یکی از متداولترین و در عین حال غیر قابل اتکاء ترین اظهار نظرها در خصوص رفتار یک ملت، یک قوم یا مردم یک کشور تعمیم است. یعنی یک رفتار یا هنجار یا صفت اجتماعی را به همه مردم آن کشور یا سرزمین نسبت دهیم.

همه ما با گزاره هایی از این دست در خصوص رفتار ایرانی ها آشنا هستیم: " ایرانی ها روحیه کاردست جمعی ندارند " ؛ " ایرانی ها بیشتر تک رو و فرد گرا هستند " ؛ "ایرانی ها احساس مسئولیت ندارند و همواره بایستی یک نفر بالای سرشان باشد تا درست کار کنند" ؛ "ایرانی ها قانونگرا نیستند" ، و..... براستی رفتار ما ایرانیان چگونه است؟
شخصا به این دست گزاره ها اعتقادی ندارم و همواره سر کلاس هایم با دانشجویانم این بحث را داشته ام که اینگونه گزاره ها خیلی قابل اتکاء نیستند و ای بسا در بسیاری از موارد گمراه کننده هم باشند. اصولا معلوم نیست که آیا اساسا بتوان رفتارها یا هنجارهای خاصی را به میلیون ها نفر از مردم یک کشور مستقل از تحصیلات، جایگاه اجتماعی، جایگاه طبقاتی، عقبه خانوادگی و بسیاری از عوامل مهم تعیین کننده اجتماعی دیگر نسبت داد. برای آنان تشریح می کنم که رفتار ما انسانها بیش از آنکه معلول و متاثر از مقولاتی ذهنی، انتزاعی، مبهم و نا معلوم مثل نژاد، قومیت یا ملیت باشند، محصول پیچیده شرایط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است که ما در آن بسر می بریم. اما به هرحال بنظر می رسد که برای بسیاری از مردم، نسبت دادن برخی از خلقیات، هنجارها،عادات و رفتارهای مشخص اجتماعی به گروهی از مردم ، یا در سطحی وسیع تر به ملت و کشوری خاص ، از یک جذابیت خاصی برخوردار است.
بعد از این مقدمه می خواهم برای نشان دادن نادرست بودن احکام کلی پیرامون رفتارها و هنجارهای مردم یک کشور، دو عکس یادگاری از رفتار اجتماعی ما ایرانیان در دو مقطع زمانی یکی دوران انقلاب سال 57 و دومی همین زمانه خودمان یعنی اردیبهشت 93 به شما نشان دهم. این دو عکس که به فاصله زمانی 34 سال از یکدیگر از مردم ایران گرفته شده دو تصویر کاملا متفاوت از رفتار اجتماعی ما ایرانیان را به نمایش می گذارد.
تصویر نخست رفتار ما ایرانیان را در دیماه سال 1357 به نمایش می گذارد. دوران انقلاب است و اعتصابات عملا ماشین اجرایی دولتی را متوقف کرده. منهای تشکیلات و سازمانهای نظامی، امنیتی و انتظامی، تقریبا مابقی دستگاههای دولتی و شرکت های بزرگ دولتی، صنایع، حمل و نقل، پالایشگاهها، توانیر و هر کجای دیگری در اعتصاب بسر می برند. اعتصابات اگرچه ماشین دولتی را از حرکت انداخته، اما بتدریج دارد برای بخشهایی از مردم مشکلات و مصائبی بهمراه می آورد. آنروزها گرمایش بسیاری از منازل در شهرها گازوئیل و نفت بود. اعتصابات کارکنان شرکت نفت و پالایشگاهها تولید نفت، بنزین و گازوئیل را بسیار پائین آورده بود و با توجه به قطعی برق بواسطه اعتصابات بسیاری از منازل با سرما روبرو شده بودند. بعلاوه توقف برخی از واحدها منجر به وارد شدن خسارات زیادی به آن واحد می شد. مجموعه این مسائل اقتضاء می کرد که کمیته ایی وضعیت اعتصابات را سامان می داد. مرحوم آیت الله طالقانی برخی از این ا مور را سامان می دادند اما اولا ایشان در تهران بودند، ثانیا اینکه از ایشان یک اطاعت و فرمانبرداری سراسری در کشور وجود نداشت. به در خواست آیت الله طالقانی ایشان و شمار دیگری از مسئولین و رهبران داخلی، مرحوم امام خمینی تصمیم گرفتند که کمیته ایی را برای تنظیم اعتصابات از پاریس تعیین کنند. ایشان هم حکمی خطاب به مرحوم مهندس بازرگان نوشته و مشارالیه را به اتفاق مرحوم دکتر یدالله سحابی، آقای مهندس هاشم صباغیان و بالاخره جناب هاشمی رفسنجانی مسئول تنظیم اعتصابات نمودند. آن حکم تاریخی در حقیقت نخستین زورآزمایی رسمی امام با محمد رضا پهلوی بود. بالطبع اگراعتصابیون از کمیته منتخب امام تبعیت می کردند، عملا امام مشروعیت رسمی پیدا کرده بودند. منهای برخی مقاومت ها و حرف و حدیث ها که از ناحیه رهبران و کمیته های خودجوش اعتصابات که چپ گرا و مارکسیست بودند، در کل از کمیته اعتصابات به زعامت مهندس بازرگان استقبال گسترده ایی صورت گرفت وعملا نشان داده شد که مردم از امام خمینی تبعیت می کنند.
