گاه از سر هیجان موافقت با یک تلاش به ظاهر مبارک چیزی می‌گوییم یا کاری می‌کنیم که ضررهایی نه چندان اندک دارد.

در این متن می‌کوشم نامه‌ای از دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی را بررسی و نقد کنم. بی پروا می‌گویم که مدتی طولانی است که خود را دوستدار و تحسین‌کننده‌ی او می‌دانم و دقیقا به همین دلیل است که نامه‌ای از او را برای انتقاد برگزیده‌ام. به این دلیل که ببینیم حتی کسی به نیک‌خواهی و نیک‌بختی و آزادگی و دانش و درایت او نیز ممکن است چیزی بگوید که از مدار سنجیدگی دور افتاده باشد.

دکتر شفیعی در نامه‌ای به رییس دانشگاه تهران از تصمیم او مبنی بر حذف دستمزد راهنمایی رساله‌های دکتری استقبال کرده و گفته حاضر است سالی بیست رساله‌ی دکتری را مجانی راهنمایی کند.

کسی که در دانشگاه درس می‌دهد توان و ساعات کاری مشخص و محدودی دارد حتی اگر گنج پرگوهری مانند دکتر شفیعی باشد. معمولا هفته‌ای سه روز کاری هشت ساعته برای چنین کسی کافی است. حال سال را نگاه کنیم که ۵۲ هفته دارد و هفته‌ای سه روز در این ۵۲ هفته می‌شود حدود ۱۵۶ روز کاری هشت ساعته. عجیب نیست اگر تعطیلات رسمی یا مرخصی‌های لازم شش روز از این ۱۵۶ روز را بپوشانند. باقی می‌ماند ۱۵۰ روز هشت ساعته. یا به عبارتی ۱۲۰۰ ساعت کاری. البته یک استاد دانشگاه که بخواهد رساله‌هایی را مجانا راهنمایی کند باید مقداری از این ۱۲۰۰ ساعت را به تدریس بگذراند که برای امرار معاش به سختی نیفتد و برای هر ساعت تدریس چند ساعت مطالعه لازم است. اما همه‌ی این ها را نادیده بگیریم و فرض کنیم این ۱۲۰۰ ساعت خالص به راهنمایی ۲۰ رساله‌ی دکتری اختصاص یابد. یک تقسیم ساده می‌گوید به طور متوسط به هر رساله ۶۰ ساعت زمان راهنمایی خواهد رسید.

تجربه‌ی شخصی می‌گوید برای یک پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد دست کم ۱۲ جلسه‌ی یک ساعته زمان لازم بود تا پروپوزال پایان‌نامه آماده و تایید شود. چه رساله‌ی دکتری‌ای خواهد بود رساله‌ای که با ۶۰ ساعت راهنمایی مجانی به سامان برسد؟

حال تصور تاسی به این امر را هم در نظر بگیریم. استادانی با سطح دانش متفاوت که همه می‌گویند ما نیز سالی ۲۰ رساله راهنمایی می‌کنیم و از آن سو استادانی که می‌گویند چرا باید زمان خود را مجانی صرف راهنمایی رساله کنیم؟ به پژوهش خود می‌پردازیم و برای خود وجهه می‌اندوزیم. چه خواهد شد؟ حجمی از رساله‌هایی که بدون دانش کافی به سامان می‌رسند در برابر توان جدی‌ای که به خاطر ظالمانه بودن کار بی دستمزد کناره می‌جوید. این عاقبت خوبی برای دانشگاه تهران است؟

البته همیشه کسانی آماده هستند تا از هر متنی خلاف نظر نویسنده‌اش را نتیجه بگیرند و مثلا ازاین متن چنین نتیجه بگیرند که قصد چنگ انداختن به چهره‌ی پاکیزه‌ی دکتر شفیعی در کار بوده است. علنا و واضح می‌گویم چنین نیست. چهره‌ی او - خوشبختانه - درخشان است و به گمان نویسنده تا دهه‌ها بعد نیز به عنوان نمونه‌ای از دانش و آزادگی برای ما باقی خواهد ماند. آنچه متن می‌گوید نکوهش هیجان‌زدگی است نه نکوهش دکتر شفیعی نازنین. 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 529182

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 14 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 41
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۰۵:۳۸ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    21 4
    این رو چه خوشحاله...من برای پروپوزال ارشد چند دقیقه بیشتر راهنمایی نگرفتم که تاثیر خاصی هم نداشت شما احیانا در کدام کشور زندگی می کنید؟
