۵ نفر
۲۳ مرداد ۱۳۹۷ - ۰۴:۰۷
آیا سهم ایران در دریای خزر کم شد؟

رضا نصری کارشناس حقوق بین المللی در گفت و گو با خبرآنلاین به بررسی شفاف موضوع رژیم دریای خزر و حساسیت های مطرح شده پردا خته است. نصری می گوید: ایران حاضر به عدول از حقوق خود به دلیل موقعیت جغرافیایی‌‌اش نیست.

محمد اکبری: پس از تصویب کنواسیون رژیم حقوقی دریای خزر در قزاستان، رسانه های دیداری شنیداری گفتاری و فضای مجازی این موضوع را با دیدگاه های متفاوت براساس احساسات و شایعه نشر کردند. یکی از بحث هایی که در سالیان اخیر در این باره بر سر زبان ها افتاده، این است که ایران و شوروی سابق، هر کدام 50 درصد از این دریا را صاحب بودند ولی بعد از فروپاشی شوروی، سهم ایران به 11 درصد کاهش یافت و دولتمردان ایرانی نتوانستند از مالکیت ایران بر خزر حراست کنند. آیا ایران در زمان شوروی سابق، واقعاً مالک 50 درصد خزر بود؟ در نشست اخیر سران 5 کشور ساحلی خزر چه مسائلی مورد تصویب قرار گرفت؟ در این باره با رضا نصری کارشناس حقوق بین‌المللی گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید: 

در مورد موضوع رژیم حقوقی دریای خزر در نشست اخیر سران ۵ کشور بر روی چه موضوعاتی توافق شد و حساسیتهای موجود در چه مسائلی است؟

رضا نصری

این کنوانسیون چارچوبی است که در آن مواردی مورد توافق قرار گرفته که به صورت مستقیم به «آینده» خزر و کیفیت بهره‌برداری نسل‌های آینده از آن مربوط می‌شود. متاسفانه به دلیل فضاسازی‌های منفی و اطلاعات غلطی که در فضای مجازی درباره «سهم ایران از خزر» منتشر شده، این موارد کم‌تر مورد توجه رسانه‌ها و افکار عمومی قرار گرفته است. اما در هر حال، چارچوب‌های لازم برای حفاظت از محیط زیست، مبارزه با آلودگی، توسعهٔ پایدار، ماهی‌گیری و همچنین ممنوعیت نظامی‌سازی دریاچه، ممنوعیت تردد شناورهای جنگی، ممنوعیت حضور کشورهای خارج از دایره کشورهای ساحلی و غیره طراحی شده که اگر نمی‌شد چه بسا سلامت، بقای دریاچه و همچنین برخی از منافع مهم ملی هر پنج کشور پیرامونی در میان‌مدت به مخاطره می‌افتاد. تعیین‌ تکلیفِ موضوعات حساسیت‌برانگیزی مانند تحدید حدود و تعیین‌ خط مبدأ نیز - که می‌توانست توافق بر سر موضوعات ضروری فوق را به تاخیر بیندازد - به آینده موکول شده است. به هر صورت، با اجرایی شدن این کنوانسیون اتفاق مثبتی رخ داده است.

حقوق ایران در توافق های مورد نظر به رسمیت شناخته نشده است؟

اگر طی ۲۰ سال اخیر تصمیم جمعی کشورهای ساحلی بر این بوده که - به جای تبعیت از کنوانسیون ملل متحد در مورد حقوق دریاها یا مثلاً اجرای فرمول‌های رایج برای تعیین خطوط مبدأ - یک رژیم حقوقی منحصر‌به‌فرد و استثنایی برای دریاچه خزر طراحی شود، یکی از دلایل عمده‌اش موضع‌گیری، پافشاری و استقامت ایران بوده است.

علت این پافشاری چه بوده است؟ حقوق ایران در این مسئله نادیده گرفته شده است؟

علت این پافشاری غالباً این بوده که ایران حاضر به عدول از حقوق خود به دلیل موقعیت جغرافیایی‌‌اش نبوده و به دنبال تبیین رژیم منصفانه‌ای بوده که در آن حداکثر منافع‌اش تأمین شود. در نتیجه، لازم است افکار عمومی به شایعاتی که در مورد «گذشت ایران از سهم خود» یا «واگذاری خزر به روس‌ها» در فضای مجازی منتشر می‌شود توجه نکنند و این نکته را مد نظر داشته باشند که از بعد از انقلاب تا کنون - دست‌کم در مورد مسائل مرزی و تمامیت ارضی کشور - نظام حاکم حساسیت ویژه‌ای به خرج داده است. این حساسیت را نیر می‌شود در ایستادگی ۸ سالهٔ ایران بر سر مسائل مرزی در جنگ با عراق، در برخورد با کوچک‌ترین تجاوز به مرزهای آبی خلیج فارس (ولو توسط نیروهای قدرتمند آمریکایی و انگلیسی) و در مورد جزایر سه‌گانه به خوبی مشاهده کرد. در مورد خزر هم همین‌ حساسیت قطعاً حاکم بوده است.