یکی از کارهای " کمیته اعتصابات " تهیه نفت برای گرم کردن منازلی که به آن احتیاج داشتند بود. آنروزها من بهمراه مادر و برادر کوجکترم در منطقه چیذر شمیران زندگی می کردم . مسجد محله ما به زعامت حضرت حجت الاسلام والمسلمین سید علی اصغر هاشمی علیا یکی از کانون های مبارزه و تنظیم راهپیمایی ها و این دست کارها بود. آقای هاشمی در عین حال مدیر مدرسه علمیه چیذر هم بودند که یکی از بزرگترین مدارس دینی در تهران و شمیران بود. در ضمن مشارلیه داماد خاله بنده هم بودند و رفت و آمد خانوادگی هم داشتیم. شبی ایشان تماس تلفنی گرفتند و از بنده خواستند که سری به مسجد بزنم. فردا وقتی رفتم مسجد دیدم که بسیاری از دوستان فعال دیگر هم آمده اند. آقای هاشمی گفتند که برای محله ما دو بشکه 220 لیتری نفت آمده . در ضمن گفته شده که بعد از توزیع آن، و حسب برآورد احتیاجات، مقدار بیشتری هم ارسال خواهد شود. ایشان از ما نظر خواستند که نفت را چگونه توزیع کنیم؟ هر کدام از دوستان فعال نظری داشتند . بعد از گفتگوهای زیاد و اینکه هر پیشنهادی در عمل با مشکلات و دشواری هایی مواجه می شد، سرانجام به این جمع بندی رسیدیم که اصلا موضوع را محول به خود مردم نمائیم. منتهی به آنها بگوئیم که ما چند اولویت برای دریافت نفت در نظر گرفته ایم. خانواده هایی که نوزاد یا اطفال خردسال دارند، یا برعکس افراد مسن یا بیمار دارند در اولویت هستند. اگر تعداد متقاضیان خیلی زیاد می شد در آنصورت به مراجعه کنند گان مثلا یک یا دو لیتر نفت می دادیم و اگر کمتر می شد، ما سهمیه را بالاتر برده و حتی به 5 لیتر و یا شاید بیشتر هم می رساندیم که یک اطاق را بتوانند گرم نگه دارند. نه آمار جمعیت محله هایمان را داشتیم ، نه آمار خانوارها را و نه هیچ اطلاعات دیگری. قرار شد که از همان روز این خبر را اعلام نمائیم و دو روز بعد که تقریبا همه اهالی محل خبردار شده بودند از ساعت 9 صبح شروع به توزیع نمائیم. چون نگران بودیم که ممکن است خیلی شلوغ بشود، لذا به کلانتری محل هم اطلاع دادیم که در جریان باشند .
آنروز صبح خودمان یکی، دو ساعت زودتر رفتیم. تصور ما آن بود که از ساعت 8 یا حداکثر 8:30 و شاید هم خیلی زودتر مردم می آمدند و صف می کشیدند. آقای هاشمی از من خواسته بودند زودتر بیایم و من 7:30 مسجد بودم. شد 8، شد 8:30، شد 9 ، شد 9:30 و شد 10؛ اما هیچ خبری از مردم نبود. باورمان نمی شد که حتی یک نفر هم نیاید. ما هزار جور حدس و گمان فکر می کردیم ، الا اینکه هیچکس نیاید. آری هیچکس نیامد. نه آنها که نوزاد داشتند آمدند، نه آنان که کودک خردسال داشتند آمدند، نه آنها که بیمار و سالخورده داشتند آمدند، نه کسانیکه خانم حامله داشتند و نه هیچکس دیگر.
