نیویورک تایمز می نویسد: اگر 'رکس تیلرسون' همچنان در 'اکسون موبیل' می ماند و دوران کاری اش را در همان شرکت معظم نفتی به اتمام می رساند؛ به عنوان رئیس موفق یکی از معظم ترین شرکتهای نفتی جهان، از شهرتی بسزا برخوردار می شد. اما او وسوسه شد و پست وزارت خارجه آمریکا را قبول کرد و حالا نامش در تاریخ کشور آمریکا به عنوان یکی از ضعیف ترین و نالایق ترین وزرای خارجه ثبت می شود.
تیلرسون هیچ تجربه ای در کار کردن در دولت و یا در حوزه سیاست خارجی نداشت و بسیار ناشیانه وزارتخانه ای را رهبری کرد که روز به روز بودجه اش کمتر می شد و او مشتاقانه فرامین رئیس جمهوری که هیچ علاقه ای به دیپلماسی ندارد را به این وزارتخانه ابلاغ می کرد. با ورود تیلرسون در کسوت سکاندار سیاست خارجی آمریکا؛ شمار انبوهی از کارکنان این وزارتخانه یا اخراج شدند و یا خود ترجیح دادند که فرار کنند.
با همه این احوال، ما دلمان از رفتن تیلرسون از وزارت خارجه تنگ می شود. چون فردی که جای او را در این منصب احراز کرده؛ ظاهرا بدتر از اوست.
تیلرسون هرچند کاستی ها و معایب فراوانی داشت اما یکی از معدود وزرای واقع بین کابینه ترامپ بود. 'جیم ماتیس' وزیر دفاع هم یکی دیگر از وزرای واقع بین کابینه است.
این تیلرسون بود که تهدید روسیه را خبر داد؛ در موضوع کره شمالی رویه دیپلماسی را پیشنهاد داد؛ از توافق آب و هوایی 'پاریس' دفاع کرد و ترامپ را تشویق کرد که توافق هسته ای ایران را حفظ کند.
از قضا؛ همین مواضع بود که ترامپ را با تیلرسون دشمن کرد.
روابط این دو تابستان گذشته وقتی که تیلرسون در اجتماع مقامات امنیتی و اعضاء کابینه؛ ترامپ را یک 'آدم کودن ' خطاب کرد؛ تیره شد. قبل از آن؛ در حادثه خشونتهای نژادپرستانه سفید پوستان در شهر 'شارلوت ویل' ؛ ترامپ بدون انتقاد کردن از سفید پوستان آنها را با لحنی محترمانه؛ ' ملی گراهای محترم سفید پوست' خوانده بود. همین جانبداری ترامپ از خشونتهای شارلوت ویل، موجب شد تا تیلرسون هم بگوید که 'ترامپ برای خودش حرف می زند'.
به دنبال این بگو مگوهای پراکنده؛ ترامپ هم اعلام کرد که تیلرسون را برکنار خواهد کرد و ' مایک پومپئو' مدیر کل سیا و نماینده سابق جنبش ' تی پارتی' در کنگره را به جای او در منصب وزارت خارجه خواهد نشاند. پومپئو خیلی برای ترامپ خودشیرینی کرده بود و اظهار ارادت خود نسبت به رئیس جمهور را هر روز صبح حین ارائه گزارش اطلاعاتی به وی ابراز می کرد.
پومپئو فقط به ترامپ اظهار ارادت نمی کرد. او حتی به برادران ' کوخ' Koch هم که همراه با خانواده و دوستان و همه اعوان و انصارشان 357.300 دلار به کمپین انتخاباتی پومپئو و به کمیته اقدام سیاسی اهدا کرده بودند هم ابراز چاکری می کرد.
اما در مقام مقایسه می توان پیش بینی کرد که برخلاف تیلرسون؛ ظاهرا از این پس پومپئو از هیچ بحث مهم سیاسی کنار گذاشته نخواهد شد.
در خصوص قضیه دخالت 'کرملین' در انتخابات سال 2016، پومپئو هم همچون تیلرسون موافق با نتیجه گیری سازمان تحت امرش در این زمینه بود در حالیکه ترامپ این نتیجه گیری را رد می کرد و منکر قضیه بود.
پومپئو در بسیاری از موضوعات امنیت ملی از جمله ایران و کره شمالی رویکردی جنگ طلبانه دارد و گفته است که در این دو زمینه مطلقا موافق با نقطه نظرات مقام سلف خود نیست. این مسئله می تواند آسیب جدی بر هردو پرونده وارد آورد.
و اما مقطعی که ترامپ برای جابجایی وزیر خارجه اش در نظر گرفته حائز اهمیت است.
