۰ نفر
۲۵ آبان ۱۳۹۶ - ۱۴:۱۸
شاخصه های رفتاری حضرت محمد(ص)

تواضع و فروتنی، از شاخصه های رفتاری حضرت محمد(ص) بود.

 همان طوری که در روایت آمده است، فرشته ای به نزد رسول خدا(ص) آمد و گفت: خدا مختارت کرد که بنده متواضع و رسول باشی ـ یا پادشاه و رسول باشی ـ حضرت، بندگی و فروتنی را انتخاب کرد با وجود اینکه آن فرشته در ادامه گفت: اگر قبول کنی که هم کلید خزائن زمین را، به دست داشته باشی و هم رسول باشی، باز هم مقامی را که نزد خدا داری، از دست نخواهی داد و از مقامت کم نخواهد شد، اما پیامبر تواضع و بندگی را با رسالت برگزید که در تمامی زوایای زندگی، این تواضع نمودار بود و در برخوردهای اجتماعی، در خانه، در غذا خوردن در لباس پوشیدن، در سوار شدن بر مرکب، در عبادت، در سلام کردن، در دست دادن، در مراسم تشییع جنازه، در برخورد با محرومان، در برخورد با کودکان و آشنایان قدیمی، آنچنان نرم و متواضعانه رفتار می کرد که کسی مانند آن حضرت نبود.

حضرت، در جمع اصحاب، هرگز طوری نمی نشستند که ایشان جای مخصوصی داشته باشند و دیگران به دورش جمع شوند بلکه به صورت دایره وار، همه یکسان می نشستند و در صحبت ها همراه جمع می شد، اگر در جمع، از آخرت صحبت می شد او نیز راجع به آخرت، با آنها صحبت می کرد. اگر سخن از دنیا بود، با آنها درباره دنیا حرف می زد و اگر در مورد خوردنی ها یا آشامیدنی ها صحبت می کردند، ایشان باز در آن باره با آنها گفت و گو می کرد.

هرگز، ترش رو و عصبانی نبود و به صحابه توصیه می کرد: خداوند، کسی را که با ترش رویی برادرانش، روبرو شود دشمن می دارد.

در جمع اصحاب، با آنها مزاح می کرد ـ و این، از رأفت و مهربانی حضرت نشأت می گرفت تا مردم بتوانند به راحتی و بدون هیچ گونه احساس شرم یا ترسی مشکلاتشان را، با حضرت در میان بگذارند. به این ترتیب حضرت با رویی گشاده با مردم روبرو می گشتند و به اصحاب توصیه می کردند که «مزاح از خوش اخلاقی است، همانا با شوخی می توانی برادر دینی ات را مسرور سازی».

حضرت می فرمود: به شما خبر دهم که کدامتان به من بیشتر شباهت دارید؟ گفتند:بله، ای رسول خدا! فرمود: آن کس که خلقش، نیکوتر، برخوردش با مردم ملایم تر و بیش از همه به برادران دینی خویش، مهربان بوده و بر حق، صبورتر باشد، غضب خود را پیش از دیگران، فرو نشاند و گذشتش، بهتر از دیگران باشد و در حال رضا و غضب، بیش از دیگران، انصاف و عدالت را رعایت کند.

در مجالس، زمانی که مردی وارد می شد و خدمت حضرت می نشست، حضرت هرگز برنمی خاست تا خود آن شخص برخیزد و برود. اگر سه روز یکی از اصحاب را نمی دید از حال وی جویا می شد، اگر در مسافرت بود در حقش دعا می کرد و اگر در خانه بود به دیدارش می رفت و اگر آن صحابی مریض بود به عیادتش می رفت. حضرت، به منظور احترام به اصحاب و به دست آوردن دل هایشان، آنها را به کنیه صدا می زد و کسانی که کنیه نداشتند، برایشان کنیه قرار می داد و مردم نیز به همان کنیه صدایشان می کردند.

در تحف العقول آمده است، پیامبر(ص) فرمودند: مروّت و جوانمردی ما خاندان پیغمبر در آن است که از کسانی که به ما ستم می کنند درگذریم و به کسانی که ما را محروم ساخته اند، بخشش کنیم.

حضرت، به چهره هیچ کس خیره نمی شد، خشمش، برای خدا بود و هرگز، برای خویشتن غضب نمی کرد، به هیچ یک از مردم ستم نمی کرد، پوزش عذرخواهان را می پذیرفت. به جز زمان هایی که قرآن بر او نازل می شد یا موعظه می کرد، از مردم تبسمش بیشتر بود و گاهی که می‌خندید، بدون قهقه بود.

هر گاه کسی برای حاجتی نزد حضرت می آمد (چه آزاد ـ چه بنده و یا کنیز) برای رفع گرفتاری او اقدام می کرد، خشن و تندخو نبود، در بازار صدایش را بلند نمی کرد و در مقابل بدی دیگران بدی نمی کرد. بلکه، گناه آنان را ندیده می گرفت و از آنان می گذشت.

در کارها به اهل خانه کمک می کرد، لباسش را خودش می دوخت و کفشش را خودش پینه می زد، شیر گوسفندان را می دوشید و اگر خادمش در آرد کردن غلّه خسته می شد به او کمک می کرد.

با فقرا هم سفره می شد و با دست خود به آنان غذا می داد. به کسانی که در اخلاق بافضیلت بودند احترام می گذاشت و با اشخاص آبرومند الفت می گرفت و به آنان نیکی می کرد. خویشاوندان خود را در عین اینکه بر دیگران مقدم نمی داشت، صله رحم می کرد.

خود می‌فرمود: پروردگارم مرا به این هفت خصلت دستور داده است. تمام کارهای آشکار و پنهانم را تنها برای خدا انجام دهم، از آن که بر من ستم می کند، در گذرم، به هر که مرا محروم می سازد، بخشش نمایم، هر کس با من قطع رحم کرد، با او صله رحم کنم، برای تفکّر، سکوت اختیار کنم و نگاه کردنم، برای پند گرفتن باشد.
/۶۲۶۲

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 728237

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 14 =