این یک تصویر از رفتار مردم ایران، و تصویر دوم تعلق به اردیبهشت 93 دارد. از قریب به 74 میلیون نفر، بیش از 72 میلیون نفر علیرغم همه تقاضاها و درخواست های دولت، مراجع تقلید، چهره های سیاسی ، ائمه جمعه و جماعات، هنرمندان، دانشگاهیان و غیره ثبت نام کردند. نیازی به مطالعه و تهیه آمار نیست که کسر قابل توجه ایی از این 72میلیون نفر که ثبت نام کرده اند، واقعا نیازی نداشتند. یا درست تر گفته باشیم دریافت 45500 تومان چیزی را برایشان عوض نمی کند. مع ذالک رفتند و ثبت نام کردند. تصورش خیلی تلخ است ولی اگر داستان دیماه 57 امروز اتفاق بیفتاد، آیا همه 75 میلیون ساعت 9 صبح جلوی مسجد محل شان حاضر نخواهند شد و آیا همه شان نخواهند گفت که ما هم نوزاد داریم، هم طفل خردسال، هم بیمار و هم مسن؟ براستی کدام یک از این دو عکس یادگاری تعلق به ایرانیان دارد؟ آنکه در دیماه 57 گرفته شده، یا آنکه در اردیبهشت 93 برداشته شده؟

صادق زیباکلام

چهارم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و نود و سه

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 351281

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 2 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 45
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۱۸:۲۸ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    128 9
    الان فکر کنم اون ۵درصدی که انصراف دادن پشیمون هستند
  • بی نام A1 ۱۸:۴۱ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    76 1
    میگن بی اعتمادی مردم ببینید هنوز فاز دوم شروع نشده دلار به چه قیمتی رسیده و یا هیچ خبری ازون شیب ملایم نیست با دیدن چنین صحنه هایی چطور انتظار امید و اعتماد دارید؟ اگر مسئولین قدم اول را بر می داشتن یعنی فکری بحال نرخ ارز که بیشترین تاثیر بر گرانیها را دارد می کردن و اقدامات دیگر خودبخود مردم به امید بهتر شدن اوضاع از یارانه ها انصراف هم میدادن. فراموش نکنید سال قبل مدتی بعد از انتخاب دکتر روحانی و بعد هم توافق ژنو که باعث نزول نرخ ارز شد چه امیدی به خانه مردم آمد
  • حامد A1 ۱۸:۴۹ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    156 7
    پس ببینید تو این 34 سال چه بلایی سر این کشور و مردمش آوردید . هر وقت من فهمیدم چرا نطرات امسال من تو این سایت درج نمیشه ،شمام خواهید فهمید چرا این دو عکس متفاوت هستند.
  • وحید A1 ۱۸:۴۹ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    267 4
    مردم در سال ۹۳ تازه فهمیده اند که چه کلاه بزرگی به سرشان رفته و یک مو از خرس کندن را غنیمت میشمرند
  • بی نام A1 ۱۸:۵۱ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    187 2
    حالا شما بگو مقصر این وسط کیه؟ چرا ما مردمان در عرض 36 سال اینجوری شدیم؟ چه بر مردم گذشته که اینقدر بی‌تفاوت شدند؟
  • بی نام IR ۱۸:۵۵ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    132 2
    سلام آن موقع همه اعتماد داشتند، رانت خواری و اختلاس و موارد مشابه ندیده بودند...
  • بی نام A1 ۱۸:۵۶ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    13 90
    به این نتیجه رسیدم وقتی تصویر شما رو بالای هر مطلب ببینم دیگه مطلب رو نخونده ببندم . رفتار پوپولیسمی به شدت در نوشته های شما دیده می شه
  • بی نام A1 ۱۸:۵۷ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    98 2
    چرا دولت از روشی که در آمریکا هم برای طرح اوباما استفاده شد استفاده نکرد یعنی افزایش مالیات کسانی که ثروت بسیاری دارن منظور خرده کاسبها نیست؟ متاسفانه اینجا همیشه فشار بر قشر متوسط به پایین میاد مثه مالیات ارزش افزوده
  • آی کیو 185 EU ۱۹:۰۸ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    38 6
    الناس علي دين ملوكهم
  • علی IR ۱۹:۱۰ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    11 58
    دکتر شما که هر دو تا عکس را دیدی فکر میکنی علت تغییر ژستها چیه؟ فرق نگاه مردم به مسئولین ان زمان با الان چیه؟ داستان مهمانی سعداباد را که شنیدی؟
    • بی نام IR ۰۴:۲۰ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
      14 0
      علی جان هول نشو مهمانی بعد از ثبت نام بوده مردم سه هزار میلیارد و بیمه و غیره را دیدند.
