شهادت علی(ع)؛نفرینی بر پیشانی تاریخ/من، پسر ملجم نمی دانم این کار به عشق می کنم یا نفرت!

«مجلس ضربت زدن» بهرام بیضایی در این روزهای شب قدر و شهادت علی (ع) روی صحنه رفته است و با یادآوری گوشه ای از تاریخ،جفایی که به امام اول شیعیان رفته را در قالب نمایش،به تصویر می‌کشد.بیضایی همراه با بیان روایت ضربت خوردن نقدهایی هم به جامعه امروز دارد و آن را در قالب دیالوگ های نویسنده نمایشنامه و یا بازیگران بیان می کند.

سمانه فراهانی: «با این دو شمشیر که به خود می بندم با ذوالفقار علی برابرم. این سینه پوش آهنین، نشان آهن دلی ام! این کلاهخود تیغ شکن، پاسخی در خور سیاف اگر تیغ کشد به فرق سرم! من پسر ملجم نمی دانم این کار به عشق می کنم یا نفرت! »

نمایش «مجلس ضربت زدن» به کارگردانی محمد رحمانیان با این جمله آغاز می شود. ابن ملجم طی ده صحنه نمایش در گیر با نفس خویش است تا خود را برای به شهادت رساندن امام شیعیان متقاعد کند. قطامه که از کشته شدن پدر و برادرش سخت دلگیر و در پی انتقام جویی است خواب های شبانه ابن ملجم را به خود اختصاص داده و هر بار او را به انجام این کار تشویق می کند؛ «بگذر از کمان، نزدیک شو به هدف؛ و با شمشیر بزن! تو شمشیر زنی پسر ملجم نه تیرافکن. »

از صحنه دوم نمایشنامه با نویسنده ای در دوران معاصر مواجه می شویم که قرار است متنی برای اجرای تئاتر درباره شهادت حضرت علی(ع) بنویسد. او می گوید: «آن ها سه تن اند که می میرند یکی برای ظلمش، یکی برای مکرش و یکی برای عدالتش!»

اما محدودیت‌ها بسیار است و نویسنده هر بار از نگارش این متن منصرف می شود اما دوباره بازمی گردد و چون روحی کنار بازیگران قرار می گیرد تا این که فکری به ذهنش می رسد تا با نوشتن متن ضمن رعایت محدودیت ها نسبت به این شکل محدودیت ها واکنش نشان دهد.

جدال درونی نویسنده برای نگارش متن با صحنه های مربوط به تصمیم گیری ابن ملجم به هم آمیخته و مخاطب را تا انتها با خود همراه می کند.

بهرام بیضایی در این متن عدالت حضرت علی(ع) را مدنظر قرار داده و این عدالت را یکی از دلایل به شهادت رسیدن امام می داند و از زبان ابن ملجم می نویسد: «آیا خلق مساوی اند؟ آیا عرب مساوی است با عجم؟...» و در ادامه می گوید: «آیا بر ما نیست که تیغ در میان نهیم و خون در دل جهان کنیم تا بندگی عرب دنیا را مسلم شود؟»

بیضایی همراه با بیان روایت ضربت خوردن نقدهایی هم به جامعه امروز دارد و آن را در قالب دیالوگ های نویسنده نمایشنامه و یا بازیگران بیان می کند. بازیگر اعرابی دوم می گوید: «هیچ جای دنیا نیست که سر خود روزی ده- پونزده درصد بره رو قیمتها و مردمش نُطُق نکشن!»

البته همان طور که محمد رحمانیان در نشست خبری پیش از اجرای این نمایش گفت این نمایشنامه نگاهی هم به قتل های زنجیره ای دارد: «پیش از این هم آثاری درباره‌ی قتل امام علی (ع) اجرا و به تصویر کشیده شده است، اما تفاوت دیدگاه بیضایی این است که از زاویه قتل یک روشنفکر توسط یک عده خودسر به ماجرا نگاه کرده است. او همچنین درباره‌ی رسم نخبه‌کشی در ایران صحبت می‌کند که فقط محدود به یک زمان مشخص نیست. بیضایی نشان می دهد این نخبه کشی به این چند سال بازنمی گردد، اما هر چه جلوتر آمده‌ایم این نخبه کشی‌ها فجیع‌تر شده است.»

شخصیت نویسنده در نمایش تا انتها برای نگارش نمایشنامه درگیر است و در نهایت نمایش با این جمله به پایان می رسد. «این پایان خوبی است؟ این پایان خوبی نیست؟ این بهترین پایان است یا بدترین؟ شب خوش!»

نمایشنامه «مجلس ضربت زدن» که از آخرین روزهای خرداد ماه اجرای خود را آغاز کرده و در این مدت با استقبال خوبی از سوی هنرمندان و مردم مواجه شده است از روز چهارشنبه در دو اجرای ساعت 21 و 23:30 در سالن اصلی تئاترشهر روی صحنه می رود.

سید حسن قاضی زاده هاشمی؛ وزیر بهداشت، مجید رجبی معمار، علی عمرانی، ریما رامین فر، سحر دولتشاهی، نوید محمدزاده، رضا درمیشیان، الناز شاکردوست، افشین هاشمی، علی تاجمیر، ابراهیم حقیقی، جهانبخش سلطانی، بهنام تشکر، هومن برق نورد، محمود عزیزی، حسین پارسایی، علی معلم، رضا بزدانی، یغما گلرویی هنرمندان و مسوولانی بودند که به تماشای این اجرا نشستند.

 

58247

 

 

 

 

 

 

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 550465

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 13 =