سیاست حکومت عربستان از لاک محافظه‌کاری پیشین خود خارج شده و به نوعی به سمت و سوی اقدامات ماجراجویانه در بیرون از مرزهای خود تبدیل شده است تا به این لحظه علی‌رغم اظهارات برخی از مقامات ترکیه مبنی بر کشته شدن جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول، هنوز به طور قطع نمیتوان عنوان کرد که او به قتل رسیده، دزدیده شده و یا همچنان در کنسولگری عربستان در استانبول است. این مساله طی چند روز آینده مشخص خواهد شد و دراین زمان برای اظهارنظر در این رابطه قدری زود است چرا که هنوز جسد او نیز رویت نشده و این احتمال وجود دارد که همچنان در کنسولگری بوده یا دزدیده و به عربستان سعودی منتقل شده باشد.
نکته قابل توجه این است که اگر خط سیر اقدامات بن سلمان را از مساله بازداشت شاهزادگان سعودی در هتل ریتز-کارلتون و سپس جریان حریری گیت و... را دنبال کنیم به این نتیجه خواهیم رسید که عربستان سعودی از پوسته محافظه‌کاری خود بیرون آمده است و با پیش آمدن مساله خاشقجی، مشخص است که بن سلمان در راستای یکدستسازی خاندان سعودی برای حاکمیت خود در تلاش است.
مساله مهم دیگر این است که این‌گونه اقدامات و ترورهای برون‌مرزی را به طور معمول از شیوههای مورد استفاده رژیم صهیونیستی میدانند و در این موضوع نیز احتمال دست داشتن رژیم صهیونیستی وجود دارد که باید با گذشت زمان مشخص شود. دو نکته در این رابطه حائز اهمیت بالاست. اول این اقدامات عربستان سعودی که نشانهای از تغییر در مشی خارجی این کشور و بن سلمان است و دوم سکوت غربی‌ها و بالاخص آمریکا در این رابطه.
سعودی‌ها همواره به دنبال بزک کردن چهره خود در قبال کشورهای خارجی بودند اما با مساله یمن مشخص شد که عربستان چهرهای بزک کرده را به جهانیان ارائه داده است و همین مشخص شدن چهره خشونت‌آمیز این کشور دلیلی برای ادامه این اقدامات خشونت طلبانه به این صورت است. در صورت مشخص شدن دست داشتن حکومت آل‌سعود در دزدیده شدن و یا قتل خاشقجی، بعید به نظر میرسد که تاثیر زیادی را در رابطه ترکیه با عربستان سعودی و یا کشورهای دیگر جهان و نهادهای بین‌المللی در قبال این کشور شاهد باشیم چراکه در درجه اول اردوغان به دنبال مسائل اقتصادی است و حجم سرمایهگذاری عربستان در این کشور به حدی است که اردوغان چشم خود را بر روی این مسائل خواهد بست و تنها چند روزی تیتر اخبار و فضای رسانهای را به خود مشغول خواهد کرد و بعد از آن به دست فراموشی سپرده خواهد شد.
از سوی دیگر پول عربستان سعودی و میزان خریدهای نظامی و سرمایهگذاریهای این کشور در دیگر کشورهای جهان و هم‌چنین خرید نهادها، سازمانها و افراد آنان با این پول باعث خواهد شد که تغییر محسوسی در رابطه این نهادها و کشورها با عربستان سعودی پیدا نشود. در صورت اثبات این موضوع، فشارها بر عربستان افزایش خواهد یافت اما نه به حدی که باعث تغییر راهبردی روابط با این کشور شود. مسالهای که بیش از همه دارای اهمیتی است پیام و خطرات این تغییر مشی عربستان سعودی از محافظه‌کاری به اقدامات ماجراجویانه برای منطقه است.
منبع: روزنامه سازندگی مورخ ۹۷.۷.۱۷ با عنوان " عدول از محافظه کاری".
نظر شما