فارس با استعداد در گردشگری خلاقیت ندارد

«خبرجنوب» نوشت: گردشگران دیگر نمی آیند که فقط تماشاگر باشند. می آیند تا تجربه کنند و به سیاق جامعه میزبان زندگی کنند؛ حاصلش هم می شود نوع تازه ای از گردشگری به نام گردشگری خلاق.

گردشگري خلاق، شكل جديدي از گردشگري فرهنگي است. این نوع گردشگری به گردشگران امکان مي دهد تا ارتباط عميق تري با فرهنگ بومي مقصد سفر برقرار كنند؛ نوعی گردشگري تجربه محور كه گردشگران را به شهروندان يك شهر تبديل مي كند.

اين نوع گردشگري كه به نسل سوم گردشگري نيز معروف است در سراسر جهان طرفداران بسياري دارد زيرا ديگر گردشگران حرفه اي به دنبال اقامت در هتل هاي لوكس نيستند و صرف ديدن آثار تاريخي، آنها را راضي نمي كند.

هرچند كه گردشگري خلاق به سرعت در جهان و كشورهاي گردشگر پذير در حال رشد است اما هنوز اين نوع گردشگري در كشورمان رونق ندارد و فعالان اين حوزه را نيز آن طور كه بايد درگير نكرده است، به طوري كه حتي بسته هاي سفري كه به گردشگران داخلي و خارجي ارائه مي شود، تكراري است و خلاقيت و يا ابتكاري در آن ديده نمي شود.

از آنجايي كه فارس با دارابودن تعدد و تنوع جاذبه هاي تاريخي و فرهنگي به قطب گردشگري ايران تبديل شده و كانون توجه گردشگران داخلي و خارجي است، توسعه گردشگري خلاق در اين استان همچنان احساس مي شود.

در اين رابطه، سرويس گردشگري «خبرجنوب» با تشكيل ميزگردي با عنوان «خلاقيت در تورهاي گردشگري»، اين موضوع را مورد بررسي قرار داد.

به باور كارشناسان حاضر در اين ميزگرد، فارس استاني پيشرو در گردشگري خلاق و ايجاد خلاقيت در تورها است اما تبليغات اندك و جزيره اي عمل كردن برخي از کنشگران این بخش، همچنين نبود همكاري میان دستگاه هاي دولتي و بخش خصوصي موجب شده كه اين نوع گردشگري در فارس همچنان بي رمق باقي بماند.

به گزارش خبرنگار ما، در این ميزگرد دكتر محمد يزدانپناه مدرس گردشگري، عضو هيات مديره انجمن صنفي دفاتر خدمات مسافرت هوايي و جهانگردي فارس و مديرعامل شركت خدمات مسافرت هوايي و جهانگردي گردشگران شهر راز، علي رهنماي فرزامي، مديرعامل شركت خدمات گردشگري تيرازيس، دكتر محمدمهدي سياوشي مدرس دانشگاه و مديرعامل شركت خدمات مسافرت هوايي و جهانگردي بهين بُرگ، عليرضا يوسفي مديرعامل دفتر خدمات مسافرتي و گردشگري نارنج و ترنج شيراز و زهره تقوا مدرس و مشاور پروژه هاي گردشگري و مديرعامل آژانس مسافرتي سفرهاي ارديبهشت شيراز در ساختمان «خبرجنوب» حضور داشتند. آنچه مي خوانيد، مشروح اين ميزگرد است.

***«خبرجنوب»: به نظر شما چقدر فارس توانایی توسعه گردشگری خلاق دارد؟

*يزدانپناه: با پيشرفت فناوری، گردشگران و علاقه مندان به تاريخ و هنر مي توانند با يك كليك در اينترنت و فضاهاي مجازي با اين آثار آشنا شوند و نيازي ندارند با صرف هزينه هاي هنگفت به سفر بروند تا مثلا يك بناي تاريخي را در ايران ببينند، اما همين علاقه مندان حاضرند براي ديدن فرهنگ بومي و آداب و رسوم و حتي چشيدن خوراك هاي محلي به يك منطقه سفر كنند.

اين همان گردشگري خلاق است كه افراد را به شهروندان يك شهر تبديل مي كند زيرا اين امكان را به آنها مي دهد كه در كنار علايق خود، زندگي آنها را تجربه كنند و پس از بازگشت هم افراد بيشتري را به اين نوع سفركردن تشويق می کنند كه در نهايت رونق اقتصادي در جوامع محلي صورت مي گيرد. در واقع شعار اين نوع گردشگري، موزه هاي كمتر و ميدان هاي بيشتر است.

