معجزه‌ای به نام بهشت گمشده گیلان/ ماسال، در یک قدمی ثبت به عنوان اثر ملی ایران

به گزارش خبرآنلاین ،نظم و ساماندهی منحصر به فرد در طرح خصوصی جمع آوری زباله هم مردم و توریست ها را شگفت زده کرده و هم مسئولان را به وجد آورده که در این مدت نسبتا کوتاه هم این منطقه توریستی عاری از هر نوع آلودگی شده و هم فرهنگ سازی خوبی در حال شکل گیری است، حالا بهشت گمشده آن قدر زیبا و رویایی شده که کسی دلش نمی آید با زباله ای ولو هرچند کوچک این موج پاکیزگی را بر هم زند.

تصویر خاطره انگیز ماسال،حضور جوان های آموزش دیده به فاصله هر دو سه کیلومتر با لباسی متحد الشکل با کلاه هایی حصیری و کیسه ای در دست که با نظم کار میکنند و طبیعت را ناموس و جان خود می دانند.

نصب سطل های زباله مدرن و پرتعداد، سرویس های بهداشتی مجهز، گیت های ورودی هدفمند با مشارکت حداکثر مردمی در حفظ پاکیزگی ماسال، همه و همه این ها اتفاقاتی است که شاید بتوان به جرات آن را زاییده تلاش، خوش فکری، پشت کار و اراده آهنین بخشدار جوان و متعهد مرکز ماسال دانست. مدیری خستگی ناپذیر که از بخشی از دشوااری های آغاز و ادامه این طرح بزرگ در بهشت گمشده ماسال در گفتگو با خبرنگار ما می گوید.

محمد ابروفراخ در ابتدای صحبت هایش از آغازین روزهای حضورش در بخشداری مرکزی ماسال می گوید، از روزهایی که ایده طرح جمع آوری زباله برای نخستین بار به ذهن وی و همکارانش رسید و سرانجام به طرحی بزرگ و اثرگذار تبدیل شد: من دقیقا از 3 آذر سال 95 در اینجا شروع به کار کردم و از تیرماه 96 طرح مورد نظر را آغاز کردیم و این برای اولین بار بود که چنین طرحی در این وسعت در حال اجرا بود. داستان درست از جایی شروع شد که نامه ای از محیط زیست به دست ما رسید و پیش فرماندارمان رفتیم که موضوع این نامه این است و اگر اجازه می دهید ورود و بحث را جمع کنیم. ایشان به ما گفتند که حدود دو سال است می خواهیم این موضوع را جمع کنیم، که در آنجا من مسئولیت پیگیری کار را بر عهده گرفتم تا ببینم چطور می توانم به این موضوع ورود کنم.

وی افزود: پس از آن از چند نفر از همکارانم در استانداری کمک گرفتم و پرسیدم که باید در واحدهای مختلف چه کاری انجام دهیم تا بتوانیم ییلاقات ماسال را مدیریت کنیم که با بررسی عدم وجود بودجه، اعتبار، امکانات و ماشین آلات تنها یک راه حل باقی ماند و آن هم استفاده از تعاونی دهیاری‌های بخش بود. چیزی که تعطیل بود و با نظر دوستان باید فعال می شد و در آن از شخصی که هم عاشق محیط زیست باشد و هم دارای توانمندی استفاده شود. از دوستان پرسیدم به مزایده یا مناقصه نیازی است یا نه که گفتند خیر تعاونی اصلا نیازی به این داستان ندارد ولی باید مصوبه شورای بخش حتما اخذ می شد.

ابروفراخ از روند ورود تعاونی دهیاری‌ها به این موضوع این طور گفت: مصوبه مورد نظر مصوبه شورای بخش، کمیسیون پسماند شهرستان که مسئولیت آن با فرمانداری ادارات و شهرستان ها، محیط زیست، جهاد کشاورزی و سازمان های آب ،گاز و برق و تلفن و ... بود به حساب می آمد. با شورای بخش صحبت کردیم و آنها نیز استقبال بسیار گرمی کردند و به سرعت این موضوع را مصوب کردند که برای ییلاقات ماسال تعاونی دهیاری‌ها ورود کند.فرماندار و کمیسیون پسماند هم مصوب کرد که بخشداری کار را مدیریت و جمع کند و سازمان میراث فرهنگی نیز در این زمینه کمک کند.

