محمدرضا نوروزپور:
زلمای خلیل‌زاد اکنون انتخاب جدید رئیس‌جمهور آمریکا است چرا که پروژه عبور از کرزای او که در همان اولین روزهای جلوس در کاخ سفید آن را کلید زده بود با شکست مواجه شده است و این تنها به خاطر خوش‌شانسی مرد شماره یک افغانستان بود، چون انتخابی بهتر از او برای مرد شماره یک آنسوی دنیا پیدا نشد تا با کرزای عوضش کند.
نیویورک‌تایمز دیروز با اعلام اینکه کاخ سفید تصمیم گرفته، سفیر سابق آمریکا در کابل را به عنوان مردی قدرتمند به افغانستان گسیل کند این سؤال را در اذهان متبادر کرده که آیا دولتی در سایه تشکیل خواهد شد و نوع تعامل این آمریکایی-افغانی با کرزای به شیوه رئیس‌جمهور - معاون اولی یا یک حاکم خارجی - رئیس‌جمهور محلی خواهد بود، از همان نوعی که آمریکایی‌ها یک نسخه نیم بند آن را در اولین سال حضور در عراق به اجرا درآوردند و یا انگلیسی‌ها سال‌ها با آن شیوه ممالک مستعمراتی را اداره می‌کردند.
آنگونه که این روزنامه پرطمطراق آمریکایی که به لیبرال دموکرات‌ها نزدیک است فاش کرده زلمای خلیل‌زاد (به فتح ز) به عنوان یک مقام ارشد اجرایی که می‌شود آن را معاون اول رئیس‌جمهور و یا نوعی نخست‌وزیر تفسیر کرد عازم افغانستان می‌شود تا همه کارهایی را که کرزای قادر به انجام آن نیست و یا همه کارهایی را که آمریکایی‌ها توقع دارند در افغانستان تاکنون می‌شده از طریق او انجام دهند.
چنین مسئولیتی برای خلیل‌زاد در حالی از سوی آمریکایی‌ها تراشیده می‌شود که او پیش‌تر از رقابتی رودررو با کرزای سرباز زده بود و اگرچه خیلی‌ها دلیل آن را دو تبعیتی بودن خلیل‌زاد اعلام کردند که با قانون اساسی افغانستان مغایرت دارد اما حقیقت آن است که مشاوران آمریکایی خلیل‌زاد در خفا به او نصیحت کردند که چون وجهه آمریکایی او بر افغانی بودنش غالب است نه در میان مردم و نه در میان رجال سیاسی افغانستان جایگاهی نخواهد داشت، پس بهتر است از این تصمیم عدول کند. چه اینکه او می‌توانست به راحتی از یک تبصره موجود در قانون اساسی افغانستان استفاده کند و تابعیت آمریکایی خود را برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری لغو نماید.
با چنین ترفند جدیدی که ساخته و پرداخته ذهن مشاوران اقای اوباما است خلیل‌زاد اولاً به صورت انتصابی عهده‌دار سمتی دستکم دوشادوش کرزای خواهد شد و این ریسک که او عملاً خود را در محک امتحان مردم افغانستان قرار دهد از بین می‌رود، در ثانی با این روش خلیل زاد آمریکایی که پیش‌تر فرستاده این کشور در سازمان ملل نیز بوده، می‌تواند همچنان یک شهروند آمریکا باقی بماند.
احتمال دیگر که ممکن است مخالفان کرزای به آن متوسل شوند این است که خلیل‌زاد اگرچه در ظاهر ممکن است در مقامی فرودست کرزای قرار گیرد اما در عمل به جهت روحیه جاه‌طلبی خاصی که دارد می‌تواند حتی سوار بر کرزای شده و در همه امور سکان دار شود. این در حالی است که برخی دیگر معتقدند که حتی کسب کرسی معاونت اولی ویا نخست‌وزیری دولت افغانستان نیز مغایر قانون اساسی این کشور است و این نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها قصد دارند حتی اگر لازم باشد به تغییر قانون اساسی افغانستان یا نادیده گرفتن آن نیز تن در دهند.
در این میان نگرانی اصلی این است که زلمای خلیل‌زاد از هم‌اکنون یک بار آمریکایی را با خود وارد کشور می‌کند و این البته برای کرزای وجهه مثبتی به همراه نخواهد داشت. کرزای که هم‌اکنون حداقل در نزدیکی انتخابات ریاست جمهوری این کشور سعی می‌کند چهره‌ای ضدآمریکایی از خود نشان دهد مشکل بتواند با یک معاون اول آمریکایی اعتماد مردم افغانستان را جلب کند.
نظر شما