نوروز و طبیعت به طرز شگفت انگیزی در هم آمیخته شده اند. کمتر ملتی را در جهان می شناسم که سال نو خود را همگام با بهار طبعیت و در همزیستی با آن جشن بگیرند.
چند سالی است که در کنار این همگامی، پرسشگری در مورد حفاظت از محیط زیست نیز به رویه ای معمول تبدیل شده است. این پرسشگری مقدس است و از توجه مردم به محیط زیست حکایت دارد.
پرسش هایی نظیر اینکه آیا درخت بکاریم یا نه؟
آیا کاشت سبزه عید، آسیب به محیط زیست نیست؟
و اخیرا هم جنبش "ماهی قرمز نخریم" به راه افتاده است.
در اینجا نمی خواهم وارد بحث های کارشناسی محیط زیست شوم و خوب یا بد بودن این موارد را زیر ذره بین ببرم ولی به نظرم باید در هر کاری راه میانه را در پیش گرفت.
در اولین روز بهار که ما آن را به عنوان آغاز سال نو جشن می گیریم طول شب و روز برابر و هر کدام معادل دوازده ساعت است. در اصطلاح به این روز اعتدال بهاری گفته می شود. آیا برای حل مساله هایی همچون سبزه و ماهی قرمز نیز بهتر نیست راه اعتدال در پیش بگیریم؟
عده ای بر این عقیده اند که کاشت سبزه نوروز هدر دادن هزاران کیلو گندم و هزاران لیتر آب است.
همینطور این عده معتقدند از بین بردن هزاران ماهی قرمز به عنوان یکی از زیباترین موجودات خدا نمی تواند سنخیتی با روز نو و زایش طبیعت داشته باشد.
شاید نظر این عده صحیح باشد اما آیا واقعا نق زدن می تواند راهکار مناسبی برای مبارزه با این موارد باشد؟ آیا هشدارهای دایم محیط زیستی وقتی به آنها عمل نشود، نمی توانند به بی توجهی نهایی مردم در مقابل هر توصیه محیط زیستی منجر شوند؟ آیا این توصیه ها نتیجه ای جز لوث شدن هر امر محیط زیستی ندارد؟
آیا بهترنیست از این موارد برای آموزش های محیط زیستی به فرزندانمان استفاده کنیم؟
مثلا بهتر نیست در هنگام کاشت سبزه به فرزندمان آموزش دهیم که برای سبز شدن یک بشقاب گندم باید چه مشقت هایی تحمل کرد. ظرفی تهیه کرد. دانه ها را خیس داد. پارچه ای روی آن کشید. هر روز مواظبش بود و آبش داد و در شرایط خاصی نگهداری اش کرد و بعد از او بخواهیم که در آینده قدر گندم و آب را بداند و بیهوده آن را هدر ندهد؟
آیا این آموزش و صرفه جویی های که در آینده از این آگاهی حاصل می شود، ارزش به زعم عده ای هدر رفتن یک مشت گندم را ندارد؟
آیا بهتر نیست به جای مخالفت با ماهی قرمز خوشکل عید، به چشم یک حیوان خانگی به آن نگاه کنیم .
نگارنده خود هنوز ماهی قرمزی را که سه سال پیش خریده ام برای نوروز امسال در کنارم داشتم و در این مدت نیز بارها از وجودش در خانه لذت برده ام و فکر می کنم او هم از اینکه اینقدر مورد توجه بوده است خوشحال است.
به جای اینکه به این ماهی کوچولو به عنوان زینت سفره نگاه کنم به چشم یک همراه نگاه کردم.
به جای مخالفت با خرید ماهی، هرجا که رسیدم به دوستانم یاد دادم که اگر ماهی می خرند فراموش نکنند که عمر مفید یک ماهی قرمز ده تا پانزده سال و بیشتر است. دلیل اصلی مرگ ماهی قرمز انباشت فضولات سمی است که خودش دفع می کند بنابراین برایش یک آکواریوم بزرگ در نظر بگیرد. آکواریومی که حداقل هفتاد و پنج لیتر آب داشته باشد. برایش یک پمپ اکسیژن بگذارد تا هوای لازم را فراهم کند و هرفته حدود بیست درصد آب آکواریوم را عوض کند. از تغییر سریع دمای آب جلوگیری کند و دمای آب را بین ده تا سی درجه سانتیگراد نگاه دارد. از غذای مناسب ماهی برایش استفاده کند. به ماهی قرمز دست نزند زیرا که آلودگی میکروبی برای ماهی قرمز کشنده است و ...
بیایید در برخورد با مسایل محیط زیست میانه رو باشیم و توصیه هایی نکنیم که اثر هر امر خیری را بی اثر کند و یاد آور آن داستان مولانا شود که :
از قضا سرکنگبین صفرا فزود
روغن بادام خشکی می نمود
* روزنامه نگار و کارشناس ارشد محیط زیست
۴۷۴۷
نظر شما