بخشدار مرکزی ماسال ادامه داد:در جلسه کمیسیون پسماند شهرستان ها پیشنهاد دادیم که هر اداره یا ارگانی که طرحی دارد یا فردی را می شناسد این موضوع را مطرح کند.حدود یکی دو ماه از جریان گذشته بود که 8-9 نفر برای من طرح آوردند. از دفتر امام جمعه ، از سازمان صنعت،معدن و تجارت از میراث فرهنگی و .... فرستاده شد و ما به همراه سازمان میراث فرهنگی و شواری بخش از میان این طرح ها آن طرح را که به نظرمان از همه بهتر بود و ارائه دهنده آن شرایط بهتری داشت انتخاب کردیم. این شرایط شامل مواردی چون فعال محیط زیست بودن، شرایط پتانسیل مالی خوب و علاقه مندی به مسائل زیست محیطی بود. به هرحال با در نظر گرفتن همه موارد آقای محمد شکاری و طرحش را از میان طرح های ارائه شده انتخاب کردیم.

وی افزود: پس از آن شورای بخش به فرماندار نامه زد وفرماندار هم متعاقبا به معاون عمرانی استاندا

ر و همچنین کمیسیون پسماند استان هم موضوع را مصوب کرد که شما مدیریت پسماند را انجام دهید و اگر از محل مدیریت پسماند هم درآمدی حاصل شد برای همان کار هزینه شود. ما هم کار را آغاز کردیم و به آقای شکاری گفتیم بروید ببینیم در تعاونی دهیاری ها چه می کنید.آنها 42 روز به صورت آزمایشی کار کردند و فقط در روزهای اول بالای 5/12 تن زباله تنها در ییلاقات ماسال جمع آوری شد.حدود 20 جوان بیکار جمع شدند و هم به آنها کار داده شد و روزانه حقوق65000تومانی گرفتند که در ماه مبلغی حدود دو میلیون تومان می شود. صبحانه و ناهار,عصرانه و وسیله ایاب و ذهاب نیز برای آنها فراهم شد تا جایی که به جرات می توانم بگویم در این42روز معجزه ای در ایران رخ داد. 

ابروفراخ با اشاره به مطرح شدن طرح جمع آوری زباله در خارج از کشور نیز تصریح کرد:در برخی از شبکه های اجتماعی هم تصاویری از این اتفاقات خوب توسط افرادی در خارج از کشور نظیر کشورهایی مثل بلژیک، سوئیس، لهستان و ... منتشر شده بود که احتمال می رود مثلا گردشگری آنها را به اشترک گذاشته باشد که اتفاق خوبی بود.

وی در خصوص بازدید سرزده استاندار از این طرح عنوان کرد: یک روز جمعه به صورت خیلی اتفاقی آقای استاندار ساعت6صبح با فرماندار تماس گرفت که در حال آمدن به سمت ماسال است. وی به محض ورود به منطقه وقتی این صحنه ها و دشت ها و جمع آوی زباله به این شکل سازماندهی شده را دید بسیار خوشحال شد.

بخشدار مرکزی ماسال عنوان کرد: رسانه ها نیز در این موضوع شروع به تبلیغات کردند و به تعریف و تمجید از این طرح پرداختند تا جایی که آقای استاندار صراحتا اعلام کرد که این طرح باید به صورت طرح نمونه در سطح استان الگو برداری شود و همه شهرستان ها نیز باید آن را انجام دهند. دو روز بعد جلسه ای در کمیسیون استان گذاشته می شودو همه فرمانداران به آن دعوت می شوند و در آن جلسه نیز بر الگو بودن طرح مذکور تاکید می شود تا همه از آن درس بگیرند و بهره ببرند.پس از آن چند پیشنهاد کار از استان های مختلف به ما داده شد.گروهی از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور پیشنهاد چند کار بزرگ به ما داده بودند که در این بین چیزی به ذهن ما رسید که ما ییلاقات را تمیز می کنیم از شهر ماسال تا ییلاقات ماسال 38 کیلومتر راه داریم و چه خوب می شد اگر ما بیاییم و از ییلاقات تا شهر ماسال را هم تمیز کنیم.از تعاونی دهیاری‌ها خواستیم تا کار را انجام دهند و از بخش خصوصی کمک بگیرند و کار را آغاز کنند.