*سياوشي: گردشگري خلاق، محصول را به مشتري نمي دهد بلكه ايجاد محصول مي كند و اجازه مي دهد كه گردشگر تجربه كند. اصولا گردشگري فعاليتي خدمات محور است كه بايد برنامه ريزي ها به سمتي برود كه گردشگران در مقصد سفر احساس راحتي كنند نه خستگي، اما متاسفانه برنامه ريزي ها در بیشتر تورهاي گردشگري به گونه ای است كه به گردشگران اجازه تصميم گيري داده نمي شود.

***«خبرجنوب»: با توجه به شعار اين نوع گردشگري، تا چه حد زيرساخت ها يا همان ميدان ها در استان مهيا است؟

*يزدانپناه: متاسفانه زيرساخت ها مناسب نيست و اغلب با اين مشكل هم روبرو هستیم. نه اينكه زيرساخت نداريم بلكه معادل زيرساخت ها، گردشگر نداريم.

برای نمونه، هم اکنون همه سرمايه گذاران به حوزه خوراك و ايجاد مجموعه هاي رستوراني و فست فودي روي آورده اند زيرا كار پردرآمدي است.

حال اگر گردشگر بيايد و هدفش هم از سفركردن به ايران و شيراز مشخص باشد، بي شك سرمايه گذاران در مسيري سرمايه گذاري مي كنند كه گردشگرپسند باشد مانند خريد اتوبوس هاي ويژه براي آنها. در واقع گردشگري خلاق، ايجاد جاذبه هاي بیشتر مي كند و ماندگاري گردشگران را در مقصد سفر افزايش مي دهد و شايد يكي از مزيت هاي رقابتي ما در خاورميانه اين است كه داراي جايگاه ويژه اي در اين حوزه هستيم.

*فرزامي: در اين حوزه، جايگاه فارس بسيار مطلوب و مناسب است. به ندرت نقطه اي از دنيا را پيدا مي كنيد كه انواع گردشگري ها همچون فرهنگ، طبيعت و مذهب را در كنار زيرساخت هاي اقامتي و تفريحي به صورت يكجا داشته باشد، در حالي كه كشورهاي همسايه با ايجاد جاذبه هاي مصنوعي، گردشگر جذب مي كنند اما در اين بين، جا دارد كه مسئولين دولتي هم همكاري و تعاملات خود را با بخش خصوصي بيشتر كنند. نگاه ها بايد تغيير كند و دست از جزيره اي عمل كردن هم برداشته شود.

*يوسفي: بسياري از مسئولان تصور مي كنند زيرساخت هاي گردشگري يعني ساخت هتل هاي 5 ستاره، اما بيشتر رشد گردشگري به واسطه علاقه مندي هاي ويژه است نه حجم زيرساخت ها، فقط كافي است مديران دولتي بيشتر بخش خصوصي را حمايت كنند و آنها را با كاغذبازي اداري درگير نكنند. در حال حاضر شرايطي به وجود آمده كه توسعه گردشگري خلاق مي تواند كمك بسيار بزرگي به اقتصاد استان كند.

*تقوا: گردشگري خلاق بحث روز دنياست، نوعي گردشگري است كه ملاك گردشگران، ماندن در اقامتگاه هاي بومي است و درگيرشدن با زندگي روزمره مردم در مقصد سفر. آنها به دنبال اقامت در هتل هاي 5 ستاره نيستند و ترجيح مي دهند شهروند يك شهر باشند و از نزديك، آداب و آیین های مردم را لمس كنند.

هم اکنون جاذبه هاي متعدد و متنوعي براي رشد و توسعه اين نوع گردشگري در فارس و شيراز داريم اما زيرساخت ها كم است و بايد ايجاد شود. شيراز فرش چهل تكه اي از مذهب، فرهنگ، سنت، آداب، لباس و خوراك است اما از اين داشته ها هنوز بهره نبرده ايم.

*سياوشي: شناخت بازار مهم است و بايد براي يك بار هم كه شده به داشته ها نگاهي انداخت و فهرستي تهيه كرد كه قابل بهره وري باشد. متاسفانه هم اکنون توليد اطلاعات نمي شود و در نهايت شناختي هم وجود ندارد. معتقدم هتل 5 ستاره مي خواهيم اما خدمات نداريم و بايد روي ارائه خدمات كار كرد.

