از لعن شمر زمان تا صاحب‌ِنظری حدادیان و علی پروین

ورود مصداقی مداحان به عرصه سیاست از دوران دولت نهم یعنی محمود احمدی‌نژاد باب شد. دولت معجزه هزاره سوم که بسیار به مذاق برخی از مداحان خوش آمده بود باعث شد تا پای مداحان علاوه بر مجالس و هیئات به سفرهای استانی هم باز شود. اما این موضوع تا امروز ادامه دارد و برخی از مداحان به فراخور حال و دوران، احساس تکلیف کرده و له یا علیه افراد سیاسی در خلال مداحی و روضه خوانی شان سخن می‌گویند.

درباره ورود این قشر از جامعه به عرصه سياست، درون جامعه مداحان نيز ديدگاه‌هاي متفاوتي وجود دارد. آن‌چه در زير مي خوانيد پاسخ برخي از مداحان سرشناس به اين پرسش است كه «آيا مداحان بايد به عرصه سياست و مصاديق آن ورود داشته باشند؟» پاسخ‌ها از منابع رسانه‌اي جمع‌آوری شده است.

احمد زین‌العابدین:
مداح باید شم سیاسی داشته باشد
وقتی كه به گذشته رجوع می‌شود و به هاشمیات می‌نگریم یا به مداحان بزرگی چون دعبل خزاعی و كمیت و ...، متوجه می‌شویم که اینها نمی‌توانستند، به سیاست وارد نشوند.

نمی‌توانستند كه از ظلم و ستم‌ بنی‌امیه در حق اهل بیت (ع) سخن نگویند. نمی‌توانستند، از مظلومیت اهل بیت (ع) حرفی به میان نیاورند. ‌باید از یزید زمان و عمر سعد زمان سخن می‌گفتند. سیاست‌بازی و فریب‌بازی مد نظر نیست؛ اما اینكه از سیاست حرفی بزنند، جای بحث است.
بله؛ باید از انتخابات و مبارزه با آمریكا و اسرائیل و بی‌عدالتی روزگار و ... صحبت كنند. برای حفظ نظام باید از مظلومیت‌های ولایت مطلقه فقیه سخن به میان آورند. دیانت ما همان سیاست ماست و سیاست ما همان دیانت ما. هر روزی مناسبات خاص خودش را دارد، سخنران با سخنرانی‌اش، مداح با مداحی‌اش و ... باید در حیطه كار خودشان، برای تبعیت از ولی امر مسلمانان از سیاست صحبت كنند.

مداح باید شم سیاسی داشته باشد و به بحث سیاسی وارد شود. امروز موضوع غزه و فلسطین مطرح است. یك روز بحث وهابیت و كشتار شیعیان است و ...؛ پس باید در هر موضوعی بدون جنجال‌آفرینی و مطابق رهنمودهای مقام معظم رهبری وارد شد.

منصور ارضي:
سیاست ما عین مداحی ماست
سیاست ما عین مداحی ماست امام می‌فرماید، مدرس هم می‌گوید سیاست ما عین دیانت ماست. دین ما چیست به ما بگویید. دین ما عاشورای ماست. سیاست عین عاشوراست. یعنی همه حرکتهای امام حسین(علیه السلام) سیاسی بوده اما سیاسی کاری نبوده است. چه مرضی افتاده در این افراد که مدام می‌گویند چرا مداح‌ها اینطور می‌کنند.

مجله‌ای منتشر می‌شود که پشتوانه آن سازمان تبلیغات و شهرداری است در آن بیان می‌کند که نباید مداح سیاسی باشد. "أرضیتم بالحیاة الدنیا" راضی شدیم به متاع دنیا. اینها می گویند روضه امام حسین(علیه السلام) باید تعزیه‌ای باشد. برای اینها خوب است. اما تعزیه‌ای که به کسی برنخورد. اما اگر امام حسین(علیه السلام) را برای مردم ترسیم کردی که از ما این کار می‌خواهد واکنش نشان می دهند. اما امروز برعکس شده است و ما همه از امام حسین(علیه السلام) طلبکاریم که این حاجت آن حاجت را بده و... اما الآن می‌بینیم که امام حسین(علیه السلام) از ما تکلیف خواسته است برای دین. امام( علیه السلام) که از ما التماس نمی‌کند. بدانید که نهضت مداح‌ها هم در طول تاریخ، با این وضعیت درست شده و برای غیر سرخم فرود نیاورده است الا خدا و اهل بیت(علیهم السلام) و از هیچ‌کس هم نمی‌ترسد.