وی ادامه داد: در این مسیر 8-9 روستا بود که دهیارهایشان را جمع کردیم. آنها هم در تیررس اتهام بودند چرا که زباله زیادی در روستاها و حاشیه جاده ها ریخته است ،گفتند آقای بخشدار ما از خدایمان است این اتفاق بیفتد چرا که شاید ماهی500 تومان خرج می کنیم و کاملا تمیز نمی شود و باز زباله باقی است حالا ما با هزینه کمتر50-100 تومان به این دستاورد برسیم.این 38 کیلومتر راه سبز مثل بمب در فضای مجازی و رسانه ها ترکید و کار به جایی رسید که برنامه پخش زنده تلویزیونی در استان گیلان طی سه شبانه روز مسئولان شهرستان ، فرماندار، مجری طرح،رییس میراث فرهنگی و ... را دعوت کردند و در خصوص این طرح ویژه در آن صحبت شد.

ابروفراخ به انتقادهای تمام نشدنی عده ای و تلاش برای تخریب های تلاش های صورت گرفته هم اشاره کرد و گفت: یک نکته جالب دیگر هم در طرح وجود داشت و این بود که در کنار جاده ییلاقات مسیری بیش از10-12 کیلومتری رودخانه بود که نیروهای ما حاشیه و بستر رودخانه را حداقل برای بیش از6-7کیلومتر تمیز کردند. پاکسازی عجیب و غریبی بود که البته با ما6-7 گروه شروع به مخالفت کردند که اینها اینجا عوارض می گیرند و وای میلیاردی پول می گیرند و به بخشدار پیشنهاد 400میلیون دادند و به فرماندار 500میلیون و چرا ما کار را نگیریم و یکی می گفت من حامی دولتم طرح باید به من برسد، یکی می گفت من دوست مجموعه ام طرح باید مال من شود و خلاصه اینکه تخریب ها و در راس آن ترور شخصیت بخشدار به شدت پیگیری می شد.

وی افزود: اما با همه این داستان ها مردم بیشتر علاقه مند شدند چرا که هر روز بیش از پیش از نزدیک کار را دیده بودند و هیچ سیستم دولتی در چند سال گذشته به صورت آنی حدود ۲۰ جوان بیکار را مشغول به کار نکرده بود. هیچ سرمایه گذار خصوصی نتوانسته بود در 10-12سال گذشته در این منطقه۲۰جوان را مشغول به کار کند. ما در هیچ جای ایران مورد مشابه نداشتیم که 38 کیلومتر راه سبز را صاف کنند، زباله هایش را جمع کنند و تمیز کنند و ارائه پلاستیک زباله، مستقر کردن سطل های زباله و حتی ایجاد سرویس های بهداشتی در۴-۵ نقطه ییلاقات آن هم به صورت ثابت خدمات دیگری بود که انجام شد.
ابروفراخ تصریح کرد:آن دسته از مخالفان وقتی دیدند فرماندار و بخشدار زیر بار نمی روند و مردم هم همه راضی هستند شروع به تخریب در فاز گسترده تر کردند. به استاندار ، وزارت کشور و بازرسی نامه نوشتند.