***«خبرجنوب»: پس با اين اوصاف، آموزش و تبليغات بايد در اولويت باشد، اما چرا كمتر در اين بخش كار شده است؟

فرزامي: يكي از حلقه هاي گمشده براي توسعه گردشگري، تبليغات و آموزش است كه در اين دو حوزه ضعف هايي وجود دارد.

برای نمونه، در شهرهاي گردشگری فارس همچون سپيدان كه آخر هفته ها مملو از گردشگران و مسافر است، بیشتر واحدهاي خدماتي و بازار تعطيل هستند؛ در واقع شهر تعطيل مي شود.
بي شك بزرگترين معضل حوزه گردشگري در تعطيلات خلاصه مي شود كه اگر آموزش و تبليغات موثري صورت گيرد، وضعيت بهتر خواهد شد.

*يوسفي: جشنواره هاي متعددي در طول سال و به بهانه رويدادها در فارس برگزار مي شود اما به دليل نبود تبليغات لازم و آموزش هاي تخصصي كه بايد جوامع محلي را درگير كند، اين برنامه ها در سكوت خبري اجرا مي شود. بايد فضاي تبليغاتي بيشتر شود، اما هم اکنون اين دو موضوع مهم كه در توسعه گردشگري تاثيرگذار است، هنوز به دغدغه تبديل نشده است.

*سياوشي: خلاقيت در آموزش در حوزه گردشگري وجود ندارد. بايد كارگاه هاي آموزشي براي تمامي جوامع و دست اندركاران حوزه گردشگري برگزار شود، توانمندي ها معرفي گردد و شناخت به وجود آيد چرا كه تمامي اين موارد مانند زنجيره هايي است كه به هم متصل مي شود و در نهايت توسعه گردشگري و رونق اقتصادي حاصل مي گردد. بايد مطالعه دقيق از بازار هدف داشته باشيم. به طور مثال ميانگين سني گردشگران ورودي به فارس و ايران 50 سال است، پس بايد بدانيم براي اين افراد چه برنامه هايي تدارك ببينيم و اين مسافران از ما چه مي خواهند. بايد به دنبال ايجاد فرصت هاي رقابتي باشيم. مزيت رقابتي اين نيست كه توانمندي ها كپي كاري شود، هركدام از اعضا، زنجيره و تامين كننده محصول و خدمات ارائه شده هستند.

*تقوا: اطلاعات ما از مقصد سفر گردشگران درست و كامل است اما بايد از مبدأ سفر آنها نيز اطلاعات بگيريم. بايد بدانيم گردشگران ورودي به فارس چه سلايق و علاقه مندي هايي دارند و بنابر آن، تور تعريف شود كه در اين حوزه، تورهاي تركيبي راهگشاست.

*يزدانپناه: در واقع با توسعه گردشگري خلاق، مهاجرت معكوس ايجاد مي شود زيرا اين نوع گردشگران به دنبال زندگي در جوامع محلي و طبيعت هستند كه با رونق آن، اعتماد به نفس جوامع بالاتر مي رود، براي بانوان اشتغال ايجاد مي شود و به توسعه پايداري دست مي يابيم.

در واقع اين نوع گردشگري تجربه پذير است و اقتصاد خلاق را ايجاد مي كند و مي تواند مزيت رقابتي منحصربه فردي براي كشورمان باشد، مدت حضور مسافران را در مقصد سفر افزايش مي دهد و محافظ خوبي براي فرهنگ بومي و اشاعه آن به جهانيان است.

*تقوا: هم اکنون آژانس هاي پرشماری در ايران و استان فارس به راه اندازي تورهاي خلاقانه و البته تركيبي اقدام كرده اند، برای نمونه، تورهاي متروگردي در تهران و يا عشايري و طبيعت گردي در استان فارس.

*سياوشي: خدمات و نحوه ارائه آن به گردشگران، تاثير بسزايي در رونق گردشگري دارد و اين موضوع تورهاي گردشگري را خلاق مي كند. آنچه كه موجب رضايتمندي و بازگشت دوباره گردشگران به فارس و يا هر مقصد سفر ديگري مي شود، نوع خدمات است.

فارس كه مردمانش به مهمان نوازي شناخته می شوند، گردشگران توقع دارند خدماتي كه در اين منطقه به آنها ارائه مي شود، متفاوت تر باشد.

 

 

46

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 813669

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
6 + 11 =