در دو دهه گذشته شوراها نشان داده اند که می توانند ابتکار توسعه بومی را در دست گیرند.

اگر شما یک مغازه دار در میبد یزد باشید یا یک کشاورز در ده ملای شاهرود شاید برایتان خیلی سیاست خارجی٬‌جنگ داخلی در سوریه یا محاصره موصل مهم نباشد. زندگی شما تابع فصلهای سال٬ بارش باران و تحولات جامعه کوچک و دوست داشتنی محل زندگیتان است. در نتیجه برای شما شاید مهم نباشد که چه کسی رئیس جمهور است یا در مجلس شوراست٬ ولی بخاطر وابستگی شما به جامعه محلیتان و مردم شهر و روستایتان اینکه چه کسی عضو شوراست و چه کسی شهردار می شود خیلی هم مهم است.

هر آدمی که اهل سفر باشد یا کمی به توسعه علاقمند باشد می داند که در شهرها و روستاها این شوراها و شهرداران هستند که بیشترین تاثیر را بر زندگی مردم شهر می گذارند. اگر کسی بخواهد بخشی از خانه اش را مغازه کند یا اتاقی برای تازه داماد و نوعروسی بسازد نیازمند مجوز شهرداریست. اگر خانواده ها بخواهند اوقات فراغتشان را در پارک بگذرانند یا طالب گلکاری در خیابانهای شهرشان باشند٬ این برنامه ایست برای شهرداری و بودجه ای که شورای شهر آن را تصویب می کند. برای همین است که در بسیاری از شهرها مهمترین و موثرترین چهره تاریخ شهر و زندگی بومی شهرداران و در ایام قدیم فرمانداران بوده اند. شاید کسی به دلایل سیاسی نخواهد در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کند ولی دلایل اقتصادی و اجتماعی زیادی هست که همین فرد خود را ملزم به شرکت در انتخابات شوراها می داند٬ ولو برای خاطر رودروایستی و رای دادن به فامیل دور و نزدیک که کاندیدا شده اند. 

در سالهای اخیر سیاسی بودن برخی شهرداران باعث شده است تا خیلیها فراموش کنند که شوراها ناظر به شهرداری و محل تصویب اعتبارات آن هستند. در عمل شهرداران و شهرداریها به مجوز شوراهاست که قدرت قانونی دارند و امور شهر را اداره می کنند. این انتقاد همیشه بوده و هست که شوراهای شهر در ایران اختیاراتی کمتر از نهادهای مشابه در کشورهای توسعه یافته دارند٬ ولی این انتقاد از اهمیت اختیاراتی که این نهادها دارند نمی کاهد. شوراها اولین مرجع تصمیم گیری و تعریف روند توسعه اقتصادی و اجتماعی در زیستگاه قومی و عمومی مردم هستند. این روزها که نمی توان و نباید منتظر دولت مرکزی و نهادهای تهران نشین بود٬ شوراها موتور محرک و محل تصمیم گیری درباره آینده اقتصادی شهرها هستند. 

یکی از نکاتی که همیشه برایم جالب بوده است٬ غیبت ویژگیهای اقتصادی اجتماعی شهرها در تصمیم گیریهای شهریست. گویی همه شهرهای ایران می خواهند از نسخه واحدی تبعیت کنند. حال آنکه در عرصه های مختلف از جذب سرمایه و سرمایه گذار گرفته تا گردشگر و گردشگری شهرها و مناطق مختلف ایران جاذبه های مختلفی دارند. اگر شهرها و دولتهای محلی بخواهند منتظر دولت مرکزی و دیوانسالاران کاغذنگارش باشند تا این تفاوتها را به رسمیت بشناسند و لحاظ کنند٬ باید سالها و دهه ها منتظر بمانند. حال آنکه در چهارچوب قوانین کشور و اختیارات شوراها می توانند ابتکار عمل را با استفاده از منابع محلیشان در دست بگیرند. حتی الان مثالهای مختلفی در سراسر کشور وجود دارند که شوراها با جذب سرمایه گذار یا تاکید بر زیرساختهای اقتصادی لازم به فعالیت اقتصادی٬ در زمینه هایی که مزیت نسبی داشته اند٬ جان تازه ای داده اند. واقعیت اینجاست که وقتی به اقتصادهای محلی نگاه می کنیم در حال حاضر کمی سرمایه گذاری در زیرساختهای اقتصادی یا تاسیسات لازم می تواند بهره وری بالایی داشته باشد. 

دوستی از ساختن هتلی در زادگاهش می گفت که باعث شده است پای گردشگران به شهرش باز بشود و حالا آنها و تقاضایشان برای کالاهای هنرمندان و صنعتگران محلی برای کسبه شهر به یک عامل حیاتی تبدیل شده است. دیگری از ساختن سردخانه ای می گفت که به انبار محصولات کشاورزان روستایش و روستاهای اطراف کمک کرده است و امکان دسترسی به بازارهای بیشتری را به آنها می دهد. بانویی از این می گفت که چگونه موفق شده است با تجهیز مرکز درمانی بخش به سونوگرافی خدمات درمانی به زنان شهرش را گسترش بدهد و آن دیگری از نقش شوراها در ساختن ورزشگاه و پارک صحبت می کرد. شوراها در دو دهه گذشته نشان داده اند که نقشی بی رقیب در توسعه جامعه محلیشان دارند. 

حالا که موعد انتخابات نزدیک است چه خوب است که از زاویه دید توسعه و در چهارچوب منابع محلی درباره کاندیداها قضاوت کنیم. اینجاست که وعده هایی مانند استان کردن یک شهرستان یا پروژه هایی که محتاج تخصیص منابع از مرکز هستند رنگ می بازند و رای دهنده می تواند بر واقعیت منطقه و اقتصاد بومی تکیه کند و در آن چهارچوب تصمیم بگیرد. اینجاست که نقش اقتصاددانان و کارشناسان اجتماعی پر رنگ می شوند و بجای آنکه به یک تصویر بزرگ با کلیاتی مبهم نگاه کنیم حالا می توانیم توسعه در یک موزاییک از تصاویر دقیق ولی کوچک تجسم کنیم و با استفاده از خلاقیتهای محلی و بومی تجلی یافته در شوراها طرحی نو در اندازیم.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 658350

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 3 =