  • بی نام IR ۱۹:۴۲ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    27 11
    عالی بود استاذ
  • امین IR ۱۹:۴۳ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    89 11
    فرهنگ ایرانی ها نابود شده. به خدا قسم من فکر میکردم بالای سی درصد انصراف بدن. گدایی رو کردن تو خون مردم. فرقی نداره پولدار باشی یا نباشی. من دارم واسه کی کامنت میزارم. 95 درصد ثبت نام کردن همه میخوان بیان منفی بدن آیا فکر نمیکنید ما که به هم دیگه رحم نمیکنیم چرا انتظار داریم بقیه به ما رحم کنن؟ گیر از خود ما مردمه. هر چی گرونی باشه و هر چی سرمون بیاد بخشیش به خاطر خودمونه
    • بی نام A1 ۰۵:۰۰ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
      16 2
      خانواده من كه با حقوق كارمندي زندگي ميكنيم انصراف داديم، ولي وقتي كه نتايج اعلام شد خيلي پشيمون شديم، نه ما با همين حقوق كارمندي هم به ياري خدا نيازي به اين يارانه نداريم چون خدا قناعت كردن و درست زندگي كردن رو تو خون خودمون و بچه هامون گذاشته ولي از اين دلمون سوخت كه الان ما جزو دو ميليون ثروتمند جامعه به حساب ميايم كه اعلام انصراف كرده بودند مثل پزشكان و وكلا و مديران ارشد و نمايندگان مجلس،. واقعا براي اين مردم متاسفم و براي خودم بيشتر
  • ramin A1 ۱۹:۴۶ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    69 4
    خیلی زیبا بود به شخصه لذت بردم . متاسفانه جامعه ی امروزی ما از یک قانون نانوشته به اسم اگه تو زرنگی من از تو زرنگ ترم دارم پیروی میکنه و فساد های مالی رو سبب شده . خبر آنلاین لطفا منتشر کن
  • بی نام A1 ۱۹:۴۶ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    29 91
    من یک میلیاردر هستم ولی ثبت نام کردم و حقوق خودم رو زیر ۶۰۰ تومن زدم،اگر میخواستم از این گذشت ها کنم که الان به این جا نمیرسیدم
    • جوان A1 ۲۱:۲۱ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
      18 1
      داداش چاخان نکن میلیاردر های این مملکت نمیدونن اینترنت چیه ’چه برسه بیان اینجا کامنت هم بذارن
    • بی نام IR ۲۱:۳۹ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
      5 2
      کار شما شرم اور ه اونوقت یکی مثل من که سرپرست خانوار ه باید از این کار شما در رنج بیشتر باشه
    • علی A1 ۲۳:۵۱ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
      5 3
      مملکت باوجودمیلیاردرهایی مثل شماپیشرفت نمی کنه.متاسفم برات
    • روح اله IR ۰۵:۱۴ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
      2 8
      یه سوال ... شما مسلمونید ؟ اگه بله به نظرت اونوقت این پولی که می گیری حلاله؟
    • بی نام IR ۱۲:۲۹ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
      6 1
      داداش بحث حلال و حروم نکن. مراجع گفتن هر کی نیاز نداره اگه بگیره حرامه. 95 درصد نوشتن و دارن میگیرن. به نظرت 95 درصد نیازمندن؟ دهک بالای جامعه ما از پولدارترین آدمهای اروپا و آمریکا هم بیشتر پول دارن. اما گداصفتن و نمیتونن از 45 تومن بگذرن. اینها نمیفهمن حلال چیه حروم چیه
  • بی نام IR ۱۹:۵۴ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    30 51
    یعنی احمدی نژاد برای این مردم زیادی هم بود. همون سه سال دیگه بیاد این مردم با یارانه حال کنن. چه زوری زدن روحانی بیاد بلکه اوضاع یه کم بهتر شه. واسه کی داره روحانی کار میکنه؟ آقا 50 درصد مردم نیازمندن یارانه بیشتر هم بدن به اینا نوش جانشون. اما بقیه چی. یعنی سه دهک بالای جامعه اصلا 45 معنی داره واسش؟ حالا چند درصد هم که طرفدار تفکر احمدی نژادن از لج روحانی ثبت نام کردن. اونا هم هیچی. من در عجبم از کسایی هم وضع مالی خوبی دارن هم طرفدار روحانین. هم همیشه منتقدن و در مورد اقتصاد و سیاست و زمین و زمان سخنرانی میکنن اما بدو بدو رفتن یارانه ثبت نام کردن. واقعا متاسفم و به خودم و خانوادم امیدوار شدم که با حقوق ماهی دو میلیون جزو 5 درصد پولدار جامعه شدم البته جزو 5 درصد جوگیر حساب میشیم الان