نوکر امام حسین باید در صحنه باشد، از همه اتفاقات جامعه درس بگیرد، سخن بگوید و مردم را آگاه کند چه از زبان ابی عبدالله و چه از زبان امروز. مداح باید ظلم ها را بگوید. دزدی ها را بگوید. اینکه فقط بگوییم به امام حسین ظلم شده و ظلم را محدود کنیم به آن زمان، این هیچ فایده ای ندارد. تمام مداحان باید این حرکت را شروع کنند. تحول در نوکری اهل بیت لازم است...
برخی دنبال هستند که مداحان فقط برای مردم روضه بخوانند و تحلیلی از جریانات امروز ارائه ندهند.

ماشاالله عابدي‌فرد:
مداح نبايد وارد جزیيات مسائل سياسي بشود
همان‎طور كه بزرگان ديني ما از جمله امام(رحمت الله علیه) گفته اند، ديانت از سياست جدا نيست. بعد از پيروزي انقلاب، اين‎كه يك روحاني گوشه اي اختيار كند و كاري به كار نظام نداشته باشد، كم‎كم به فضيلت تبديل شده بود كه امام گفت، اين قضيه، فضيلت نيست. پيامبر و امامان ما به سياست كار داشتند و قرآن، يك كتاب سياسي است. ميگويد: با كفار مقاتله كنيد. اما جواب شما؛ اصل اين‎كه مداح، روحاني و دعاخوان از سياست جدا باشد، صحيح نيست. بايد در اين وادي حضور داشته باشند. منتها از هركس يك توقعي دارند و از او حرفي را ميخرند. از مداح جهت‌دهي و خطدهي را معمولا نمي پذيرند. او را به‎عنوان يك روضه‌خوان قبول دارند. آن‎ها بايد جهت‌دهي كلي داشته باشند و وارد جزييات نشوند. خط كلي را بگويند و مخاطبشان را به طرف حمايت از رهبري و نظام جمهوري اسلامي سوق بدهند .

اگر خلاف اين عمل كنند، حتي ممكن است مستمعين عكس آن را رفتار كنند. اگر انتخابات است، بايد مردم را به شركت در رأيگيري و فرمايشات مقام معظم رهبري سوق بدهند. اگر زماني مداحي بالاي چارپايه ميرفت و شاه را دعا ميكرد، تمام مردم با او مخالف بودند. حالا اگر كسي مقيد باشد كه يك نفر برود بالا نه به جمهوري اسلامي كاري داشته باشد، نه رهبري را دعا كند و نه از شهدا ياد كند، خلاف خواسته جامعه است.

حسین هوشیار:
منبر امام حسین (ع) محل تسویه‌حساب‌ها نیست
معتقدم، منبر امام حسین (ع) محل تسویه‌حساب‌ها نیست. همان‌طور كه منبر، امانت است، گوش مستمع هم امانت است. باید امانتدار خوبی باشیم. امانتی كه ممكن است، فردا دست ما نباشد. معتقدم، فریاد حق‌طلبی افتخار یك مداح است. همان‌طور كه افتخار می‌كنیم، منبر در زمان رژیم گذشته سیاسی بود، افتخار می‌كنیم كه روح حماسه و ظلم‌ستیزی هم در آن بود.

حسن خلج:
نبايد وارد بازی‌های سياسي بشويم
متاسفانه برخي از مداحان به جاي پرداختن به مباحث مذهبي و انجام وظايف يك مرثيه‌خوان به جناح‌هاي سياسي متمايل مي‌شوند و به همين دليل معنويت از مجالسشان رخت برمي‌بندد. 

يك مداح بايد تنها به ذكر مصيبت بپردازد و از ولي‌فقيه پيروي و تبعيت كند و مراقب باشد وارد بازي‌هاي سياسي نشود.
يك مداح بايد مردم را با معارف اهل بيت آشنا كند و آنها را به پشتيباني از ولايت فقيه رهنمون باشد نه اينكه سعي در بسط و القاي سليقه سياسي خود داشته باشد.

سعيد حداديان:
در سياست من صاحب‌نظرم يا علي پروين؟
باید بگویم که حتماً باید مداحان به عرصه سیاست هم وارد شوند، ثانیاً درکدام انتخابات دیدید که نظرات ورزشکارها و یا بازیگران را نپرسند؟ با همه قشرهای مختلف مصاحبه می‌کنند و نظرشان را می‌گیرند، همیشه از آقای پروین پرسیده شده شما به چه کسی رأی می‌دهی؟ اما به سعید حدادیان و مداحان که می‌رسد همه صدایشان درمی‌آید، تازه من سیاسی‌تر باید باشم یا آقای پروین؟ من در عرصه سیاسی کشور صاحب نظر هستم یا آقای پروین و قلعه‌نویی؟

من به نمایندگی از مداحان می‌گویم که ما در تمام جاهایی که خطر جدی کلیت جامعه را تهدید کند وارد عمل می‌شویم و این را هم امام راحل دستور داده‌اند که انجام دهیم، مثلاً بنده به عنوان یک مداح طبق فرموده مقام معظم رهبری باید از دولت حمایت کنم و می‌کنم اما آنهایی که با دولت مخالفت می‌کنند و دلیل مخالفتشان هم مشخص است به ما می‌گویند چرا وارد عرصه سیاست می‌شوید و از دولت حمایت می‌کنید؟

محسن طاهری:
روشنگری مانعی ندارد
اگر گرایش‌های درست و خطوط بارز دینی، سیاسی و فكری -كه روشـنگری افــــكار عمومی و جامعه را باعث می‌شود- گفته شود، مانعی ندارد.