  • reza IR ۰۵:۴۸ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    14 5
    ای بابا در مثال که مناقشه نیست اصل حرفو ول کردی به چی داری انقاد میکنی؟ استاد حرف بجایی زدن الان اساتید دانشگاه از پایانامه ارشد و دکتری برای خودشون درامد ایجاد کردن وقتی دانشگاه پول میده استاد میگه از دانشجوهم برای بعضی قسمت ها پول بگیرم بد نسیت در ضمن 60 ساعت راهنمایی دکتر کدکنی به 12 جلسه اساتید دیگه شراف داره اخوی. نقد درست کن برادررررررر
  • فرهاد A1 ۰۵:۵۳ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    8 2
    من دانشجوی دکترا هستم.دوران ارشد کلا ده ساعتم استاد راهنمابهمان مشاوره نداد ه الانم مطمئنم واسه پایان نامه دکتراهم ده ساعت با استاد راهنما هم نخواهم بود.استاد خوب واگاه به موضوع پایان نامه در ده دقیقه میتواند راهنمای مفیدی باشد
  • احسان IR ۰۶:۰۴ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    13 2
    برادر من کجای کاری؟ من خودم دانشجوی سال 4 دکتری دانشگاه تهران هستم، حدود 60 درصد از کارمو انجام دادم و تو این دوسال شاید مجموعاً 10 ساعت با استاد راهنمام و مشاورم صحبت نکردم. یعنی اصلاً وقت ندارن که بزارن. تازه اگرم داشته باشن چون اطلاعاتشون قدیمیه به درد کار من نمیخوره. من برای کار ارشدم مجموعاً 5 ساعت با استاد راهنمام صحبت کردم و دفاع کردم و نمره خوب گرفتم. اینجا ایرانه برادر من. جایی که با مدرک دکتری از معتبرترین دانشگاه کشورت مجبوری واسه هزینه زندگیت پایان نامه بقیه رو انجام بدی. لطفا درج خبرآنلاین
  • بی نام A1 ۰۶:۰۹ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    7 2
    با نظر شما مخالفم. شما کدام رساله دانشگاهی را سراغ دارید که استاد راهنما 60 ساعت برای آن وقت بگذارد. این تلاش و پشتکار دانشجو است که رساله خوب را به وجود می اورد و نقش استاد تنها همان راهنما است نه بیشتر. در ضمن یک ساعت کار علمی استاد شفیعی کدکنی مسلما چند برابر استاتید دیگر بازده دارد.
  • دانشجوی دانشگاه تهران 2 IR ۰۶:۱۳ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    5 2
    بعد از مدتی آن استاد محترم طی ایمیلی به دانشجو گفته اند که «حداکثر تا 3 هفته دیگر پایان نامه را جمع و جور و دفاع کن، چون بعد از آن من به مدت 6 ماه در ایران نیستم، خود دانی» این وضع پایان نامه در بهترین دانشگاه کشور ماست. انصافا همیشه برایم سوال بود که اساتید محترم راهنما در ازای چه راهنمایی این پول را به جیب می زنند.
  • بی نام IR ۰۶:۲۸ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    9 0
    60 ساعت که خیلی زیاد است.بیشتر اساتید یک ساعت هم وقت نمی گذارند چه رسد به 60 ساعتضمنا به نظر منظور ایشان دقیقا عدد 20 نیست بلکه منظور تمام توان ایشان است که حاضرند در این کار صرف نمایندآقای نکته بین؟
  • بی نام RO ۰۶:۳۱ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    7 0
    عزيز من استاد گیر نمياد دانشجو دو ترم سه ترم فقط درگیر انتخاب استاد هست آخرش هم مجبور می شود با هر استادی که ظرفيت خالی داشت کنار بیاد فارغ از اینکه اصلا تخصصي در موضوع پایان نامه شما داشته باشد یا نه. بعد هم مثلا من خودم شهرستان استادم تهران. کلا دو بار موفق شدم ببينمش. غیر از این کیفیت استاد خیلی مهمتر از وقت آزادش هست.
  • بی نام A1 ۰۶:۴۰ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    7 0
    برادر ما با خیلی کمتر از اینها دکتر شدیم. در دانشگاه های ما موضوع چندان عجیبی نیست.
