اواخر ماه مه پس از آنکه اعلام شد ملا منصور رهبر طالبان توسط "پهباد بمب افکن های آمریکایی" به قتل رسیده؛ یک خبر حاشیه یی چندان مورد توجه قرار نگرفت.
""پیدا شدن یک پاسپورت در اتومبیل منهدم شده ملا اختر منصور که خیلی زود به فراموشی سپرده شد"".
در اختیار داشتن پاسپورت پاکستانی توسط رهبران بلند پایه طالبان و دیگر گروه های شبه نظامی افغانستانی وتروریست بین المللی به خودی خود موضوع تعجب آوری نیست. منابع اطلاعاتی و امنیتی منطقه تصریح می کنند بسیاری از شبه نظامیان مستقر درافغانستان و رهبران آنها بیش از 3 دهه است زیر نظر سازمان اطلاعاتی ارتش (آی - اس - آی) ازپاسپورت های پاکستانی برای تردد های بین المللی خود استفاده می کنند. اما آنچه موضوع کشته شدن ملا منصور و پاسپورت یافت شده نزد وی را پراهمیت کرد وجود ویزای ایران در این پاسپورت بود که ظاهرا نشان می دهد رهبر طالبان یک هفته پیش از کشته شدنش مدتی را در ایران سپری کرده . همان زمان(29 مه)سایت خبری نیوزویک به نقل ازوزارت امور خارجه پاکستان اعلام کرد "پاسپورت حاوی ویزای سفر به ایران و اقامت یک ماهه صاحب آن در این کشوربوده است ". علی رغم موضع گیری اولیه و سپس سکوت مقامات پاکستانی و نیز سکوت تهران ، اکنون مشخص شده موضوع آنقدر ها هم بی پایه و اساس نبوده است.
روز گذشته یک سایت محافظه کار ایرانی در تهران به نام "جهان نیوز" در میان بهت و ناباوری اعلام کرد ""ملا منصور تقریبا یک هفته قبل از کشته شدن، به مدت دو ماه در ایران حضور داشته و مذاکرات متنوعی با نهادها و دستگاه های مختلف ایران داشته که مهمترین موضوعات مذاکرات عبارتند از :1-جلوگیری از پیوستن بدنه طالبان به داعش،2- به قول این پایگاه خبری حفظ هویت طالبان در برابر داعش ،3 - مبارزه با قاچاق مواد مخدر.
در گزارش این پایگاه خبری محافظه کار ، که معلوم نیست خبر خود را از کجا به دست آورده آنچه اما بیشتر جلب توجه می کند موضوع نوع توافق امنیتی ادعایی صورت گرفته ملا منصور با ایران است. این پایگاه خبری تصریح می کند"" ملا منصور توافق کرده بود که جلوی گسترش داعش به ویژه در مرزهای شمالی افغانستان و مرز افغانستان-تاجیکستان را بگیرد".
انتشار اخباری از این دست که نشان دهنده تحرک دیپلماسی پنهان تهران در منطقه است، چندان تازگی ندارد. ماه مه سال گذشته(دقیقا20 مه)گفته شد هیاتی 7 نفره از مقامات دفتر سیاسی طالبان به سرپرستی طیب آغا مسئول این دفتر در دوحه قطر با سفر به تهران مذاکرات مفصلی با مقامات امنیتی ایران انجام داده اند که البته نتایج آن هیچگاه مشخص نشد. اما نکته مبهم آن است ""زمانی که مقامات دفتر سیاسی طالبان در تهران بسر میبردند بیش از یکسال از زمان مرگ ملا عمر رهبر پیشین طالبان می گذشته!آیا آنان این موضوع را به اطلاع مقامات ایرانی رسانده بودند؟". آنچه مسلم است ملاعمر تقریبا 2 سال پیش بنا به دلایل نامعلومی می میرد و از این موضوع صرفا سازمان اطلاعات ارتش پاکستان آگاهی داشته .طی 2 سال اخیر ملامنصور با همکاری پاکستان و به بهانه حفظ وحدت، در کنار رهبری طالبان مرگ پیشوای خود را مخفی نگه می دارد،تا آنکه 9پیش آن را رسما افشا میکند.
از طرفی جدای از صحت این خبر حیرت آور، آنچه محل یک ابهام و سوال بزرگ شده محدوه جغرافیایی تحت نظر گروه طالبان ملا منصور بوده که نه توان نظامی و نه سیادت سیاسی او و گروهش به گونه یی نبوده که بتوانند قول و وعده یی موثر به ایران بدهند.زیر پوشش بردن مناطق وسیعی از کشوراز مرز های شرقی گرفته تا مرزهای شمالی و غربی افغانستان مستلزم یک همکاری وسیع اطلاعاتی - نظامی - امنیتی میان5 کشور چین، تاجیکستان،ازبکستان،ترکمنستان و ایران است. شایدهمکاری اطلاعاتی میان این کشور ها امر تعجب آوری نباشد ،اما اینکه گروه طالبان تحت نظر ملامنصور آن روز و ملا هیبت الله امروز توان یک همکاری موثر نظامی و امنیتی با آنها را داشته باشد محل تردید بسیار است. اگر خبر حضور ملا منصور و توافق ادعایی او با ایران صحت داشته باشد،چند نکته لازم است روشن شود..
1 - با توجه به اینکه گروه طالبان دستکم از هنگام اعلام مرگ ملا عمر در 9 ماه پیش به 2 شاخه رهبری ملا منصور و ملا رسول و 2 شاخه چریکی مستقل پیوسته به القاعده و داعش تقسیم شده ، منطقا ملا منصور نمی توانست عنصر کاملی برای آنچه باشد که گفته می شود با او توافق انجام و مسئول شناخته شده است.
2- ملا منصور پس از مرگ ملا عمر به صورت پایدار نتوانست انسجام طالبان را حفظ کند. تمرد ملا رسول از یک سو و بیعت گروه های زیادی از افراد منشعب شده و سر گردان طالبان با ابوبکر بغدادی که زیر نظر شخصی به نام شهیدالله شهید صورت گرفت از سوی دیگر موید این نکته است. با این ضعف تشکیلاتی او قرار بوده چکاری انجام دهد؟.
3- جدای ازاتهامات جدی که به ملا منصور در قاچاق مواد مخدر وارد است ارتباط نزدیک و تضمین شده وی با منابع اطلاعاتی پاکستان، جایی برای امید بستن و یا سر مایه گذاری روی او باقی نمی گذاشت. در اثباتی ترین شرایط سیاسی و امنیتی چگونه ممکن است این رهبر چاق و تنومند بدون اطلاع و هماهنگی پاکستانی ها2 ماه را در ایران با پاسپورت پاکستانی بسر ببرد، بدون آنکه آنها مطلع شده باشند؟ به همین دلیل فکر میکنم یک جای کار ویا سطح و عمق اطلاعات و اخبار اشکال جدی دارد. اماکجا نمی دانم!!. تنها زمانی میتوانیم تصویری واضح تر از روند وقایع یک ماه اخیر در برابر خود مشاهده که تهران موضع رسمی و چرایی خود در مورد این خبر و ابعاد آن را اعلام و افشاء کند.matinmos@gmail.com
(توضیح ضروری)چند روز پس انتشار خبر ی که توسط سایت جهان نیوز انتشار یافت موضوع حضور ملا اختر در ایران اساسا تکذیب شد. اساس این خبر بسیار حیرت آور بود که اکنون مشخص شده صحت نداشته است که کاملا منطقی ست.لذا ماهیت برداشتی که از این خبر صورت گرفته صحیح نیست و شخصا نیز آن را رد میکنم)
نظر شما