میراث میرای دمکراسی ترکیه

ذهنیت آقای اردوغان هر چه باشد او قادر نخواهد بود از زیر بار عواقب ایجاد شکافی که به جامعه تحمیل کرد شانه خالی کند.واقعیت آنستکه مخالفان دولت درآنچه به آن اعتقاد دارند یعنی "مخالفت با دیکتاتوری" "دفاع از دمکراسی " و حفاظت از میراث ترکیه مدرن" از انگیزه بیشتری برخوردارند تا موافقان که فعلا اسیر هیجانات زود گذر شده اند

با هر معیاری بسنجید او شکست خورد! آقای اردوغان بازنده تمام عیار تورنمت 16 آوریل است. بازی که از یکسال و نیم پیش امکانات آن را آقای رئیس جمهور تدارک دیده بود. بسیارخب!، مطابق اعداد و ارقام با کسب 51 درصد آراء کمیسیون انتخابات مدال را به آقای اردوغان تقدیم کند. او نیز می تواند بر مواضع ارتجاعی خود اصرار و بگوید" برای تضمین پیشرفت کشور این اصلاحات یک طرفه لازم بود!"!!. اما حتی با همان معیارهای متزلزل؛ آقای رئیس جمهور،حزب عدالت و پارلمان باید عواقب ایجاد شکاف در جامعه و تشکیل یک اپوزسیون فعال و کارآمد حداقل 47 درصدی را بپذیرند که در تحلیل نهایی و اکت سیاسی به مثابه یک غول خشمگین مطالبه جو به زودی در برابر آنها قد علم خواهد کرد.تقریبا حدود 10 ماه پیش که زمزمه های تغییر قانون اساسی ترکیه ابتدا میان محافل سیاسی داخلی و نهایتا افکار عمومی به طور جدی برسر زبان ها افتاد، کمتر کسی باور میکرد اگر این پروژه واقعا عملیاتی شود آقای اردوغان اجازه خواهد داد نتیجه جز آن چیزی باشد که مد نظر اوست.گرچه این اتفاق روز 16 آوریل افتاد اما کمیت متوسط روبه پایین رای آری و کیفیت بالای رای منفی به اصلاحات قانون اساسی بی شک موجب سرافکندگی آقای رئیس جمهوراست.

اواسط ماه می سال 2015پس از برکناری ناگهانی داود اوغلو از مقام نخست وزیری و انتخاب بنعالی ییلدریم به جانشینی او، پاره یی محافل دیپلماتیک اروپایی مقیم آنکارا معتقد بودند چنین جابجایی نمی تواند یک تغییر صرفا بورکراتیک تلقی شود.خصوصا که از اواخر سال 2014گزارش های غیر رسمی از بروز اختلاف میان نخست وزیر و رئیس جمهور منتشر شده بود.اینکه برکناری ناگهانی آقای اوغلو ناشی از مخالفت با پروژه آقای اردوغان بوده یا خیر؟ چندان مشخص نیست.اما به باور همین محافل دیپلماتیکی اختلافاتی از این دست که منجر به قربانی شدن یک طرف اصلی می شود نشان دهنده فقدان یک دستی در ساختار حاکمیت دولتی ست. نتیجه انتخابات این نکته رابه وضوح آشکار کرد.یک دیپلمات ارشد فرانسوی مقیم استانبول می گوید در ملاقاتی که قبل از رفراندم با یک مقام مهم حزب جمهوریخواه خلق داشته، این مقام که از بیم جانش خود را سایه(ombre) معرفی کرده، وجود اختلافات جدی در نخست وزیری ،وزارت خارجه وخصوصا فرماندهان ارتش بر سر تصمیمات و اقدامات آقای اردوغان را تایید کرده است. این مقام حزبی اواخرماه مارچ تصریح کرده بود"" از منابعی اطمینان یافته با توجه به رای مثبت شکننده یی که به نظر می رسد در انتظار نتیجه رفراندم باشد،آقای اردوغان مترصد است پس از پیروزی پروژه تسویه های حساب های سیستماتیک خود را ،همزمان از سه جبهه"دانشگاه ، رسانه ها وارتش آغاز کند.".