اگر ذاكر و مداح خودش این صفات را داشته باشد و در بین شنوندگان و مشاركت‌كنندگان امواج مثبت ایجاد كند، به‌ اندازه كافی اثر خواهد گذاشت. اگر هم از آنها در موردی نظرخواهی شود، همچون دیگر اقشار و آحاد جامعه باید به وظیفه شرعی، الهی و سیاسی خود عمل كنند.

منصور نورایی:
آیا منِ مداح نباید شمر و عمر سعد امروز را نام ببرم؟
اهل بیت (ع) فرموده‌اند: «بگویید در حق ما آل محمد (ص) چه آورده‌اند تا مردم قدر و ارزش دین را بدانند.» پس در این صورت منِ مداح كه می‌خواهم، حقایق را بیان كنم، آیا نباید بگویم كه شمر چه كسی بود؟ شمر امروز، عمر سعد امروز چه كسی است؟ من باید چیزی بگویم كه مردم عبرت بگیرند. من چطور می‌توانم، مداحی كنم و كودتاگران سقیفه بعد از رحلت پیامبر اكرم (ص) را معرفی كنم؛ اما كودتاگران امروز را معرفی نكنم؟ آیا عده‌ای حق دارند، از سیاست بگویند -كه صد البته سواد اسلام سیاسی‌شان از بسیاری از مداحان هم پایین‌تر است- اما مداحان كه وظیفه دارند تا پیام اهل بیت (ع) را بیان كنند، حق ندارند؟ البته مخالفم که مداحی كه سواد ندارد، مداحی كند.

مداح باید باسواد باشد، باید به هر چیزی كه می‌خواهد بگوید، علم داشته باشد. باید به‌‌روز باشد. باید با سیاست آشنا باشد؛ اما كسی كه سیاست می‌داند، باید از سیاست حرف بزند. كسی كه حقایق را نگوید، باور دینی ندارد. مداح باید از سیاست بگوید؛ البته مداحی كه سواد و علم داشته باشد.

مهدی منصوری:
مداح نباید خود را وابسته به یك جناح و خط كند
نباید مداح هیچ تحركی نداشته باشد. اگر مداح سیاست را نداند و خوب را از بد تشخیص ندهد و نتواند برای آینده و كشورش سرنوشت تعیین كند، نمی‌شود. مداح باید مثل یك دایره ‌المعارف و با نقاط مثبت و منفی جامعه آشنا باشد. مداح نباید خود را وابسته به یك جناح و خط كند. این خداپسندانه نیست. باید بتواند جامعه را هدایت كند كه در این مورد هم هرچه باشد، باید بزرگ‌ترهای خود را الگو قرار دهد. اگر صدایش خوب است و یا شعر خوب می‌گوید، دلیل نمی‌شود كه سیاستش هم خوب باشد. تخصص و تعهد باید در كنار هم قرار گیرند.

نريمان پناهي:
وظيفه مداح ورود به سياست نيست
ورود مداحان به عرصه سياسي اشتباه است؛ خدا به همه عقل داده و فهم و شعور داده و انسان باید از عقلش استفاده کند؛ نباید در جلسات مداحی به هم نان قرض بدهند که به فلانی رای بدهید و به فلانی رای ندهید.

تو روضه خوان هستی ، وظیفه تو این است بروی بالای منبر روضه را بخوانی و حق نداری به این نمره بدهی و به آن ندهی و به کسی مثبت بدهی و به دیگری منفی؛ تو روضه خوان هستی ، روضه ات را بخوان دعایت را بکن و برو دنبال کار و زندگی ات؛ وظیفه تو نیست بی احترامی کنی و وارد سیاست شوی.

متاسفانه برخی مداحان در زیارت عاشورای خود زیارت را قطع می کنند و حرف سیاسی می زنند در حالی که با این کار زیارت شان را باطل می کنند. کجا گفته شده یا نوشته شده که وسط زیارت عاشورا می توان حرف زد و آن هم سیاسی؟!

تو حق نداری در بین زیارت عاشورا بحث سیاسی کنی خیلی بد و زشت است در محضر امام حسین زیارت را قطع کنی و حرف را مرتب عوض کنی و این بی ادبی به ساحت حجت خداست.

2929