مقام معظم رهبری در ابتدای سال 93 با تشریح چیستی، چرایی و چگونگی آن، در تعریف اقتصاد مقاومتی فرمودند: «گفتیم این اقتصاد درون زاست. درون زاست یعنی چه؟ یعنی از دل ظرفیت های خود کشور ما و خود مردم ما می جوشد. رشد این نهال و این درخت متّکی است به امکانات کشور خودمان. درون زا به این معناست. اما در عین حال، درون گرا نیست؛ یعنی این اقتصاد مقاومتی به این معنا نیست که ما اقتصاد خودمان را محصور می‌کنیم و محدود می‌کنیم در خود کشور؛ نه، درون زاست، اما برون گراست؛ با اقتصادهای جهانی تعامل دارد، با اقتصادهای کشورهای دیگر با قدرت مواجه می شود. بنابراین، درون زاست، اما درون گرا نیست. این ها را که عرض می کنم، برای خاطر این است که در همین زمینه ها، الآن قلم ها و زبان ها و مغزهای مغرض، مشغول کارند که [القا کنند] بله، این ها می خواهند اقتصاد کشور را محدود کنند و در داخل محصور کنند. انواع و اقسام تحلیل ها را برای اینکه ملت را و مسئولان را از این راه ـ که راه سعادت است ـ جدا بکنند؛ دارند می کنند».
بر همین اساس اقتصاد مقاومتی مفهومی شناخته شده با اهدافی مشخص می باشد اما آنچه سبب شده تا به عنوان شعار سال بار دیگر مورد توجه قرار گیرد، عبارتند از؛
1- قرار گرفتن مشکلات اقتصادی کشور در راس مسائل و اولویت‌های کشور؛
2- لزوم اجرا و تحقق اقتصاد مقاومتی در عرصه اقتصادی کشور؛
3- گره خوردن بسیاری دیگر از معضلات فرهنگی و اجتماعی با آن؛
4- عدم باور برخی از مدیران، نخبگان و کارشناسان اقتصادی به ضرورت اجرای آن؛
5- تداوم تهدید اقتصادی و آسیب‌پذیری ناشی از آن؛
6- بهره برداری دشمنان انقلاب اسلامی از نقاط ضعف اقتصادی کشور.
با این نگاه واژه‌های «اقدام و عمل» به اقتصاد مقاومتی منضم شده تا شاهد اتفاقات عملی و عینی در زمینه تحقق مقاوم‌سازی اقتصاد باشیم. اتفاقی که این شعار را از جنبه شعاری صرف خارج ساخته و آن را به راهبردی تبدیل نموده که هم منطبق بر تحلیل محیطی دقیق از شرایط کشور می باشد و هم پادگفتمانی است در تقابل با سیاست های خصمانه غرب به ویژه آمریکا که با هدف مدیریت روند پر شتاب قدرت سازی و قدرت یابی نظام جمهوری اسلامی دست به ساخت گفتمانی کاذب تحت عنوان «قرار گرفتن ملت ایران بر سر یک دوراهی سخت» زده است.
۱- به طور معمول مفهوم سازی و ترسیم مدلول های عینی به دال های ذهنی، گام های لازم جهت ساخت گفتمان‌های مورد نظر می باشد. از همین رو، انتخاب برخی سوژه ها به عنوان شعار سال جهت نمادسازی سمبلیک و واردکردن آن در ادبیات عمومی جامعه بخشی از یک گفتمان به حساب می آید.
چنانچه مقام معظم رهبری نیز به عنوان انتخابگر شعارهای سال در خصوص فلسفه انتخاب یک شعار اقتصادی برای چندمین بار به عنوان شعار سال 95 فرمودند: «به نظر رسید امسال هم مثل چند سال دیگر قبل از این، شعار سال را که باید به صورت گفتمانی در میان مردم و افکار عمومی کشور رواج پیدا کند، یک شعار اقتصادی قرار بدهیم.»
۲- اقتصاد مقاومتی مفهومی شناخته شده در ادبیات سیاسی و اقتصادی کشورمان می باشد و اساسا مقوله اقتصاد مقاومتی، راهبردی اجرایی و عملیاتی جهت نجات کشور از مشکلات فعلی و فرارو می باشد. لذا هدف از گفتمان‌سازی پیرامون این موضوع فراهم ساختن باور لازم در اندیشه و دیدگاه مسئولان و مدیران و کارشناسان اقتصادی و سیاسی از حرف و لفظ به تصدیق و عمل است و اما آنچه حلقه مفقوده در گام های اجرایی در راستای مقاوم سازی اقتصاد مشاهده می شود و به نظر می رسد از طریق گفتمان سازی محقق می شود ایجاد فضای تفاهم بین الاذهانی و اعتقاد جمعی مدیران و مسئولان دست اندرکار و نقش آفرین در این زمینه می باشد. امری که جای خالی آن در مقایسه با دیدگاه کسانی که ریشه حل مشکلات کشور را در بیرون مرزها و در برقراری رابطه با آمریکا جستجو می کنند، محسوس و قابل حس می باشد. از این منظر ایجادگفتمان حول اقتصاد مقاومتی به مفهوم باور عمومی یک ضرورت و یک گام عملی و اقدام عینی به حساب می آید و تا این گفتمان به عنوان گفتمان برتر و غالب جامعه درنیاید امکان تحقق کامل را نیز نخواهد یافت.
۳- اقتصاد مقاومتی در شرایط فعلی در واقع پادگفتمانی است جهت مقابله با تلاش گفتمانی غرب که در حال حاضر تنها راه بازگرداندن سیطره خود بر کشور را به اشتباه انداختن محاسبات فکری نخبگی جامعه در قرار گرفتن کشور بر سر دوراهی تحمل فشارها و یا پذیرش برخی عقب نشینی های ضروری و اجتناب ناپذیر می داند و امروزه برنامه ریزی می کند با گفتمان سازی فضای ذهنی برخی نخبگان را به بدنه جامعه و افکار عمومی منتقل نماید.
رهبر معظم انقلاب در تشریح این هدف خویش از طرح شعار سال 95، ابتدا به سیاست های آمریکا اشاره کرده با تاکید بر اینکه «در این مقطع زمانی، سیاست‌های استکبار و به خصوص و به‌طور خاص سیاست‌های آمریکا اقتضا می‌کند که یک تفکری تزریق بشود در میان ملّت ما؛ اوّل در میان نخبگان جامعه و بعد از آن بتدریج به افکار عمومی منتقل بشود» فرمودند: « این یک دوراهی است که طبق سیاست‌های آمریکا که می‌خواهند در ذهن ملّت ما تزریق بکنند، یک دوراهی ناگزیر است؛ یک دوگانه‌ی اجتناب‌ناپذیر است: یا باید در مقابل آمریکا و خواست‌های او در موارد بسیاری کوتاه بیاییم، یا باید فشارهای آمریکا را، تهدیدهای آمریکا را، ضررهای ناشی از مخالفت با آمریکا را تحمّل کنیم. اینها می‌خواهند این را به صورت یک گفتمانی در بین نخبگان جامعه ترویج کنند و بتدریج آن را در میان مردم و افکار عمومی سرریز کنند.»
معظم له با ذکر این که این دوراهی غلط و دروغ است، فرمودند: «اما یک دوراهی دیگری وجود دارد؛ یا بایستی مشکلات تحریم را تحمل کنیم یا ایستادگی کنیم به وسیله اقتصاد مقاومتی» و این امر باید به صورت یک گفتمان در جامعه درآید.
نظر شما