حل سیاسی است. در این مسیر تمام گروهها و اقشار مختلف سوریه باید مشارکت داشته باشند تا با برگزاری نشست و گفتوگوهای سازنده، برای آینده کشور افق روشنی را ترسیم کنند. در غیر این‌صورت تازمانی که تروریستها در این کشور وجود دارند وضعیت درگیریها به همین صورت خواهد بود.
منبع: سایت قانون
نظر شما