البته این تخریب کردن از یک طرف هم کمک می کرد و ما را بالا می برد. من همیشه به فرماندار و مسیولین گفته ام اگر این طرح و کار در یک استان بزرگتر و قوی تر مثلا اصفهان-فارس، آذربیجان شرقی یا غربی، سمنان و ... اتفاق می افتاد که دولت مردان خیلی قوی در بدنه داشت الان من به عنوان یک مدیر نمونه کشوری معرفی می شدم و مطمئن باشید این طرح بارها از شبکه های مختلف صدا و سیما نشان داده می شد ولی چون ما کسی را آنجا نداشتیم هیچوقت ماجرا تا آن حد نرسید و کسی نفهمید که چه شده است.

وی بیان کرد: وقتی نامه نگاری مخالفان به ارگان های مختلف ادامه پیدا کرد از سراسر کشور چند گروه مختلف از دیوان محاسبات، سازمان بازرسی، بازرسی وزارت کشور، حراست و حفاظت منابع طبیعی استان به مجموعه ورود کردند، اما جالبی موضوع جایی بود که در بازرسی های محسوس و نامحسوس همیشه وقتی این حجم فعالیت و اثرات این طرح را می دیدند خوششان می آمد و برمی گشتند و همگی متفق القول بودند که تا به حال کسی در این منطقه چنین کاری نکرده است.نمونه آن دکتر حسینی بازرس ویژه دیوان محاسبات کشور بودند که به همراه مدیر کل منابع طبیعی، مدیر کل سازمان بازرسی، معاون ایشان و فرماندار از منطقه بازدید کردند و خیلی راضی بودند.در همین مسیر خیلی از جوانان تهرانی امروزی بدون اینکه ما را بشناسند و بدانند کی هستیم ما را نگه می داشتند و می گفتند دمتان گرم، اینجا خیلی زیبا شده است و این خیلی رضایت بخش بود.

بخشدار مرکزی ماسال در خصوص بررسی های بازرسان سازمان محاسبات کشور از هزینه ها و درآمدها در این طرح تصریح کرد: مورد دیگر هم اینکه وقتی دیوان محاسبات کشور فیش ها و عوارض های منطقه را بررسی کرد دید که تا آن موقع میزان هزینه کرد تعاونی دهیاری‌ها مثلا 420 میلون تومان بوده اما فروش عوارضشان تنها 153 میلیون تومان و این یعنی بیش از 200-300 میلیون از جیب ضرر شده‌اند و ارائه دهنده طرح حتی پیش فرماندار و نماینده دیوان محاسبات می گفت من عاشق طبیعتم و طبیعت ناموس من است. من می روم اما این یادگار به خاطر بخشدار برای مردم می ماند. مردم این زیبایی را دیدند و فهمیدند که حق ماسال است که این طبیعت زیبا را داشته باشد.

ابروفراخ در پایان از احتمال قریب الوقوع معرفی ماسال به عنوان یکی از آثار ملی خبر داد و گفت: نقطه عطف ماجرا این است که یک حرکت خیلی بزرگتر البته با کمک میراث فرهنگی هم برای ما اتفاق افتاد. خیلی تلاش کردیم که گروهی را که در سازمان میراث فرهنگی ثبت آثار ملی انجام می دهند و در خیلی کشورهای دیگر از آنها به عنوان کارشناس استفاده می کنند دعوت به منطقه کردیم و این 38 کیلومتر راه سبز را جزو لیست پرونده های سبز سال مالی گذاشتند. الان این پرونده جزو پرونده هایی است که در حال مطرح شدن است که ان شاالله تا 2-3 ماه آینده به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت برسد.

محمد ابروفراخ از حمایت‌های مدبرانه دکتر سالاری استاندرگیلان در مورد بوم گردی و صنعت گردشگری در استان گیلان و شهرستان ماسال و حمایتها و تلاشهای دکتر قاسم نژاد فرماندار اسبق ماسال و درایت و مدیریت مهندس عامر فرماندار فعلی ماسال تشکر و قدردانی کرد و نقش هرکدام از این عزیزان را در تکمیل این اتفاق بزرگ تاثیرگذار و مهم دانسته و درصورت عدم حضور این عزیزان هیچوقت بخشداری و تعاونی دهیاران نمیتوانست چنین خدمتی را برای مردم ماسال انجام دهد.

46