بیژن عالی پور *

افزون بر يك قرن است که چرخ اقتصاد ما بر محور نفت می گردد. هفت دهه از این تاریخ پرفراز و نشیب مقطع طولانی حضور خارجی ها، سیطره آنان بر سرنوشت این صنعت، دخالت در نحوه بهره برداری از مزیت اصلی اقتصاد کشور و در یک کلام نقض استقلال سیاسی و اقتصادی ایران، بوده است.

بي ترديد پيروزي انقلاب اسلامی پایانی بر ۷۰ سال کشمکش ایرانیان با شرکت های وارث قراردادهای استعماری نفت و آغاز راهبري صنعت به دست نيروهاي ايراني بود؛ اما طی ۴ دهه گذشته عليرغم موفقيت هاي كم نظير، با چالش هايي پرشمار نيز مواجه بوده ايم. در مقطعي، خلاء كارشناسي ناشي از خروج متخصصان خارجي، در دوره اي طولاني تر، جنگ تحمیلی و در تمام سال هاي پس از انقلاب، تحریم های ظالمانه، مهمترين گردنه ها و گلوگاه هاي صنعت نفت در مسير خوداتكايي بوده كه عبور از آنها با تلاش و تدبير ميسر شده است.

 کسانی که از فرایند تولید و نحوه اکتشاف و استخراج نفت اطلاع کافی دارند، بخوبی واقف اند که علاوه بر این ها، یک چالش اجتناب ناپذیر دیگر نیز فراروی بخش بالادستی صنعت نفت وجود دارد و آن تغيير شرایط تولید از میادین در دوره میانسالی و کهنسالی است.

کاهش فشار مخازن در پایان دوره برداشت اولیه، نمکی شدن چاه ها و پیچیده شدن مراحل فرآورش نفت خام، ضرورت حفاری چاه های بیشتر و اعمال برنامه های ازدیاد برداشت برای جبران کاهش طبیعی مخازن را اجتناب ناپذير مي سازد؛  به عبارتی پایان دوره استخراج آسان، از ویژگی های تولید در دهه های اخیر است.

براين اساس در سال هاي اخير رویکرد پروژه ها و طرح های عمده مرتبط با تولید و سیاست های اتخاذ شده برای اعمال مدیریت درست بر میادین نفتی، عمدتاٌ با هدف عبور از اين چالش، با وجود كمبود نقدينگي و تاثير تحريم ها و قدمت تاسيسات بوده است.

با نگاهي به عملكرد و دستاوردهاي اين شركت در سال گذشته و بررسي نحوه  مواجهه با اين چالش ها، درمي يابيم  كه سال 1396 به جهاتي، سالی استثنایی برای شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب بوده است؛ از این جهت که این شرکت علاوه بر تلاش و تکاپو برای اجرای مأموریت اصلی خود یعنی تأمین نفت خام مورد نياز براي صادرات و تحويل به پالایشگاه های داخلی، تأمين و تحويل خوراك مجتمع های پتروشیمی واقع در استان خوزستان، به اجرای توأمان پروژه های بزرگ پشتیبانی از تولید، توسعه ساخت داخل، تعمیر و نگهداری تأسیسات، آموزش و توسعه منابع انسانی، پژوهش و فناوری و ایمنی و محیط زیست، که در هر کدام دستاوردهای کم نظیری داشته و رکوردهای جدیدی به ثبت رسانده است، در زمینه توسعه میادین هیدروکربوری و نوسازی تأسیسات روسطحی نیز طرح های جدیدی تعریف و اجرایی شده است. در خصوص تولید نفت خام، با اجرای برنامه های حفاری چاه های توسعه ای، تعمیری و ترمیمی، تعمیر و نگهداری تاسیسات و خطوط لوله و راه اندازی پروژه های نمکزدایی، جبران كاهش طبيعي توليد از مخازن و پايداري تولید در چارچوب برنامه ابلاغی شرکت ملی نفت ایران را در پي داشته است.

در نیمه دوم این سال شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب با حادثه فوران و آتش چاه رگ سفید ۱۴۷ مواجه گرديد که با دستور وزیر محترم نفت و حضور حماسی مدیران، کارشناسان و نیروهای متعهد عملیاتی، با موفقیتی کم نظیر مهار شد و ضمن ثبت چند ركورد در زمينه فراهم سازي مقدمات و تمهيدات مهار چاه، فرصتی برای نمایش توانمندی متخصصان ایرانی در عرصه ای بین المللی فراهم گردید.