اما آیا با توجه به آشکار شدن شکافی عظیم در جامعه مدنی ترکیه پروژه او به نتیجه خواهد رسید ؟ این را هنوز نمی دانیم. اما ذهنیت اردوغان هر چه که باشد او قادر نخواهد بود از زیر بار عواقب ایجاد چنین شکافی که به جامعه تحمیل کرد شانه خالی کند.واقعیت آنستکه مخالفان دولت درآنچه به آن اعتقاد دارند یعنی "مخالفت با دیکتاتوری" "دفاع از دمکراسی " و حفاظت از میراث ترکیه مدرن" از انگیزه بیشتری برخوردارند تا موافقان که فعلا اسیر هیجانات زود گذر شده اند. طی سال های متمادی با نگاهی امنیتی، ما همواره با نوعی دوگانگی اجتماعی ترک و کرد در این کشورمواجه بودیم. اما اینک به مدد اقدامات آقای اردوغان و حزب عدالت طی سال های اخیر شکاف سومی با رویکردی ایدئولوژیک در کل کشور به وجود آمده که ابعاد آن نه تنها ثبات جامعه مدرن ترکیه را به مخاطره انداخته، بلکه نگرانی از تداوم و گسترش چنین بی ثباتی به حوزه های فرا امنیتی و استراتژیکی محافظت شده در جنوب شرق اروپا و جبهه شرقی ناتو کاملا جدی و محسوس شده . منطقا اروپا (علی رغم میل ایالات متحده)نه می تواند ،نه قادراست و نه به صلاح می داند با چنین وضعیتی کنار بیایند. همکاری منطقه یی با ترکیه که همواره تحت تاثیر سنت های پایدار " همکاری مشترک" درک متقابل منافع" و"امنیت راهبردی جمعی " قرار داشته اکنون به صرف خواست فردی یک رئیس جمهور تمامیت خواه با نوع توسعه یافته یی از باجگیری مواجه شده است.تا آنجا که به آقای اردوغان مربوط می شود او در محاسبات خود بیرون زدن یک چنین جمعیت مخالف و با انگیزه یی را پیش بینی نکرده بود. اما تا آنجا که به طرف های مقابل مربوط می شود،آقای رئیس جمهور به زودی متوجه خواهد شد  این ترکیب جمعیتی بزرگ با حمایت بالقوه یی که جامعه آزاد می تواند از آن به عمل آورد، شرایط را برای خود در مشروعیت بخشیدن به یک دیکتاتوری مدرن سخت و شکننده کرده است.شرایطی نه خیلی نزدیک ،اما نه چندان دور!.matinmos@gmail.com

 

 

 

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 656782

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 1 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 3
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام DE ۰۹:۳۶ - ۱۳۹۶/۰۱/۳۱
    0 1
    دموکراسی در ترکیه هیچگاه به معنای واقعی وجود نداشته است و به این زودی هم نخواهد داشت. دموکراسی واقعی با آزادی مطبوعات و رعایت حقوق اقلیتها و ... همراه است.
  • محمد حسین اسدی IR ۱۲:۱۲ - ۱۳۹۶/۰۱/۳۱
    0 2
    سلام جناب اقای متین بنده پیوسته مطالب شما را مطالعه میکنم . از تحلیل های عالی شما لذت می برم موفق باشید و مستدام
  • بی نام IR ۰۹:۵۲ - ۱۳۹۶/۰۲/۰۱
    0 2
    می خواستند ادای انگلیسی ها رو در بیاروند و برگزیتی داخلی رقم بزنند فارغ از اینکه مردمان این خطه با آن خطه انگلو ساکسونی زمین تا آسمان فرق دارند...