ترامپ هم اکنون با بزرگترین قمار دولت خود در حوزه سیاست خارجی روبروست و آن؛ مسئله مذاکره با کره شمالی بر سر برنامه ساخت سلاح هسته ای این کشور است. این مذاکرات با صحبتهای رو در روی سران دو کشور آغاز می شود که مقرر شده است در ماه مه برگزار شود.
علاوه بر این بحثهای دشوار، در حوزه تجارت هم یکی دیگر از چالشهای مهم فعلی دولت ترامپ است.
احتمالا ترامپ و کیم با دیدار با هم؛ مقدمات کار مذاکرات را فراهم می سازند. متعاقب این دیدار؛ تیم های برجسته دو کشور کار دقیق همراه با جزییات را آغاز می کنند که احتمال می رود ماهها و یا حتی سالها به طول بیانجامد.
تا پیش از این تصور بر این بود که رهبری تیم مذاکره کننده آمریکا را تیلرسون برعهده خواهد داشت اما از آنجایی که تیلرسون آشنایی کافی در مورد کره شمالی نداشت؛ یک چنین ایده ای چندان قطعی به نظر نمی رسید. حالا این نقش را ظاهرا پومپئو ایفا خواهد کرد. پومپئو خیلی قاطعانه برای تغییر رژیم کره شمالی کار کرده و حتی آنطور که جایی گفته است؛ از ترور شدن ' کیم ' هم بدش نمی آید.
در مورد چین هم که روز به روز ستیزه جوتر می شود؛ پومپئو چالش سختی پیش رو خواهد داشت. در مورد اروپا و افغانستان و آشوبهای سوریه و سایر نقاط خاورمیانه هم سختی کار به همان میزان است.
و اما در پست مدیرکلی سیا؛ ترامپ ' جینا هاسپل' معاون مدیرکل را جایگزین پومپئو کرده است. هاسپل اولین زنی است که ریاست سازمان سیا را عهده دار می شود.
بعد از واقعه 11 سپتامبر؛ هیچ دولتی به اندازه دولت ترامپ از مقامات و مسئولانی که مستقیما درگیر این واقعه بوده اند در کابینه اش استفاده نکرده است.
شروع این روند با 'جورج بوش' بود که دولت او 11 تن از این مقامات و مسئولان را که دیوانه شکنجه کردن بودند در مناصبی منصوب کرد. این روند در دولت ' باراک اوباما ' خاتمه یافت.
خانم هاسپل؛ افسر مخفی سیا بوده و نقش مستقیم در برنامه فوق العاده تسلیم مجرمان داشته است. به موجب این برنامه؛ تمام افراط گرایانی که به اسارت آمریکا در آمده بودند به دولتهای خارجی تحویل داده می شدند و در کشورهای مقصد در زندانهایی سری زندانی می شدند. این زندانیان در این زندانهای مخوف بدست ماموران سیا شکنجه می شدند. حتی در یک فیلم ویدئویی هم نشان داده می شود که او در کنار ماموران شکنجه زندانیان قرار دارد و با آنها همدستی می کند. این فیلم بعدها معدوم شد.
هاسپل هرچند از نظر جمعی از ماموران سیا شخص محترمی است اما او در واقع یک برنامه غیرقانونی و غیر اخلاقی را اداره می کرده است.
بسیاری از اعضاء کنگره با انتصاب هردو عضو جدید دولت شامل پومپئو و هاسپل مخالفت کرده اند.
به هر حال؛ همه این وقایع حکایت از آشوبی دارد که در کاخ سفید موج می زند.
این هرج و مرج آنقدر شدید است که حتی ترامپ رسما تیلرسون را اخراج نکرد بلکه فقط در پیام توئیتری اش برکناری او را اعلام نمود. 'استیو گلدشتاین' سخنگوی وزارت خارج با صدور بیانیه ای اعلام کرد که وزیر خارجه با شخص رئیس جمهور در این موضوع صحبت نکرده است و از علت برکناری خود هم مطلع نیست. گلدشتاین بعدا اخراج شد.
در دنیای امروز؛ متاسفانه رهبران کشورهای مختلف جهان میل وافری به استبداد و دیکتاتوری و دوری جستن از اصول و ارزشهای دمکراتیک و بی اعتنایی به حرمت حقوق بشر پیدا کرده اند.
حالا در این جریان واپسگرای جهان؛ انتصاب شخصی با پیشینه ' هاسپل' یک علامت دلسرد کننده به کل جهان است و می تواند الگوی خطرناکی برای سایر رهبران جهان باشد؛ به خصوص آنکه خود ترامپ هم عنوان کرده است که مخالفتی با شکنجه زندانیان ندارد.
49311
نظر شما