این کتاب‌ها جدا از نقش و جایگاهی که به عنوان بخش قابل توجهی از کارنامه نشر کتب کودک و نوجوان کشورمان دارند، به دلایل متعددی از حساسیت و اهمیت مضاعف برخوردارند.
چنین کتاب‌هایی می‌توانند در تربیت دینی و اخلاقی نسل آینده و انتقال باورها و ارزش‌های مذهبی بسیار موثر باشند. همچنین در صورت ضعف و نقصان کیفی و محتوایی چنین آثاری سبب بدآموزی و یا دافعه میان خوانندگان خواهد بود. از سوی دیگر چنین کتاب‌هایی به دلیل برخورداری از برخی حمایت‌های دولتی و بخش عمومی، معمولاً از بازدهی اقتصادی بالایی برخوردارند و این مسئله سبب شده برخی ناشران و نویسندگان سودجو، در کنار چهره‌های مخلص و حرفه‌ای در این عرصه حضور یابند.
علاقه‌مندی والدین به استفاده از کتب مذهبی در پرورش و آموزش فرزندان خود و ناآگاهی قاطبه ایشان نسبت به استانداردهای کیفی و محتوای این آثار به آشفتگی این عرصه افزوده است. همچنین کارشناسان ادبی و متخصصان تعلیم و تربیت دینی همواره نسبت به کیفیت این آثار منتقد بوده‌اند چراکه بسیاری از این آثار با استفاده از حسن ظن و همراهی که نسبت به کتب دینی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود داشته، با استانداردها و معیارهای کیفی پایین‌تر و سهل‌گیرانه‌تری موفق به دریافت مجوز می‌گردند.
با وجود آن که به شکل افواهی همواره از کثرت کمی و ضعف کیفی این آثار سخن رفته است، تاکنون تصویر دقیق و جامعی از چند و چون نشر این آثار ارایه نشده است.
عمده تحلیل‌های آماری صنعت نشر در کشور ما معطوف به آمار کتب چاپ اول و تحلیل‌های موضوعی از آثار معطوف به تقسیم‌بندی موضوعی کتاب‌ها براساس فهرست‌نویسی پیش از انتشار و فهارس موسسه خانه کتاب است.
این در حالی است که براساس آمارهای موجود، کتب چاپ اول، حداکثر یک چهارم کتب موجود و در دسترس (در کتاب فروشی‌ها و کتابخانه‌ها) را تشکیل می‌دهند و در صورتی که قرار باشد بضاعت بازار نشر را با نیازهای مخاطبان مقایسه کنیم، محدودماندن به آمار کتب چاپ اول، خطای چشمگیری به دنبال خواهد داشت. از سوی دیگر تقسیم‌بندی‌های موضوعی کتب براساس شیوه کتابدارانه دیویی، میزان خطای قابل توجهی را در تحلیل سهم مقولات مختلف از کمیت کتب انتشار یافته به همراه خواهد داشت. برای نمونه بسیاری از کتب دینی کودکان و نوجوانان در طبقه‌بندی‌های دیگری مثل بخش دینی (بزرگسال)، ادبیات (بزرگسال و کودک و نوجوان)، تاریخ (بزرگسال و کودک و نوجوان) و ... طبقه‌بندی می‌شوند و تحلیل‌های آماری را با خطای فاحش همراه می‌سازند.
هرگونه آسیب‌شناسی، سیاست‌گذاری، تصمیم‌سازی و طراحی برنامه‌های راهبردی و کاربردی در حوزه کتب دینی کودک و نوجوان، مستلزم شناخت دقیق از وضعیت کمی نشر این آثار و ریز تقسیم‌بندی‌های مربوط به آن است. به عبارتی تا زمانی که تصویر درستی از وضعیت وجود نداشته باشیم، دستیابی به پیشنهادها و راه‌حل‌های منطقی برای برون رفت از بحران فعلی ممکن نیست.
نظر شما