سال ۹۶ از حیث اجرا و تکمیل پروژه های پشتیبانی از تولید، با موفقیت چشمگير همراه بود. این شرکت در کنار افتتاح ده ها پروژه بزرگ و کوچک، 8 پروژه بزرگ نمکزدایی را با ظرفيت فراورش 680 هزار بشکه در روز به سرانجام رساند که افزایش کمی و کیفی تولید نفت خام را در پی داشته، از کاهش چشمگیر تولید در میان مدت جلوگیری نمود.

در خصوص توسعه میادین، طرح قرارداد توسعه 4 میدان رگ سفید، پارسی، شادگان و کرنج پس از مذاکرات مفصل و امضای تفاهمنامه با شرکت های داخلی و خارجی، مهلت تحویل پیشنهادهای نهایی با درخواست برخی شرکت ها تمدید شد و امضای نخستین قرارداد که پیش بینی می شد در اسفندماه ۹۶ انجام شود به اوایل سال جاري موکول گردید؛ امیدواریم بزودي شاهد امضای قرارداد نهایی با شرکت های واجد شرایط باشیم.

از دیگر سو، این شرکت برنامه توسعه 27 مخزن در چارچوب مدل جدید قراردادی عملیات محور (Job Based ) و قراردادهای EPCF و EPDF   پی گرفته و طی سال های 1397 و 1398 با سرمایه‌گذاری بیش از 4.37 میلیارد دلاری، افزایش 340 هزار بشکه ای تولید نفت را هدف گذاری کرده است که مقدمات آن در سال گذشته انجام شده و در مرحله نهایی شدن است.

يكي از مهمترين اقدامات شركت ملي مناطق نفتخيزجنوب در سال جاري اجراي برنامه برونسپاري تعميرات و نگهداري تأسيسات جديد فرآورشي به بخش خصوصي و شركت هاي واجد شرايط است كه آگهي مناقصه آن در ماه پاياني سال گذشته منتشر و هم اكنون در مرحله شناسايي پيمانكار است.

از آنجا كه در اين طرح كليه امور تعمير، نگهداري، خدمات پشتيباني و ايمني و به عبارتي فرايند كامل توليد در واحدهاي فرآورشي به بخش خصوصي واگذار مي گردد، يقيناً در زمينه ايجاد اشتغال و رونق كسب و كار در مناطق پيراموني تأسيسات نيز تاثيري بسزا در پي خواهد داشت.

در حوزه ساخت داخل، مناطق نفت خيز جنوب در سال 96 شاهد به ثمر نشستن برخي از پروژه های بومی سازی كالاهاي راهبردي و پرمصرف از جمله دانش فني و ساخت مته حفاري دندانه اي، پمپ هاي فرآيندي چند مرحله‌اي(BB3 )، روتور کامل کمپرسور گازی سولار C16 ، پمپ هاي میله ای مکشی SRP و روتور کامل پمپ دیوید براون بوديم كه در قالب 10 خانواده كالاي اساسي و پرمصرف تعيين شده از سوي وزارت نفت طراحي و بومي سازي شده اند.

يقيناً در سالي كه از سوي مقام معظم رهبري، به نام "حمایت از کالای ایرانی" مزين گرديده، اين برنامه ها با تلاش و تعهدي دوچندان پیگیری شده و بومی سازی سایر اقلام پرمصرف با هدف عبور از تهديد به تحريم، تسريع در راه اندازي پروژه ها و كمك به اشتغال مولد در دستور كار خواهد بود.

به عنوان حسن ختام اين مطلب لازم است يادآور نمايم توجه به نيروي انساني به عنوان مهمترين ركن سازمان، پيگيري بهبود وضعيت معيشت و ترميم حقوق بخشي از پرسنل كه از سال گذشته از سوي مقام عالي وزارت نفت كليد خورده و اين شركت نيز پيشنهادهاي خود را در قالب طرحي مدون به شركت ملي نفت ايران اعلام داشته است، يكي از اولويت هاي اصلي مديريت بوده است كه اميدواريم در نيمه اول امسال به نتايجي مطلوب و خرسندكننده منجر شود.

 

*مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفتخیزجنوب  و به نقل از سایت شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب

46

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 767834

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 2 =