  • بی نام A1 ۲۰:۰۴ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    اقای زیبا کلام اون منطقه شما تو چیذر بوده لابد مردم حس نفت گرفتن نداشتن ولی معروف ترین عکسهای انقلاب که کم هم نیستن مربوط به مردم در صف نفت است
  • محمد RO ۲۰:۳۵ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    در این سی سال با اعتماد مردم چه کرده اند؟
    • دانشجو IR ۲۲:۱۲ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
      6 62
      قبلش چی کار کرده بودند؟ چه گلی زده بودند؟ جز اینکه ایران رو داشتند تیکه تیکه می دادند می رفت؟
    • اهوازی IR ۰۵:۲۲ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
      16 3
      به نظرم آمارها درست است و این دولتی ها و یا آقای زیبا کلام است که نمی خواهند قبول کنند که فقط درصد کمی از مردم نیازمند نیستند و این ثابت می کند ملت فقیری با درآمد ملی بالا هستیم خودتان برای این تناقض پاسخ بیایبید
  • حقیقت جو A1 ۲۰:۴۳ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    269 3
    اقای زیبا کلام در دی ماه 57 هنوز اختلاسهای میلیاردی در کشور صورت نگرفته بود .
  • بی نام A1 ۲۱:۰۷ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    81 12
    دو روز پیش آقای نوبخت اعلام کرد قیمت بنزین حداکثر 24در صد افزایش می یابد امشب قیمت بنزین هزار تومان اعلام شد یعنی بیش از 40 درصد افزایش قیمت حال خودتان بگوید با این رفتار ها می توان به دولت مردان اعتماد پیدا کرد ؟ ایا میتوان برای اینده برنامه ریزی کرد ؟ ایا این تفاوت 24 درصد در حرف و 42 درصد در عمل نشانه از دروغ گویی دولتمردان است یا توهین به فهم و شعور مردم که فرق 24 و 42 را نمی فهمند؟؟؟؟
    • بی نام IR ۲۱:۵۸ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
      6 3
      بابا دیگه رنج قیمت جدید بنزین که 1000تومان یا بیشتر می خواست بشه که خیلی وقت بود سر زبونا بود چطوری ممکنه دیشب نوبخت بگه بیشتر از 24درصد گرون نمی کنیم ؟
  • رکسانا IR ۲۱:۲۶ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    20 1
    آقای دکتر دهه 40 و 50 خورشیدی، بر طبق گفته های بزرگترهای ما، دوران طلایی و خاطره انگیز طبقه متوسط شهری ایران بوده، و دیگه هیچوقت هم تکرار نخواهد شد. شاید خیلی ها بگن چه ربطی داره ولی آقای دکتر منظور من رو خوب متوجه خواهند شد.
  • شهاب RO ۲۱:۴۵ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
    4 0
    مشکل از عدم برخورد مناسب با رانت خواري واصولا عدم شدت عمل با فساد مالي ونبودن يک راهکار صحيح براي کنترل پولهاي باد آورده وچپاول وغارت اموال عمومي مردم است مردم اعتمادي ندارند واين عدم اعتماد همان حضور بالاي مردم براي دريافت يارانه بود اعتماد...اعتماد....و اعتماد کجاس رستم دستان که اعتمادم آرزوست.
  • بی نام FR ۰۰:۰۰ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
    2 12
    حالا جدا از بحث اصلي شما چقدر اونموقع آزادي عمل داشتين
  • فرشاد A1 ۰۰:۲۶ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
    15 0
    وقتي ما مردم را به حال خودشون رها کرده ايم و با عملکرد خود به زبان غير مستقيم گفته ايم آب و نان و غذا و بهداشت و مسکن و کار و آينده ات دست خودت است و به ما ربطي ندارد خب معلوم است جامعه براي لقمه ناني همديگر را بدرند جامعه را جنگل کرده ايم توقع انسانيت داريم گذشت داريم ...