52312

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 796755

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 9 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 18
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • ایران A1 ۰۴:۵۲ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    111 1
    با وجود این متن یکی دو صفحه‌ای، جواب پرسش طرح شده در عنوان خبر داده نشد. یاد انشاهای دوره راهنمایی افتادم که برای پر کردن چند صفحه به همه چیز پرداخته می‌شد به جز موضوع انشا
    • بی نام A1 ۱۱:۰۳ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
      34 0
      در زمان قرار داد ترکمنچای هم امثال ایشون بودند در آن زمان که ميخواستند طوری قرار داد رونشون بدن که انگار قضیه برعکسه
    • بی نام US ۰۷:۴۳ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۴
      21 5
      متاسفانه مشكل كشور ما مردمانى چون شما هستند كه خواندن درست مقاله كه هيچ، خودشان هم يك جستجو در اينترنت نمى كنند نقشه كاسپين را با ٥ كشور ساحلى بياورد بعد با عقل سليم و منطق خودشان حساب كنند كه با اين اوضاع و احوال چطور مى شود ايران سهم ٥٠درصدى كه هيچ، سهم ٢٥ درصدى از كاسپين بردارد؟ من نمى فهمم بعضى از مردم مثل مسخ شده ها مى مانند و هر چيزى كه ناگهان موجش در شبكه هاى اجتماعى به راه مى افتد را خيلى آسان مى پذيرندخدا به شما اين عقل را داده كه به كارش ببرى آخه با اين وضعيت مردم من كاملا از پيشرفت ايران نااميد شدم به خدا، البته تقصير رسانه هاى رسمى هم هست، اگر انقدر اعتماد مردم را خدشه دار نمى كردند مردم تا اين اندازه به بعضى حرفهاى پوچ بها نمى دادند ولى آخه خودتون هم نبايد كمى فكر كنيد؟
  • بی نام A1 ۰۵:۰۴ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    105 8
    چین و روسیه حالشو ببرن از ایران
  • عطا IR ۰۷:۵۷ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    49 0
    انشال.... که همیشه خندان باشید ولی برای مردم کشور خودتان چکار کردید؟
  • بی نام IR ۰۷:۵۷ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    66 2
    دم خروس رو باور كنيم يا قسم حضرت عباس رو؟ اگه اينطوره پس چرا بعد از فروپاشي شوري سهم 50درصدي ايران كم شد و به كشورهاي تازه استقلال يافته داده شد؟مگه نبايد سهم اون كشورهارو از سهم روسيه كم ميكردن.؟چرا با مردم شفاف صحبت نميكنيد؟
  • بی نام IR ۰۸:۱۴ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    56 5
    آیا سهم ایران در دریای خزر کم شد؟ نه زیاد شد خوب معلومه یه ترکمانچای دیگه به ایران تحمیل شد
  • بی نام A1 ۰۸:۳۳ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    28 1
    نظر ايشون قرار نيست كه به اسناد به ترجيح داده بشه .اسناد يك چيز ديگر را مي گويند.
  • بی نام A1 ۰۸:۳۳ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    54 1
    الان میان میگن اصلا سهم ایران از خزر 2 درصد بوده که ما با مذاکره های فشرده رسوندیم به 5 درصد.
  • بی نام US ۰۸:۴۸ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    33 9
    برجام 2 اتفاق افتاد . باز هم امتیاز
  • بی نام US ۰۸:۴۹ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    21 23
    بعد معلوم میشه این اصلاح طلبا چه بلایی سر مملکت اوردن
  • بی نام US ۰۸:۴۹ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    31 0
    13 درصد دادن به ایران
  • حاج مسلم EU ۱۰:۲۹ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
    52 4
    میترسم برم لب دریای خزر شنا کنم یهو نیروهای روس بیان منو بگیرن بگن از مرز رد شدی.
  • بی نام IR ۰۷:۳۳ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۴
    24 3
    تحقیر ایران از طرف روس ها سابقه تاریخی دارد و در صورت سهم کمتراز20درصد قراردادی ننگینتر از ترکمانچای تلقی می شود
  • بی نام DE ۱۳:۵۶ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۴
    9 0
    دیگ از این بعد باید بگیم دریای روسیه
  • بی نام A1 ۱۶:۵۷ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۴
    8 1
    دریای همیشه کاسپین ، میراث ازلی و ابدی مردم قهرمان شمال آنها اجازه نمیدهند حتی یک قطره از آن به روسهای نامرد داده شود
    • بی نام DE ۱۲:۵۹ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۵
      0 0
      خوش خیالی برادر
  • بی نام RO ۱۹:۵۹ - ۱۳۹۷/۰۵/۲۴
    10 0
    منم دو روز پیش زنگ زدم دفتر ریاست جمهوری پیگیر شد حد و مرز هر کشور مشخص شده در ضمن فقط ایران و روسیه نیست که سه کشور دیگه هم هستند تو رو خدا به اندازه کافی فکر و خیال داریم دلمو ن به دریای خزر و شمال خوسه اونو دیگه از ما نگیرید