همه ما بارها و بارها با کپی سر و کار داشته ایم. يکی از شاخص ترین و موفق ترین نوآوريهاي دنياي مدل‌های کسب و کار، مربوط به همین دستگاههای کپی و مدل زیراکس بوده است.
بزرگترین نقطه عطف شرکت زیراکس، فروش موفقیت‌آمیز اولین دستگاه کپی اداری در سال 1959 بود. ماجرا از این قرار است که اين شركت در سال 1947، این شرکت حق بهره برداری از اختراع مربوط به فرآیند تصویربرداری زیروگرافی را کسب کرد و بر پایه آن و در سال 1958، دستگاه کپی زیروگرافیک را معرفی کرد.
فرآیندی که انجام کپی روی کاغذ ساده و بدون پوشش در آن صورت می گرفت. این فرآیند مدتی بود که در بازار شناخته شده بود، اما تجاری سازی آن توسط زیراکس و در سال 1959، اولین عرضه عمومی این اختراع به بازار بود و دستگاه کپی مدل زیراکس ۹۱۴ نخستین محصول برای کاربرد تجاری آن محسوب می شد.
این دستگاه برای مقیاس کپی زیاد و اداری ساخته شده بود و کپی خشک می گرفت. تحقيقات بازار اولیه نشان مي داد كه این دستگاه با استقبال خوبي مواجه خواهد شد، تصور می‌رفت که این دستگاه معادلات را دستخوش تغییرات اساسی کند، اما دقيقا عكس اين مساله اتفاق افتاد. مسأله و چالش اساسی این بود که قیمت دستگاه 6 برابر جایگزین‌هایش بود، لذا بازار در ابتدا روی خوشی به این تحول بزرگ اما گران نشان نداد. زيراكس با استفاده از مشاوريني هوشمند، ابتكاري در مدل كسب و كار خود به كار برد:
"اجاره دستگاه به جاي فروش آن در ابتداي ورود به بازار"آنها پيشنهاد خوش قيمتي براي ادارات داشتند، شركتها با پرداخت اجاره ماهيانه 95 دلار، مي توانستند دوهزار كپي تهيه كنند و براي كپي هاي بيشتر بايد مبلغي اضافه تر مي پرداختند. اكثر شركتها در همان يكي دو هفته نخست دوهزار كپي را گرفتن و باز هم به "كپي خشك" نياز داشتند.
نياز تحريك شده و تقاضا خلق شده بود. فناوري آسانتر اين دستگاه مورد استقبال ادارات قرار گرفت و بعد از اينكه مديران و كارمندان با مزاياي آن آشنا شدند، درخواستها براي خريد آن شروع شد. این گونه بود که مشتریان ماشین‌های جدید را در اختیار گرفتند و شروع به کپی کردن هزاران صفحه کاغذ در ماه نمودند. اين دستگاه به گاو شیرده زیراکس تبدیل شد.
علاوه بر اين منابع مالي براي R&D روي ساير دستگاهها و تجاري سازي دستگاههاي جديد جمع شد. شايد حتي آسايش امروزين ما در استفاده از دستگاه هاي كپي، مرهون موفقيت تجاري 60 سال پيش زيراكس باشد و نوآوراني كه استراتژي ورود به بازاري هوشمندانه برگزيدند.الگوي زيراكس، الهام بخش بسياري از ديگر حوزه هاي كسب و كار شده است؛ در چنین مدلی زمینه ورود محصولمان به بازار را تسهیل می کنیم.
اين يعني پوشش برخي از ريسكهاي استفاده از فناوري جديد برای اولین مشتریان. روشي كه مي تواند فرآيند تجاري سازي محصولات جديد را توسعه دهد و مدلهايي فراتر از فروش سنتي محصولات را دربازار جاري سازد. اين استراتژي مي تواند موقتي يا دائمي باشد، اما هر چه كه باشد، برای خیلی از کسب و کارها جواب داده است.
همين الان كه ما در حال خواندن اين سطور هستيم، صاحبان كسب و كارهاي نوآور و مشاوران آينده نگر زيادي مشغول طراحي "مدلهاي كسب و كار آينده" هستند. كسي چه مي داند، شايد روزي بتوانیم با افتخار از ابتكارات شركتي ايراني در "استراتژي ابتكاري عرضه به بازار محصولي فناورانه" و "مدلهاي كسب و كار نوآورانه" بنویسیم. با افتخار تمام.
*مدرس دانشگاه و مشاور سرمایه گذاری
22435
نظر شما