  • محمد IR ۰۲:۵۷ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
    45 0
    جناب آقای زیباکلام چرا از نهادهاییکه بیشترین ثروت این مملکت دست اوناست وبه هیچ کس پاسخگو نیستن نمی نویسید؟ نهادهاییکه حتی با وجود درآمد هزاران میلیاردی حتی یک ریال مالیات نمیدن که اگه اینطور نبود اوضاع بهتر میشد مردم خیلی هم مقصر نیستند بی اعتماد شدند
  • علی EU ۰۴:۱۲ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
    51 0
    من با علی موافقم . در ضمن مردم نمی تونند حتی برای یکماه برنامه ریزی مالی کنن .
  • بی نام RO ۰۵:۲۵ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
    16 0
    خداییش مقصر این سی وچهار سال کیه ؟مفسدان اقتصادی از کجا بیرون آمده اند؟جایگاه افراد لایق وکاردان ودلسوز کجاست؟گداپروری گداپروری وگداپروری مردم را به این روز افکندهاست.
  • ناشناش A1 ۱۰:۳۹ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
    11 0
    سلام به همه ملت ايران ودولتمندان و قتي تامين اجتماعي اعلام ميكنه 25 درصد حقوق هارا اضافه مي كنم بعد20 درصد اضافه كردند كسي هم جواب گو نيست ادم به چه كسي اعتماد كنه
  • پيمان A1 ۱۵:۳۸ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
    2 0
    جدا از درستی خیلی از نظرات داده شده چیزی که در هر دو عکس یکسان است بیشتر تابع هیجانات و جو موجود عمل کردن و کمتر منطقی و شجاعانه عمل کردن است
  • علی US ۱۹:۳۴ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
    1 1
    وقتی پول این مملکت در جاهای دیگری خرج می شود نتیجه اش این می شود که مردم به هیچ کس اعتماد نمی کنند و عزت خود را به مبالغ کمی می فروشند تا به مسئولانشان جواب نه بدهند .
  • بی نام A1 ۱۹:۵۶ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۵
    2 6
    کدام دوعکس؟ چرا من عکسی نمیبینم؟ لطفا کمک کنید عکسهارو ببینم. صد دفعه این صفحه را ریفرش کردم ولی عکسی ندیدم به جز عکس آقای زیباکلام
    • بی نام IR ۰۸:۴۰ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۶
      2 1
      ببین با کیا شدیم 75 میلیون. یارانه به شما تعلق میگیره دوست عزیز نه به همه. اینا که یارانه میگیرن حق شما رو خوردن
  • آلفردو US ۰۹:۵۴ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۷
    1 1
    آقای موسوی لطفا یک مطلبی هم درباره خلف وعده های وزیر ارتباطلات درباره ارزان تر شدن اینترنت، افزایش سرعت اینترنت و اینکه شرکت های خدمات اینترنت دارن به شکل وحشتناکی کم فروشی و گرانفروشی می کنند و پدر مردم رو در میارند هم بنویس. چرا اینها این همه دروغ میگن و عین خیالشون هم نیست؟
  • بی نام A1 ۱۲:۵۹ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۷
    1 1
    چیزی تو ایران مد بشه دیگه شده الان هم مد میگن ما نو شتیم بدیم بیچاره ها همشون میگیرن حتی پول خارج رفته ها شونو
  • سام A1 ۱۶:۰۵ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۸
    1 1
    دوستان عزیز این مشکلات هست راه حل چیست ازکجا باید شروع کرد باروی کارامدن دولت روحانی فضای مثبت وامیدوارکننده ای درجامعه ایجاد شد که یک سرمایه اجتماعی خیلی خوبی بود که باهمکاری بادولت درانصراف یارانه میتوانست منجربه جنبشی شود دولتملتی که سکوی پرتاب ایران به رشدوتوسعه شود که متاسفانه عقیم ماند
  • شمالی RO ۱۶:۴۶ - ۱۳۹۳/۰۲/۰۹
    0 1
    آقای بی نام حالا جدا از بجث اصلی فکر میکنید الان خیلی آزادی عمل دارند ؟ اگر نظرتون مثبته از آقای زیباکلام سوال کنید با چه اتهامی به دادگاه احضار شدند و برای ایشان قرار 50 میلیونی صادرشد.