۶۴ سال پس از کودتا؛ روایات متضاد بازماندگان مصدق و کاشانی

28 مرداد سال 1332 هنوز هم پر حرف و حدیث است. هنوز هم اگر پای اظهارات بازماندگان آن روزها بنشینی هر کدام روایتی دارند.

به گزارش خبرآنلاین، 64 سال از آن روزها می‌گذرد، روزهای پر التهاب شهر تهران که عده‌ای می‌خواستند مصدق باشد، عده ای می‌گفتند او را نمی‌خواهند، شاه فرار کرده بود، بوی کودتا می‌آمد و فعالان سیاسی یکی یکی پشت یکدیگر را خالی می‌کردند.

اما 28 مرداد سال 1332 هنوز هم پر حرف و حدیث است. هنوز هم اگر پای اظهارات بازماندگان آن روزها بنشینی هر کدام روایتی دارند برای آن روزی که شعبان بی‌مخ‌ها تهران را قرق کردند و محمد مصدق راهی زندان شد و پیوند او و آیت الله کاشانی که سال ها با یکدیگر برای ملی کردن صنعت نفت همکاری کرده بودند، از هم گسسته شد اما حرف و حدیث ها درباره کودتا بودن یا نبودن اتفاق آن سال و نقش آمریکا و انگلیس در آن هنوز ادامه دار است.

اردشیر زاهدی یکی از چهره هایی است که در گفت وگویی که با  مجید تفرشی داشته و امروز منتشر شده است معتقد است مردم از دست مصدق خسته شده بودند و خارجی ها در انجام کودتا نقشی نداشتند. زاهدی اساسا عبارت کودتا را قبول ندارد و اتفاقی که 64 سال پیش رخ داده را «قیام ملی» می داند.

از آن طرف فریدون مجلسی نویسنده، مترجم و دیپلمات سابق در مورد کودتای ۲۸ مرداد در مورد اسناد جدیدی که از سوی سیا منتشر شده و به نقش آیت الله کاشانی در این کودتا اشاره کرده، گفته است:  آقای کاشانی هم در این اسناد آمده که جایی به او پیشنهاد داده شده که ۱۰ هزار دلار بگیر و او قبول نکرده که خب دیگر پولی از سوی کاشانی دریافت نشده است. در ثانی کاشانی چنان نفوذی روی بازار ایران داشت و بازاری‌ها در خدمتش بودند که لب تر می‌کرد ده‌ها برابر پول در اختیارش قرار می‌گرفت و نیازی به دریافت پول از آمریکا نداشته است. این اسناد اشاره مشکوکی هم به آیت‌الله بهبهانی دارد که البته نفش ایشان در عرصه سیاسی آن روز بسیار کمتر از آقای کاشانی بوده و مشخص نیست آیا بهبهانی این پول را دریافت کرده یا خیر. هرچند این ۱۰ هزار دلار هم پولی نیست که بتوان با آن جامعه‌ای را زیر و زبر کرد.» (اینجا)

گشتی حوالی خانه تاریخی آیت‌الله کاشانی در پامنار

به خاطر همین حرف و حدیث‌ها و البته سالگرد روز 28 مرداد بود که سری زدیم به محل زندگی آیت الله کاشانی در خیابان پامنار. خانه‌ای که به گفته محلی‌ها در حال تخریب است و روزهای تاریخی زیادی را به خود دیده است.  خانه ای که از محمد مصدق گرفته تا محمدرضا شاه به آن رفت و آمد داشتند و حتی روز کودتا شعبان بی مخ به همراه دار و دسته اش برای ایجاد رعب و وحشت به ایجا خانه حمله کرده بودند. (اینجا)

پرسه در احمدآباد مصدق

اما نمی شود به 28 مرداد فکر کرد و یادی از قلعه احمدآباد مصدق نکرد. قلعه ای که محمد مصدق در 10 سال آخر عمرش در آنجا زندگی کرد. به همین خاطر سری زدیم به این قلعه و از نزدیک از خانه او بازدید کردیم. قلعه ای که چند سالی است به روی بازدیدکنندگان بسته است. نخست وزیر پیشین ایران  درحالی  10 سال و 7 ماه در این قلعه به صورت تبعیدی زندگی کرد که وصیت کرده بود در گورستان ابن بابویه به خاک سپرده شود اما با ممانعت رژیم پهلوی روبرو شد و به صورت امانی در اتاق پذیرایی این قلعه به خاک سپرده شد. (اینجا)

فیلم و گزارش تصویری این خانه را هم می توانید در (اینجا) و (اینجا) ببینید.

گپ‌وگفتی با نوه 83 سال دکتر محمد مصدق

گفت وگو با محمود مصدق نوه دکتر محمد مصدق هم در نوع خود جالب بود. او که حالا 83 سال دارد در این گفت وگو از کم لطف هایی که به پدربزرگش می شود گفت و وقتی عنوان کردیم که محمود کاشانی پسر آیت الله کاشانی معتقد است که عنوان «کودتا» برای روز 28 مرداد یک دروغ تاریخی است و اصلا کودتایی در کار نبوده و هرچه بوده تبانی دکتر مصدق با انگلیس‌ بوده است، گفت: «تاریخ جواب ایشان را داده است. به پرینت اسناد منتشر شده اخیر CIA مراجعه کنید. این اسناد نیز نشان می‎دهد که ماجرای آن روز چه بوده، این یک امر بدیهی است و جزئی از تاریخ شده است. شکی هم در آن نیست که کودتا از سوی MI6 انگلیس آغاز و با دخالت CIA آمریکا پایان یافت. "استیون کینزر" هم در کتاب همه مردان شاه، به نقل از "کرمیت روزولت" این را نوشته است. خیلی کنجکاوم که فرصت کنم و نقش آیت الله کاشانی در اتفاقات آن روز را در این اسناد بخوانم.» (اینجا)

فیلم و گزارش تصویری گفت وگو با دکتر محمود مصدق هم (اینجا) و (اینجا) قابل بازدید است.

همچنین جمع آوری شجره‎نامه خاندان مصدق از چهارنسل قبل تا چهار نسل بعد و تکمیل آن با همکاری محمود مصدق را هم می توانید (اینجا) ببینید.

بعد از گفت وگو با محمود مصدق بود که به سراغ احمد کاشانی فرزند آیت الله کاشانی رفتیم. او که کلا ماجرای کودتا را قبول ندارد و می گوید مصدق و حامیانش که عوامل انگلیسی ها در ایران بودند می‌خواستند در 9 اسفند 31 نهضت ملی را نابود کنند اما آیت الله کاشانی با فداکاری به شاه نامه نوشت که «نباید از کشور بیرون بروی» و جلوی ماجرا را گرفت. (اینجا)

29219

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 698941

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 2 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 3
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۱۵:۲۰ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۸
    58 3
    روايت متضاد بازماندگان كاشاني با واقعيت تاريخ
  • بي نام A1 ۱۵:۴۵ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۸
    68 3
    اين اقازاده جناب کاشاني متاسفانه به هر روشي ميخواد پدرشان را تطهير کنند البته با فحش و اهانت به مرحوم مصدق و حاميانش ، درحالي که تاريخ را نميتوان تغيير داد و اين خيانت به ملت ايران پاک شدني نيست ....
  • بی نام A1 ۰۴:۲۶ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۹
    1 0
    و آنجا بود که آیت الله کار را شروع کرد