  • بی نام IR ۰۷:۲۳ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    3 5
    بیست صیغه مبالغه بوده نویسنده بی مغز تو رو چه به حساب و کتاب دکتر شفیعی کدکنی
  • dynamics IR ۰۷:۲۳ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    6 1
    سلام بنده که استاد راهنمای رساله ام حتی یک اپسیلون بنده رو راهنمایی هم نکرد
  • بی نام A1 ۰۷:۲۴ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    5 0
    حرف شما درست است ولی فکر میکنم منظور دکتر شفیعی این بوده که حاضره از وقت شخصی خودش زمان بگذاره و پایان نامه ها رو راهنمایی کنه...
  • بی نام A1 ۰۷:۵۰ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    5 1
    من پايان نامه ارشدم را بدون اينکه استاد راهنما بخونه دفاع کردم.سر جلسه دفاع هم بدليل فوت عزيزى تشريف نداشتند.بدون زخمتى يک ميليون کاسب شد.
  • بدون نام ۰۷:۵۴ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    8 0
    مگر اساتيد راهنما، راهنمايي هم مي كنند! ما كه يادمان نيست!
  • بدون نام ۰۷:۵۹ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    7 0
    حضرتعالي گويا از وضعيت آموزشي و نحوه ي پذيرش دانشجو در مقاطع تحصيلات تكميلي خبر نداريد، فاتحه ي آن قسم دكتر شدن كه مد نظر شماست چند سالي است خوانده شده
  • بی نام IR ۰۸:۰۶ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    5 2
    شفیعی کدکنی با یک بار خواندن پایان‌نامه، و با یک نظر، کار خود را می‌کند. شما نگران نباشید.
  • بی نام EU ۰۸:۰۷ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    7 0
    سلام من دانشجوی دکتری هستم و تا حالا حتی نیم ساعت هم ب استادم وقت مشاوره نداشتم کلا برخی اساتید کلا به فکر راحتی خودشون هستند و فقط به دانشجو میگن برو مقاله در بیار..همین
  • بی نام IR ۰۸:۱۱ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    7 0
    حتمن یا شوخی می کنید یا در مورد دانشگاههای ایران صحبت نمی فرماییداستاد راهنما و 12 جلسه یک ساعته برای آماده کردن پروپوزال ارشد...سیزده گذشت
  • از مشهد A1 ۰۸:۱۵ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    3 0
    آقای به ظاهر منتقد 1عدد 20 اینجا فقط برای کثرت و مثال است 2 مگر دانشگاه چندتا دانشجوی دکتری میگیره که بخواد 20 نفرش به ایشون برسه 3 مگر در برخی دانشگاه ها حضرات بعضا بی یا کم سواد چند ساعت وقت میذارن 4 شما میخواستید کشف اتم کنید که فقط 12 جلسه واسه پروپوزال وقت استاد رو گرفتید؟ ناتوانی خود یا احیانا استاد را در راهنمایی شما برای زودتر به سرانجام رسیدن تسرّی می دهید به... خیلی یک طرفه رفته اید. همین را بگویم که من دانشجوی دکتر شفیعی نبودم ولی کمتر کسی در این اواخر با راهنمایی ایشون پایان نامه نوشته که چاپ نشده و جزو بهترین ها نبوده
  • بی نام A1 ۰۸:۲۰ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    7 0
    دوست عزیز متاسفانه در سیستم دانشگاهی ما سیستم برده داری دانشجو توسط استاد برقرار است، من دانشجوی سال چهار دکتری در یکی از معتبرترین دانشگاههای ایران میتونم قسم بخورم اساتید دانشگاه در مجموع این چهار سال ده ساعت هم برای دانشجوهاشون وقت نمیزارن، یعنی اکثرشون چنان درگیر زندگی روزمره یا کسب درامد خارج از دانشگاه میشن که یادشون میره که باید خودشون هم تحقیق کنن، باید راهنما باشن، باید پروژه نو تعریف کنن. متاسفانه سیستم بشدت رو به نابودیه. من با اینکه رشته تحصیلیم زمینه دیگریست از رشته استاد شفیعی کدکنی ولی میتونم قول بدم شصت ساعت تو این سیستم زمان فوق العاده و منحصربفردیه اگر واقعا این وقت رو اختصاص بدن.
  • بی نام A1 ۰۸:۲۵ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    1 0
    دوست عزیز معلوم هست که دکتر شفیعی فقط از روی شعف همچین حرفی زده است کلاً هر گرایش دکتری سالانه نهایتاً ۵ دانشجو دکتری می گیرد و هر استاد تنها ظرفیت خاصی برای گرفتن دانشجو اعم از فوق لیسانس یا دکتری دارد آدم اول خوبه فکر کنه فارغ التحصیل ارشد دانشگاه تهران و بورس دکتری از امریکا
  • نیلوفر DE ۰۸:۳۰ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    3 0
    البته نگارش پایان‌نامه در دانشگاه تهران به‌ طور متوسط بیش از چهار سال طول می‌کشد. پس عدد مربوطه می‌شود ۲۴۰ ساعت یا بیشتر.
