شهر استخر یکی از شهرهای مهم باستانی ایران است که طی سال های اخیر مورد توجه باستان شناسان قرار گرفته است و در کاوش های صورت گرفته نیزآثار و اقلام فرهنگی متعددی از این محوطه به دست آمد هر چند که با نزدیک شدن به این محوطه تاریخی هم می توان آثاری چون ستون ها و ته ستون های هخامنشی بسیاری را در آن دید اما آنچه که موجب نگرانی فعالین حوزه میراث فرهنگی و گردشگری می شود نابه سامانی و عدم شناسایی این محوطه می باشد به طوری که همجواری اش با تخت جمشید هم نتوانسته این شهر را به جاذبه گردشگری تبدیل کند. و زير سايه اين ميراث جهاني گم شده است. شهری که در روزگار هخامنشیان رونق بسیاری داشته وطبق اسناد تاریخی تا قرن 4 و 5 قمری نیز آباد بوده است هم اکنون به جز چند تکه سنگ و ستون از آن چیزی باقی نمانده است اما از نظر کارشناسان این محوطه با کمی توجه و تبدیلش به سایت موزه تخصصی می تواند به محل امنی برای حضور گردشگران بدل شود.
بنابر این گزارش محوطه باستاني شهر استخر در 5 كيلو متري شمال تخت جمشيد قرار گرفته است. پراهميت ترين راه ارتباطي دشت مرودشت با پاسارگاد و به عبارتي كليتر فارس با مناطق داخلي فلات ايران، دره اي نسبتاً كم عرض است كه بستر رودخانه پلوار به شمار مي رود. شهر استخر در دهانه ورودي اين دره به مرودشت واقع شده و اين ويژگي از نظر جغرافيايي، موقعيتي برتر در طول حيات استقراري به آن بخشيده است.عمدهترين مدارك باستان شناختي معرف دوران هخامنشي شهر استخر با توجه به فنون و سبك سنگتراشي،نوع نقوش به كار رفته و چگونگي اتصال عبارتند از قطعاتي از مصالح سنگي كه با توجه به مقايسه آنها با ديگر آثار شناخته شده دوران هخامنشي به اين دوره نسبت داده شده اند.
در اين رابطه حميد فدايي سرپرست پايگاه ميراث جهاني تخت جمشيد به خبرنگار «خبرجنوب» گفت: شهر استخر هنوز به جاذبه گردشگري تبديل نشده، اما امسال يك نگاه ويژه به اين شهر خواهيم داشت.
به گفته وي، ساماندهي و ايجاد مسير گردشگري، همچنين فراهم كردن زيرساخت هاي لازم در اين منطقه يك ضرورت محسوب مي شود و اميدواريم امسال اين موضوع تحقق يابد.
فدايي با بيان اينكه در حال حاضر شهر استخر به صورت فيزيكي و الكترونيكي حفاظت مي شود، افزود: با توجه به اينكه اطراف اين شهر حصاري وجود ندارد خوشبختانه تاكنون نيز حفاري غيرمجازي در منطقه صورت نگرفته است.
سرپرست پايگاه ميراث جهاني تخت جمشيد در ادامه بر ضرورت تبديل شهر استخر به جاذبه جديد گردشگري شهرستان مرودشت تاكيد كرد و گفت: استخر يكي از شهرهاي مهم باستاني دنيا محسوب مي شود كه در حال حاضر در حوزه گردشگري مورد غفلت قرار گرفته است.
فدايي ادامه داد: هم اكنون شهر استخر داراي يك مسير گردشگري است اما بايد اين مسير به روز شود و گردشگران را ترغيب كرد تا از اين محوطه نيز بازديد كنند و تنها سفرشان به شهرستان مرودشت به بازديد مجموعه جهاني تخت جمشيد و يا نقش رستم ختم نشود.
وي در ادامه به آثار موجود در اين محوطه تاريخي نيز اشاره كرد و افزود: در حال حاضر گردشگران با ورود به اين شهر مي توانند بقايايي از ديوارها و ستون هاي دوره هخامنشيان و ساسانيان را ببينند و بي شك با تعريف مسير گردشگري مناسب و ايجاد زيرساخت هاي رفاهي و خدماتي در منطقه، گردشگري در استخر رونق مي گيرد.گفتنی است استخر یکی از شهر های کهن ایران است که تا پایان دوره ساسانیان زیستگاه و محل بالندگی و شکوفایی بوده و از بزرگ ترین و آباد ترین بخش های ایران باستان محسوب می شده است.
در حال حاضر تنها ویرانه هایی از آن در دشت پلوار و در 5 کیلومتری شمال تخت جمشید کنار جاده مرودشت- ارسنجان بر جای مانده است. شهر استخر از دوران هخامشیان برپا بوده و مرزهای آن تا کرمان از جنوب، تا یزد از سوی دیگر، از شمال تا آباده و مرکزیت آن در مَرودشت امروزی امتداد داشته است.
این شهر یکی از شهرهای کوچک هخامنشی در دوره دوم آن (داریوش بزرگ به این سو) بوده که پس از هخامنشیان، گسترش و ارزش
پیدا میکند. از دوران ساسانی این نام وجود داشته است و به گمان بسیار باید یک استخر آبی در این گستره بوده باشد و به دلیل ویژگی فیزیکی شهر بر آن نهاده شده است
در برخی از منابع تاریخی آمده است این شهر تا ۴۰۰ سال پیش آباد بوده و در آن زندگی میکردند. اما دادههای باستانشناسی این دیدگاه را رد میکند چرا که شواهدی در این رابطه وجود ندارد .
این شهر تاریخی که هفت هکتار از آن برجای مانده، بدون هیچ محافظی در زیر نور آفتاب به حال خود رها شده است و گلسنگ ها و گیاهان به جان ستونها و بازمانده های سنگی برجای مانده از آن افتادهاند.
استخر فارس در سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۲۲۰ در فهرست ملی به ثبت رسیده است.
46
نظر شما