    • بی نام GB ۱۰:۵۶ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۳
      0 0
      ایشان گفته اند سالی بیست نفر یعنی هر چهار سال هشتاد نفر
  • عباس کریمی DE ۰۸:۳۹ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    1 1
    منظور دکتر از بیست تا رساله ی دکتری کثرت بود نه اینکه دقیقا همون بیست تا رساله دکتری که شما نشستید ساعت حساب کردید واسش اگه به یکی بگیم هزار بار اینو بهت گفتم یعنی نهصد و نود و نه بار قبل این دفعه بهت تذکر داده بودم واقعا مقاله خوبی نبود
  • دانشجوی دکترا A1 ۰۹:۰۴ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    4 0
    60 ساعت که خوبه، خیلی از پایان نامه های دکترا از اول تا آخر 20 ساعت هم از راهنمائی اساتید بهره مند نمیشوند و همه کار را خود دانشجو انجام ميده،
  • بی نام A1 ۰۹:۰۷ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    1 0
    امامزاده سازی ممنوع یاد بگیریم که یاد بگیریم از ایشان تا شفیعی کدکنی یک نفر نباشد که بقیه به تعریف و تمجید و مدح او مشغول باشند ولی کار مثبتی نتوانند انجام دهند.
  • محسن IR ۰۹:۰۸ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    5 0
    شما هم دلت خوشه ها من تو یکی اد بهترین دانشگاههای ایران زیر نظر یه پروفسور واسه کل فرایند پایان نامه یه ساعت هم راهنمایی مفید نگرفتم شاید چهل جلسه یه دقیقه ای...
  • بی نام A1 ۰۹:۱۸ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    1 0
    کی گفته دکترا در عرض یکسال قراره به سامان برسه؟مگه یکساله دکترا میگیرن؟برای تهیه ی پروپوزال هم فکر نمیکنم 60 ساعت کم باشه.
  • دکتر US ۰۹:۲۰ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    1 2
    ایا با پرداخت یا عدم پرداخت پول ساعات کاری تغییری میکند؟؟
  • بی نام A1 ۰۹:۳۱ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    4 0
    ببخشید شما کدوم دانشگاه تدریس میکنید که بر پروپوزال 10 جلسه میزارید؟
  • شمس تبریزی A1 ۱۰:۰۷ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    4 0
    سلام. راست می گویی. اما شاید منظور استاد گرامی این بوده که سطح نازل علمی دوره های دکتری در ایران را در قالب یک پیشنهاد جدی گوشزد کند. وقتی می بینیم یک فردی با داشتن سنگین ترین مسئولیت ها در کشور ، بعد مدتی دکتر شد. نخستین سوالی که به ذهن میرسه اینه که او چطور در حالیکه از صبح تا غروب، باید به عنوان مثلا یک وزیر، یک معاون، یک نماینده، یک فرمانده، یا سمت هایی در این سطح مشغول انجام کارهاش باشه، فرصت خواندن دروس دکتری و نوشتن رساله را داشته. احتمالا در خوشبینانه ترین حالت می توان گفت که رساله اش از جنس همان رساله ای است که استاد عزیز پیشنهاد راهنمایی آن را کرده اند. عزت زیاد
  • محمد IR ۱۰:۱۸ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    4 7
    متنی سراسر سفسطهو مغلطه و پر از حقارت....
  • بی نام A1 ۱۰:۴۵ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۲
    2 1
    واقعا اینقدر درک این موضوع سخته که استاد مثل هر کسی مبالغه کرده و خواسته قدردانی شو از تصمیم ریاست دانشگاه اینجوری ابراز کنند؟؟دریافت پول برای راهنمایی رساله ها توسط اساتید باعث تقلا و رقابت غیرمفید آنها روی گرفتن رساله های بیشتر می شود که بی کیفیتی رساله ها از تبعات آن خواهد بود عرصه کار علمی،پژوهشی عرصه ی بازار نیست که هم و غم استاد بشود دریافت پول ما به ازای تعداد رساله ها و مقاله هاش.اگر اساتید مشکل معیشتی دارند که دارند دریافت پول در قبال تعداد رساله ها چاره ی کار نیست.باید حقوق ماهیانه ی آنها افزایش پیدا کند اساتید بی کیفیت در روش سنجشی بر اساس تعداد رساله ومقاله امکان ارتقای افسارگسیخته پیدا خواهند کرد در حالیکه بار علمی چندانی ندارند.نتیجه ش فارغ التحصیلان بی سواد و ناکارامد.
  • سندباد IR ۰۴:۱۸ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۳
    1 0
    قاعدتاً عدد نماد کثرت است
  • بی نام IR ۰۶:۵۱ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۳
    4 0
    در زبان شیرین قارسی مواردی هست که برای نشان دادن اهمیت موضوع از صنعت مبالغه استفاده میشود مثل اینکه میگوییم چند ساعته تو صف نان ایستادیم یا یک خروار لباس شستیم در صورتیکه فقط چند دقیقه توصق بودیم یا کمتر از 5 کیلو لباس موجود بوده.نظر استاد دقیقا تعداد 20 نفر نبوده و فقط میخواسته نشان دهد کار زمین نمیماند و استادانی هستند که همه دنیایشان حقالزحمه و پول نیست
  • ضا IR ۰۷:۲۵ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۳
    4 0
    دوست عزیز اغراق ظاهری آقای دکتر شیعی در مقابل سوداگری رایج در ایران برای دکتری گرفتن به ویزه صاحبان مسئولیتها است که الحمدالله نه فقط اساتید برجسته برای راهنمائی دکتری پول میگیرند بلکه از جواشی آن با عقد انواع قرارداد های دولتی و رانت علمی برخوردار میشوند. ظاهرا ضرب و تقسیم شما درست است و لی جان کلام چیز دیگریست دوباره فکر کنید
  • محسن A1 ۰۷:۵۴ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۳
    3 2
    من تا سه ماه پیش دانشجوی دکتریِ ادبیات بودم، در یکی دیگر از دانشگاه‌های تهران. موضوع رسالۀ دکتریم را از استاد شفیعی گرفتم. ایشان نیم ساعت در کلاسِ شلوغِ معروفشان دربارۀ آن موضوعِ تحقیق سخن گفتند. همین نیم ساعت بیشترین «راهنمایی» بود برای بنده. رسالۀ آبرومندی شد و نمرۀ کامل گرفت. همکلاسیم هم همین کار را کرد؛ یعنی موضوعِ رساله را از ایشان گرفت و همچنین «راهنمایی» و... یکی دیگر از دوستانم فقط دو جلسۀ کلاس ایشان را حاضر بود و الآن در دانشگاهِ خودش – یزد – موضوعِ رسالۀ ارزشمندی را کار می‌کند. آقای علیانی بیایید نزدیک‌تر و دقیق‌تر نگاه کنید. ایشان همین الآن هم بیشتر از بیست رساله راهنمایی می‌کنند.
    • بی نام IR ۱۳:۱۵ - ۱۳۹۵/۰۳/۱۹
      1 0
      احسنت؛ دقیا مطلب همین جاست که کسی مثل دکتر شفیعی همین الان هم صدها نفر را راهنمایی میکند ولی اساتید دیگری هستند که متأسفانه فقط اسم استاد روشون هست و دانشجوی دکتری را به شکل 5 ملیون پول و مقالۀ مفت و مجانی علمی پژوهشی می بینند.
  • بی نام A1 ۰۸:۰۸ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۳
    1 1
    از یه طرف میگی عشقی حرف زده و از طرف دیگه میگی دانشمنده و سابقه داره و.... بعدش یعنی خودش نمی فهمه که میتونه یا نه ؟ کلا احوال شما خوبه؟
  • بی نام IR ۰۸:۱۸ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۳
    2 2
    برای من هم فرمایش استاد جای تعجب داشت آخر باید از ایشان پرسید، چرا این همه مدت دانشجویان زیادی را تنها به دلیل عدم تمایل به گرفتن پول از فیض خود محروم کرده اید، خوب به جای آن پولش را گرفته و به خیریه می دادید مگر پول یتیم است که نگرفتید؟ و یا به حسابداری مراجعه می فرمودید و می گفتید که این مبالغ را به حساب شما واریز نکنند
  • بی نام A1 ۱۱:۵۰ - ۱۳۹۵/۰۲/۰۶
    0 0
    «آنچه متن می‌گوید نکوهش هیجان‌زدگی است نه نکوهش دکتر شفیعی نازنین.» هم به نعل زدی هم به میخ. تکلیفت معلوم نیست. باید صریح می گفتی امثال کدکنی هم هیجان زده می شوند و بی فکر حرف می زنند.